Lögberg - 03.04.1947, Blaðsíða 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 3. APRÍL, 1947
7
\
Frá kvöldvökufélaginu
Nemo” á Gimli. Man.
Æskan dregál að æsku
Eftir KONRAD BERCOIRCI
(í'rom the World’s One Hundxed
B^st Stories, pr. 1927)
Inngangur, Fjallkonan,
XV. 29, bls. 16, 1898.
(Framh.
Kvöld og morgna, iþað sem
^ftir var vetrarins, beitti Koro
STæðismyrsluim sínum, og með
^rnarkomunni sáust engin sára-
^i á henni. Koro hélt nú
ttu- til Calarasi, þar sem var
^ns eigin ættstofn, og flutti inn i
Jaldvagninn, með Mana sem
°niu sína, og þar heyrði hann að
°kkur sá, er hann hafði smalað
^iian úr öllum áttum, til þess
a sanaeina hann, hafði dreift
út um allar sveitir og þar
. tti hann einnig um bardagann.
, höfðu unnið algerðan sigur
a úlfunum. Allir vagnar höfðu
^erið hrotnir, og margt af mönn-
^ °g hestum höfðu verið drepn-
, ’ °S hver um sig revndi að
f^úast í burtu með meira en
nn hafði komið með. Þeir
rkari rændu þá veikari og
^i máttar, og með því að þeir
endu voru fleiri en þeir hrein-
ynjuðu Zigeunar hafði ætt-
_okkur Koro orðið imdir í við-
ftunum og Koro fanst það sér-
a'kt hvað ættflokkurinn tök
Ser Þetta létt er. honum voru
íðindin. En — hann var
sasl].
kfana hafði yngt hann upp,
, .|ar hún hafði sýnt honum
^ lindi. onum jafnvel datt í
g að hún vildi ekki að hann
^ri sér jafn mjúkhentur, og því
agði hann við hana.
“Tt
■C1vers vegna viiltu þjáningu'
eikki líkami þinn þúsund sinn
_ feg!urri nú heldur en á með-
, kann var' þakinn ógeðsleguir
skeUm?” — Svo toSaði hún
ára^ hans> eiras °g hún væri ac
ga einhverjar þjáningar úi
j, °num. — “Þetta er nú svo
^er°. þú hefir kyst á burtu sái
rn> °g numið í burtu þrautii
nar með lófum þínum.”
hu^ hað sern hann hugsaði, þa?
gsaði hún einnig, og það sen
, mæiti, það sagði hún öðr-
’ an þess hún vissi að það vai
^ún, sem hafði talað þa?
ur ? SVo 'kom það fyrir að flokk-
sa er Koro hafði safnað að sér,
l , xala um vizku hennar og
sk ,ÍngU’ að hún svona ung
t/ r viia svo mikið af hvoru-
^gju, sagði fólkið.
^ f°kk áhyggjur af því hve
flokv 'Un'giingar drógust inn í
nn, en hann komst bráð-
að kÍ ^ að gat sig iitið
'Þeiim ^ ^Un hfó og hæddist að
húu ' ^eð ihverjum degi varð
hrá °S * 1 augum hennar
eg ^051’ sem hún átti ekki,
kvspft- ^ hennar, er hún söng
ródö m’ Var °kki hennar eigin
gre’ ’ °g jafn,vei Koro gat ekki
s>> mt hversu mikið hún endur-
*** af honum sjálfum. —
ffokk • VOrið °g sumarið og
Urinn jókst stöðugt, og orð-
Seint 3113 'harst fongra og lengra.
flokvi11101 * haiustið kom Koro með
nn að Svartahafinu og
ag . i3ar tjöldin, vegna mark-
í Constanza; þar
'lei«U-- h1 öálítinn hóp Zigeuna
infiiS°^Uinan:nsiausa eður f°r_
einat+ ^&ar þeir höfðu sam-
því eft K°ro, veitti Mana
lrtekt, að þar voru meiri
i af, °nn °g hljóðfæramenn en
eúvnit °hknum, og þar voru
er ku^marglr ^Pekingar, gamlir,
nátteiúg’ Ser að sitía kringum
og naiðla af speki sinni
hafði l"*3 S°gUr- Og Mana, sem
« Koro SVO morg spekiorð frá
að n nd Samveru þeirra, varð oft
1 hvert,ni50miiU apekinganna, og
leit hún * ^1 Sem hað kom fyrir
hann 1 au§u Koro, eins og
Segði; “þú skreytir þig
með mínum fjöðrum.” Svo hún
hætti að heimsækja þessa gömlu
menn, en sneri sér í þess stað i
söng og viðtali til hinna ungu
manna, sem vanalega héldu hóp
sér — en þangað kom Koro sjald-
an. — Einn þessara ungu manna
hét Gregory, sýndist Koro hann
líkjast Achmet. Gnegory fylgdi
hverri hreyfingu Mana með
augunum, og í hvert skifti sem
Gregory horfði á hana, horfði
hún á hann. Koro gat ekki skilið
í hversvegna henni þætti skemti-
legri félagsskapur með honum
en öðrum unglingum í hópnum.
Koro fann að hann var yngri öll-
um þeim er hann bar af í söng
og dansi, og hann gat borið af
öllum í glímu; en af því hann gat
þetta, fanst honum óþarft að
sýna hvað hann gæti og auk
þess var hann foringinn. Það
voru aðeins ungu mennirnir sem
ekki þektu íþróttir sínar, er
þurftu að sýna hreysti sína og
styrkleik á sál og líkama.
Og innan lítils tíma fór Koro
að verða var við að Mana van
að smá dragast úr höndum hans,
jafnvel er hann hélt henni i
faðmi sér, og hún hafði lagt höf-
uð sitt á öxl honum, þá fann
hann einnig að hún var langt frá
honum. ann elskaði hana því
meir, sem hann fann að hún
gliðnaði frá honum, svo hann
varð þunglyndur, og af því hann
var raunaiLegur á svip, því hraðar
leið hún frá honum.
Hver dagur hvarf á eftir öðr-
um, og tjaldalífið varð æ fjör-
ugra á ikvöldin. Aldrei settist
sól svo að ekki einhver skemtun,
hlátrar og söngur bærust inn í
tjald Koro, langt fram á nótt.
Hann heyrði hlátrana í Mana.
Hún var ætíð í þessum glaðværa
hóp, og hún var raunaleg er hún
sneri til tjaldsins.
Og einn morgun er hún enn
var notalega hlý úr faðmi Koro,
sagði hún: “Gregory elskar mig”
og horfði í augu hans. — Koro
þagði og beið eftir áframhaldiitvi.
Svo hélt hún áfram: “Eg sagði
að Gregory elskaði mig.” — “Eg
heyrði það,” svaraði hann, “þvi
ætti hann ekki að gjöra það. Það
eru margir aðrir hér í tjöldunum
sem elska þig. Þú ert svo fögur.”
— “Ætlarðu að dreþa hann fyrir
það, að hann e lskar mig?” —
“Nei, eg yrði þá að drepa svo
marga.” — Hún snérist í hring
1 ofsa geðshræringu og sagði:
“Og eg elska hann!” — Koro
lokaði augunum og alt varð blint
fyrir innri sjónum hans.—“Hann
er sterkur og vill berjast fyrir
mig, og —hann er ungur,” sagði
hún. Koro gat naumast stjórnað
geði sínu. Hann óskaði að hann
væri svo heimskur að hann fengi
sig til að berja hana, en honum
tókst að stylla /sig og svaraði:
“Er eg ekki úthaildsbetri í dansi
en hann, og er eg ekki hraustari
en hann?”
“En því dansarðu þá aldrei, eð-
ur glímir?”
“Af því eg veit að eg kann
þessar íþróttir betur en þeir og
þarf því ekki að sýna þær.”
“Viltu benjast við hann?” —
“Nei”, sagði Koro.
Augnalbliki eftir tók hann um
úlnlið hennar og sagði: “Líttu á
hann — og talktu eftir hversu
hann er líkur Achmet.”
“Hann minnir á Achmet sagði
hún, eins og að hun hefði ekki
munað eftir því fyr.” — Hann
kvelur þig engu síður en hann.”
“Æ! Mér hefir aukist hyggni
með aldri. Nú skil eg að í hvert
skifti að Aehmet fíengdi mig, var
það af ístöðuleysi. Hann var
hræddur um mig og því beitti
hann við mig grimd, en — þú
sem ekki vilt dansa af því þú
kant að dansa. og vilt ekki glíma
af því þú kant að glíroa, og viit
ekki flengja af því þú ert viss
um að enginn getur tekið mig frá
íslenzkur athafnamaður
Winnipeg-vatn hefir verið
nefnt forðabúr, nægtabrunnur,
gullkista. Þrátt fyrir alt, sem
með sanni má segja um eldraunir
Islendinga í Nýja Islandi á fyrstu
árum, verður það með engu móti
hrakið, að hið mikla Winnipeg-
vatn, sem baðar strendur þess,
hefir verið bjargvættur þúsunda
Islendinga. Það hefir verið dá-
samlegur tækifæranna staður,
öldugeymir auðnu og farsældar.
Það er saga mannkynsins á öll-
um öldum og á sérhverjum stað,
að tækifærin eru misjafnt notuð
og verða ekki ávalt auðnuvegur.
Það er eins satt um Winnipeg-
vatn eins og um aðra staði á
jörðunni, en þegar þetta tvent
rennur saman í eina heild, dá-
samlegt tækifæri og notkun þess
með dygð og dáð, þá höfum vér
ástæðu til að vera þakklátir, að
lofa Guð fyrir blessaða hand-
leiðslu hans.
Christian var 9 ára gamall,
þegar hann kom að þessu vatni,
og ennþá á hann heimili þar. Þó
hann hafi dvalið nokkuð á öðrum
stöðum, meðal. annars í Winni-
peg og Selkirk, hefir hann lang-
lengst átt heima á bökkuð Winni-
peg-vatns. Þar hefir hann að
mestu unnið æfistarf sitt, rei'kn-
að útdæmi lífsins, yfirbugað
þrautirnar, orðið sigursæll i
baráttunni við náttúruöflin, og
fyrir náð og kraft Guðs, drotnað
yfir verksviðinu, sér og sínum
til blessunar.
I Noregi til foma vóru tak-
mörkuð landgæði, en nógur fisk-
uri í sjónum. Sjórinn örfaði því
ungdómsfjör og krafta til sín.
Hugurinn stefndi því “út á haf i
Alvalds nafni”. Að nokkru leyti
var þetta einnig tilfellið á Is-
landi, með Mendinga. A fyrsta
þér. Þú hefir auðmýkt mig. Af
því þú ert viss um sigur ertu að
tapa.”
Koro horfði á hana og skildi
alt það er hún gat hafa sagt hon-
um, en gerði efcki, það lá í aug-
unum og málrómnum.
“Þú ert gamall, Koro.”
I sama bili fanst honum að
hundrað ár hefðu dottið ofan á
sig, — hundrað ólífis sár — er
margir höfðu áður lifað í þraut-
um og þjáningum, og nú lágu
bjargþung á öxlum hans. Þetta
var vizka konunnar, sem veit að
hún getur stjómað betur með
því að taka með hægri hendi, en
gefa öðrum með þeirri vinstri; sú
vizka konunnar, sem veit að hún
hefir meiri stjómarráð með því
að gefa meira en þiggja, og hún
eyðilagði í Koro það sem hann
hefði getað gefið annari konu.
Hún eyðilagði það með augna-
ráðinu og hreimnum í málrómn-
um. Æskan kýs sér fcvalir af
æskunni. öll nærgætni og ást
Koro var ékki jafn gildi æsfcu
Gregory.
Með því þannig að hafa skilið
við Koro, fór Mana til einhvers
annars, sem átti eftir að reyna
svo mikið og læra, einhvers ann-
ars, er vildi hlíða á vísdóm henn-
ar — þeirrar vizku er keypt var
frá Koro, sem hann hafði gefið
vegna ástar sinnar, sem hún
hafði náð, til að gera sig ástverða
öðmm mlönnum. Sama ikvöldið
hvarf Koro út í óbygðir eyði-
merkurinnar. Gregory og Mana
stýra nú ættflokknum.
Þú getur heyrt vizku hennar
frá einu landshorni til annars.
Þeir undrast að feona svo fögur
og vitur skuli láta Gnegory með-
höndla sig svo grimdarlega, sem
er hvorki fríður né vitur.
Og svo, hæ, hó! Syngið aftur
sönginn um norðanvindinn, hann
kemur úr engri átt. Syngið aftur
sönginn um vizku konunnar;
hún kemur úr engri átt, hún er
vindurinn klæddur holdi og bein-
um, og jafn sterk sem vindurinn,
áþreifanleg sem vindurinn; fögur
sem vindurinn; syngið einnig
sönginn um æskuna; æskan sem
dregst að æsku er endir allrar
vizku.
tímabili Nýja Islands var á-
standið ekki ósvipað. Mjög
erfitt var þar með vegi og sam-
band við umheiminn; en vatnið
seiddi til sín framtak æskunnar
og mannskap hennar.
Mjög ungur tók Christian að
fiska, fyrst með föður sínum,
Pétri Pálssyni, sem var ötull og
áhugasamur starfsmaður. Þegan
Christian náði fullorðins þroska,
varð það atvinna hans að fiska.
Hann var einstaklega vel hæfur
fiskimaður, hafði alt til að bera
til þess að lieysa það verk vel af
hendi: góða athygli, ósérhlífinn
dugnað, áræði og lægni, og ekki
sízt viturlega meðferð þess sem
Guð gaf honum í sinn hlut.
Hann vann margvísleg störf í
sambandi við þessa atvinnugrein,
á vatni og á landi, fyrir aðra og
á eigin spýtur. Hann var á-
byggilegur, ötull og samvinnu-
þ ður. Hann vann verk sitt vel
og var mikils metinn í öllu starfi
sínu. Hann notaði tækifærið,
sem vatnið gaf honum, sjálfum
sér og öðrum tiil mikils góðs.
Árið 1912 var hann kvaddur
af Sambandsstjóm Canada til að
verða umsjónarmaður yfir fiski-
klakinu í Manitoba. Sú stofnun
var þá í Selkirk, en var nokkru
síðar flutt norður að Gull Harbor
í Mikley, í Winnipeg-vatni. Hann
hafði það mi'kilsvarðandi starf
með höndum í 20 ár. Var hann
því stanfi prýðilega vaxinn, og
rækti það með vívaxandi ná-
kvæmni, samvizkusemi og dugn-
aði. Hann valdi sér hæfa með-
starfendur og var þeim góður
foringi.
Eitt sérstaklega mikilsvert
verk framkvæmdi hann í þessu
starfi. Ýmsar tilraunir höfðu
verið gjörðar með styrjubrogn,
en aldrei tekist að klekja þeim.
Þær tilraunir höfðu verið gjörð-
ar suður í Bandaríkjum, og ef
til vill víðar en aldrei hepnast.
Mr. Paulson gekk á hólrn við
erfiðleikana og uppgötvaði að-
ferð við þessi hrogn sem hepn-
aðist svo að hann gékk fyrstur
manna sigursæll af þeim hókni.
Árið 1932 hafði Mr. Paulson
náð -því aldurs tákmarki, að hann
varð að hætta Fluttu þau hjón-
in þá til Gimli og reistu sér það
prýðilega heimili, sem þau hafa
búið í síðan. Árið 1933 var hann
kosinn bæjarstjóri á Gimli og
hé'lt hann Iþví embætti í 5 ár. I
embættistíð hans, heiðraði land-
stjóri Canada, Tweedsmuir dá-
varður bæinn með heimsókn
sinni. Það varð hlutverk þeirra
hjónanna að taka á mðti honum,
og leystu þau það af hendi sér
og bygð sinni til sóma. Koma
hans var mikil gleðistund fyrir
alla, sem gátu notið hennar.
Mr. Paulson er prúðmenni i
adlri íramkomu, yfirlætislaus,
stiltur, velvi'ljaður, drenglynd/ur.
I frásögn minni af demants-
brúðkaupinu, mintist eg með ör-
fáum, ófullkomnum orðum á hið
kirkjulega starf Mrs. Panipon.
Við það má bæta iþví, að hún var
eitt sinn organisti Fyrsta lút-
erska safnaðar, þegar hann hafði
guðsþjónustur sínar í Framfara-
félagshúsinu á Jemima Street
(nú Williám Ave.), ásamt mjög
mörgu öðru um nytsamt starf
hennar. Hún hefir, alla hjóna-
bandstíðina, verdð manni sínum
hin ágætasta meðhjálp.
Þau voru bæði nemendur í
skóla Mr. Bjamason á Gimli,
þegar þau voru unglingar. Sam-
ferð þeirra hefir ve-rið löng og
farsæl. Þau voru ekki sízt sam-
einuð í iþví að styrkja af alefli
kirkju og kristindóm.
Með þakklæti og hlýhug til
þei-rra, ár- na eg iþeim allra heilla.
Rúnólfur Marteinsson.
Amerís>kur sérfræðingur, dr.
Strauss, heldu-r því fram að mik-
il neysla af upphituðu kaffi geti
haft æðasjúfcdóma í för með sér.
Bílda litla
Björn bóndi í Dal hafði eli-
lamb, sem allir höfðu dálæti á,
og viku oft góðu. Það var bíldótt
gimbur, og var nefnd Bílda.
Dalur var kirkjujörð. Var þar
kirfcja og messudagur annan
hvem sunnudag.
Bílda var hænd að öllu heirna-
fólki í Dal. Svo iþegar messudag-
ur var, varð Bílda til mikilla
vandræða, ,því hún vildi komast i
kirkjuna með fóilkinu, en hún
var eðlilega lofcuð úti, því hún
var álitin trúlaus og heiðin.
Hún hafði ekki lært kverið, og
átti ékkert kver, og óskírð var
hún, en áðeins gefið nafnlauslega
og aldrei vatni ausin.
Mállaus var hún að mestu —
gat ekkert sagt annað en me, me,
En hún skildi þegar nafn henn-
ar var nefnt. Hún þekti nafnið
sitt og virtist skilja þegar taiað
var um hana.
Hún hafði tekið upp á því að
standa við kirkjuhomið, þegar
búið var að löka hana úti -frá
guðshúsi, og jarma þar í ákafa
þegar söngur fór fram. En það,
sem verra var^ iþá hélt hún áfram
að jarma, þegar hún heyrði í
prestinum. Þótti kórbúum þetta
leitt, því þeim gefck illa að heyra
til prestsins fyrir jarminu úr
Bíldu. En þó virtust engir reiðir
við hana, og fremur hlóu að
henni, íþví hún var allra éftir-
læti. En Björn bóndi var oft
gramur við hana og hafði jafn-
vel við orð að lóga henni við
tækifæri, og væri það þá helzt
páskarnir, sumardagurinn fyrsti
eða töðugjöldin. Hún á-tti að
verða fórnarilamb.
Einn sunnudag, eftir messu,
fór Bjöm bóndi að aifsaka fyrir
presti þetta ónæði sem stafaði af
framferði Bíldu, og lét jafnvel í
ljósi að fólkið myndi biða trúar-
legt tjón af þassu, þar eða það
myndi glepja fyrir áheyrendum,
og þeir svo hefðu ekki haft fult
gagn af því sem hann flytti fram.
En prestur vildi fremur eyða
þessu, og virtist gefa í skyn að
eftirtékt og skilningur fólks á
trúmálum væri slíkur að minstu
kynni að muna, þó eitthvað
kynni að glatast við lambsjarm-
ið. Því svaraðar Bjöm að sízt
vildi hann eiga sök á því að fólk-
ið liði sálarlegt tjón við hið ó-
kirkjulega framferði Blldu, og
væri hann helzt að hugsa um að
lóga gimbrar-skömminni, sem
væri bæði til hneykslis og leið-
inda, og svo í tiibót trúlaus og
sálamaus sauðskepna.
Prestur aðeins brosti og vildi
eyða samtalinu, en bætti við
þeirri athugasemd að við værum
öll lömb í guðs augurn, og að
Bílda væci i rairn og veru lítill
systir, og að fingurnir væru allir
jafnir þegar í lófann kæmi.
S. B. B.
Eitt af sæljónunum í dýra-
garðinum í London stökk yf in hið
75 cm. háa grindverk út úr búri
sínu um jólin. Var það pollur
einn mikill, sem freistaði þess
svo mjög. Erfiðlega gefek að ná
því, en loks tókst það. Var hægt
að tæla það inn í stóran fcassa,
sem i van mikið af feitum og sæií-
legum fiskum.
—Þú ert of ungur til þess að
verða hengdur og of gamall til
þess að vera hýddur, sagði dóm-
ari einn í Jerúsalem við 17 ára
dreng, sem tekið hafði þátt i
vopnaðri árás óaldarflókksins Ir-
gun Zwai Leumi. Hann var
dæmdur í æfilangt fangeillsi.
ROYAL FLEXALUM
VENETIA^Í BLIADS
MADE TO MEASURE
These modern, hard, plastic finish flexible aluminum
blinds will not warp, crack or rust. Very easily kept
clean, permanent eggshell finish. Free estimates.
Out of town enquiries invited.
704 McINTYRE BLDG.. WINNIPEG PHONE 96 764
Internafional Plaslic Produds
í fremstu röð þeirra, er framieiða Plastic vörur.
Okkur er kært að svara fyrirspumum
allra verzlunarmanna.
LEADLEY BUILDING, Á 5 GÓLFI
310 Ross Avenue - Winnipeg, Man.
Sími 24 548
Vinnuveitendur verða að fá nýjar
atvinnuleysis tryggingabækur
Allar 1946-47 Atvinn uleysistryggingabækur gengu i
úr gíldi 31. marz, 1947.
Nýjar bækur verða afgreiddar á National Employ-
ment skrifstofum og fengnar vinnuveitendum í hend-
ur, jafnskjótt og gömlu bækurnar enu fullkomnaðar og
afhentar.
Vinnuveitendur eru ámintir um að skipta Atvinnu-
leysis tryggingaibókum þegar í stað.
Refeing iliggur við sé iþessum fyrirmælum eigi full-
nægt.
UNEMPLOYMENT INSURANCE
COMMISSION
U.I.C.-2-W.