Lögberg - 12.06.1947, Blaðsíða 6
(i
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 12. JÚNl, 1947
(Ensk saga)
HVER VAR
ERFINGINN?
G. E. EYFORD, þýddi
_________________
“Hann beiddi mig að koma þangað og
líta yfir nokkur skjöl, svo ég fór þang-
að; ég fór til baka með síðustu lestinni.
Þegar ég kom inn í vagninn, sá ég unga
stúlku — taktu eftir því sem ég ætla
að segja þér — ung stúlka — sem sat
einsömul í einu horninu; mér fanst það
undarlegt að hún var á ferð á þeim
tíma nætur; ég kom mér þannig fyrir
að ég gæti virt hana sem best fyrir
mér. PYed, þú ert ekki eini maðurinn,
sem í síðustu viku hefir séð fallega
stúlku.”
“Falleg, hvað?” sagði Fred með
ákafa.
“Já, falleg í mínum augum; ég hefi
aldrei á ævi minni séð svo falleg augu,
og ég hafði gott tækifæri til að sjá þau
og virða fyrir mér, því hún virtist ekki
veita því neina eftirtekt að. ég var
þarna. Eg er að upplagi feiminn og
óframfærin, en aldrei fremur en þá; ég
hefði viljað gefa hvað helst sem væri
til þess að ég hefði getað talað við hana
og heyrt hana tala. Hún sat þarna eins
og myndastytta, án þess að hreyfa sig
minstu vitund, og starði stöðugt á
lampann, og ég sat þarna og gat ekki
safnað í mig svo miklu áræði, að ég
þyrði að ávarpa hana einu einasta orði.
Loksins nálguðumst við London; far-
miðarnir voru teknir, en hún gat ekki
fundið sinn farmiða. Eg lagðist á hnén
og hendurnar, og fann hann undir sæt-
inu. Eg leit á hann og fékk hann svo
lestarstjóranum. Hvert heldurðu að
miðinn hafi verið til?”
Fred hristi höfuðið Honum fanst
þetta ekki mikið ævintýri á við sitt í
Sylvester skóginum.
“I>ú getur aldrei getið upp á því. —
Hann var til Wood Castle,”
“Wood Castle!” hrópaðí Fred og
hljóp upp. “Hver var hún þá? Ef til vill
þekki ég hana.”
Newton hristi höfuðið.
“Að lokum herti ég upp hugann og
spurði stúlkuna: “Hefurðu ferðast
langt? Wood Castle er fallegur staður.
Og hverju heldurðu hún hafi svarað?”
Fred aðeins hristi höfuðið.
“Eg veit það ekki, ég hefi aMrei kom-
ið þar fyrr en í dag,” og það var alt sem
við töluðumst við þangað til við kom-
um til London. Þegar lestin rann inn á
stöðina, spurði ég hana, hvort hún vildi
ekki, að ég sæi um að ná farangri henn-
ar. Hún sagðist engan farangur hafa.
Eða hvort hún vildi þá ekki að ég kall-
aði á ökumann? Jú, hún vildi það.
Náði ég þegar í ökumann, og hún sté
inn í vagninn. Á þann hátt er hún þakk-
aði mér fyrir, fullvissaðist ég um að
hún var fullkomin hefðarmær. — Svo
spurði ég hana, hvort ég ætti ekki að
gefa ökumanninum heimilisfang henn-
ar, svo hann gæti ekið hina styðstu leið;
jú, sagði hún, “Nothingham Terrasse.”
Svo ók vagninn á stað.”
“Og svo?” sagði Fred og horfði á fé-
laga sinn, sem leit út eins og hann væri
annars hugar.
“Já, ég — þú auðvitað kallar mig
bjána, Fred, það er ég viss um — ég
leigði mér annan vagn og ók á eftir
henni. Eg sá hvar hún gekk inn, svo ég
fór að næsta húsi og barði þar að dyr-
um. Eg spurði þar um, hver byggi í
næsta húsi, og benti á það; fólkið var
alúðlegt og sagði mér, að þar byggi
aldraður herramaður með barnabarni
sínu, Miss. Gladys Holcomb.”
15. Kafli.
“Hún heitir Gladys Holcomb,” sagði
Edward Newton.
Fred hneigði sig fyrir honum.
“Gladys Holcomb. Eg hefi aldrei
heyrt það nafn áður,” sagði Fred.
“Eg ekki heldur,” sagði Newton, “en
það tilheyrir hinni fegurstu og fríðustu
stúlku, sem ég hefi nokkurn tíma séð.”
“Það er af því að þú hefir aldrei séð
Dora Nichols,” sagði Fred. “Eg skal
segja þér, Ed.: Það eru víst fallin yfir
okkur einhver undarlegheit, að sami
kvillin skuli hafa sýkt okkur báða —
við erum ástfangnir. Það.er nú ekki svo
spánýtt fyrir mér, en að hugsa sér þig,
sem aldrei hefir viljað líta á stúlku;
ertu alvarlega ástfangin, Ed?”
Newton leit upp brosandi og hneigði
sig.
“Já, býsna alvarlega, Fred, og sem
nýbyrjandi í ástamálum, kem ég til
þín, að leita ráða.”
“í þessu tilfelli er það auðvelt mál;
Þú veist, hvar þú getur fundið þessa
ungu stúlku; það sem þú skalt gera er,
að búa þig eins og sótara og fara og
hreinsa pípurnar í húsinu nr. 11 í Not-
hingham Terrasse, eða þykjast vera
tollheimtumaður, eða þú getur látist
vera að líta eftir gasmælirnum. — Þú
getur fundið þér margt til erindis en
ég — hvað á ég að gera? Eg hefi séð
yndislegustu stúlkuna í heiminum, og,
ef ég er ekki ástfangin í henni —.”
“Eg held að mér sé óhætt að segja að
þú sért,” sagði Newton.
“Já,” sagði Fred, “ég sannarlega er.
Eg skildi það fyrst til fulls. er ég fann
að skógarhúsið var tómt. En hvað á ég
nú að gera? Eg hefi enga hugmynd
um, hvar hún muni vera. Gamli, geð-
vondi Nichols, getur hafa myrt hana
með skógaröxinni sinni, og strokið svo
til Ástralíu.”
“Þetta er mjög undarlegt,” sagði
Newton hugsandi. “Sástu engin merki
til þess að þau væru í undirbúningi
með að flytja, þegar þú komst þar í
fyrra sinnið?”
“Nei, engin merki til þess,” sagði
Fred. “Alt leit út eins og það var þá,
og hafði verið í hundrað ár, að Dóru
undantekinni, og að þau ætluðu sér að
vera þar önnur hundrað ár. Ed, ég er
hræddur um að við séum sjúkir af ást.
Kanske að það sé alt saman draumur
— og að ég hafi ekki komið til Wood
Castle, og þú ekki til Glenwood. Við
skulum reyna að vakna — nei, þá! —
Vesalings gamli Squirinn! Ed, það er
alt saman raunveruleiki, um það er
engum blöðum um að fletta, og við er-
um báðir reglulegir aulabárðar!”
“Talaðu bara fyrir þig sjálfan,
óhemjan þín,” sagði Newton. “Eg hefi
verið kjáni, þangað til nú fyrir þremur
dögum; nú er ég eins vitur og Saiomon,
því nú veit ég hvað ást er.”
“Eg hefi lært það sama — en ég hefi
líka lært, hve lítið ástir mannanna
þýða. Það næsta sem ég þarf að læra
er, hvernig ég á að vinna fyrir mér. Eg
vil reyna að lifa heiðarlegu lífi, en fá-
tækt fólk getur ekki ætíð verið vand-
látt að vali sínu, og auk þess borga
heiðarlegheit sig ekki nú á tímum. Eg
er fallinn svo lágt, að ég gæti verið
bankastjóri eða þingmaður, án þess að
finna hið minsta til samviskusemi út
af því.”
Newton leit á hann, því hann skildi
strax, að í þessum glensyrðum lá heil-
mikill biturleiki; hann vissi líka svo vel,
að þegar Fred var gramt í geði — sem
sjaldan kom fyrir — að þá var hann
alveg óbilgjarn.
“Við skulum tala um það, Fred. —
Setstu niður, en svolítið frá borðinu;
þú ruglar öllum skjölunum mínum. Við
skulum tala um það, þú ferð ekki út í
kvöld.”
“Jú, ég fer út,” sagði Fred harkalega,
“jú, ég fer í klúbbinn.”
“Nei, nei,” sagði Newton alvarlega.
“Þú mátt ekki fara þangað í kvöld,
Fred.”
“Hvað ertu hræddur um, Ed?” sagði
Fred. “Heldurðu að ég ætli að spila?
Eg hefi enga peninga til að tapa.“
“Það er ástæðan fyrir því. að þú ætl-
ar að spila. Vertu hérna heima í
kvöld.”
F'red lagði hendina á herðar Newtons
og sagði:
“Eg get það ekki; mér er það ómögu-
legt; ég brenn af ótta og óvissu. Ef ég
sit hér lengur, mundi ég myrða þig og
ræna herbergið. Eg ræð ekki við mig.”
“Láttu ekki eins og bjáni,” sagði Ed
áhyggjufullur. “Þú ert í æstu skapi. —
Haltu þig burtu frá klúbbnum í kvöld;
en ef þú ferð, þá snertu ekki á spilum.”
Fred hló sinn vanalega, stutta hlátur.
“Eg skal lofa þér því, ég skal ekki
snerta á spilum í kvöld. Ed., ég vildi
óska að þú værir stærri og sterkari,
en þú ert, þá skyldi ég fara í handalög-
mál við þig, setstu niður! Eg væri ekki
fær um það. Mig langar til að gera eitt-
hvað — eitthvað æðisgengið. Þú getur
setið hér og látið þig dreyma þína ástar-
drauma; ég get það ekki — ég yrði al-
veg vitlaus. Þú skalt ekki sitja uppi og
bíða eftir mér.”
Newton horfði á eftir honum er hann
hvarf inn í annað svefnherbergið, sem
var til hliðar við stóru stöfuna þeirra;
hann hristi höfuðið. og sagði við sjálf-
j an sig: “Vesalings Fred!” Og BTélt svo
áfram starfi sínu.
Fred fór í kalt bað, skifti um klæðn-
að og sagði góða nótt við Newton, fór
svo ofan stigann og út í ganginn, og
út á strætið. Hann fór upp í vagn og
sagði ökumanninum að fara með sig
til Elks-klúbbsins.
Það v|ar fyrr en klúbbfélagarnir
venjulega komu. Það var klúbbur, sem
maður eins og Fred, hefði síst átt að
vera í. Þar var alt fínt og dýrt, og þar
gátu menn spilað hvenær sem var og
um eins mikla peningaupphæðir og
þeir vildu.
Þegar Fred kom inn í spilasalinn, var
hann nærri því tómur, en í kringum
mörg löng borð stóðu stólar þannig,
að bakið á stólunum hallaðist upp að
borðinu, sem þýddi, að þau sæti voru
pöntuð, í hinum sem hærra voru sat
fólk sem hneigt var til að spila.
Allir litu við er Fred kom inn, og
heilsuðu honum með fögnuði. Menn
sögðu hver við annan, að hann yrði að
fá sæti og taka þátt í spilinu.
En hversu hart sem gengið var að
honum með að spila, fékkst hann ekki
til þess; hann hristi aðeins höfuðið.
“Það er eitthvað að Fred,” héldu þeir.
“Það er satt,” sagði hann, “ég er
banhungraður, og verð að fá mér að
éta.”
Hann gekk inn í borðsalinn.
“Ed. hefir alveg rétt fyrir sér,” hugs-
aði hann; “það væri alveg vitlaust af
mér að vera í klúbbnum í kvöld; ég
gæti ekki fylgst með í spilinu, þó ég
reyndi.
Hann hafði ekki lokið við fyrsta
réttinn, er tveir kunningjar hans, ung-
ir aðalsmenn, komu inn. Þeir heilsuðu
honum og reyndu á allan mögulegan
hátt að æsa hann upp; annar vildi veðja
á það, að hann hefði aldrei farið frá
London, dagana sem hann hefði ekki
séð hann, og svo var veðjað um eitt
og annað, sem er svo vanalegt á Eng-
landi.
Svo fóru þessir aðalsmenn að tala
um svo aðdáanlega fríða stúlku, sem
væri miljóna-erfingi frá einni nýlend-
unni; hún hét Edith Rusley, og þeir
dáðu hana og hófu upp til skýjanna. —
Þessir herramenn beiddu um kampavín;
Fred neitaði fyrst að drekka meira en
það vín sem hann hafði beðið um með
matpum, en lét þó að síðustu tilleiðast,
fyrir áskoranir þeirra.
Sem snöggvast hvarflaði hugur hans
til Newtons; honum fanst það svo und-
arlegt, að þeir báðir, næstum á sama
tíma, virtust hafa fundið hugsjóna-
gyðjur sínar. Ef hann hefði getað lyft
lítilsháttar upp blæju framtíðarinnar,
hefði hann orðið enn meir undrandi
yfir. að forlagaþráður hans skyldi
spinnast inn í sama vef. ekki einungis
Dóra, heldur og Gladys Holcoma og
lafði Edith Rusleys; að þær allar skyldu
hafa mikla þýðingu fyrir. líf hans.
Fred efndi loforð sitt við Newton, að
spila ekki á spil það kvöld, en hann spil-
aði knattborðsleik við þessa kunningja
sína, sem því miður drukku, ásamt
honum, of mikið af þessu ljúffenga víni.
•
16. Kafli.
Það er ekki meiningin að afsaka
söguhetjuna í þessari frásögn, né skýla
göllum hans. Enginn maður er að öllu
góður né að öllu vondur. Hann var ör-
geðja maður, ög það er hættulegt.
Þetta kvöld sauð blóðið í æðum hans.
Fyrst hafði hann séð og mætt Dóru, og
hún hafði sett hjarta hans í bál; en svo
hafði hann týnt henni. Svo það, að hans
var ekki getið með einu orði í erfða-
skrá föðurbróður hans, svo það var
ekki að furða þó hugur hans væri í
æsingu. ,
Um klukkan 2 um nóttina var klúbb-
urinn orðinn fullur af fólki; þangað
hafði safnast fólk frá leikhúsum og
dönsum, og kampavínið flaut í stríðum
straumum, en Fred fann brátt að hann
hafði neytt of mikils af þeim lúmska
drykk, svo hann ætlaði að fara heim.
Hann hætti við knattborðsleikinn, og
fór dult út úr salnum, svo sem minst
bæri á, svo vinir hans héldu honum þar
ekki lengur.
Hið ferska næturloft kældi höfuð
hans, svo hann hristist; en hið ólgandi
vín ólgaði enn meira inni fyrir.
“O, nei, ég vil ekki fara strax heim,“
sagði hann við sjálfan sig; “Ed. verður
reiður við mig, eins og altaf þegar ég
er lengi úti. Hann er eins strangur eins
og hann væri faðir minn — já, nærri
því eins og stjúpmóðir. En ég hefi ekki
snert spilin; og hefði það ekki verið
vegna þessara tveggja manna sem
komu til mín, þegar ég var að borða,
hefði ég ekki drukkið svona mikið. Nei,
ég vil ekki fara heim. Hvað stjörnurnar
skína skært í kvöld, — og þær eru svo
ótrúlega margar. Eg hefi aldrei áður
séð svona margar stjörnur. Eg skal
ganga um göturnar til morguns. Hvar
er ég, Hvar er hún? Það er gott að hún
sér mig ekki núa‘ Mér þykir vænt um
að hún er ekki hér; mér þykir vænt um
að ég sé hana ekki framar. Það væri
ekki rétt af slíkum manni sem mér, að
gjá hana; ég er ekki þess verðugur að
snerta hendi hennar. En ég hefi snert
hana.” Og undrandi yfir frekju sinni
rétti hann út hendina og horfði á hana
við birtuna frá götuljósinu; svo gekk
hann áfram án þess að hugsa um, hvert
hann gekk, og án þess að veita athygli
þeirri þreytu og magnleysi, sem smátt
og smátt færðist yfir hann.
Rétt þegar hann var að ganga sig út
úr þessum dauðsjúku draumum sem
hann var í, kom þar lest af fínum vögn-
um, sem var ekið með hægð, frá einu
fínasta húsinu í Lane Park — Lafði
Wales.
Þessi hefðarfrú var ein af leiðtogum
hins fínna samkvæmis, og hafði verið
það í mörg ár. Að vera séður í hennar
hópi var sama sem að maður tilheyrði
hinum fínasta samkvæmishring borg-
arinnar.
Þetta kvöld hafði hún haft stóran
dansleik, og danssalurinn og allar stof-
ur troðfullt af dansgestum. Þó húsið
væri stórt, varð margt af fólkinu að
standa í stiganum, svo það var ekki
auðvelt að komast áfram gegnum slíka
þröng ungra manna og meyja, sem til-
heyrðu fínustu f jölskyldum samkvæmis-
lífsins.
Það er óþarfi að taka það fram, að
dansinn var hinn skemtilegasti og vel
heppnaður; því svo voru allar skemt-
anir, stm lafði Wales stóð fyrir. Þessi
dans var einn hinna stærstu og fjöl-
mennustu sem hún hafði nokkurn tíma
efnt til, því auk konunglegra prinsa,
hafði hún trygt sér á dansinn lafði Edith
Rusley, hina stórauðugu, ungu hefðar-
mey, sem ungu aðalsmennirnir höfðu
verið að tala um í Elk-klúbbnum. Það
var ekki auðvelt að fá hana til að þiggja
heimboð, og það var oft að hún, þó hún
hefði þegið boðið. að hún kom ekki. En
þetta kvöld hafði hún þegið boðið á
dansinn, og var einnig drottning skemt-
unarinnar. Hún var ekki einungis fríð,
en hún var meira — hún var yndisleg.
Hún var ekki há vexti, en rétt í meðal
lagi; hafði ljómandi fagurt vaxtarlag,
framkoma hennar var yndisleg, hvít á
hörund, með ólýsanlega fögur augu;,
sem stundum brá fyrir í glettnis- eða
háðglampa. Hvar sem hún kom, var
dáðst að henni og hinir ungu aðalsmenn
hópuðust í kringpm hana. Hún hafði
gaman af spjátrungsskap þeirra og
yfirlæti, og hæddist að uppgerðartil-
beiðslu þeirra og auðmýkt.
Þetta kvöld var hún í indverskAim
netludúkskjól, sem hvorki var skraut-
legur né íburðarmikill; stúlkurnar, sem
öfunduðu hana, sögðu, að hún hefði bú-
ið sig þannig til þess að vekja eftirtekt
ungu aðalsmannanna á sér. En svo
hafði hún, til að bæta fyrir kjólinn, afar
dýrt gimsteinaskraut í hárinu, um háls
sér og handleggi'. Með henni fylgdist
öldruð kona, sem ungu mennirnir köll-
uðu ,,varðhundinn“, en hún átti það nafn
ekki skilið. Lafði Edith var fyllilega fær
um að gæta sín sjálf, og Mrs. Nobel,
ekkja eftir indverskan hersir, var altof
mild og gæf til að vera nokkurs varð-
maður.
Gestirnir voru að búa sig til heim-
ferðar, og svo voru og þessar tvær kon-
ur; það voru bara þrengslin sem töfðu
þær frá að komast áfram. Við dyrnar
stóð lafði Wales til að kveðja gestina;
í full 40 ár hafði félagsskapur hennar
og dansar haft sérstákt aðdráttarafl, og
er slíkum samkvæmum lauk, hafði hún
staðið við dyrnar til að kveðja gestina,
eins og þetta kvöld; hún stóð þar bros-
andi, án hinna minstu merkja um
þreytu, og bauð sínum þakklátu gest-
um „góða nótt!“
Loksins komst Miss Edith þangað
sem húsmóðirin var, sem, þó hún ætti
í miklum önnum, sýndi henni þó sér-
staka virðingu og eftirtekt.
“Þarftu líka að fara núna, Miss Edith.
Jæja þá, góða nótt, og ég þakka þér fyr-
ir, að þú gerðir dansinn minn svo eftir-
minnilegan. Eg skulda þér sannarlega
þakklæti fyrir það ”