Lögberg - 25.09.1947, Blaðsíða 8

8
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 25. SEPTEMBER, 1947
íslenzkir Sálmar á Ensku Máli
Svo heitir fimm dálka ritgjörð
eftir sr. Runólf Marteinsson um
það efni í Lögbergi og er það vel
farið, að mál það sé rætt opinber-
lega, því það er eitt af okkar
þjóernislegu vanda málum. En
mér finnst að það þurfi að ræð-
ast á víðtækari grundvelli en
vinur minn séra Rúnólfur gjörir,
til þess að það geti komið að
verulegum notum, því meiri part
urinn af grein séra Rúnólfs snýst
um mig perónulega.
Þessa grein sína byrjar séra
R ú n ó 1 f u r mjög einkennilega.
Hann byrjar hana með sögunni
af Sál Konungi þar sem að hann
þjáist af illum anda, eftir breytni
sína og manna sinna í sambandi
við eigna rán Amalekita og ávit-
anir Samuels, út af þeim mis-
gjörðum og að sá sami ílli andi
hafi komist inn á Kirkju þingið
Lúterska og íslenzka, sem haldið
var í Norður Dakota í s.l. júní
mánuði í perónu Jóns J. Bildfell.
Máli þessu er þannig varið að
á Kirkju þinginu á mountain og
Garðar síðastliðið sumar, eg segi
Garðar sökum þess, að það var
þar sem mál þetta var rætt og
þingm. skýrt frá, af framsögu
manni málsins, að nokkrir ís-
lenzkir sálmar hefðu verið send
ir nefnd þeirri sem stendur fyr
ir útgáfu nýrrar sálmabókar
fyrir hönd Sameinuðu Lútersku
Kirkjunnar í Ameríku í enskri
þýðingu, með það fyrir augum
að fá þá tekna upp í bókina.
Hann tók fram að einn þeirra
sálma væri sálmurinn “Alt eins
og blómstrið eina” í þýðing Ei-
riks Magnússonar, og að nefndin
hefði gefið velyrði um að taka
tvö vers úr þeim sálmi upp í
nýju bókina. Þessi frétt hafði
slæm áhrif á mig og ég and-
mælti á þinginu þeirri aðfer.ð
að láta þennan, einn dýrmætasta
sálm okkar Islendinga koma
fram fyrir sjónir enskumælandi
fólks þannig úr garði gjörðann
og gjöri það enn. Að vísu geta
menn notið yls þess, sem sérstök
vers sálmsins flytja, þó þau séu
slitin út úr heildarsambandi
sálmsins, ef andríki þýðandans
nær honum, sem því miður hef-
ir enn ekki tekist, en heildar á-
hrifum sálmsins er með því
raskað.
Sálmur þessi hinn dýrðlegi
bregður upp þremur myndum
fyrir augu þess sem les hann
eða heyrir hann sunginn. — Gá-
leysi æsku og elli fljótandi að
feygðarósi. Órjúfandi lífs lög-
máli sem að engu metur vald
upphefð eða hreysti og leggur
mennina fyrr, eða síðar andvana
í gröfina, en hann skilur ekki
við þá þar. Þriðja myndin og sú
voldugasta rís með tíunda versi
sálmsins og sýnir hjör dauðans
liggja brotinn. *Grafar húmið
kalda og ömurlega upplýst með
sigurljósi landsins helga og tár
syrgendanna sem stóðu vonlaus
ir við gröf ástvinarins þornuð.
Mér er alveg sama hvaða tvö
vers eru tekin úr þessum sálmi
eða hvaða vers það eru, þau ein
geta ekki gefið alókunnugu
fólki rétta hugmynd um anda
og ágæti hans, og var það aðal-
ástæða mín fyrir að mótmæla
þessu tiltæki á þinginu og í
grein minni um þingið.
Mér hefir aldrei til hugar
komið að mótmæla því, að góð-
ar, útlendar bækur, eða góðir
útlendir sálmar væru þýddir á
íslenzkt mál. Það mál horfir alt
öðru vísi við, því í því sambandi
er í flestum tilfellum um að
ræða menntuðustu og hæfustu
menn þjóðar vorrar sem þýða
á sitt eigið móðurmál og í sum
um tilfellum standa höfundun-
um framar eins og á sér stað
með Matthias Jochumson, og
fleiri.
Séra Rúnólfur bendir á í þess
ari grein sinni, orðið “að reyna
að troða sex íslenzkum sálmum
í stóru sálmabókina, sem ég við-
hafði í grein minni í Lögbergi,
séu óverðskulduð og segist ekki
vita til að nokkur maður hafi
verið að troða nokkrum íslenzk-
um sálmi”. Ef svo er, skal vel-
virðingar beðið á þessu orðatil-
tæki. En svo segir hann, að eng-
inn hefði mælst til að íslending-
ar tækju nokkurn þátt í þessari
sálmabókar-útgáfu, en að hann
hafi sjálfur minst á það við for-
mann útgáfu-nefndarinnar, að
íslenzkir sálmar yrðu teknir með
í sálmasafnið og að hann hafi
tekiðvel undir að taka á móti
sálmum frá íslendingum til
yfirlits og skal ég því taka til
baka stóra orðið “að troða” en
segja í staðinn að mælast til, það
er vægara.
Ekki er ég í neinum vafa um
að góðvildin ein og þjóðar-
metnaður hefir ráðið hjá séra
Rúnólfi og með erindrekum
hans í þessu máli, er þeir
hreyfðu því, en frá mínu sjón-
armiði, þá erum við Vestur-ís-
lendingar ekki undir það búnir
að geta á sómasamlegan hátt tek
íð þátt í útgáfu slíks sálma-
safns. Mér vitanlega, eigum við
engar þýðingar á íslenzkum
sálmum sem staðist geta saman-
burð við beztu ensku sálmana
•sem þar eru. En minna en það
nægir ekki. Þá minnist séra
Rúnólfur á orðið “limlestir” og
segir að mér finnist það óskap-
legt að ekki komi nema tvö vers
úr sálminum “Alt eins og
blómstrið eina”, í stóru, nýju
sálmabókinni og kalli það að
limlesta sálminn. Mér er ekki
vel ljóst hvað annað er hægt
að kalla það, því eins og að
framan er bent á, þá geta engin
tvö vers útaf fyrir sig gefið
rétta hugmynd um tilbeiðslu
mátt sálmsins, um sigurbirtu
þá sem hann flytur né heldur
um andagift og orðsnild manns-
ins sem að orti hann, en þegar
svo er komið fyrir listrænum
verkum manna, þá eru þau orð-
in limlest.
Séra Rúnólfur segist hafa
verið vígður prestur í 48 ár
og þjónað við margar jarðar-
farir, og að á þeim tíma hafi
sálmurinn “Alt eins og blómstr-
ið eina” verið sunginn aðeins
einu sinni allur. Á síðari árum
hafi það aðeins verið tvö vers,
fyrsta og tíunda versið sem
sem sungið þafi verið. “Þá hafi
ég verið að limlesta sálminn”,
segir séra Rúnólfur. — Því mið-
ur verð ég að samsinna það með
honum. Svo bætir hann við,
“Að svipað muni vera ástatt
með alla íslenzka presta í Vest-
urheimi og alla íslenzku þjóð-
ina”. Um þetta veit ég ekki, en
ef svo er, þá neyðist ég til að
að segja hið sanna um
það. — En á það skal
bent, að það er næsta ólík af-
staða með versin tvö í ensku
sálmabókinni, og enskann al-
menning á bak við þau, sem ekk
ert þekkir til sálmsins í heild
né kenninga hans, og íslendinga
við grafir framliðna landa
sinna, minsta kosti hinna eldri
sem margir kunna sálminn og
geyma hinar guðdómlegu mynd
ir hans í hjartd sér. Afstaða vers
anna tveggja í ensku sálmabók-
inni er sem sé ekki sambærileg
við söng eða lestur tveggja
versa úr þeim sálmi á meðal ís-
lendinga, við íslenzka jarðarför.
Séra Rúnólfur bendir á í þess
ari grein sinni að æskilegt væri
að eiga íslenzka sálma í enskum
þýðingum til þess að nota við
okkar eigin guðsþjónustur í
okkar eigin kirkjum. Eg er hon
um þar alveg samdóma og méf
finnst að við ættum ekki að
stefna hærra fyrst um sinn. —
Látum okkur safna beztu sálma
þýðingunum á ensku, sem til
e;:u á meðal vor, og hvetja efni-
lega menn og konur til frekari
framkvæmda unz við *höfum
nægilega marga sálma til okkar
eigin þarfa og gefa þá út í sér-
stakri bók ef þörf gjörist, en
bíða með samkeppni við úrval |
innlendra sálma, þar til að ef
einhverjir á meðal vor, með
andagift Hallgríms Péturssonár
og Matthiasar Jochumsonar,
koma fram og gjöra verkum
þeirra þau skil á enskri tungu,
sem þau krefjast.
Jón J. Bildfell.
M E S S U B O Ð
Fyrsta Lúterska Kirkja
Ensk messa kl. 11 f. h. — ís-
lenzk messa kl. 7e. h. — Börn,
sem ætla að sækja sunnudaga-
skólann, eru beðin að mæta í
kirkjunni kl. 12,15. — Ávarp og
söngur.
Séra Eiríkur Brynjólfsson.
♦
Messur í prestakall Lundar
— Piney 28. september kl. 2 e.h.
til ónýtis. Varð því að fá emb-
ættismenn frá Aþenu til þess að
skipa þær stöður, sem átt hefði
að láta eyjaskeggja gegna. Til
þess að bæta úr brýnustu þörf-.
um skólanna á Rhodos tók stjórn
in í notkun suma af ítölsku æðri
skólunum þrátt fyrir andstöðu
kaþólska erkibiskupsins. Stjórn
arskiptin höfðu í för með sér,
að kaþólskar stofnanir voru end
urreistar á eynni og gríska rétt-
trúar kirkjan er nú ráðandi trú
þar. Enginn hlýðir nú á guðs-
þjónusturnar í hinum frægu
nvelfingum krossfaranna á
Philermosfjalli. Einmana munk
ur er þar þó enn. En ég fékk
harða ofanígjöf, þegar ég reynd
ist kenna í brjósti um hann í
einverunni. “Sonur minn”, sagði
hann, “ég er ekki einn. Hin heil-
aga móðir er alltaf hjá mér”.
Grikkir styrkja ítali og Tyrki
til að gefa út blöð í borgunum.
Einnig eru Gyðingar á Rhodos
eða réttara sagt voru þar. Hafa
þeir verið á eynni alltaf síðan
forfeður þeirra lánuðu krossför-
unum fé, en þeirra biðu þung-
bær örlög. Margir þeirrá voru
drepnir í gasklefum og fangabúð
um. Aðeins komust um það bil
100 ungar stúlkur lífs af úr fanga
búðunum og þær fóru allar með
tölu til belgíska Kongó. Af fimm
þúsund Gyðingum eru nú aðeins
fjörutíu eftir. Afhentu Bretar
þeim nýlega fimm hundruð hús
sem fasistar eða nazistar höfðu
slegið eign sinni á. Var það
brezka herstjórnin, sem kom
því til leiðar, að Gyðingar væru
skoðaðir sérstakur þjóðernis-
minnihluti á Rhodos. Og húsin,
sem voru í eign þeirra, er létu
lífið, verða afhent fjarskyldum
æætingjum þeirra í Rhodosiu
eða Kongo.
The FINEST of ALL
"mftcs Acr/ON,,
CeLLotörui
MOST
Suíts or<
DressesO^
CASH AND CARRY
For Driver
PHONE 37 261
Perth’s
888 SARGENT AVE.
Or borg og bygð
Isienzkir sjúklingar, sem liggja
a sjúkrahúsum hér í borginni,
eða aðstandendur þeirra, eru
vinsamlega beðnir að síma Mrs.
George Jóhannesson, 89 208, eí
æskt er eftir heimsókn eða ís-
í.enzku blöðunum.
Birt að tilstuðlan Djákna-
nefndar Fyrsta lút. safn.
-t-
The Junior Ladies’ Aid of the
First Lutheran Church will hold
their regular meeting on Tues-
day, September 30, in the church
parlor, commencing at 2.30 p.m.
*
"GOLDEN STOMACH TAB-
LETSl" ve^ta vaffanlegan bata
við meltingarleysi, hjartslætti,
gasþembu og taugaóstyrk og
allskonar óþægindum í maga
'og meltingarfærum. 360 töflur,
$5.00; 120 töflur $2.00; 55 töflur,
$1.00. — Fárst í öllum lyfjabúð-
um og lyfsöludeildum.
♦
STEINLEGGJARAR ÓSKAST-'
Upplýsingar hjá F. W. Graham
& Sons, Ltd., Moose Jaw, Sask.
Brezka setuliðið á Rhodos
ekki að íþyngja brezkum skatt-
greiðendum. Ágóðinn frá gæzlu
manni eigna óvinanna nam sjö
eða átta hundruð sterlingspund-
um á ári. Brezki herinn fór frá
Rhodos í marz og aðeins sex
menn urðu eftir, þrír til að gæta
eigna óvinanna og þrír menn úr
flugliðinu, sem voru að leita að
gröfum flugmanna, er skotnir
voru niður yfir eynni. Herseta
Breta skildi lítil verksumsmerki
eftir á eynni, vegna þess að þeir
gerðu ekki ráð fyrir að vera þar
svo lengi.
Framtíð Tylftareyjar er nú í
höndum Grikkja. Sumir þeirra
eru ekki bjartsýnir og ræða um
flytja á brott. 1 þorpi nokkru
drakk ég kaffi með manni, sem
unnið hafði að byggingu járn-
brautarinnar frá Alexandretto
til Aleppo í Sýrlandi. Fyrir kaup
sitt keypti hann landskika og
byggði olíupressu í þorpinu, en
kom syni sínum í búðina í þorp-
inu. Hann var með kollinn full-
an af ráðagerðum um að auka
Tizkan talar:
Ákveðnar
dramatískar
breytingar
°g
Hin nýja
EA TON’S
verðskrá sýnir
þetta!
YFIRHAFNIR — Með nýjum
tilþrifamiklum blæ, bls.
3 og 15.
KJÓLAR — með nýju axla-
snlðl, bls. 2, 29 og 41.
ALFÖT — með nýjum, mjúk-
um llnum, bls. 12.
HATTAR, — splunkurný gerð
bls. 75.
8KÓR — rneð Demurely lok-
uðum tám, bls. 180 og
181.
ACCE8SORIE8 — I miklu
úrvali, bls. 83.
HANDTÖ8KUR — með hin-
um nýja “Longer” Sjáið!
Bls. 310 og 311.
# Alt snið með hliðsjón
af framlíðarfegurð.
• Allstaðar E A T O N -
trygging.
8É FÓLK EKKI ÁNÆOT, ER
PENINOUM 8KILAJ) AFT-
UR AÐ VIÐBÆTTU FLUTN
INGSOJ ALDl
*T. EATON C?-™
WINNIPEQ CANADA
EATON'S
Ferðalag til Tylftareyja
(Frh. af bls. 5)
gróða jarðarinnar. “í þessu
þorpi”, sagði hann, “fást aðeins
3 kg. af grapeávöxtum af einu
tré en neðar í dalnum fæst 12
kg”. Hann reyndi og að skýra
fyrir mér hvernig hann hefði
endurbætt aðferðir eyjaskeggja
við að vinna olíu úr olívum. —
Slíka framtakssama menn má
allsstaðar finna í Grikklandi.
Þótt ekki væru allir bjartsýn-
ir fann ég engan, sem ekki var
þess albúinn að horfa nokkuð
langt fram á við. Einn skógrækt
armann hitti ég inni í landinu.
Spurði ég hann um þau skógar-
svæði, er Þjóðverjar höfðu rutt
á stríðsárunum. „Með tímanum
kemur skógurinn aftur”, sagði
hann. “Við erum ekki að vinna
fyrir sjálfa okkur eða börn okk-
ar, við erum að vinna fyrir barna
börn okkar”.
Alþbl., 19. ágúst.
The Swa*n Manufacturing
Company
Manufacturert of
SWAN WEATHER STRIP
Halldor Methusalems Swan
Eigandi
281 James St. Phone 22 641 j
Minnist
BETEL
í erfðaskrám yðar
SI\EMTISAHIiOH/i
UNDIR UMSJÓN KVENFÉLAGS ÁRDALS SAFNAÐAR
verður haldin í
Lútersku Kirkjunni í Árborg
föstudaginn 3. okt. — Byrjar kl. 9. eftir hádegi.
Til skemtunar verður Mrs E. P. Jónsson með fyrirlestur um Islands
för sina. Einnig skemtir með söng, Miss Svava Pálsson, Söngflokkur
safnaðarins og lítill stúlkna flokkur.
Allir boðnir og velkomnir
Inngangseyrir 50c Fríar veitingar

K. N. ] U L I U S: KVIÐLINGAR Fyrsta útgáfan af ljóðsafni þessa sérstæða kýmni- skálds Vestur-lslendinga, og raunar ísilenzku þjóðar- innar í heild, sem Bókfellsútgáfan í Reykjavík sendi frá sér fyrir rúmu ári, seldist upp á svipstundu, og nú er 2. útgáfa komin á markaðinn; þetta er stór bók, prentuð á úrvals pappír óg í fyrirtaks bandi. Bókina, sem kostar $7.50 að viðbættum 25 centa póstgjaldi, má panta hjá , M R S. B. S, B E N S O N c/o TIJE COLUMBIA PRESS, LIMITED Winniþeg, Manitoba •
f®sÍp
Innköllunarmenn LÖGBERGS
Amaranth, Man............. B. G. Kjartanson
Akra, N. Dak. ................
Backoo, N. Dakota.
Arborg, Man ........... K. N. S. Fridíinnson
Árnes, Man. ................... M. Einarsson
Baldur, Man. ................. O. Anderson
Bellingham, Wash. ......... Árni Símonarson
Blaine, Wash............... Árni Símonarson
Boston, Mass. .............. Palmi Sigurdson
384 Newbury St.
Cavalier, N. Dak..............
Cypress River, Man. ........... O. Anderson
Churchbridge,_Sask .... S. S. Christopherson
Edinburg, N. Dak ........... Páll B. Olafson
Elfros, Sask. ...... Mrs. J. H. Goodmundson
Garðar, N. Dak............. Páll B. Olafson
Gerald, Sask.................... C. Paulson
Geysir, Man............K. N. S. Friðfinnson
Girnli, Man. O. N. Kárdal
Glenboro, Man ................ O. Anderson
Hallson, N. Dak............ Páll B. Olafson
Hnausa, Man............ K. N. S. Fridfinnson
Husavick, Man. .............. O. N. Kárdal
Langruth, Man. .........• John Valdimarson
Leslie, Sask. ................ Jón ólafsson
Lundar, Man................... Dan. Lindal
Mountain, N. Dak.......... Páll B. Olafson
Point Roberts, Wash. ........ S. J. Mýrdal
Riverton, Man. K. N. S. Friðfinnson
Seattle, Wash. J. J. Middal
6522 Dibble N.W., Seattle, 7, Wash.
Selkirk, Man. ..............Mrs. V. Johnson
Tantallon, Sask. ............ J. Kr. Johnson
Vancouver, B.C. ..............F. O. Lyngdal
5975 Sherbrooke St., Vancouver, B.C.
Víðir, Man. K. N. S. Friðfinnson
V/estbourne, Man. Jón Valdimarson
Winnipeg Beach, Man. O. N. Kárdal