Lögberg - 19.08.1948, Síða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 19. ÁGÚST, 1948
5
ÁHUGAMÁL
LVENNA
HiUtjóri: INGIBJÖRG JÓNSSON
Þátttaka kvenna í mannfélagsmálum
I síðasta blaði var vikið að
tómlæti kvenna í stjórnmálum
landsins. Meír en helmingur at-
kvæðabærra þegna í landinu
eru konur, eh þó þykir það tíð-
indum sæta sé kona í kjöri til
þingmensku. — í Canada eru 2Vz
miljón húsmæður , um 75,000
kvennkennarar, 55,000 hjúkrun-
arkonur og um 400,000 konur í
viðskiptaheiminum, en þessar
stéttir hafa engin bein áhrif á
stjórnarfar landsins; konur eiga
aðeins einn kvennfulltrúa á
þingi. Ekki svo að skilja að það
myndi vera skynsamlegt að
stofna til sérstaks stjórnmála-
'flokks kvenna, en hinsvegar
liggur það í augum uppi að það
myndi skapa meira jafnvægi í
stjórnmálum landsins, ef að
fleiri konur ættu sæti á þingi til
að túlka málefni frá sjónarmiði
kvenna meira en helmings kjós-
endanna í landinu.
Oft, þegar minst er á stjórn-
mál við konur þá verður þeim
að orði: “Eg hefi ekkert vit á
stjórnmálum; ég vil ekki koma
nálægt pólitík; maðurinn minn
hugsar um þessi mál fyrir okk-
ur bæði; ég greiði atkvæði eftir
hans fyrirsögn. Eg hefi nóg að
gera við heimilisstörfin og að
annast börnin og hefi engan
tíma til að skipta mér af stjócn-
málum”.:
Konur, sem þannig hugsa,
geta naumast talist fullþroskað-
ar manneskjur; þær varpa á-
byrgðinni af eigin lífi og lífi
barna sinna á annara herðar. —
Þær gá ekki að því að áhrif
konunnar á heimilið og fjölskyld
una eru nú miklu minni en
þau áður voru. Ríkið og þjóð-
félagið hefir nú tekið í sínar
hendur umsjón yfir mörgum
málum sem áður voru að mestu
einkamál heimilisins; til dæm-
is mentun og heilbrigðismál. —
Til þess að konur geti haft veru-
leg áhrif á framtíð barna sinna
og þjóðarinnar, er óhjákvæmi-
legt að þær taki þátt í pólitík.
Baráttan fyrir daglegu lífi er
pólitísk. Margar konur, sem
ekki vilja skipta sér af pólitík,
eru óánægðar og reiðar yfir dýr-
tíðinni, ,þó er hún að nokkru
leyti pólitísks eðlis. Stjórnin og
þingið innleiddi skömtunar- og
verðlags löggjöfina á stríðsárun-
um og stjórnin afnam þessi lög.
Og hvað um framfærslustyrk
með börnum, ellistyrk, ekkna-
styrk, atvinnutryggingar, húsa-
leigu, húsnæðismál? Stjórnin
hefir meðgjörð með öll þessi
mál og öll grípa þau inn í dag-
legt líf fólksins. Það vantar ekki
að konum verði tíðrætt um dýr-
tíðina og alt það, er þeim finst
aflaga fara hjá stjórnarvöldun-
um, en því furðulegra er það, að
fjöldi þeirra skuli setja heima
þegar til kosninga er gengið; að
þær skuli ekki sjá um það að
húsmæðrastéttin eigi fulltrúa á
þingi. —
Ekki þyrftu konur að bera
kvíðboga fyrir því að fulltrúar
þeirra væru ekki jafnhæfir karl-
mönnum, að taka þátt í umræð-
um og leysa af hendi þingstörf.
Konur hafa meira að segja, yfir-
leitt, meiri æfingu en karlmenn
í slíkum málum. Á síðustu ára-
tugum hafa þær stofnað ýms fé-
lagsleg samtök til þess að vinna
að ýmsum mannfélags- og vel-
ferðarmálum, og hverjum sem
sækir fundi og þing þessara fé-
laga, verður strax augljóst
hversu hæfar þær eru til stjórn-
arstarfa og að þær myndu engu
að síður sóma sér á löggjafaþing
um þjóðarinnar, enda hafa þær
fáu konur, sem kosnar hafa
verið á þing hvergi staðið að
baki karlmanna þar.
Sagan sannar líka að þegar
konur hafa komist í æðstu
stjórnarstöður landsins hafa þær
oft reynst framúrskarandi stjórn
arar. Tvö merkustu tímabil
í sögu Breta eru nefnd eftir
drottningunum, Elizabetu og
Victoríu. Veldi Austurríkis var
mest meðan María Teresa stjórn
aði því, og Rússar telja Katrínu
miklu með sínum beztu og
mestu keisurum. — Það gerist
því engin þörf að konur beri
vanmáttartilfinningu í brjósti
í sambandi við þátttöku í stjórn-
málum landsins; þær hafa sýnt
það og sannað að þær eru þeim
hæfileikum gæddar að geta tek-
ið að sér hvaða stjómmálastöðu
sem þeim býðst.
Konur hafa fengið atkvæðis-
réttinn, en um leið féll þeim sú
ábyrgð á herðar að beita honum,
þær eru ábyrgar engu síður en
karlmenn fyrir velferð þjóðar-
innar, það er tími til kominn áð
þær finni til þessarar ábyrgðar,
afli sér þekkingar um stjórnmál
landsins, myndi sér ákveðnar
skoðanir og taki fullan þátt í að
ráða fram úr vandamálum
þjóðarinnar.
TIL UMHUGSUNAR
Maifriður
Maturinn notast ekki eins vel
og skyldi, ef hans er neytt í flýti.
Það er ekki heppilegt að gleypa
í sig matinn standandi, í ys og
þys fjölsóttra matsölustaða, þar
sem ekki er unnt að fá matfrið
og njóta réttanna, vegna diska-
glamurs og annars skarkala. —
IVÍeltingarkirtlarnir ná sér þá
ekki nógu vel á strik við fram-
leiðslu meltingarsafanna. Mis-
klíð við máltíðir, óþolinmæði og
hverskonar hugaræsing hindra
og meltingarkirtlana í starfsemi
sinni. —
Mállíðir á heimilum
Eitt af skilyrðum til þess að
verða vel að mat sínum er það,
að setzt sé að borðum “með réttu
hugarfari”, og þessu skilyrði ætti
að vera auðveldara að fullnægja
á heimilunum en annars staðar.
Ef borðhaldið fer fram í friði og
ró, njóta menn þess betur og fá
meiri næringu og orku úr matn-
um en ella. — Bókin um mann-
inn. —
-f
Liilar appelsínur bezlar
Ef að þeir, sem kaupa appelsín
ur þekktu gæði þeirra, mundi
verðið á stóru appelsínunum,
sem nú er hæst, lækka stórum,
en hinsvegar verðið hækka á
litlu appelsínunum.
Þetta hefir ameríska landbún-
aðarráðuneytið látið hafa eftir
sér eftir rannsóknir þær, sem
gerðar hafa verið á allskonar
appelsínum. Safinn úr litlu
appelsínunum er bragðbetri og
betri ilmur af honum en safan-
um úr þeim stóru. Hann er
meira nærandi og sætari, og inni
heldur auk þess miklu meira af
c-fjörefnum en safinn úr stórp
appelsínunum.
Nafngifiir borga sig
Verzlun í Chicago hafði á
boðstólum fína náttkjóla, tvær
tegundir. Var annari tegundinni
gefið nafnið “Syndarar” en
hinni “Dýrlingar”. “Syndararn-
ir” seldust upp miklu fyrr.
— Af hverju ertu að kjökra,
Jói? Var miljónamæringurinn,
sem verið er að jarða í dag eitt-
hvað skyldur þér?
— Nei, ég er að vola af því, að
hann var það ekki.
Frá Sumarbúðum Bandalags Lúterskra Kvenna
Smágreinin birtist í Lögverg
fyrir nokkru, er skýrði frá veru
yngri barna — á aldrinum 6—9
ára — undir umsjón Miss Jennie
\Johnson. Vildi ég nú bæta við
umsögn um það sem gerst hefir
hér síðan.
Eldri unglingar á aldrmum 14
-20 ára nutu námskeiða í kristi
legu leiðtogastarfi í tíu daga —
14—24. júlí. — Séra Egill H.
Fáfnis var “dean of camp”, Mrs.
Ellen Fáfnis “matron”. — Um
kenzlu önnuðust prestarnir Séra
Egill, Séra Bjarni, Séra Sigurð-
ur Ólafsson, Séra Eric Sigmar.
Ennfremur þær Miss Elenor
Gilstrom og Josephine S. Ólafs-
son, Miss Joyce Anderson leit
eftir sundkenslu og leikjum,
Hulda Sigvaldason hafði eftirlit
með svefnskála stúlkna. Um
matreiðslu önnuðust Mrs. S.
Sigurgeirson, Gimli og Mrs. S.
Ólafson, Selkirk.
Næsti hópur dvaldi einnig í
tíu daga — 24. júlí til 2. ágúst,
Voru það stúlkur frá aldrinum
10—14. Mrs T. Hart frá Winni-
peg var “matron” — Mrs. Flor-,
ence Paulson, Winnipeg, var
þar sem hjúkrunarkona; leiðtog-
ar stúlknanna voru: Sigurborg
Oddleifson, Árborg, Sólrún
Bjarnason, Árborg, Miss Hulda
Sigvaldason, Geysir, Betty Paul-
son, Winnipeg og Marlyn Sno-
dal, Brandon. — Miss Elenor
Gillstrom hafði kenzlu með
höndum. Joyce Anderson leit
' eftir sundi og leikjum. — Um
matreiðslu önnuðust þær Rosa
Johannson, Winnipeg, Mrs. M.
Elliheimilið Grund
hyggst að kaupa
bújörð
Elli- og hjúkrunarheimilið
Grund í Reykjavík hefir í
hyggju að færa út kvíarnar. Er
nú í ráði, að það kaupi bú í
nágrenni Reykjavíkur, þar sem
framleiddar séu afurðir, sem
hið fjölmenna heimili aldraðs
fólks í höfuðstaðnum þarfnast til
daglegra nota.
Munu forráðamenn þess hafa
í huga að hefja þennan búrekst-
ur í haust, ef þeir geta fengið
keypta jörð, sem heppileg þykir.
Tíminn, 16. júlí.
Umferð um Keflavíkur-
flugvöll fer enn vaxandi
Viðkomur flugvéla á Keflavík
urflugvelli í júní mánuði 1948
voru fleiri en í nokkrum öðrum
mánuði, eða 175 millilandaflug-
vélar frá 19 flugfélögum. Trans
Canada Airlines var með flestar
lendingar, eða 46, sem er fleiri
lendingar en hjá nokkru öðru
félagi í einum mánuði. American
Overseas Airlines, sem áður hef-
ir verið með flestar lendingar,
síðan snemma á árinu 1947, var
einnig með fleiri lendingar en
nokkru sinni fyrr, eða 40.
Air France var með flestar
lendingar af Evrópiskum flug-
félögum, eða 21 lending, þá
British Overseas Airways.
Alþbl., 15. júlí.
Englendingur fót eitt sinn á
kappreiðar í írlandi, þar sem
sjö hestar voru reyndir. Bret-
inn veðjaði á einn þeirra. Þegar
keppnin var hálfnuð, spurði
hann íra, sem fylgdist með
hlaupinu í kíki, hvar sinn hestur
væri.
— Eg veit það ekki svaraði ír-
inn, ég fylgist bara með sex þeir
fyrstu.
Vísur til
SÉRA VALDIMAR J. EYLANDS
I.
Að heiman til sælli sveita
sjálfgert var tíðum að leita
er eldgos og fimulhríð ógnuðu skjánum.
Og ein var sú álfan í vestri,
sem einyrkinn þekkti af lestri:
Þar sveskjum og rúsínum rigndi af trjánum.
Á vorhretum þjakaðrar þjóðar
þokuðust fylkingar hljóðar
vestur um ála til ávaxta nýs lands.
— En stóðust stormana á furðu —
ströndunum þar og urðu
styrkur meiður af stofnþjóð Islands.
II.
Að utan kom Eylands prestur,
en Eiríkur flaug í vestur
til ársdvalar fjarri Útskálagresjum.
Og vér skyldum varðveita gestinn,
vestur-íslenzka prestinn,
vér, söfnuðirnir á Suðurnesjum.
Varla er sérstakt að sjá oss
á Suðurnesjum. En hjá oss
hefur þú dvalið, og dæmir þau kynni.
Vorn guðsótta og góða háttu
guði, næst Eiríki, máttu
þakka, ,ef verða enn þér í minni.
En ekki má áfellast séra
Eirík, þótt hendi oss að gera
hið vonda, sem viljum vér eigi.
— Sóknafbörnin þín sakna,
er samvistarböndin rakna,
og farsæla spor þín . framtíðarvegi.
m.
Að heiman og heim í vestur
hverfur þú, aufúsugestur
samlanda þinna. Og sólnætur glitra
og landið skín, litskrúði vafið,
er leggur þú yfir hafið
til fundar við þjóðrækna félaga ytra.
Eylands, þín eylendan bjarta
í útsænum vefur að hjarta
börnin, sem heima að heill hennar vinna,
— en kveður þig, kynborni gestur
með kveðjum og þökkum til vestur —
íslenzku barnanna, barnanna sinna.
Keflavík, júlí 1948
Kristinn Pétursson.
Oliver, Selkirk og Mrs. G. Thor-
leifson, Langruth.
Síðasti hópurinn þetta sumar
dvaldi í tíu daga— 4.—14. ág.,
voru það drengir 10—14 ára. —
Mr. Axel Vopnfjörð yfirkennari
írá Winnipeg og kona hans
höfðu umsjón sem “Dean og
Matron of camp”. IJjúkrunar-
kona var Mrs. A. Johnson, Sel-
kirk. Fimm leiðtogar drengjanna
voru Mr. George Anderson,
Baldur, Mr. Bob Sinclair, Glen-
boro, Robert Bryce, Winnipeg,
Eric Davidson, Selkirk, Kenneth
Clark, Winnipeg. Um matreiðslu
önnuðust þær Mrs. A. H. Gray,
Winnipeg og Mrs. M. Oliver, Sel-
kirk. Fyrstu þrjá dagana annað-
ist Séra Sigurður Ólafsson um
kenzlustund að morgni, hina
síðustu sjö daga annaðist Mr.
Axel Vopnfjörð kenzluna. Miss
J. Anderson hafði umsjón á
sundi og leikjum.
Guðsþjónustur hafa farið fram
í minnnigarskálanum alla sunnu
daga kl. 2 e. h. Eftir fylgjandi
prestar hafa prédikað þar: Séra
Kolbeinn Sæmundsson, Séra Sig
urður Ólafsson — tvo sunnu-
daga, — Séra Valdimar Ey-
lands. — Einn sunnudagur var
guðsþjónustan undir umsjón
Miss Gillstrom, er flutti ávarp
stúlknanna.
Vandaðar skemtisamkomur
voru haldnar í minningarskálan-
um síðasta kvöldði sem hver
hópur dvaldi þar. Var það gleði
efni hve margir gestir voru þar
viðstaddir. Sér í lagi ber að
þakka Selkirk fólki sem kom í
“Chartered bus”, fyrir allar þess
ar samkomur nema eina. Líka
vildi ég þakka konunni sem
hafði meðferðis nægilegt kaffi-
brauð fyrir allan hópinn sem góð
gerðir þáðu eftir samkomuna eitt
kvöldið, Mrs. Ástu Erikson, Sel-
kirk. —
Konur frá Mikley sendi stóra
kassa með alskonar heima-til-
búnu sælgæti fyrir einn hópinn
sem ber að þakka. — Kom það
sér vel fyrir þær sem matreiddu
fyrir þann hóp, var önnur þeirra
prestkonan þeirra í Mikley, Mrs.
Sigurgeirsson. —
Einnig gaf Mrs. Steinunn
Johnson úr Minerva bygðinni,
við Gimli, kaffibrauð. Mrs. E. E.
Einarson og Mrs. S. Albertson,
gáfu rjóma, — fyrir alt þetta er
þakkað.
Nætur verða stundum svalar
við vatnið þó um hásumar sé,
þess vegna er nauðsynlegt að
auka við birgðir af ullar ábreið-
um eða léttum ullarteppum. —
Þakka ég þessar gjafir sem bor-
ist hafa á sumrinu: 4 ullarábreið
ur frá kvennfélaginu í Árnes, 4
ullarábreiður frá kvenfélaginu
Sigurvon, Húsavick, 2 ullar á-
breiður frá Mrs. O. Frederickson
Winnipeg. Ullarteppi frá Mrs.
M. Oliver, Selkirk. — 24 ábreið-
ur voru pöntuð frá Fairfields.
Mrs. S. V. Sigurdson, Riverton
gaf 30 pd. af ullar-taui, Mrs. S.
Ólafson, Selkirk 20 pd. er fara
upp í kostnaðinn — $30 af verð-
inu voru gefnar frá Selkirk. Það
sem til vantar verður að líkind-
um tekið úr camp-sjóð. — Konur
hafa enn tækifæri til að gefa
ullartau af hvaða tegund sem er,
senda það til “Fairfield Woollen
mills, Selkirk to be credited to
Sunrise Camp C.o. Mrs. S. Ólaf-
son”. Tveir kostbærir og vand-
aðir “electric heaters” voru
gefnir frá fólki Argyle bygð
sem komu sér vel ef kvöldin
voru svöl.
Als hafa fjörutíu manns gefið
tíma og krafta sína fyrir þetta
starf á þessu sumri. Þeir hafa
allir starfað þar af mestu snild
og gefið þessa þjónustu með
gleði. Hygg ég að óhætt sé að
fullyrði að vináttu og félags-
bönd hafi styrktst við samvinn-
una og öll munum við hlakka til
að hittast þar aftur næsta sumar.
Nú er starfinu lokið fyrir
sumarið; leikir hættir, engir að
skvampa í vatninu. Engir eldar
kyntir á ströndinni. Engir að
skemta sér við matreiðslu í eld-
húsinu. Söngur heyrist ekki frá
minnnigarskálanum. Þögull held
ur hann vörð um minningarnar
sem við hann eru tengdar. —
þögular standa hinar byggingarn
ar einnig sem verðir yfir hugsjón
um er hrundu þessu starfi á
stað. Nú er það í ábyrgð fólks
okkar hvað, mikið af þeim hug-
sjónum rætast. I. J. Ó.
í MIKLU ÁLITI
hjá
ÆSKUNNI
Hvíldardagar, skólaárin
og æskan hafa vaxið upp
með EATON’S. Ungir
bræður og systur eru
reglubundnir viðskifta-
vinir og foreldrum fellur
vel verðið og hve vand-
lega allt er prófað í
EATON’S rannsóknar-
stofu.
Og einmitt nú, er skólar
byrja að nokkrum vikum
liðnum, er allt til taks,
sem æskan í Canada
þarfnast. íhugið verð-
skrána og sannfærist
með eigin augum.
EATON'S . . Búðir fyrir
æskuna í Canada!
^T. EATON C?.™
WINNIPEG CANADA
lll'
I'1
'l|
l'
l|
«1
GRlPIÐ TÆKIFÆRIÐ
Eins og samkepni á sviði viðskiptalífsins nú er
háttað, liggur það í augum uppi hve mikilvægt
það sé, að piltar og stúlkur fái notið hagkvæmrar
nfentunar í öllu því, sem að skrifstofustörfum
lýtur; slíka mentun verður fólk að sækja á Business
College. Það verður nemendum til ómetanlegra
hagsmuna, að leita upplýsinga á skrifstofu Lög-
bergs í sambandi við verzlunarskólanámsskeið.
Þau fást með aðgengilegum kjörum.
CRÍPIÐ TÆKIFÆRIÐ!
THE COLUMBIA PRESS LTD.
695 SARGENT AVENUE
WINNIPEG.