Lögberg - 20.01.1949, Blaðsíða 6

t
Œttmaðurinn
Eftir
THOMAS DIXON, Jr.
“Innan fimm ára”, hrópaði Lynch,
“verður menningar þroski og auður
þessa volduga ríkis komin í hendur
negra kynþáttarinns. Lyftið upp höfð-
um ykkar. Heimurinn tilheyrir ykkur.
Takið hann. Ég tilkynni öllu hvítu fólki
hér og nú, að ég er fyllilega jafningi
þess. Ég krefst og ég tek mér rétt til
að heimsækja það á heimilum þess,
neyta máltíðar með því og sofa með
því, og þegar að mér býður svo við að
horfa að taka heimasætu þess mér fyrir
lögmæta konu.”
Þegar að Cameron læknir kom út
af þessum fundi, ásamt kunningja sín-
um tók hann minnisblöðin, sem hann
hafði með sér í sambandi við máls-
fluttning sinn, upp úr vasanum og reif
þau í smá tætlur á leiðinni heim að gisti-
húsinu.
IX Kapítuli
Við Lovers Leap.
Þrátt fyrir veikindi Stonemans, sem
stöfuðu frá slagi, er hann fékk gat börn-
um hans ei dulist, að hið óbilandi vilja-
þrek hans, var enn ákaft, og ákveðið.
Þau höfðu verið komin á fremsta hlunn
með að segja föður hínum frá ásta mál-
um sínum þegar að hann veiktist, og
stríða svo sameinginlega á móti brodd-
unum, því þau vissu fullvel, að hann
mundi ekki gefa samþykki sitt til
mægða við Cameron f jölskylduna, undir
haturs og hefndarbáli því, sem í ríkinu
logaði. Þau voru bæði of göfug í hugs-
un og hegðun til þess að láta sér koma
til hugar, að virða vilja föður síns að
vettugi í þessu efni, á meðan hann lá
hjálparlaus og augu hans fylgdu þeim
með barnslegri aðdáun. Veikindi hans,
urðu járnviljanum máttmeiri .
í átján mánuði, á meðan að faðir
þeirra lág á milli vonar og ótta, höfðu
þau bæði beðið með, sín einkamál —
Elsie í viðkvæmri von, blandaðri ör-
vænting, og Phil, í angist óvissunnar og
óttans.
Á þessu tímabili hafði Phil orðið
eins á kveðinn meðhalds maður sunnan
manna, eins og faðir hans var ákveðinn
mótstöðumaður þeirra. Það hefir verið
eitt af frum einkennum sunnanmanna
að geta sameinast öðrum. Phil ofbauð
athafnir negranna. En hann dáðist að
hógvæð og þollyndi hvíta fólksins. Eftir
því sem hann kyntist suðurríkja hvíta
fólkinu betur, gekk hann úr skugga um,
að upphlaup, órói og æsingar voru eðli
þess fjær.
Öll skapgerð sunnan manna var því
mótstríðandi. Hinir frábæru leiðtoga
hæfilekar þeirra, róttæk skyldurækni og
drengskapar meðvitund, gestrisni,
heimilistryggð þeirra, sem engin tak-
mörk þekti, hin óhagganlega staðfesti
þeirra og félagslyndi, miðaði alt til að
gjöra þá íhaMssama. Honum varð það
og ljóst, að það var virðing þessara
manna fyrir lögum þeim, sem þræla-
haldið var stofnsett undir, sem gerði
skilnað þeirra frá ríkisheildinni, óum-
flýjanlegann. Þar að auki, varð leti og
óverkhæfni negranna Phil óbærilegt, og
andúð hans gegn þeim varð svo ákveð-
in að hann vildi ekkert hafa saman við
þá að sælda og varð Elsie systir hans
þátttakandi í þeirri sömu andúð
snemma. Hún lét Aunt Cindy fara úr
þjónustu sinni fyrir að fara óráðvand-
lega með vistir heimilisins, en fékk
matreiðslu konu og herbergisþemu frá
norðurríkjunum í staðinn og Phil réði
aðeins hvíta menn til þess sem hann
þurfti að láta gjöra.
Undir hinni eyðileggjandi stjórn
negranna, misti landareign Cameron
fjölskýldunnar verðmæti sitt. Skatur-
inn var orðinn meiri á henni, en arður-
inn, og henni var eingöngu haldið við
fyrir óþrjótandi elju og áhuga frú Cam-
erons, sem gerði gestgjafahúsið svo
arðberandi, að hægt var að borga vexti
af láni sem á landinu var, niður í höfuð-
stól og skatt af því, sem fór vaxandi ár
frá ári.
Cameron læknir leit á starf sitt
sem Guðlega köllun. Hann sendi aldrei
LÖGBERG, FIMTUDAGTNN, 20. JANÚAR, 1949
neinum kröfu um borgun fyrir verk sín.
Sumir borguðu honum þegar þeir höfðu
eitthvað til að borga með. Nú hafði eng-
inn neitt.
Ben hafði mikið að gjöra sem lög-
fræðingur, og mikla aðsókn, en skjól-
stæðingar hans höfðu enga peninga.
En þegar Cameron fjölskyldan var
að verða fátækari með hverjum líðandi
degi, þá var Phil að verða auðugur. Hið
glögga auga hans, framsýni, og atorku
áræði, var fljótt að koma auga á þýðing
vatnsaflsins í ánni Eagle, Baðmullar
höfðu brunnið og lagst í eyði á meðan
stríðið stóð yfir. Phil myndaði nýtt fé-
iag sem hann kallaði “Eagle and Phonex
Company”, með fé sem hann fékk frá
norðurríkjamönnum, keypti vatnsaflið
og byggði tvö stór verkstæði sem hann
rak með forsjá og dugnaði, og góðum
arði.
Stoneman gamla var farið að
batna, svo að útlit með að hann myndi
ná fullri heilsu var hið besta og hafði
Phil nú ásett sér að láta skríða til skar-
ar um ásta mál sín við föður sinn.
Ben hafði minst á samtal sem Mc
Alpin prestur hafði átt við föður sinn;
sem heldur en ekki sló Phil skelk í
bringu.
Hann fór tafarlaust á stað til að
sjá Margréti og bjóða henni að keyra
með sér til “Lovers Leap” þar sem að
hann ætlaði að binda enda á óvissu sína.
Þegar hann kom heim að húsi Cam-
erons læknis, þá var séra McAlpin að
koma út og Margrét með honum, og
virtist vera óvanalega hógvær. Hvað
skyldi það meina? Hann fékk óhemju
hjartslátt. Var hann orðinn of seinn?
Þegar presturinn kvaddi og fór lék bros
á vörum Margrétar ,en heildarsvipurinn
á andliti hennar var honum ráðgáta.
Phil bar upp erindi sitt við Margréti
og honum létti mikið þegar hún tók
máli hans vel.
Phil fór aftur heim til sín og sótti
hest og keru og þegar hann var ferð-
búinn, hvíslaði hann að systur sinni:
“Bið þú nú ástaguðinn að vera mér
hliðhollann.”
“Þú ert altaf á eftir tímanum. Bæn-
ir dýrðlingapna allra geta ekki bjargað
þér,” sagði hún og hló.
Þegar þau Phil og Margrét óku í
gegnum skóginn og eftir hömrunum,
þar sem útsýnið var sem fegurst yfir
ána, fanst Phil að aldrei hefði þessi
sunnlægi heimur verið eins yndislegur,
eins og hann blasti við honum þá. Ylm-
ur greniviðartrjánna og seyðandi þytur
sem sameinaðist við nið fossanna í ánni,
hið dásamlega lífsmagn gróanda sumar-
sins dýrð sólarinnar þar sem hún braust
og blikaði gegn um linm trjánna og ylm-
þrungið loftið tandur hreint virtist hon-
um alt endurspeglast í andliti stúlkunn-
ar dásamlegu sem að sat við hlið háns.
Þau settust niður í gamla sætið á
bjargbrúninni við tréð, sem næst ánni
stóð, og áin kvað Ijúfa lag hundrað fet-
um fyrir neðan þau, og sté lét fætt fram
hjá sandeyrunum sem hún hafði kastað
upp að bergveggjunum. í öðrum þeirra
var áttatíu feta langur hellir rétt við
vatnsborð árinnar. í sambandi við berg-
vegginu, framundan “Lovers Leap” var
sú munnmælasaga, að Indíána prins-
sessa, sem með ástmög sínum var að
flýja undan reiði föður síns, hefði steypt
sér og þau bæði fram af bergbrúninni og
ofan í gljúfrið, heldur en að láta aðskilj-
ast.
í hellirinn var ekki unt að komast
að ofan frá, til þess að komast í hann
varð að fara eftir einstígi meðfram ánni
og sem byrjaði um mílu vegar, niður
með henni.
Útsýnið frá beykitrénu þar sem þau
Margrét og Phil sátu, var dásmalega
fagurt. Áin lygn, breið og glitrandi, seig
í hægðum sínu meftir sléttunni á leið
til sjávar, á milli bakka sem settir voru
reyr og grenitrjám, en út frá þeim
breiddu sig grænir baðmullar, og maís
akrar til hæðanna, og bláleitra f jallanna
í vestri.
Á hvert einasta tré þarna á hömrun-
um; voru ristir fangastafir elskendanna
frá Piedmont í alda raðir.
Þau sátu þegjandi um stund, Margrét
var að horfa á blóm, sem hún sleit upp
þar á staðnum, en Phil á Margréti. Roði
í kinnum hennar, sem hin suðræna sól
hafði aukið á, svo þær voru á að líta
líkar fullvöxnum ávexti, og sem hið
dökkbrúna hár hennar, gjörði enn til-
komumeiri, augnatillitið blikandi bjart,
en hálf hulið af löngum augna hárum,
og hin prúða, en þó frjálsmannlega
hegðun hennar, hélt honum hugfangn-
um. Búningur hennar blár eins og loft-
ið, kom Phil til hugsa um æðardúnsf jöð-
ur, af einhverjum undra fugli sunnan frá
hitabeltis löndunum. Honum fanst að ef
hann dyrfðist að snerta hana að þá
myndi hún máske lyfta sér á vængjum
og svífa yfir gljúfrin og eitthvað út í
heim og gleyma svo að setjast við hliö
hans aftur.
“Ég ætla að spyrja þig djarfrar og
ósvífinnar spurningar, Ungfrú Marg-
rét,” sagði Phil ákveðinn. “Má ég það?”
Margrét brosti.
“Ég skal hætta á ósvífnina, en sjálf
skal ég dæma um dyrfskuna.”
“Vertu svo góð að segja mér hvað
presturinn var að tala um við þið í dag?”
Margrét leit undan en gat þó ekki
falið kímnina, sem lék um varir henn-
ar, og glampaði í augunum.
“Viltu þá lofa því, að segja engum
frá því?”
“Já, aldrei.”
“Áreiðanlega, viltu sverja það, hér
við altari Indíána prinsessunnar.”
“Legg heiður minní veð.”
“Þá skal ég segja þér það”, sagði
Margrét og beit saman varirnar til að
verjast hlátri.
“Séra McAlpin er sérlega myndar-
legur maður og málsnjall, að mér finnst
besti presturinn sem við höfum haft í
Piedmont—”
“Já, ég veit það,” greip Phil fram í
heildur önugt.
“Hann er mjög Guðrækinn maður”,
hélt hún áfram styttingslega,” og leitar
handleiðslu í bæn í öllu sem hann gjörir.
Hann kom til okkar í morgun til að finna
mig. Ég var að leika á hljóðfæri í litlu
stofunni sem er útfrá dagstofunni, alt
í einu stóð hann á fætur og læsti dyrun-
um og sagði:
“Ungfrú Margrét ég ætla að stíga að
þýðingar mesta spor nú, sem éf hefi
stígið á æfinni-----”
Ég hafði vitaskuld ekki minstu hug-
mynd um hvað það spor var, sem hann
ætlaði að stíga.-----
“Viltu biðja með mér?” spurði hann
og kraup niður. Ég var vön að krjúpa í
bæn með fólki mínu þegar hann var að
húsvitja, og sökum þess vana kraup ég
á annað knéð við píanó stólinn og var
að hugsa um hvað í veröldinni að hann
ætlaði að gjöra. Þegar hann fór að biðja
Guð að blessa kærleik þann, sem hann
vonaðist eftir að mega helga mér, fór
ég að hlægja. Hann hætti bænagjörð-
inni, reis á fætur og bað mig að verða
konuna sína. Ég sagði honum að herr-
ann hefði ekki blásið mér því í brjóst.”
Phil tók í hönd hennar og hélt fast
í hana. Brosið dó á vörum hennar, hún
stokkroðnaði í framan og hönd hennar
titraði í handataki Phils.
“Margrét, mín kæra, ég elska þig,”
sagði hann frá sér numinn. “Þú hefðir
ekki sagt þessa sögu neinum nema
þeim, sem þú unnir — er það ekki satt?”
“Jú. Ég hefi altaf unnað þér,” sagði
hún blíðlega.
“Altaf?” spurði Phil klökkur.
Áður en ég sá þig, þegar mér var
sagt, að þið Ben væruð eins líkir og
bræður, hefir nafn þitt verið gleðisöng-
ur í hjarta mínu, í hvert sinn sem ég
hefi heyrt það nefnt------”
“Segðu það”, hvíslaði hann að
henni.
“Phil, elskhugi minn!” sagði hún og
brosti.
“Hve viðkvæmur og vinalegur að
málrómur þinn er. Heimurinn hefir
aldrei séð neitt, sem kemst til jafnaðar
við hina dásamlegu prúðmensku kvenn-
fólksins í suðurríkjunum. í snjó og frosti
Norðurríkjanna dreymdi mið, þegar ég
var lítill drengur um heim þar sem sólin
settist aldrei og nú hafa allir mínir end-
urminningar ræst í þér!”
“Og þú heldur að þú verðið ekki fyrir
vonbrigðum í sambandi við hugsjónir
mínar, sem allar fá fullnægju sínar í
heimilislífinu.”
“Nei. Ég ann hinum gamaldagslegu
draumum suðrríkja manna. Þú hefir
máske töfrað mig, en ég elska þessar
grasivoxnu hæðir, og fjöll, árna og nið
fossanna, skógana friðsælu og ef það
væri ekki fyrir svörtu pláguna, þá væru
suðrríkin nú í dag gæfureitur veraldar-
inna.”'
“Og þú ætlar að hjálpa fólki okkar að
losna út úr plágunni,” sagði Margrét
blíðlega og hjúfraði sig að hlið hans.
“Já mín kæra, þitt fólk skal vera
mitt fólk! Ef að ég hefði þúsund sakir
á það, þá skyldu þær allfúslega fyrir-
gefnar þín vegna. Ég skal hjálpa þér til
að byggja ný Suðurríki á grundvelli alls
þess sem er gott og fagurt í fari þeirra
gömlu, unz að hinir eyðilögðu akrar
blómgvast aftur, skipin sigla aftur. til
og frá höfnum þeirra, og vélaniður verk-
stæðanna heyrist í hverjum dal. Ég
skyldi sýngja þér brennandi ljóð ef ég
gæti, en því miður get ég það ekki. Ég
hefi verið seinn og klunnalegur í ásta-
máluni en trúr skal ég vera í þinni þjón-
ustu. Mig hefir dreymt um, að láta grjót-
ið og trén tala um sigra yfir öflum nátt-
úrunnar, sem þér eru helguð. Kvæði
mitt verður athafnir, blóm mín sálrænn
auður, sem með atorku er unninu og
lagður þér að fótum.
“Hver sagði að elskugi minn væri
drumbur?” sagði Margrét lágt, með
kímnis glettni.
“Þú verður að kynna mig honum
föður þínum bráðlega. Honum verður að
líka við mig, eins og föður mínum gjör-
ir við þig, annars getur draumur okkar
aldrei ræst.”
Phil varð bilt við í bili, en hann svar-
aði hugrakkur.
“Já það er sjálfsagt. Honum getur
ekki annað, en fallið þú vel í geð.”
Þau stóðu á bakkanum við gamla
beykitréð til þess að skera fangamörk
sín á tréð, eins og svo margir elskendur
frá Piedmont höfðu gjört.
“Má ég skera fullt nafn þitt á tréð—
Margrét Cameron Philip Stoneman?”
spurði Phil.
“Nei aðeins fangastafina mína
núna, en fullt nafnið þegar þú ert búinn
að tala við föður minn, og ég við föður
þinn. Jeannie Campbell og Henry Len-
oir skrifuðu nöfn sín þannig, og fjöldi
elskenda hafa hortf á það og óskað að
þeir yrðu eins giftusöm og þau Voru.
Þú getur séð að það er nýtt nafn greipt
yfir það gamla, þar sem börkurinn hefir
afmáðst það Nýja nafnið er Marion Len-
oir og það er eyða fyrir neðan það fyrir
nafn kærastans.
Phil leit á nafnið sem var nýskorið
á tréð, og brosti:
“Skyldi hún, eða móðir hennar hafa
gjört þetta?”
“Móðir hennar sjálfsagt.”
“Hver skyldi verða maðurinn gæfu-
sami, sem setur nafnið sitt undir henn-
ar?” sagði Phil hugsandi, um leið og
hann lauk við að skera sitt eigið nafn
á tréð.
X Kapítuli
NÆTUR HAUKURINN
Eftir að Stoneman fór að ná sér
eftir veikindin og heimilislæknir hans
var farinn, sat hann svo klukkutímun-
um skifti í sólskininu á pallinum, fyrir
framan húsið sem var blómum vafinn
og var að tala við Elsie um fólkið í
bænum, og það sem gjörðist á meðal
þess. Þegar að hún Elsie var að lýsa
andstreymi þess, og erviðleikum þá
brosti gamli maðurinn að því, eins og
barna hjali. Hugsjónin mikla, sem fyrir
honum vakti, og hafði hann á valdi sínu
varð að ná framgangi hvað sem það
kostaði, og hvað sem í vegi var. Stað-
hæfingar hennar um, að erfiðleikar
fólksins, og fátækt, væri svo óendan-
lega miklu meiri en það hefði orðið að
þola á stríðs árunum, áleit hann svo
mikla fjarstæðu, að hún væri ekki einu
sinni umhugsunarverð. Hann hafði
þverneitað, að hafa nokkuð saman við
gesti og kunningja dóttur sinnar að
sælda, sem að komu að heimsækja
hana, alla nema einn, og það var Mar-
ion Lenoir, við hana tók hann tryggð
frá því fyrst að hann sá hana. Hún var
sú eina af þeim öllum, sem gat vakið
hlýjar endurminningar hjá þessum
harðlynda manni frá æsku árum hans,
því að ekkert bar þar fyrir augu hans,
sem eins minti hann á þau eins og þegar
Marion í allri sinni glæsimensku, kom á
hryssunni, sem hún hafði frelsað úr
eldinum.
Þegar hún var á ferð á henni um
bæjinn, þá lutu ungir jafnt sem gamlir
henni eins og að hún væri konungborin,
og fram hjá engum fór hún, sem ekki
dáðist að henni. Hin þýðvaxna mær
hafði náð fullum þroska, og glæsimen-
sku; suðurríkja konu.
Hún hafði þegar hafnað eiginorðs
tilboði þrigja ungra manna, og var móð-
ir hennar, sem hafði byggt vonir sínar
á einum þeirra næsta hugsjúk útúr því,
að Marion hefði' bundið hug sinn og
hjarta við Ben Cameron, svo var það
dag einn að hún kom til dóttur sinnar,
settist hjá henni, lagði handlegg sinn
utanum hana og spurði hana að því: