Lögberg - 09.06.1949, Blaðsíða 1

PHONE 21 374

riett'
^erers^fo^

A Complele
Cleaning
Insiiiution
PHONE 21374
»»«áSs,^;
ieA

A Complete
Cleaning
Instiiution
62. ÁRGANGUR WINNIPEG, FIMTUDAGINN, 9. JÚNÍ, 1949. NÚMER 23
FJÖLMENNIÐ Á1.ÝÐVELDISHÁTIÐ1NA Á IÐAVELU VIÐ HNAUSA18. JÚNÍ
Sjötíu og fimm ára afmæli
Winnipegborgar hófst 6. júní
200,000 manna virða fyrir sér hálfrar f jórðu
mílu langa, táknræna skrúðvagnasýningu
LÝKUR HÁSKÓLAPRÓFI
LÁRA CARLOTTA GILLIS
Þessi unga og glæsilega stúlka,
er fædd í Seattle, Washington,
þann 26. júlí 1929. Hún hefir nú
hlotið Bachelor of Arts gráðu í
Physical Education frá háskóla
Washington ríkis; foreldrar
hennar eru þau Jens Gíslason
Gillis og Kristjana frú hans;
komu þau til Seattle frá Lundar
árið 1920, en þar var Jens fædd-
ur. Ungfrú Lára Carlotta er
yngst af fjórum börnum þeirra
Jens og frúar hans.
•
Opinbert eftirlit með
utanferðum minnkað
Frumvarpið um breytingar á
reglum um utanfarir manna,
sem alþingi hefur rætt undanfar-
ið, er nú orðið að lögum. Var það
afgreitt frá efri deild í gær. Eru
þar með fallnar úr gildi þær regl
ur, að menn verði að gera grein
fyrir gjaldeyri sínum og fá að
því loknu utanfaraleyfi við
skiptanefndar, og ýmsar aðrar
breytingar á þessum málum
verða gerðar.
Guðmundur Mýrdal B.Sc.
Við nýlega afstaðin háskólapróf
í Manitoba, hlaut Guðmundur
Mýrdal Diploma in Education;
hann er sonur þeirra Mr. og Mrs.
G. J. Mýrdal, sem eiga heima í
Lundar.
Þessi ungi menntamaður verð
ur fyrst um sinn aðstoðar-yfir-
kennari við miðskólann í Glen-
boro; hann er kvæntur Thelmu
dóttur þeirra Mr. og Mrs. Jó-
hannes Johnson við Oak View
hér í fylkinu.
Fjöldi flugvéla sveimar yfir
borginni í sólskini og sumar-
blíðu.
íslendingar taka þátt í hinni
menningarlegu deild hátíðahald
anna, og getur þar að líta Heklu
með gufustrók upp af sér.
Gizzur Elíasson fjöllistakenn
ari, annaðist um teikningu af
útbúnaði skrúðvagnsins, er vek
•ur mikla athygli.
Um 10 þúsundir utanbæjar-
gesta voru í borginni á þriðju-
daginn, að því er W. Friðfinns-
syni, er annaðist um skrásetn-
ingu, sagðist frá.
Hátíðahöldunum lýkur eigi
fyr en á laugardagskvöld.
FLYTUR FJÖLDA AF
RÆÐUM
Dr. Richard Beck, prófessor í
Norðurlandamálum og bók-
menntum við ríkisháskólann í
Norður-Dakota í Grand Forks,
N. Dak., hefir undanfarnar vikur
flutt fjölda af ræðum þar í borg
og víðar.
Á þjóðhátíðardegi Norðmanna
þ. 17. maí flutti hann frá út-
varpsstöðinni í Grand Forks, í
tilefni dagsins, næðu um Norð-
urlönd og heimsfriðinn; daginn
eftir var hann ræðumaður á
fundi Kiwanis-klúbbsins þar í
borg og talaði þar um Samein-
uðu þjóðirnar, starfsemi þess
félagsskapar og hlutverk, en
hann sat fundi hans daglangt þ.
9. maí, sem gestur Thor Thors,
sendiherra íslands og fulltrúa
þess hjá Sameinuðu þjóðunum.
Um sama efni flutti dr. Beck
síðar í þeirri viku tvær útvarps-
ræður og einnig ítarlegt erindi
fyrir nemendur háskólans í
blaðamennsku.
Þann 23. og 25. maí flutti hann
fyrirlestra um Sameinuðu þjóð-
irnar fyrir nemendur í ensku-
deild háskólans. Að kvöldi þ. 26.
maí var hann aðalræðumaður
við skólauppsögn gagnfræða
skólans í Brocket, N. Dak., og
kvöldið eftir við samskonar há-
tíðahöld í Reynolds, N. Dak.
Ræðuefni hans við bæði þau
tækifæri var “Lögeggjan sam-
tíðarinnar” (“The Challenge of
Today”). Loks hélt hann á fundi
Rotary-klúbbssins í Grand Forks
þ. 7. júní ræðu um Sameinuðu
þjóðirnar.
íslendingar segja sig úr
alþjóðasambandi
kommúnista
Miðstjórn Alþýðusambands
íslands samþykkti nýlega að
segja sig úr Alþjóðasambandi
verkalýðsins með þeim fyrirvara
að næsta sambandsþing sam-
þykki það.
Miðstjórnin tók þesa ákvörðun
eftir að mörg af stærstu verka-
lýðssamtökum heimsins höfðu
gengið úr sambandinu.
Alþjóðasambandið er nú al-
gjörlega á valdi kommúnista,
enda mun það aðeins tímaspurs
mál hvernær verkalýðsambönd-
in á hinum Norðurlöndunum
segja skilið við það .
Þegar svo er komið álítur mið-
stjórn Alþýðusambands Islands
tilgangslaust að vera í þessu sam
bandi, því sjálfsögðu verða
tengsli íslenzku verðalýðshreyf-
ingarnar í nágrannalöndunum.
UNGFRÚ SIGURRÓS VIDAL
er kemur fram fyrir hönd Can-
ada á Hnausum þann 18. þ. m.
Gjafir í Skrúðvagnssjóðinn,
(Float) 75 ára afmæli
Winnipegborgar, 1949
Mr. E. Vopni $ 10,00
Judge W. J. Lindai 10,C*
S. O. Bjering 5,00
Rev. P. M. Petursson 5,00
Mrs. S. Sigurðson 5,00
Mr. og Mrs. H. F.
Danielson .............. 5,00
Mr. H. M. Swan........... 5,00
Mr. og Mrs. Steindór
Jakobsson .............. 5,00
Mrs. Johanna Cooney .... 1.00
51,00
Áður auglýst ......... 1119,00
Samtals alls $1170,00
Enn þarfnast nefndin allmikils
fjár, sem hún fastlega vonast
eftir, að safnist sem allra fyrst.
Davíð Björnsson, féhiröir
Yfir 200 iðnskólakennarar
frá Norðurlöndum koma
hingað í sumar
Kaupmannahöfn, 1. maí.—Yf-
ir tvö hundruð iðnskólakennarar
og skólastjórar frá Norðurlönd-
um koma til Islands í sumar á
norrænt iðnskólamót, sem hald-
ið verður í Reyjavík í byrjun
ágústmánaðar. Munu kennar-
arnir flestir koma með sérstöku
skipi, sem fengið verður til far-
arninnar, en um 50 koma með
flugvél frá Svíþjóð.
Fulltrúarnir verða flestir frá
Svíþjóð, eða alls 100—150, og
verður nokkur hluti þeirra að
koma með flugvél, þar eð ekki
er rúm í skipinu fyrir fleiri en
155 manns. Fr: Danmörku koma
45, frá Noregi 35 og frá Finnlandi
10, og koma allir frá þrem síð-
ast töldu löndunum með skipinu.
Samkvæmt upplýsingum frá
Helga Hermann Eiríkssyni,
skólastjóra, en hann dvelur nú
um þessar mundir í Kaupmanna-
höfn, munu þeir, sem koma með
skipinu búa um borð í því, en
Grænlandsleiðangur Frakka kominn hingað
FRÚ MAGNEA SIGURÐSSON
Fjallkona Lýðveldishátíðarinnar á Hnausum
þeim, sem koma með flugvél,
hefur þegar verið séð fyrir gisti-
herbergjum meðan þeir dvelja
í Reyjavík.
Mótið ýerður haldið í byrjun
ágústmánaðar og stendur yfir í
fjóra daga.
Þetta er fyrsta iðnskólamótið,
sem haldið er á Islandi, en í
fyrrasumar komu nokkrir fulltrú
ar frá öllum Norðurlöndunum
til Reyjavíkur, og var það undir-
búningsnefndin fyrir þetta mót.
Alþbl. 5. maí
Samtal við foringja leiðangursins Paul-
Emilé Victor um fyrirætlanir
Franskir vísindamenn, sem stunda rannsóknir á Grænlands-
jökli eru um þessar mundir staddir hér á landi. Komu þeir með
skipi til Keflavíkur í gær og fara héðan í dag áleiðis til Disko-flóa,
en þaðan leggja þeir á jökulinn og stunda rannsóknir sínar í sumar
og nokkrir þeirra munu hafa vetursetu á hájöklinum næsta vetur.
Foringi leiðangursins, Paul-Emilé Victor, skýrði blaðamönnum frá
undirbúningi þessa leiðangurs og fyrirætlana hans í viðtali í skrif-
stofum sendisveitar Frakka hér á landi í gærmorgun.
Undirbúningur hófst í fyrra.
Undirbúningur undir þennan
vísindaleiðangur hófst í fyrra-
sumar, er flutt voru um 50 smá-
lestir af birgðum upp á hájökul
í Grænlandi. Er ætlunin að setja
upp aðalstöðvar leiðangurs-
manna á miðjum jökli, á 71
gráðu norðlægrar breiddar og 40
gráðu vestlægrar lengdar, en vís-
indamenn hafa meðferðis sér-
staklega útbúna vélvagna og
“hús” á skíðum, sem þeir geta
flutt með sér. Er hægt að draga
þessi “hús” um jökulinn þveran
og endilangan, en í hverju húsi
eru rannsóknarstofur hverrar
vísindagreinar fyrir sig og hafa
vísindamenn í Norðurheims-
skautslöndum aldrei fyrr haft
svo fullkomnar rannsóknarstof-
ur meðferðis er þeir hafa þurft
að flytja sig af einum stað á
annan.
Rannsaka innlandsísinn.
Tilgangur leiðangursmanna er
að rannsaka innlandsísinn græn-
lenska. Eins og kunnugt er hefir
ísbreiðan á Grænlandsjökli mikil
áhrif á veðurfar hér á landi og
í Evrópulöndum yfirleitt. Is-
breiðan er um 2000 mílna löng
og 1000 mílna breið, en frá 1000
upp í 3000 metra þykk. Er ætl-
unin að rannsaka lögun landsins
undir ísnum, gera veðurathug-
anir og aðrar vísindalegar rann-
sóknir í sambandi við ísinn.
Leiðangur þessi, sem er styrkt ■
ur af opinberu fé, þótt hann að
öðru leyti sé einkaleiðangur vís-
indamanna, nýtur stuðnings
dönsku stjórnarinnar og vinna
leiðangursmenn í sambandi við
Percylandsleiðangur E g i 1
Knuths greifa. Victor leiðang-
ursstjóri gat þess, að íslenzka
ríkisstjórnin hefði sýnt leiðangr-
inum hina mestu velvild og vildi
hann þakka það sérstaklega.
30 manna leiðangur.
1 sumar þurfa leiðagursmenn
að fá vistir og tæki til Græn-
lands eftir að leiðangursmenn,
sem eru um 30 talsins, eru komn-
ir til aðalbækistöðvanna á Græn-
landsjökli. Hefir verið ákveðið
að flytja 60 smálestir með flug-
vél frá Keflavíkurflugvelli til
Grænlands, en þar verða birgð-
irnar látnar falla niður úr vél-
inni í fallhlífum.
Kom norskt skip í gærmorgun
til Keflavíkur með birgðir þess-
ar og verður þeim skipað þar á
land.
Hrepptu illt veður.
Leiðangursskipið, sem er
norskt flutningaskip og heitir
“Fjellbjerg” hrepti hið versta
veður á leiðinni til íslands. Fjór-
ir menn, sem höfðust við fram í
skipinu á leiðinni til Keflavíkur
komust ekki aftur í eldhús í tvo
daga til að sækja mat, en einn
skipverja fótbrotnaði. Skipið fer
héðan til Diskoflóa.
Var í förum með Charcot.
Paul-Emilé Victor, foringi
leiðangursins til Grænlands, hef-
ir allmikla reynslu sem vísinda-
maður í Norðurhöfum.— Hann
var í förum með Charcot á “Pour
quoi pas?” í tvö ár. En skip hans
fórst hér á Mýrum í fárviðri í
septembermánuði 1936. Victor
fór yfir þvert Grænland með
hundasleða 1934. Vísindafélag
það, sem hann vinnur fyrir hef-
ir annan leiðangur um þessar
mundir í Suðurhöfum og er M.
Victor einnig yfirmaður þess
leiðangurs.
Mbl. 23. apríl
AFMÆLISVÍSA
Sléttuborgin, borgin mín,
borgin allra hinna.
Ár og daga ársól skín
innan veggja þinna.
Þú ert okkar óskaborg —
um þín fögru, breiðu torg
okkar gleði, okkar sorg
örlög saman tvinna.
EINAR P. JÓNSSON
HAROLD BLONDAL, M.D.
Embættisprófi í læknisfræði
lauk í vor við Manitobaháskól-
ann með hárri fyrstu einkunn,
Harold Blondal, sonur þeirra
kunnu merkishjóna Dr. Ágústs
heitins Blondal og eftirlifandi
ekkju hans , frú Guðrúnar
Blondal.
Þessi ungi og efnilegi læknir,
er fæddur í Winnipeg þann 18.
júní 1917. Hann stundaði fyrst
nám við Daniel Mclntyre skól-
ann og útskrifaðist þaðan með
ágætum vitnisburði. Árið 1939
lauk þessi ágæti námsmaður
Bachelor of Science prófi í rafur-
magnsverksfræði við háskóla
þessa fylkis; ári síðar hóf hann
nám í læknisfræði, en gekk í
herþjónustu 1941 og gengdi for-
ingja stöðu í Konunglega Can-
adíska flugliðinu á Englandi,
Indlandi og í Burma; árið 1945
kom hann heim og hafði þá verið
hafinn til Squadron Leader
tignar.
Nú hefir Dr. Blondal verið
veittur styrkur til framhalds-
náms og mun í haust leggja fyrir
sig kjarnorkurannsóknir lútandi
að læknisfræði, að Chalk River
í Ontariofylki, en í sumar starf-
ar hann við Winnipeg Clinic.
Dr. Blondal er kvæntur Pat-
riciu Anne Jenkins, ættaðri
hér úr borginni.