Lögberg - 28.07.1949, Blaðsíða 7
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 28. JÚLÍ, 1949
23
Islandsvinur í Kaupmannahöfn
Eftir FRÍMANN JÓNASSON skólastjóra
Ég varð dálítið forvitinn, þegar ég heyrði, að kennd væri íslenzka
á framhaldsnámskeiðum þeim, sem Kaupmannahafnarbær heldur
uppi. Mér skilst að fræðslustarfsemi þessi sé hliðstæð námsflokka-
starfseminni heima í Reykjavík. Fór ég að grafast fyrir um þetta,
en það varð til þess, að mér datt í hug að senda Tímanum eftir-
farandi greinarkorn. Finnst mér hér eiga við talshátturinn að „þess
skal getið, sern gert er.“ -----------
Undanfarin ár hafa starfað á
vegum Kaupmannahafnarborg-
ar námsskeið eða fræðslu hring-
ar fyrir fólk, sem ekki á þess
kost, eða óskar ekki, að ganga
í fasta skóla, en vill þó nota
tómstundir sínar til námsiðkana.
Á námskeiðum þessum er hægt
að velja um ýmsar námsgreinar
og fer kennslan aðallega fram á
kvöldin. Námsgreinar og nem-
endafjöldi voru skólaárið
1948—49 sem hér segir: Bók-
menntasaga 95 menn, listasaga
45, bókfærsla 1019, hraðritun
866, vélritun 233, söngur og
hljómlist 2658, leikfimi 42 og
um var enskan langhæst, eða
með 9680 nemendur, næst kom
franskan með rúml. 2 þús. ís-
lenzku nemendurnir voru 24. —
Þetta er fyrsta námsárið sem ís-
lenzkan hefir verið tekin á nám-
skrána. Tildrög þess voru þau,
að danskur kven-stúdent og
kennari, ungfrú, Elsa Hansen,
kom að máli við forstöðumann
námsflokkanna, og færði það í
tal að viðeigandi væri, að gerð
yrði tilraun með kennslu í ís-
lenzkri tungu. Fékk hún góðar
undirtektir og var samþykkt í
fræðsluráðinu að taka íslenzku
á námskrána. En næst var svo
vildi taka þessa kennslu að sér.
Forstöðumaðurinn fór þess á leit
við ungfrú Elsu Hansen að hún
annaðist kennsluna, þar sem
hann vissi, að hún kunni allgóð
skil á íslenkri tungu og hafði sér
stakan áhuga á málinu. En hún
færðist undan, taldi sig þess tæp
lega umkomna. Gerði hún ítrek
aðar tilraunir til að útvega kenn
ara en tókst ekki. Var stuttur
tími til stefnu og þótti sýnt að
ekkert mundi verða úr þessari
kennslu, en heldur en svo færi,
féllst E. Hansen á að taka að sér
starfið. Var nú íslenzkan aug-
lýst og gáfu sig fram 30 manns,
sem þátttakendur. Kennslubók
vantaði en tími naumur, og var
það tekið til bragðs, að tekið var
saman dálítið kver með íslenzk
um textum, safn ljóða og- les-
kafla úr íslenzkum bókmennt-
um. Annaðist E. Hansen þetta
að mestu leyti, og segir hún sjálf
það hafa verið flaustursverk,
vegna tímaleysis og ónógs undir
undirbúnings og þyrfti hér um
að bæta. Mun bókin líka vera
of þung fyrir byrjendur. Orða-
safn Jakobs Jóh. Smára var út-
vegað, stúdentasöngbókina ís-
lenzku frá 1943 fengu nemend-
ur líka í hendur. — Með þennan
forða af prentuðu námsefni
hófst svo íslenzku námskeiðið og
urðu nemendur 24, hinir sex
hættu eftir fyrstu vikuna.
Kennslan hófst 1. okt. og var
kennt 3 kvöld í viku, 2 st. í senn
(kl. 7—9). Nemendurnir voru á
ýmsum aldri sá elsti 56 ára, en
sá yngsti 16 ára. — Ekki hallað-
ist á milli kynja um þátttökuna,
voru 12 af hvoru. Margar stéttir
áttu þarna fulltrúa, má geta þess
til gamans að meðal nemenda
voru bílstjóri, verkfræðingur,
sjómaður, lögfræðingur, sauma-
kona, húsmóðir o. s. frv.
Kennslustundir voru mjög vel
sóttar og sýndu nemendur sér-
stakan áhuga við námið 25. apríl
gengu nemendur undir próf. ís-
lenzkur stúdent, sem stundar
nám við Hafnarháskóla. var próf
dómari. Sýndi prófið að hans
dómi lofsverðan árangur þegar
tillit er tekið til þess, að hér er
um byrjunartilraun að ræða, að
ýmsu leyti erfiða aðstöðu. —
Eftir prófið var nemendum gef-
inn kostur á áframhaldandi
kennslu, 2 stundir á viku fram
til 15. júní og notuðu sér það
allir.
1 sambandi við þessi námskeið
er haldið uppi ýmiskonar starf-
semi til að auka og glæða áhuga
nemenda og félagslíf. Náms-
flokkarnir hafa eigin hljómsveit
og söngflokk, og eru haldnir
hljómleikar öðru hvoru, þar sem
nemendud hafa ókeypis aðgang.
Ennfremur gefst þeim kostur á,
að hlýða á upplestur og erindi
um hin ýmsu námsefni og er
þetta allt mjög vel sótt. Stund-
um er útvarpað frá samkomum
nemenda. Svo var t. d. 6. marz
s.l. Þá efndu máladeildirnar til
föstufagnaðar, og höfðu ýmis-
legt til skemmtunar. Meðal ann
ars söng hver námsflokkur eitt
eða tvö lög í útvarpið á máli
viðkomandi þjóðar. íslenzku
nemendurnir sungu Borðsálm
Jónasar Hallgrímssonar: „Það
er svo margt, ef að er gáð“.
Hafði hver deild sinn sal eða
stofu til umráða og skreyttu
eftir föngum með fánum og öðr-
um sérkennum „ sinnar“ þjóðar.
íslenzka stofan hét Valhöll,
skreytt íslenzkum fánum. Þar
skyldi eingöngu töluð íslenzka,
konur sáust þar á peysufötum
og hangikjöt á borðum.
15. marz og næstu kvöld voru
haldnar opinberar leiksýningar,
sem kallaðar voru: „Ást á átta
tungum (Kærlighed paa 8
sprog). Þar léku nemendur mála
deildanna stutt leikrit, eða leik-
þætti, hver á „sínu“ máli. ís-
lenzka deildin sýndi atriði úr
Fjalla-Eyvindi Jóhanns Sigur-
jónssonar, þar sem þau Halla og
Kári ræðast við, og Kári játar
fyrir henni, að hann hafi gengið
undir fölsku nafni, og sé þjófur-
inn Eyvindur. — Halla var auð-
vitað á peysufötum og hin sköru
legasta.
Ungfrú E. Hansen segir þetta
allt hafa verið mjög ánægjulegt
starf og hrósar nemendum sín-
um fyrir kostgæfni við námið.
Á skólaárum sínum kynntist
hún nokkuð og las forn-íslenzku
(norrænu) en síðar tók hún að
GIFTING
Servante Elíasson
Kl. ellefu fyrir hádegi, fyrsta
júlí s.l., gaf séra A. W. Osborne,
Neepawa, Man., saman í hjóna
band þau Kristbjörgu, elztu
dóttur þeirra Mr. og Mrs. Jens
Elíasson, 14 Avalon Rd., St. Vital
Man., og Frederick John, eldri
son ekkjufrúar Ernest A. Ser-
vante til heimilis í Birne, Man.
Á meðan á skrásetningunni
stóð, söng Miss Betty Roemar
tvo einsöngva „Because“ og
„I’ll walk beside yau“. Mrs. M.
Knutson lék undir á slaghörpu.
Vígsluvottar voru Miss Alda
Elíasson, systir brúðarinnar og
Victor Earl bróðir brúðgumans.
Eftir hjónavígsluna sátu nokkr-
ir nánustu ættingjar og vinir
heimboð á heimili foreldra brúð
arinnar.
Mr. Elíasson talaði nokkur fög
ur orð til dóttur sinnar. Minnt-
ist uppeldisáranna og hinnar
fögru æsku hennar. Já, „ef hann
mætti kjósa. Hefði vald til að
velja, mundi hann óska eftir
henni alveg eins og hún er“.
Síðan var drukkin skál brúð-
hjónanna og þá var það, á með-
an hæst stóð veizlugleðin að lít-
ill ókunnur sendisveinn stóð allt
í einu mitt á meðal gestanna,
Hann kom með skilaboð frá Páli
Elíassyni, sem nú á heima 1500
mílur í burtu, austur í Ontario.
Hann hafði kallað í síma og ósk-
að eftir að tala við systur sína og
árna henni og tengdabróður sín-
um allra heilla.
XJm kvöldið lögðu ungu hjón-
in af stað bílleiðis, austur í
fylki og suður í ríki. Glaður
andi og hamingjuóskir gestanna
fylgdu þeim úr garði.
Nú er snúið aftur til húsa.
Harpa slegin, söngvar sungnir
og leikið. Sumir minntust sinna
eiginn „heiðurs-daga“ og þess,
„Hve gott og fagurt og indælt
er“. Áður en næsti dagur rann
var jafnvel stíginn léttur dans.
Framtíðarheimili Mr. og Mrs.
Servante verður í Birnie, Man.,
þar sem han stundar verzlun og
póstafgreiðslu.
leggja stund á íslenzt nútíðar-
mál. Naut hún þar m. a. tilsagn-
ar Sigfúsar Blöndal. Sumarið
1946 dvaldi hún á íslandi stutt-
an tíma. Islenzku talar hún við-
stöðulaust, að kalla, og hefir mik
inn hug á, að auka kynni sín
af landi og þjóð. Stjórn Dansk-
íslenzka sáttmálasjóðsins hefir
nú viðurkennt starf hennar og
áhuga á Islandi og íslenzkri
tungu, með því að veita henni
fjárstyrk til íslandsfarar og ráð
gerir hún að koma þangað um
mánaðamótin júní-júlí. Er ekki
að efa, að forráðamenn íslenzkra
skóla- og fræðslumála telja sér
ljúft og skylt, að greiða götu
hennar eftir föngum.
tungumál 13008. Af tungumálun að finna einhvern, sem gæti og
Wouldn t you rather
wear a fur coat
with the H.R. Label?
It costs no more!
HOLT, RENFREW
Poríage al Carlton
Furriers since 1837
C0NGRATULATI0NS!
To the Icelandic People on the Occasion
oí their Sixtieth National Celebration
at Gimli. Monday, August lsi. 1949.
Everything in Lumher
for the Home
X H E
Empire Sash & Door
Company Limited
SHIPLAP AVAILABLEIN ALL GRADES
Phone 925 551
OFFICE and YARD:
HENRY and ARGYLE
WINNIPEG
C0NGRATULATI0NS!
To the Icelandic People on the Occasion
of their Sixlieth National Celebration
at Gimli, Monday, August lst. 1949.
CCNTCAL BACCCy
Phone 24
GIMLI MANITOBA
TIMINN, 23. júní
C0NGRATULATI0NS!
To the Icelandic People on the Occasion
of iheir Sixtieth National Celebration
at Gimli, Monday, August lst, 1949.
Sunset Manuf acturing Co.
Limited
Sherbrook and Logan
Winnipeg, Man.
VERUM SAMTAKA
Beztu óskir til íslendinga á
sextugustu þjóðminningarhátíö
þeirra á Gimli 1. ágúst 1949.
DOMINION
BRIDGE
C 0MPANY
LI M I T E D
WINNIPEG
MANITOBA
The Glenboro Consumers
Co-Operalive Ltd.
Heilhuga árnaðaróskir til
íslendinga í tilefni af sextíu
ára afmæli þjóðminningar
dags þeirra á Gimli 1. ágúst
1949.
Vér viljum þakka hinum mörgu ís-
lenzku viðskiptavinum okkar í Glen-
boro héraðinu fyrir ágæta viðkynn-
ingu og viðskipti, og minna þá á,
að oss er sönn ánægja í að full-
nægja hinum verzlunarlegu þörfum
þeirra, í hvert sinn og hvenær, sem
þá að garði vorum ber.
The Glenboro Consumers
Co-Operative Ltd.
M. C. COULING, Forstjóri.
Glenboro
Manitoba