Lögberg - 04.05.1950, Blaðsíða 3

LÖGBÉRG, FIMTUDAGINN, 4. M A í, 1950
3
Stalinsdýrkun kommúnista
ríður ekki yið einteyming
GREIN ÞESSI, sem er eftir
liii> þekkta ameríska blaða-
mann, C. L. Sul7,berger, birt-
ist í „New York Times“ rétt
eftir hinn mikla sauraaaiiK S
sambaiuli við 70 ára afmseli
Stalins.
FRÁ ÞVÍ á dögum hinna vold-
ugu, rómversku keisara og
sigursælu mongólaforingja Asíu,
hefur sennilega aldrei verið
skipulögð jafn stórfengleg múg-
hylling neinum manni til heið-
urs og dýrðar, heldur en hátíðer-
hald það, sem efnt var til, er
Stalín geralissimo í Moskvu varð
sjötugur hérna um daginn.
Filipus II. Spánarkonungur,
sá er réði yfir mestum hluta
Evrópu og Ameríku fyrr á öld-
um, átti aldrei svo stórkostlegri
lýðhyllingu að fagna, og afmæl-
íshátíðir Viktoríu drottningar
verða næsta lágkúrulegar saman
borið við öll þau ósköp. Meira að
segja jafn glysgjarnir einvaldar
og þeir Mussolini og Hitler,
sællar minningar, gátu ekki
stært sig við líka múgfögnuði.
Sovétþegnum hefur löngum
verið kennt að líta á Josep Stalín
sem hlédrægan og einmana
mann. Samkvæmt þeirri kenn-
ingu væri aðeins rökrétt að álíta
að Stalín sjálfur hafi orðið næsta
undrandi, ef ekki illa snortinn er
svo mikið var með hann látið
^egna afmælisins, að slíks eru
engin dæmi.
Á máli rússneskra stjórnmála
manna er það látið heita svo, að
Stalín sé aðeins fulltrúi öreiga
um víða veröld, en enginn valda
maður. Má því gera ráð fyrir, að
hann hafi skort allt „vald“ til
þess að koma í veg fyrir þennan
múgfögnuð, heldur hafi hann
orðið að þola hann, hvort sem
honum líkaði betur eða verr. En
beinast liggur við að álykta, að
álit hans á sinni eigin persónu-
gerð hafi tekið nokkrum breyt-
ingum við þetta.
í tilefni afmælisins kjöru
Rúmenar hann vísindamann all-
ra vísindamanna og skapara vís-
mdalegrar hernaðarlistar. Trof-
im Lysenko prófessor lýsti því
yfir, að Stalín væri framúrskar-
andi afreksmaður á sviði líf-
fræðilegra vísinda. Hylltur var
og sem snjallasti rithöfundur
allra alda. Og tékkneskir íþrótta
garpar tilkynntu: „Jafnvel hvað
íþróttir snertir, er J. V. Stalín
vor mikli lærifaðir.“
Sögulegar skoðað hljóta þessi
hátíðahöld að teljast tindurinn
á ævi þessa þrautseiga, lágvaxna
manns, sem kominn er af fá-
tæku foreldri austur í Georgíu,
og fann metnaði sínum nokkra
svölun í því að yrkja léleg kvæði
hérna á árunum, þegar hann
lagði stund á guðræðinám við
prestakóla í Kákasus.
Svo milljónum skiptir eru risa
stórar myndir af þessum manni
límdar á veggi og húsgafla í
þeim borgum, sem lúta valdi
kommúnista í Mið-Evrópu, og
sama máli gegnir hvað snertir
þorp og borgir í hinu víðlenda
Kínaveldi.
Líkön af honum, litprentaðar
myndir í rússneskum dýrlinga-
myndastíl hafa verið gerðar í
tugþúsundatali, lofsöngvar og
sálmar ortir til heiðurs honum
bg dýrðar á tugum þjóðtungna;
stræti, fjöll og ár uppnefnt svo
eð þau mættu bera hans nafn.
Þegar þess er gætt, að komm-
únistar prédika þá heimspeki, er
grundvallast á skefjalausri efnis-
hyggju, bannfæra alla hetju-
d.ýrkun og telja alla dýrlingatrú
og helgimyndatilbeiðslu frá hin-
um vonda, verður svo ráðin og
skipulögð p.ersónudýrkun ærið
vandskýrð.
Það fer varla hjá því, að Karli
Marx hafi orðið dálítið órótt í
smni látlausu gröf meðan á öll-
um þessum gauragangi stóð. Og
engum gæti komið beinlínis á
óvart þótt smurlingur Lenins
hafi roðnað í vöngum, er hann
minntist þeirra orða, sem hann
reit í lifandi lífi þann 4. janúar
1923, og túlka áttu hans síðasta
vilja: „Stalín er svo ofstopafull-
ur og ruddafenginn, að enda þótt
slíkir skapgallar séu þolandi í
hópi kommúnista, er hann þeirra
vegna óhæfur til að gegna em-
bætti í æðstu stjórnadeildum.
Ræð ég ykkur því eindregið tll
þess, félgaar, að þið beitið ein-
hverjum brögðum til þess að
bola honum úr aðalritaraemb-
ættinu, og fáið það öðrum
manni, sem er Stalin betur kost-
um búinn“.
En þrátt fyrir allt er múg-
fögnuðurinn á sjötugsafmæli
Stalins vissulega ekki leikara-
skapur einn. Við verðum að hafa
það hugfast, að Rússum svipar
til Austurlandabúa um margt og
það hefur þráfalt komið á dag-
inn, að tjáningarhættir þeirrar
þjóðar eru öðrum Evrópubúum
framandi.
Þeir hafa sinn ákveðna til-
gang, þegar þeir hefja Stalin
marskálk í guðatölu, þegar í líf-
anda lífi. Þá staðrenyd er vert'að
athuga nánar.
1 fyrsta lagi munu þessi hátíða
höld hafa átt að sýna þá einingu
og samheldni er ríkti með þjóð-
um Rússlands og lepp ríkjanna
og undirstrika það í meðvitund
allra sanntrúaðra kommúnista
um víða veröld, að kennisetning-
ar Stalins hefðu verið, væru og
mundu æ verað óyggjandi og ó-
véfengjanlegar.
Með öðrum orðum, — múg-
fögnuðurinn, sem efnt var til,
gömlum manni til vegsemdar og
dýrðar, var um leið staðfesting
á því að stefna flokksins væri
allrar vegsemdar makleg. Og um
leið var öll viðleitni til þess að
hefja aðra forkólfa byltingar-
innar, eins og þá Trotsky, Buk-
harin og Tito, dauðadæmd.
Stefna flokksins, eins og hún
er í dag, verður ekki framar vé-
fengd. Þróun hennar í kenni
setningum stefnir að því, að
kennisetningarnar verði við-
teknar sem óvéfengjanleg trúar-
játning og erfðakenning. Marx
og Lenin eru ekki lengur stóru
spámennirnir, heldur Stalin
einn, og í nafni Stalins er stefna
flokksins hafin yfir alla gagn-
rýni.
Samkvæmt þessu er aðeins
rökrétt að dæma alla gagnrýni,
er vakna kann innan vébanda
flokksdeildanna, sem beina árás
á guðlegt eðli' Stalins. Hnigu
mörg þau heit og loforð, sem
Stalin voru unnin í tilefni sjö-
tugsafmælisins, mjög í þá átt,
að þannig skyldi og framvegis
um hnútana búið.
Rudolf Slasky, sá er mælti fyr-
ir hönd flokksdeildarinnar í
Tékkóslóvakíu, en hann er aðal-
ritari deildarinnar, bar fram þá
ósk, að flokkurinn yrði hreinsað-
ur af ölum nöldrunarseggjum og
njósnurum heimsveldisinna
Verður ekki annað sagt, en að
vel sé að því unnið bæði í Búl-
garíu og Póllandi.
Og í Rúmeníu verður Lucret-
in Patrascanu, sá er fyrir skemm
stu var einn af meiri háttar spá
mönnum kommúnista, leiddur
fyrir rétt áður en langt um líð-
ur. Afbrot hans er í því fólgið,
að hann hefur stigið út fyrir
hina „afmörkuðu“ braut Stalins-
dýrkunarinnar.
Já, — meira að segja á Sovét-
Rúslandi sjálfu, hinni marglof-
uðu og margauglýstu paradís
Stalinsdýrkenda, gerðist það í
sambandi við afmælishátíðina,
að Georg M. Malenkov, — ef til
vill sá maðurinn, sem gengur
Stalin sjálfum næst að völdum,
lét svo um mælt, að ekki væri
óviðfeldið að minnast þessa
merkisatburðar með einni
„hreinsuninni“ enn.
Lét Malenkov svo um mælt, að
margir forustumenn flokksins
þar í landi gerðust nú „aðfinnslu
samir úr hófi, mikillátir og hirðu
lausir“. Hann boðaði „miskunn-
arlausa sókn gegn allri skemmda
hneigð og gagnrýni“. Þá má og
eflaust setja breytta sóknarað-
ferð í baráttunni við Tito í sam-
band við viðurkenninguna á
guðlegu eðli Stalins, eins og há-
tíðahöldin sjálf eru óbeinlínis
einn liðurinn í þeim hernaðarað-
gerðum; múgfögnuðurinn var í
raun réttri vel tif þess fallinn að
ógna honum og sýna, hversu lít-
ils hann mætti sín gegn öllum
þeim fjölda.
Hvernig í ósköpunum á lítið og
fámennt Balkanríki að geta stað
ið qppi í hárinu á öðru eins
vdídabakni og bezt sést þarna að
Stalin á að baki sér? Múgfögn-
uðurinn var því fyrst og fremst
vakinn og skipulagður í því
skyni að brýna fyrir öllum
flokksdeildum nauðsyn þess, að
útiloka alla veiktrúaða og reik-
ula úr sveit sinni, ef þær ættu að
geta átt heima í heldinni, og
skipti þá engu máli, hvort um
væri að ræða æðstu menn flokks
deildarinnar eða óbreytta liðs-
menn.
Og enn er eitt athugandi í
þessu sambandi; Stalin er ekki
aðeins maður hniginn að aldri,
heldur er hann og orðinn heilsu-
veill mjög og hefur verið það um
nokkurt skeið.
Því er áríðandi að nota nú
tímann sem bezt til þess, að
Stalin megi verða sem sterkast
tákn þess í kommúnistískri helgi
fræði, sem forráðamennirnir
telja nauðsynlegt, að milljónir
þegna trúi og treysti sem óvef-
engjanlegum erfðakenningum.
Þrátt fyrir allt geta þeir ekki
hindrað þá stað reynd, að Stalin
getur safnazt til ferða sinna fyrr
en varir.
Að vísu hafði þetta bragð ver-
ið leikið áður, en þó aðeins að
litlu leyti, þegar Lenin var
smurður. Smurning hans virtist
alger mótsögn við kenningar
þess flokks, er taldi sig berjast
gegn allri persónudýrkun og
helgimyndatilbeiðslu en var
engu að síður notadrjúg aðferð
til þess að flokksmennirnir
skyldu muna persónuleika for-
ingja síns, er hann var liðinn.
ekki er það út í bláinn að ætla,
að múgmennin geti sótt húg-
sjónahrifningu í grafhýsið á
Rauða torginu.
Og ekki er það neinum vafa
undirorpið, að Stalin verður,
þegar hann fellur frá, rækilega
smurður og balsameraður, og
ekki er ólíklegt að honum verði
reist grafhýsi í Kreml, enn veg-
legra heldur en fyrirrennara
hans. Það getur því ekki talizt
nema hyggilegt, að kenna fólk-
inu að elska Stalin sem persónu-
leika, áður en sú athöfn fer fram,
— enda þótt slík brögð beri ein-
kenni Austurlandabúans.
Þrátt fyrir allar þversagnir og
mótsagnir, getum við því gengið
að því vísu, að hátíðahöldin og
múgfögnuðurinn, sem efnt var
til í sambandi við sjötugsafmæli
Stalins, séu í sjálfu sér eins kon-
ar frospil að smurningu hans og
upptöku í guða tölu. Þessi sama
milljónaþjóð, er fyrrum áleit
keisara sinn fulltrúa guðs á
jörðu og kraup á kné fyrir dýrl-
ingamyndinni í hýbýlum og
kirkjum, mun þá finna dýrkun-
ar- og tilbeiðsluþörf sinni full-
nægt í lotningu fyrir hinum heil-
aga Stalin, — enda er allt gert
til þess, að svo megi verða.
Og nú, þegar Stalin virðist í
þann veginn hafa runnið valda
skeið sitt á enda, er sízt að und-
ra, þótt með manni vakni spurn-
ing, varðandi eftirmann hans.
Þar er viðhorfið enn hið sama og
það var við dauða Lenins, — eng
inn veit neitt um það.
Vissulega mun það ekki heil-
susamlegt neinum háttsettum
flokksmanni, að láta í ljós löng-
un eða von um það að mega
koma þar til greina. Lenin tefldi
skákina með þeim Stalin, Trot-
sky, Bukharin og Tomsky, sem
glæsilegum og vígreifum ridd-
urum, og samt fór svo, að sá
þeirra hlaut hnossið, sem hann
virtist álíta sízt til þess fallinn.
Stalin hefur hins vegar beitt
þeirri aðferð að lækka þá um-
svifalaust í tign, sem líklegastir
voru til að ná miklum og skjót-
um frama og teknir voru að
keppa við hann um lýðhylli.
Þannig eru flestir hinir glæsi-
legustu og sigursælustu herfor-
ingjar Rússa úr síðustu heims-
styrjöld fallnir í gleymskunnar
og þagnarinnar djúp.
Á efri árum sínum hefur Stal-
in veitt þeim Molotov, Malenk-
ov og Beria sífellt vaxandi völd
og virðingu, og gæti það bent til
þess, að hann ætlaði þessari
þrenningu öll völd eftir sinn dag.
En slíkar þrenningar eru ekki
sem heppilegastar, þegar um
einræði er að ræða, og er því
ekki ólíklegt, að einhver einn
þeirra þriggja, til dæmis Malen-
kov, sem er líkastur Stalin um
margt, sigri á lokasprettinum.
En hvað um það. Hver sem
verður eftirmaður Stalins og
hvað sem hann aðhefst á sviði
stjórnamálanna, þá er það víst,
að hann mun alltaf lýsa því af-
ir, að allt sé það samkvæmt kenn
isetningum og guðspjallabókum
þess blessaða, sem hafinn var í
guðatölu hérna um daginn.
Nýjasf-i skólinn
GOTT RÁÐ til að læra og muna,
er að kenna öðrum, þó er eitt
enn betra, það er að snúa lær-
dómi í athafnir. Ekki aðeins vita,
hvað rétt er, ekki aðeins kunna
fallegar siðareglur, heldur
breyta samkvæmt þeim og gera
rétt. Þannig tileinkar maðurinn
sér til fulls nytsemi þekkingar-
innar.
Iðjusemi og athafnirnar eru
ekki aðeins beztu uppalarnir og
kennararnir, heldur er þar einn-
ig fólgin lækning margvíslegra
meina. Hefði Þorkell, bróðir
Gísla Súrsonar, ekki verið að
slæpast í iðjuleysi heima, og lát-
ið Gísla einan um búsýslustörfin,
þá hefði hann ekki hlustað á
meinleysisrabb kvennanna, sem
varð til þess, að Þorgrímur mág-
ur Gísla drap Véstein bróður
Auðar, konu Gísla, en Gísli drap
svo Þorgrím mág sinn og svo
héldu manndrápin áfram í
þeirir hryggilegu sögu.
Dale Carnegie segir í bókinni
How to stop Worrying and start
Living: „Hinn mikli vísindamað-
ur, Pasteur, hafði orð á því, hve
friðsamt væri í rannsóknarstof-
um og í bókasöfnum. Hvers
vegna er þar friðsamt? Af því að
menn á slíkum stöðum eru nið-
ursokknir í eitthvað annað en
að hugsa um sig sjálfa. Menn
sem stunda rannsóknir verða
sjaldan taugabilaðir né fá tauga-
áfall. Þeir hafa ekki tíma til að
láta slíkt eftir sér.“
Sami höfundur segir, að lækn-
ar hafi ráðlagt það helzt til
bjargar mönnum, sem komu
gersamlega taugabilaðir úr stríð-
inu, að láta þá vera í önnum
hverja einustu mínútu, við leiki
eða störf, helzt úti við.
Blessun vinnunnar er heilsu-
lind og marvísleg meinabót.
Iðjusamir athafnamenn hafa
ekki tíma til að illskast út af
smámunum.
Dale Carnegie getur þess einn-
ig, að Joseph Sabath í Chicago,
sem hefur verið dómari í 40 þús
und skilnaðarmálum, fullyrði, að
„oftast séu það smámunir, sem
valdi ógæfusömu hjúskaparlífi“.
Fátt kvelur mennina ver, en
litlu púkarnir, sem dafna bezt
í iðjuleysinu.
Disraeli sagði: „Ævi mannsins
er of stutt til þess að vera lítil-
fjörleg“.
Emerson sagði: „Maðurinn er
það, sem hann hugsar um dag-
inn út og daginn inn“.
Norman Vincent Peale segir
einnig: „Þú ert ekki það, sem þú
hugsar að þú sért, en hugsanir
þínar gera þig að því sem þú
ert.“
Hér við bætir Dale Carnegie
þessu:
„Ef hugsanir okkar eru bjart-
ar, verður við hamingjusöm, en
okkur líður ömurlega, ef hugs-
anir okkar eru ömurlegar. Ef ótti
býr í huganum verðum við kjark
við sjúkdóma, getum við búizt
laus, ef hugsunin dvelur mjög
við heilsuleysi. Ef við óttumst að
verkið muni misheppnast, eru
mestar líkur til að það misheppn
ist. Ef við sökkvum okkur niður
í sjálfsmeðaumkvun, munu allir
reyna að forðast okkur.“
Business and Professional Cards
SELKIRK METAL PRODUCTS LTD.
Ileykháfar, öruggasta eldsvörn,
og ávalt hreinlr. Hitaeiningar-
rör, ný uppfynding. Sparar eldi-
við, heldur hita frá að rjúka út
með reyknum — Skrifið slmið til
KELLY SVEINSSON
187 Sutherland Ave., Winnipeg
Sími P4 358
S. O. BJERRING
Canadian Stamp Co.
RUBBER & METAL STAMPS
NOTARY & CORPORATE SEALS
CELLULOID BUTTONS
324 Smith Sl. Winnipeg
Phone 924 624
Office Ph, 925 668 Res, 4C4 319
NORMAN S.BERGMAN, B.A..LL.B.
Barrlster, Solicitor, etc.
411 Childs Bldg,
WINNIPEG CANADA
PARKER, PARKER
& KRISTJANSSON
Barristers - Solicitors
Ben C. Parker, K.C.
B. Stuart Parker, A. F. Kristjansson
500 Canadian Bank of Commerce
Chambers
Winnipeg, Man. Phone 923 5S1
JOHN A. HILLSMAN.
M.D.. Ch. M.
332 Medical Arts. Bldg.
OFFICE 929 349 Home 403 288
Phone 724 944
Dr. S. J. Jóhannesson
SUITE 6 — 652 HOME ST,
VlðtalBttml 3—5 eftlr hádegl
A/so
E‘9 123
ríEIBSTEl)] TENTH ST.
1 JEWELLERS BRANDON
447 Portage Ave, Ph, 926 886
DR. E. JOHNSON
304 EVELINE STREET
Selklrk. Man.
Offlce hrs. 2.30—6 p.m.
Phonea: Office 26 — Res. 280
Phone 21101 ESTIMATES
FREE
J. M. INGIMUNDSON
Asphalt Roofs and Insulated
Slding — Repairs
632 Simcoe St. Winnipeg, Man.
DR. A. V. JOHNSON
Dentiat
506 SOMERSKT BUILDING
Telephone 97 932
Home Telephone 202 398
Talslmi 925 826 HelmiUs 404 630
DR. K. J. AUSTMANN
Sérfrœðingur i augna, eyrna, nef
og kverka ajúkdómum.
209 Medical Arts Bldg.
Stofutlmi: 2.00 tll 5.00 e. h.
DR. ROBERT BLACK
BérfrœOingur < augna, egrna,
nef og hdlaajúkdómum.
401 MEDICAL ARTS BLDG
Graham and Kennedy St.
Skrlfstofuslmi 923 851
Heimaslmi 403 794
EYOLFSON’S DRUG
PARK RTVER, N. DAK.
ialenzkur lyfaali
Fölk getur pantað meðul og
annað með pösU.
Fljöt afgrelðsla.
A. S. B A R D A L
848 SHERBROOK STREET
Selur llkklstur og annast um út-
farlr. Allur útbúnaður sá beztl.
Ennfremur selur hann allskonar
mlnnisvarða og legstelna.
Skrifstoíu talsími 27 324
Helmllls talslmi 26 444
Offlce Phone Res Phone
924 762 726 115
Dr. L. A. Sigurdson
528 MEDICAL ARTS BLDG.
Office Hours: 4 p.m.—6 p.m.
and by appolntment
DR. H. W. TWEED
Tannlicknir
508 TORONTO GEN. TRUSTS
BUILDING
Cor. Portage Ave. og Smlth St.
Phone 926 952 WINNIPEJG
Cars Bought and Sold
SQUARE DEAL
MOTOR SALES
"The Working Man’a Friend"
Ph: 26464
297 Princess Strbet
Half Block N. Logan
SARGENT TAXI
Phone 722 401
FOR QUICK RELIABLE
SERVICE
J. J. SWANSON & CO.
LIMITED
308 AVENUE BLDG WPG.
Fasteignasalar. Leigja hús. Ot-
vega penlngalán og eldsábyrgð.
bifreiðaábyrgð, o. s. frv.
Phone 927 688
Andrews, Andrews,
Thorvaldson and
Eggertson
LögfrœOingar
209BANK OF NOVA SCOTIA BG.
Portage og Garry St.
Phone 928 291
Dr. P. H. T. Thorlakson
WINNIPEG CLINIC
St. Mary’s and Vaughan, Wpg.
Phone 926 441
GUNDRY PYMORE
Limited
Britiah Quality Fiah Netting
58 VICTORIA ST„ WINNIPEG
Phone 92 8211
Manager T. R. THORVALDBON
Your patro’iage will be appreclated
Phone 927 039
H. J. H. Palmason, C.A.
H. J. PALMASON & CO.
Chartered Accountants
505 ConfederaUon Llfe Bldg.
Winnipeg Manitoba
Phone 49 469
R&dio Service SpeclaUsts
ELECTRONIC LABS.
H. THORKELBON, Prop.
The most up-to-date Sound
Equlpment System.
592 ERIN 8t. WINNIPEG
CANADIAN FISH
PRODUCERS, LTD.
J. H. PAOE, Managing DWector
Wholesale Distrlbutors of Fraah
and Frozen Flsh.
311 CHAMBERS STREBT
Office Ph. 26 328 Ree. Ph. 78 917
G. F. Jonasson, Pres. A Man. Dlr.
Keystone Fisheries
Limited
404 SCOTT BLK, Slml 925 227
Wholeaale Diatributora of
FRESH AND FROZEN FIBH