Lögberg - 24.01.1952, Síða 2

2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 24. JANÚAR, 1952
Björn Stefónsson
FRÁ KIRKJUSKARÐI
Fæddur 22. sept. 1873 — Dáinn 24. nóv. »1951
Á villustigum
II.
Meinleg örlög margan hrjá
mann og ræna dögum.
Sá er tiöum endir á
íslendingasögum.
S. Breiðfjörð
Ein af hinum flóknu gátum,
sem aldrei verða ráðnar, er sú:
hvort hin svokölluðu „forlög“
eða „frívilj i“ ráði meiru um að
marka þá lífsstefnu einstakl-
ingsins, er gjörir hann að gæfu-
manni eða hið gagnstæða. Margt
virðist mæla með því að vel
gefinn og gegn maður ætti að
geta orðið gæfumaður, en svo
er því miður ekki ætíð. Lífsfley
hans getur borist að eyðiströnd
óhappanna og brotnað þar í
spón, alveg eins, og ef til vill
fremur en hinna er miður virt-
ust að manni.
Margir munu færa fram þá á-
stæðu að hönd formannsins hafi
skort hnitmiðun og styrkleika.
1 þeirri röksemd eru mikil sann-
indi falin, en ekki má gleyma
hinu, að þar sem veður öll eru
válynd, er landtaka stundum
hæpin og óviss; virðist slík hafa
verið og vera enn í dag reynsla
margra ágætra íslendinga fyr og
síðar. Vel má vera að hinn rauði
þráður slíkra harmsagna sé sá,
að hjartað hafi á stundum verið
tíðari ráðamaður en heilinn.
☆
Björn Stefánsson fæddist í
Brennigerði í Skagafirði 22. sept.
1873. Foreldrar hans voru hjón-
in: Stefán Guðmundsson, ættað-
ur úr Skagafirði, og Sigríður
Björnsdóttir frá Mjóadal í Lax-
árdal í Húnavatnssýslu. Á unga
aldri Björns fluttu foreldrar
hans búferlum að Kirkjuskarði
í Laxárdal og bjuggu þar öll
uppeldisár Björns og öll sín bú-
skaparár. Hann var einbirni og
augasteinn foreldra sinna, hlaut
ágætt uppeldi og varð snemma
ágætt mannsefni.
Innan tvítugs aldurs lærði
hann trésmíðaiðn hjá Þorsteini
Sigurðssyni kirkjusmið á Sauð-
árkrók, varð hann brátt víð-
kunnur fyrir listfengi og smekk-
vísi í þeirri grein.
Árið 1895 kvæntist hann Sig-
þrúði Jónasdóttur frá Undirfelli
í Vatnsdal, var hún talin beztur
kvenkostur þar um slóðir, ekki
vegna ríkulegs heimanmundar,
heldur mannkosta og prúð-
mensku.
Björn stundaði iðn sína heima
um nokkurra ára bil, þar til
hann fluttist vestur um haf til
Kanada 1889. Hér í Winnipeg
vann hann við trésmíði og varð
brátt mjög eftirsóttur vegna síns
prýðilega handbragðs.
Árið 1905 flytur Björn frá
Winnipeg til Nýja-lslands, gjör-
ast þá hin fyrstu ógæfu tímamót
í lífi hans. Hann slítur samvist-
um við hina ágætu konu sína
og má óhætt fullyrða að með
þeim atburði hafi útlagatímabil
hans hafist — eins og hann
sjálfur kallaði það — er varaði
til dauðadags. Má vera að hon-
um hafi verið það óhappaspor
mjög minnisstætt, þó hann segði
fátt um, nema við beztu vini
sína ef svo bar undir.
Birni og Sigþrúði konu hans
varð 3 barna auðið. þau eru:
Sigurður, trésmiður í Selkirk;
Wilhelm, sjómaður í Vancouver,
B.C.; Lára, (Mrs. B. Erlendson)
E1 Paso Texas.
Auk þess átti hann 2 dætur
með Helgu Sigurðardóttur, sem
var bústýra hans á síðari árum.
Þær eru: Ásta (Mrs. Walld) í
Winnipeg. Sigríður í Winnipeg.
Síðustu fjögur árin lá Björn
rúmfastur og ósjálfbjarga;
dvaldi hann fyrri part þess tíma-
bils hjá Ástu dóttur sinni í Win-
nipeg við ágæta hjúkrun. Síðari
tvö árin var hann í sínu eigin
húsi á Gimli undir verndarhendi
Mrs. Oddnýjar Johnson, er
stundaði hann með þeirri snild
er seint verður fullþökkuð. Síð-
ustu tvær vikurnar lá hann á
sjúkrahúsi Gimlibæjar og and-
aðist þar 24. nóvember s.l.
Vert er að geta nokkurra góð-
kunningja Björns í nágrenni
hans á Gimli, sem veittu hon-
um margskonar aðstoð, bæði
með stórgjöfum og vinnu sem
þurfti að framkvæma gagnvart
heimilinu. Meðal þeirra, sem ég
vissi mestan greiða gjöra voru:
Jóhann Sæmundsson, Þorsteinn
heitinn Kardal og Mr. og Mrs.
Kernested, öll á Gimli, að ó-
gleymdri konu Björns sáluga,
Sigþrúði, sem á heima í Selkirk.
☆
♦
Björn var prýðilega skýr mað-
ur, skáldmæltur og vel lesinn á
íslenzka vísu, glaður í viðræðum
og kynningu. Eftir 50 ára dvöl
í þessu landi var „hin ramma
taug er rekka dregur, föðurtúna
til“ styrkari hin síðustu ár en
nokkru sinni fyr. Hugur hans
reikaði tíðum heim til ættjarð-
arinnar í samræðum við kunn-
ingjana, því átthaga- og æsku-
minningarnar voru hans kær-
ustu umtalsefni. Hann lifði upp
aftur bernsku æfintýri sín og
lék æskuleiki sína að nýju, í
hópi fyrri leiksystkina. Hann
Það er alltaf heldur til skap-
raunar vönduðu fólki, að
apar og menn skuli líkjast
hver öðrum í svo ríkum
mæli. Þessi frásögn er ekki
líkleg til þess að gera þessu
fólki léttara í skapi.
Innfæddir menn á Borneó og
Súmatra kalla órangútanginn
skógarmann og nafngiftin er af
því, að þeir telja þennan stóra
mannapa ekki aðeins eins vitran
og manninn, heldur mun gáf-
aðri. — Ástæðan fyrir því, að
apinn talar ekki mannamál,
segja þeir, er eingöngu sú, að
þá mundi hann vera settur til
að vinna og hann er nógu slung-
inn til þess að forða sér frá þeirri
ógæfu! í elztu frásögnum frá
Afríku er líka sagt frá merki-
legum skógarmönnum, sem voru
svartir eins og negrar og voru
loðnir á öllum kroppnum.
1 vltund innborinna manna í
þessum löndum hafa stóru ap-
arnir alltaf verið „nærri-því-
menn“. — Nýjustu kenningar
náttúruvísindanna á sviði dýra-
sálarfræði, eru ekki fjarri því
að styðja þessa skoðun frum-
byggjanna, einkum þó síðan
sannað var með gáfnaprófum, að
mannaparnir geta ekki aðeins
lært að nota ýmis tæki og á-
höld, heldur eiga þeir það líka
til að búa til hluti sjálfir, sem
þeim geta komið að gagni, eins
og t. d. búa til langt prik úr
tveimur bambusbútum og nota
það síðan til þess að veiða með
því banana, sem eru fyrir utan
rimlabúr apanna.
Gáfaðastur mannapanna er
Sjimpansinn. Gáfnafar hans hef-
ir líka verið betur athugað en
annarra apa, einkum þó af ame-
rísku hjónunum Catherine og
Keith J. Hayes við Birker
Laboratories of Primate Biology
í Florida. Þau tóku Sjimpansa-
unga og ólu upp með barni sínu
og veittu honum sömu aðhlynn-
ingu og athuguðu nákvæmlega
framförina og samanburðinn á
hverju stigi tilraunarinnar. Ung-
inn var aðeins fárra daga gamall,
þegar Hayes-hjónin tóku hann.
Þetta var kvendýr. Sjimpansa-
barnið, sem þau kalla Viki, er
nú rösklega þriggja ára gamalt
og býr enn hjá hjónunum, og
sálfræðingarnir hafa skýrt frá
athugunum sínum, m. a. nýlega
í fyrirlestrum við The American
Philosophical Societý.
í greinargerð þessari er svo
frá skýrt, að þroski apa-barnsins
endurdreymdi alla hina fornu
framtíðardrauma sem aldrei
rættust. Hann var sæll í heimi
minninganna, með þetta brota-
silfur horfinnar æsku og svik-
inna vona. —
Hann lét aldrei á öðru bera
en hlutskipti sitt væri hið á-
kjósanlegasta og aldrei brá hann
skapi þrátt fyrir aðköst snöggra
og illra veðrabrigða. Hann var
skemtilegur félagi og drengur
góður, en sjaldgæfur er sá hlyn-
ur þó valinn sé- og kostaríkur,
að ekki finnist vankantar og
veilur, víðar en varir. Vel má
vera að kröfur þær og mat er
hann lagði á sjálfan sig og heim-
inn í heild hafi verið lægra en
ákjósanlegt var.
Ástæðan fyrir ritun þessara
lína er sú, að ég vildi ekki láta
Björn Stefánsson frá Kirkju-
skarði liggja óbættann hjá garði,
en við endurskoðun þessara hug-
renninga minna, virðist mér
hnútar mínir svo hnýttir að
hann sé nú, enn þá óbættari en
nokkru sinni fyx.
Þessi látni frændi minn og
æskuvinur liggur nú í grafreit
Gimlibæjar og gott mun þar að
hvíla, því svo segir „Völuspá":
Sal veit eg standa sólu fegra,
golli þaktan á Gimli;
þar skulu dyggvar dróttir
byggva
ok af aldrdaga yndis njóta.
fylgi í stórum dráttum þroska
mannsbarnsins. Áhugamál Viki
eru mjög svipuð, þroskast í sömu
röð og ná yfir svipað svið. í um-
gengni er Viki rétt eins og hvert
annað barn. Hún er mjög vin-
gjarnleg og hlýðin, en dálítið
stjórnsöm, þegar þeir eiga í hlut,
sem láta auðveldlega stjórna sér.
Leikur hennar er líkamsstyrkari
en barns (vegna þess að Sjim-
pansinn er að eðlisfari vöðva-
stæltari). Hún hleypur, stekkur
og klifrar allan daginn. En Viki
þekkir líka rólegri leiki. Hún
teiknar og skrifar með blýanti
og klippir með skærum með
sama áhuganum og önnur börn
sýna við þess konar verkefni.
Vöðvastjórn hennar virðist fullt
eins örugg og hjá þriggja ára
barni. Hún vill heldur sinna
leikjum, sem hafa fleiri þátt-
takendur, rétt eins og börn.
„Hún tekur í hönd okkar og leið-
ir okkur þangað, sem hún vill
fara“, segja „foreldrarnir". „Hún
glettist við okkur og vill fá að
koma á hestbak! Ef hún eignast
nýjan félaga, vill hún heldur
leika við hann en einhvern með-
lim fjölskyldunnar! Þörfin á til-
breytingu er því þegar mjög
rík. Viki hermir eftir störfum
fullorðins fólks, rétt eins og
hvert annað barn. Hún þurrkar
af í stofunni, þvær upp og yddar
blýanta. Hún bjástrar við að
líma ljósmyndir í mynda-albúm.
Greind hennar virðist hafa sama
þroskahraða og eðlilegs barns og
er í dag talin standa jafnfætis
jafnaldra manns-barni! Það er
hið uppörvandi uppeldi, um-
hverfið og tækifærin til fjöl-
breyttra leikja, sem hafa flýtt
þessari þróun“, segja sálfræð-
ingarnir.
Aðeins á einu sviði hafa „for-
eldrarnir“ fram til þessa fundið
stóran mismun í andlegum
þroska apa-barnsins og manns-
barnsins. Það er hið talaða orð.
Sem smábarn hjalaði Viki mun
minna en jafnaldra hennar.
Þegar hún var fimm ára hætti
hjalið auk heldur nær alveg.
Þar skildi fyrst í milli í þrosk-
anum. Eigi að síður hefir Viki
lært ofurlítið að tala. Með því að
fikta við varir hennar með fingr-
unum, þegar hún gaf frá sér
rödduð hljóð, var hægt að kenna
henni að segja „mamma“. Þegar
Viki var 2% árs, gat hún líka
sagt „pop“ (pabbi) og „cup“
(bolli), en aðeins þegar hún
hvíslaði. En hún ruglast enn í
í bók sinni „Úti í heimi“ minn-
ist dr. Jón Stefánsson á skóla-
málin og er mjög athyglisvert
það, sem hann segir um þau. Er
vonandi að íslenzkir skólamenn
taki það til rækilegrar íhugunar.
Hann segir:
„Á síðasta þriðjungi 19. aldar
urðum við sjálfir að bera okkur
eftir björginni. Okkur langaði til’
þess að vita meira og meira.
Skólar höfðu ekki skemt hjá
okkur meltingarafl heilans. Við
Hafnarháskóla vorum við keppi-
nautar Dana, sem höfðu verið í
skóla 7, 8 og jafnvel 9 ár, en við
bárum ætíð sigur úr býtum.
Hvers vegna? Af því að skólinn
hafði skaðskemt þessa Dani, svo
að heili þeirra var orðinn hræri-
grautur, þar sem öllu ægði sam-
an. Mér finst það vera fólsku-
gys að ausa út mörgum miljón-
um króna á ári hverju til þess
að skemma hina uppvaxandi
kynslóð .... Hve lengi ætla Is-
lendingar að líða það, að skól-
arnir drepi þá námfýsi, sem
raunverulega er sterkari hjá Is-
lendingum en öðrum þjóðum?
Afturför vofir yfir, ef við lofum
skólunum að murka lífið úr
hinni gömlu fróðleiksfýsn, sem
gert hefir garðinn frægan ....
(Börn) sitja á skólabekkjum
mest allan daginn í sex eða sjö
ár. 1 þau er troðið margs konar
fróðleik á hverjum klukkutíma',
fróðleik, sem þau fá ekki melt.
Öllum börnum er meðfædd
sterk forvitni og fróðleiksfýsn.
Þau vilja vita hvernig stendur á
hinu og þessu og eru natin við
að komast að því. Þessa fýsn,
þessa forvitni drepur skólinn oft
og tíðum — og alltaf þegar meira
er í börnin troðið en þau geta
melt. Ofát er altaf óholt. Skól-
inn veldur andlegu mentingar-
leysi hjá börnunum. Undir eins
og þau eru sloppin úr skólan-
um, flýta þau sér alveg ósjálf-
rátt að gleyma eða varpa fyrir
borð öllu, sem í þau hefir verið
troðið, en þau gleyma ekki því,
sem þau bera sig sjálf eftir og
j^era á náttúrlegan hátt í for-
eldrahúsum".
ríminu og veit þá ekki hvað er
hvað.
Af þessari tilraun virðizt
mega ráða, að sálarlíf mannsins
og Sjimpansans sé skyldara en
menn höfðu til þessa álitið. Eini
stóri munurinn virðist vera á
sviði erfðahæfileika mannsins
að tala, hefir það vissulega úr-
slitaþýðingu. Málið opnar mögu-
leika til þess að safna saman og
deila öðrum reynslu og kunnáttu
margra kynslóða. Ef maðurinn
væri uppalinn í algeri einangr-
un og lærði aldrei neitt nema
það, sem reynsla hans sjálfs
kenndi honum, er líklegt að
þroskaskeið hans yrði ekki ó-
aþekkt ævi apans í skóginum.
Hayes-hjónin álíta, að Sjim-
pansinn þeirra líkist forfeðrum
okkar, hinum menningarsnauða
fornaldarmanni, sem hljóti að
hafa haft svipaða hæfileika, fyr-
ir utan talhæfileikann.
Þessi tilraun hinna amerísku
salfræðinga, hlýtur að vera mjög
skemmtilegt viðfangsefni og þó
ber stóran skugga á: Hvað verð-
ur síðar um Viku litlu, sem er
uppalin eins og manns-barn?
Hafa menn sig til þess að senda
hana aftur í apabúrið? Ef ekki,
hvað verður þá um þetta barn,
sem hefir lært að treysta mann-
inum og reynir að líkjast hon-
um í öllu? Aðeins húðliturinn
og hárvöxturinn verður ærið
vandamál í umgengni við fólk.
Málleysið gerir e. t. v. minna til.
Kannske gætu stöðuvalssér-
fræðingar fundið starf handa
henni, t. d. sem yes-manneskja
eða ritari hjá stjórnmálafor-
ingja eða kvikmyndamógúl. En
hvort svoleiðis „job“ gleddi við-
kvæmt hjarta Viki litlu er ó-
víst. — Líklegt er, að Viki eigi
eftir að verða „problem-child“
fyrir foreldrana.
(Þýtt)
—DAGUR
Enginn efi er á því, ,að börn-
um er ofboðið með námi, eins
og kenslu er nú háttað hér í
landi. Þetta ættu allir kennarar
að vita og það er skylda þeirra
að kippa því í lag. Skal því ekki
fjölyrt um það.
En ummæli dr. Jóns Stefáns-
sonar benda til annars, að það
sé skólunum að kenna hvað
móðurmálinu okkar stórhrakar
ár frá ári, mæltu máli, rituðu
máli og hugsun. Því afturför í
hugsun er eðlileg afleiðing af
afturför tungunnar. —
Hnignun tungunnar stafar af
óheppilegri kensluaðferð. Það er
byrjað á því að troða „gramma-
tík“ í börnin, námsgrein, sem
þeim er ofviða og þau fá þegar
skömm á, og þá um leið skömm
á íslenzkunámi. „Þau flýta sér
alveg ósjálfrátt að gleyma því
þegar þau losna úr skólanum“.
Því fer sem fer.
Þessa kenslugrein kalla kenn-
arar málfræði. En það er til önn-
ur og miklu þýðingarmeiri mál-
fræði, en fram hjá henni er
gengið. Það er sú málfræði, sem
kennir börnunum að þekkja og
skilja merkingu orðasambanda,
þekkja hin óendanlegu blæ-
brigði málsins eftir því hvernig
hugsanir eru orðaðar, merkingu
orða innbyrðis eftir því hvernig
þau standa og hvernig áherzla
legst á þau.
Þetta mætti kalla líffræði
tungunnar, ekki síður en mál-
fræði.
Hér er einn vísuhelmingur til
dæmis um þetta:
„auðurinn vex, en grasið grær
í götunni heim að bænum“.
„Grammatíkusinn" b r ý t u r
þetta upp og skipar orðunum í
flokka, nefnir tíðir þeirra, föll,
bendir á nafnhætti sagnanna
o. s. frv. Honum tekst að gera
úr þessu ólífrænt efni, sem börn-
unum leiðist og láta sem vind
um eyrun þjóta. En sá kennari,
sem hugsar um líffræði málsins,
bendir börnunum á þá duldu og
djúpu merkingu, sem í þessum
fáu orðum liggur. Hann gerir
efnið lifandi, hann opnar fyrir
börnunum lífheim íslenzkrar
tungu.
III.
Fyrir 50 árum voru engir skól-
ar í sveitum Þingeyjarsýslu. En
þar kunni hver maður að lesa og
skrifa. Og þeir kunnu meira.
Þeir höfðu náð þeim tökum á
málinu að þeir gátu orðað hugs-
anir sínar ljóst og skipulega.
Þeir gerðu það sér til gamans í
fásinninu að skrifast á og segja
hver öðrum fréttir. Það voru
jnerkileg bréf, vegna frásagnar-
listar og hreinnar íslenzku. Ég
fékk einu sinni bréf frá gamalli
konu, sem barist hafði við ör-
birgð alla ævi. Bréfið var skrif-
að með sótbleki. En málið á því
og frásagnarstíllinn var arfur
frá Snorra.
Alþýðumentun var þar í bezta
lagi. Menn voru að læra alla sína
ævi og fróðleiksþráin var tak-
markalaus. Til voru þeir bænd-
ur, er af sjálfsdáðum höfðu lært
eitt eða tvö erlend mál. Almenn-
ingur ritaði fegurra mál og lýta-
lausara en annars staðar, átti
fegurri rithönd.
Hver var ástæðan? Þeir, sem
skrifuðu bezt, voru fengnir til
þess að gefa börnunum forskrift-
ir. Völdu þeir þá vanalega hin
fegurstu Ijóð, eða einhver gull-
korn úr fornbókmentum. Þegar
börnin þurftu ekki lengur á for-
skrift að halda, voru þau látin
afrita ljóð og sögur. Á þennan
hátt lærðu þau málið, hið lifandi
mál. Þau kyntust þeim skyndi-
myndum og líkingum, sem
skáldin brugðu upp. Þau kynt-
ust ósjálfrátt blæbrigðum máls-
ins, en auk þess fengu þau þekk-
ingu á ljóðum og sögum og
mörgu öðru. Afritunin varð
þeim ekki aðeins æfing í skrift,
heldur margvísleg fræðsla, sem
Jónbjörn Gíslason
MANNAPINM
þau drukku í sig um leið og þau
afrituðu.
Fólkið var ljóðelskt. Það var
t. d. gaman að afrita Hjálmars-
kviðu Sigurðar Bjarnasonar:
Orga hróðug hrædýrin,
hvorgi bjóðast varnir,
korg úr blóði bergja minn
borginmóði og arnir.
Hin dýrt kveðna vísa lét vel á
vörum og myndin, sem hún brá
upp var bæði átakanleg og stór-
fengleg. En nú koma „gramma-
tíkusarnir“ og tæta hana sundur
á sinn hátt og segja að hún sé
meingölluð. Hin ískalda hönd
þeirra sviftir ljóma skáldskapar-
ins af henni og brýtur hana nið-
ur í „rusl“.
„Grammatík“ og skáldlist á
ekki saman. Ég þekki mann, sem
hefir verið sex vetur í barna-
skóla og aðra sex í mentaskóla,
og hann hefir sagt mér, að þar
hafi hann aldrei heyrt minst á
að til væri stuðlar og höfuð-
stafur.
IV.
Um 9 ára skeið var ég auglýs-
ingaritstjóri við Morgunblaðið.
Vegna þeirrar atvinnu hefi ég
kynst stíl og réttritun fleiri
manna en flestir aðrir. Mér of-
bauð oft þegar ég las þau hand-
rit, sem bárust og bar þau í hug-
anum saman við bréfin heima í
s^eitinni, þegar ég var krakki.
Munurinn til hins verra var svo
stórkostlegur.
Ekki er það eingöngu „gramma
tíkurstaglinu“ að kenna. Sífeld-
ar breytingar á stafsetningu
hafa átt sinn þátt í því líka.
Pilturinn, sem kom með reikn-
ing: „Ferer flöttning á kussum"
sýndi þó að hann hafði tileinkað
sér hina nýju reglu um tvöfald-
an samhljóðanda. En hverju var
hann nær fyrir það?
V.
Hvað kunni höfundur Njálu í
grammatik? Hvað vissi hann um
núliðna tíð, þáliðna tíð, þáfram-
tíð, þáskyldagatíð og slík vís-
indi, sem nú er talið nauðsyn-
legt að troða í fólk á barnsaldri?
Ekkert — bókstaflega ekkert.
Aumingja maðurinn.
Þessum fáfróða manni tókst
þó að skrifa bók, sem enn er
„voldug og sterk í hreinleik máls
og listar“. (Niðurlagsorð í for-
mála Guðna mag. Jónssonar fyr-
ir Njálu). „Efni hennar er bæði
unaðslegt og sorglegt, og einkar
mikilvægt að sögulegri þýðingu.
Enn auk þessa jafnast engin saga
við hana að því, er orðfærið
snertir; það er bæði lipurt og
létt og hátignarfult og alvöru-
mikið. Málið á Njálu er hin full-
komnasta fyrirmynd fagurs orð-
færið. Sagan er hin þýðingar-
mesta fyrir fræðimennina, hvort
sem eru sögufræðingarnir eða
málfræðingarnir“. (Séra Janus
ónsson).
VI.
Það má heita nýjung í íslenzk-
ummálvísindum, að gera setn-
ingu lestrarmerkja að málfræði.
'Með þessu er enn verið að rugla
skilning barnanna. Mér er sagt
að oft liggi við að nemendur falli
á prófum vegna þess, að þeir hafi
ekki getað lært þessa grein
„málfræðinnar".
Nú er setning lestrarmerkja
einkamál hvers rithöfundar, al-
veg eins og það er einkamál
hvers manns hvernig hann legg-
ur áherzlu á mælt mál. Þeir Ari
fróði, Snorri Sturluson og höf-
undur Njálu gátu ritað sæmilegt
mál, þrátt fyrir það að þeir voru
svo óheppnir að vera fæddir
löngu áður en þessi lestrar-
merkja vísindi komu til greina.
En ættu þeir nú að ganga undir
inntökupróf í mentaskóla,
mundu þeir allir falla á íslenzku
vegna vanþekkingar sinnar á
málfræði, stafsetningu og
kommusetningu.
Þannig erum vér á villustig-
um. A. Ó.
—Lesbók Mbl.