Lögberg - 27.05.1954, Síða 1
J.
ANYTIME — ANYWHERE
CALL
TRANSIT - SARGENT
SILVERLINE TAXI
5 Telephone Lines
20-4845
PROMPT - COURTEOUS - DEPENDABLE
ADOLPH'S TAXI
Round The Clock Service
59-4444 52-6611
401 PRITCHARD AVE.
SPECIAL RATES WEDDINGS
ON COUNTRY TRIPS FUNERALS
67. ARGANGUR
WINNIPEG, FIMMTUDAGINN 27. MAI 1954
NÚMER 21
Minningarorð um Guðjón Johnson
Elli þú ert ekki þung
anda Guði kœrum.
Fögur sál er ávalt ung
undir siljurhærum.
Stgr. Th.
Það getur sjaldnast um héraðs-
brest, er aldurhnignir menn
úr alþýðustétt falla í val þótt
vitað sé, að þeir hafi int af
hendi nytsamt ævistarf og
breytt óþjálli mörk í fagran
gróðurreit; þó verður jafnan
tómlegra, að minsta kosti fyrst
í stað, eftir að þeir hafa horfið
út yfir móðuna miklu unz ljómi
endurminninganna græðir sárin
og þerrar tárin.
Þessi aldurhnigni og háttprúði
Austfirðingur, sem nú verður
hér stuttlega minst, Guðjón
Jónsson (Johnson), var fæddur
að Ytra-Nýpi við Vopnafjörð
hinn 4. dag októbermánaðar
árið 1867. Foreldrar hans voru
Jón Jónsson og Guðlaug, er
síðar bjuggu að Svínabökkum í
sömu sveit. Faðir Guðlaugar var
Gísli bóndi á Þorvaldsstöðum á
Norðurströnd í Norður-Múla-
sýslu. Guðjón var um fermingar-
aldur, er hann fór úr foreldra-
húsum; tók hann snemma að
stunda sjóróðra, hafið heillaði
hann og tíðrætt varð honum um
Winnipegvatn og þau önnur
stórvötn, er hann hafði augum
litið; engu að síður varð það þó
megin viðfangsefni hans á langri
ævi að erja jörðina og gera hana
sér undirgefna, og þetta lánaðist
honum svo, að lítt fataðist um
handtök.
Guðjón kom vestur um haf
árið 1893 og varð honum sam-
skipa af Islandi Salín Sigurborg
Kristjánsdóttir Friðfinnssonar
frá Borgum í Vopnafirði, er síðar
varð eiginkona hans, sköruleg
greindarkona og dyggur lífsföru-
nautur.
Svo sem títt var um innflytj-
endur, tók Guðjón með fögnuði
hverju því starfi, er að höndum
bar, en mun einkum hafa
gefið sig að búnaðarvinnu. Salín
réðst í vistir. Guðjón dvaldi um
hríð framan af í Winnipeg og
stuttan tíma í Brandon. Þau
Guðjón og Salín voru gefin
saman í hjónaband í Selkirk,
dvöldu þar í átta ár, en lögðu
árið 1903 leið sína norður í Nýja-
Island og fékk Guðjón þar rétt
á allmiklu landrými í hinni svo-
nefndu Árdalsbygð í námunda
við bæjarstæði Árborgarþorps
°g þar bjuggu þau umfangs-
rniklu búi alla þeirra löngu bú-
skapartíð. Nærri má geta að þau
Guðjón og Salín hafi orðið að
láta hendur standa fram úr
^rnum eftir því sem barna-
kópurinn varð stærri; alls varð
þeim hjónum þrettán barna
auðið; tvö þeirra dóu í æsku og
fjögur, sem orðin voru fulltíða;
sjö eru á lífi og verða þau nú
hfr talin: Kristín (Mrs. G. F.
Jónasson), Lovísa (Mrs. L. Rolls),
Sigríður Johnson, Octavia (Mrs.
Smallwood), Alma (Mrs. P.
Curniski) fósturdóttir, Kristján,
Alfred og Stanley. Öll eru börn-
in góð og glæsileg, enda af góð-
um stofni komin. Konu sína
misti Guðjón 3.' desember 1942
eftir langa og farsæla sambúð;
hún var hin síðari ár nokkuð
farin að heilsu og dvaldi í skjóli
barna sinna síðustu æviárin hér
1 borg, áður en maður hennar
kom hingað alfluttur að norðan.
Guðjón var mikill maður að
vallarsýn, skyldurækinn um
störf sem þá, er bezt getur og
olíklegur til vinslita við þá, er
ar>n eitt sinn batt trygðir við;
Guðjón Johnson
um þetta er mér persónulega
kunnugt af löngum og allnán-
um kynnum við hann í þessu
landi; hann var skýrleiksmaður,
sem hafði mikið yndi af lestri
góðra bóka, og braut vandlega
til mergjar það, sem hann las; í
trúarefnum var hann umburð-
arlyndur og lítt gefinn fyrir
formsatriði að því er mér fanst,
en á handleiðslu æðri máttar-
valda var hann sterktrúaður og
kvaðst þangað hafa sótt allan
sinn þrótt, er um hann næddi
og við ramman var reip að
draga.
Guðjón var stálminnugur að
eðlisfari, en er kvölda tók og á
daginn leið, bar hann nokkurn
kvíðboga fyrir ef sér fataðist
minni og svo gæti farið, að hann
gleymdi bænunum. fögru, sem
hann nam við móðurkné; hann
var maður hlýr og viðkvæmur í
lund og þakklátur fyrir hvern
smágreiða, sem honum á efri
árum var gerður, þó ekki væri
nema að skrifa fyrir hann bréf
eftir að handstyrkur hans tók
að gefa sig.
Aldrei bar fundum okkar Guð-
jóns saman á íslandi svo ég
muni til, en á hinn bóginn
kyntist ég nokkuð yngri syst-
kinum hans Páli, sem bjó á
ýmissum stöðum á Héraði, en nú
dvelst með dóttur sinni að Sléttu
í Reyðarfirði, og Antoníu skáld-
konu; þau tengdust bæði fæð-
Giftusamleg
björgun
Skipverjar á Tungufossi bjarga
áhöfn flugvélar, sem hrapaði í
höfnina í Rio de Janeiro
Þegar Tungufoss kom til
Rio de Janeiro, höfuðborgar
Brazilíu, fyrir nokkru,
bjargaði skipshöfnin tveim-
ur flugmönnum af tveggja
hreyfla C-46 Curtes Com-
mando-flugvél, sem féll í
höfnina skammt þar frá,
sem skip þeirra var.
Flugvél þespi ætlaði bersýni-
lega að lenda á Santos Dumont
flugvellinum, sem er þar á
ströndinni, en hætti við það ein-
hverra orsaka vegna. Hækkaði
vélin flugið, en þó ekki nóg, því
annar vængur hennar rakst á
siglutré skonnortu, sem þarna
var. Brotnaði við það hluti af
vængnum og flugvélin steyptist
í sjóinn.
Giflusamleg björgun
Tungufoss var þarna nær-
staddur, sem fyrr segir, og var
þegar mannaður bátur. Fóru
Tungufoss-menn að flakinu og
björguðu flugmönnunum, sem
komnir voru á væng vélarinnar.
Tókst það giftusamlega, en
skömmu síðar seig flakið í
sjóinn.
—Mbl., 29. apríl
ingarsveit minni, Jökuldalnum.
Páll fékk Sólrúnar frá Hauks-
stöðum, en Antonía giftist ferm-
ingarbróður mínum Benedikt
Kroyer frá Hvanná og bjuggu
þau lengi stórbúi á Stórabakka
í Hróarstungu, en hafa fyrir
nokkru flutt til Reykjavíkur.
Sambandið milli Guðjóns og
systkina hans á Islandi rofnaði
um langt skeið svo þau vissu í
nokkur ár sama sem ekkert
hvert um annað, en hin síðari
ár breyttist þetta svo að bréfa-
skipti á milli þeirra hófust og
varð það Guðjóni til ósegjan-
legrar ánægju, því þá var hann
í aðra röndina kominn heim;
að þessu stuðlaði mest dóttir
Guðjóns, frú Kristín Jónasson,
er ásamt manni sínum heim-
sótti ísland ekki alls fyrir löngu;
heilsaði hún upp á fjölda ætt-
menna sinna og rakti æskuspor
foreldra sinna vítt um Austur-
land.
Eftir að Guðjón brá búi, flutt-
ist hann hingað til borgar og átti
hér heima í fimtán ár og naut
kærleiksríkrar umönnunar af
hálfu barna sinna og tengda-
barna.
Barnabörn Guðjóns eru 14, en
8 barnabarnabörn.
Stuttan, síðasta kafla ævinnar
dvaldi Guðjón á Betel, þangað
fór hann að eigin ósk og þar
seig honum hinsti Talundur á
brá hinn 7. þ. m. Útförin var
gerð frá Bárdals í Winnipeg hinn
10. þ. m. Dr. Valdimar J. Ey-
lands flutti kveðjumál, Mr.
Alvin Blöndal söng einsöng, en
við hljóðfærið var Gunnar Er-
lendsson; fjölmennur hópur ætt-
ingja og annara samferðamanna,
fylgdi þessum hógværa Aust-
firðingi til grafar.
Einar P. Jónsson
FuRltriji Norður-
Ðakota ríkis ó
lýðveldisafmælinu
Ríkisstjórinn í Norður-Dakotá,
herra Norman Brundsdale, hefir
útnefnt dr. Richard Beck pró-
fessor til þess að vera fulltrúa
ríkisins við hátíðahöldin í
Reykjavík 17. júní í tilefni af 10
ára afmæli íslenzka lýðveldisins.
Fer hann einnig með virðulegar
bréflegar kveðjur ríkisstjórans
til herra Ásgeirs Ásgeirssonar,
forseta Islands.
Þá hefir Brunsdale ríkisstjóri,
sem er af norskum ættum, falið
dr. Beck að flytja forsætisráð-
herra Noregs, herra Oscar Torp,
og norsku þjóðinni kveðjur sín-
ar og Norður-Dakota ríkis, er til
Noregs kemur síðar á sumrinu.
Hlofnast verðug
sæmd
Dr. Stefán Einarsson, prófessor
í norrænum fræðum við Johns
Hopkins háskólann í Baltimore,
var nýlega kjörinn meðlimur í
The American Philosophical
Society. Félag þetta var stofnað
af Benjamin Franklin á síðari
hluta átjándu aldarinnar, og
miðar félagatölu við 500 hæst.
Eru félagar kosnir úr öllum
greinum vísinda og fræði-
mensku. Segist amerísku stór-
blaði svo frá, að þetta sé einn
hinn mesti heiður, sem amerísk-
um lærdómsmönnum geti hlotn-
ast. En félagsskilyrði er þó ekki
bundið við ameríska borgara
eingöngu. Má t. d. nefna þá nor-
rænufræðingana Rasmus Chr.
Rask og C. C. Rafn, sem á sínum
tíma voru félagsmenn. Aðeins
einum Islendingi hefir áður ver-
ið veittur þessi heiður, nfl. Vil-
hjálmi Stefánssyni.
Aldur eíra öskulagsins fundinn
með otomrannsóknum
Bruðkaup
Miss Kristín Lorraine Jó-
hannson og Mr. Eric Raymond
Davis voru gefin saman í hjóna-
band af Dr. Valdimar J. Ey-
lands í Fyrstu kirkju á laugar-
daginn 22. maí. Robert Publow
söng brúðkaupssöngvana, en
Harold Green lék á orgelið.
Svaramenn voru Mrs. Raymond
Brown, og bróðir brúðgumans,
Floyd B. Davis, Fort William,
Ont., en brúðarmeyjar voru Mrs.
John Rae og Mrs. David Snidal.
Gordon Wainwright, Robert
Evans, Donald McKenzie og
Neville Holeman leiddu til sætis.
Brúðurin er einkadóttir Mr. og
Mrs. J. Walter Johannson, Pine
Falls, Man., en brúðguminn er
sonur Mrs. Davis frá Haileybury,
Ont.; faðir hans, A. B. Davis er
látinn.
Að lokinni hjónavígslunni var
setin vegleg og fjölmenn veizla
í aðal salarkynnum Royal
Alexandra hótelsins, þar sem
veitt var af mikilli rausn. Marg-
ir gestir frá Pine Falls sóttu
brúðkaupið, ennfremur móðir og
systir brúðgumans frá Ontario.
Föðurbróðir brúðarinnar, Grett-
ir L. Johannson, ræðismaður,
mælti fyrir minni hennar, en
brúðguminn svaraði með vel
völdum þakkarorðum. Síðan las
bróðir hans fjölda heillaóska-
skeyta, er brúðhjónunum höfðu
borizt víðsvegar að, úr þessari
álfu og frá íslandi. Hljómsveit
lék af og til meðan á veizlunni
stóð.
Mr. og Mrs. Davis fóru brúð-
kaupsferð til Cloisters, Sea
Island, Georgia, en heimili
þeirra verður í Sudbury, On-
tario. Brúðurin stundaði nám í
Home Ecomomics við Manitoba-
háskóla, en Mr. Davis er út-
skrifaður í Mining Engineering
frá Queen’s háskóla og skipar
ábyrgðarmikla stöðu við þá
starfsgrein í Sudbury. — Lög-
berg óskar ungu hjónunum til
hamingju.
Rannsókn á viðarkoli undan
Laxárhrauni sýnir, að hann
er um 2500 ár.
Dr. Sigurður Þórarinsson
jarðfræðingur flutti fyrir-
lestur í útvarpið í gær-
kvöldi og skýrði m. a. frá
því að hann hefði sent til
Bandaríkjanna sýnishorn úr
jarðlögum á Islandi til ald-
ursákvörðunar með aðferð,
sem atomrannsóknir gera
mönnum nú kleift að nota.
Aðferðin byggist á því, að í
kolefnasamböndum hinna líf-
rænu leifa í jarðlögunum er dá-
lítið geislavirkt kolefni, og er
hægt að komast að raun um, hve
langt er síðan plantan eða dýrið
dó, með því að mæla þessar kol-
efnis geislaverkanir. Þessari að-
ferð var fyrst beitt við sýnishorn
héðan, er hollenzkur vísinda-
maður sendi til rannsóknar mó
undan Elliðaárhrauni, er hann
vildi komast að raun um aldur
hrausins vegna segulstefnu-
mælinga. Sú rannsókn hefir þó
aðeins staðbundið gildi.
V'iðarkol undan Laxárhrauni
Dr. Sigurður Þórarinsson
sendi síðar nokkur sýnishorn til
Bandaríkjanna til aldursákvörð-
unar. Var þar á meðal viðarkol
undan Laxárhrauni í Þingeyjar-
sýslu ,er hafði myndazt um leið
og hraunið rann, en nokkru
neðar en viðarkolalagið er efra
! Ijósa lagið eða öskulagið, sem
svo er kallað. Hefir dr. Sigurður
þegar fengið niðurstöður rann-
sóknarinnar á þessu koli og kem-
ur í ljós, að það er 2500 ára
gamalt, eða álíka gamalt og hann
hafði álitið.
Aldur öskulagsins fundinn
Þar með er aldur öskulagsins
fundinn, og er hann áætlaður
2500 ár, en það finnst um mikinn
hluta landsins og veitir því vit-
neskju um aldur jarðlaga og
jarðmyndana á geysistóru svæði.
Einnig sést af því vitaskuld, hve-
nær Mývatn og landssvæðið þar
í kring varð til.
Velnisprengjan truflar
rannsóknir
Atomsprengingar hafa áhrif á
rannsóknir þessar, og meðan er
verið að gera tilraunir með atóm
sprengingar er ekki hægt að gera
þessar rannsóknir. Er því í bili
hlé á þeim vestra. En dr. Sigurð-
ur hefir einnig sent slík sýnis-
horn til rannsókna í Kaup-
mannahöfn.
Alþbl., 5. maí
Höfðingleg
minningargjöf
Byggingarnefnd Dvalarheimilis
aldraðra sjómanna bárust í gær
10 þúsund krónur að gjöf frá
íslenzkri endurtryggingu til
minningar um Sigurjón Á.
Ólafsson, sem var stjórnarmeð-
limur. Gjöfin er ætluð til her-
bergis, er bera skal nafn Sigur-
jóns.
Þá hefir stjórn Sogsvirkjunar-
innar fært byggingarnefndinni
myndarlega gjöf til minningar
um Sigurjón.
—Mbl., 29. apríl
100 tonn af kjöti
frá Danmörku
Landbúnaðarráðuneytið hefir
falið Framleiðsluráði landbúnað-
arins að flytja inn 100 lestir af
kjöti frá Sjálandi. Er það gert
samkvæmt samþykkt síðasta al-
þingis. Vetður hér aðallega um
að ræða kjöt af nautgripum og
nokkuð af svínakjöti.
Kemur 7. maí
Fóru þeir Sigurður Hlíðar yfir
dýralyænir og Þorvaldur Guð-
mundsson forstjóri utan til að
sjá um kjötkaupin, og er það
væntanlegt hingað til lands 7.
maí n. k.
Hér í Reykjavík verður kjötið
flutt af skipsfjöl til Sláturfélags
Suðurlands, þar sem það verður
skorið af beinunum og síðan flutt
í kjötverzlanir.
Mbl., 29. apríl
Fishermen's
Fesfival
Síðastliðinn sunnudag var
haldið í lútersku kirkjunni á
Gimli hið þriðja Fishermen’s
Festival í röð, en sóknarprestur-
inn á Gimli, séra H. S. Sigmar,
stofnaði til þessarar hátíðar, svo
sem kunnugt er, fyrir þremur
árum; nálega hálft þriðja hundr-
að manns kom til kirkju; ræður
fluttu séra Sigmar og Dr. Valdi-
mar J. Eylands forseti kirkju-
félagsins; auk þeirra tók til
máls B. Egilsson bæjarstjóri, er
árnaði fiskimönnum fararheilla
norður í verstöðvar. Söngflokk-
ur Gimlisafnaðar annaðist um
söng, en við hljóðfærið var Mrs.
Clifford Stevens; einsöngvarar
voru Mrs. Andrew Thorsteinson
og Miss Lilja Eylands frá Winni-
peg-
Að lokinni hinni kirkjulegu
athöfn voru veitingar reiddar
fram í samkomusal krkjunnar.
Bræður Ijúka háskólaprófi
Clarence Thorsteinn Swainson og Arihur Krislján Swainson
Þessir efnilegu bræður luku í vor með ágætum vitnisburði
fullnaðarprófi við Manitobaháskólann.
Clarence, er lauk B.A.-prófi, er fæddur í Argylebygð 12.
október 1932; hann naut sinnar fyrstu mentunar í Glenboro,
en síðar við Daniel Mclntyre Collegiate og United College,
hér í borg; hann hlaut tvö ár í röð A. B. Baird námsverð-
launin, en gegnir um þessar mundir fréttaritarastöðu við
Winnipeg Free Press.
Arthur, L.L.B., sem nýlega lauk embættisprófi í lögum, er
eins og bróðir hans fæddur í Argyle, en hann fæddist þar
8. apríl 1931. Hann stundaði nám í Glenboro, síðar við
United College, en innritaðist við lagadeild Manitobaháskóla
1950. Hann hefir í þrjú sumur gegnt foringjastöðu hjá
R. C. A. F. University Reserve, var um hríð í London Ont.,
en síðar á Englandi og nýtur nú flugstjóratignar hjá Uni-
versity Reserve. Hann verður framvegis í félagi við Lamont
og Buriak lögfræðinga hér í borg.
Þessir mannvænlegu bræður eru synir Inga Swainson og
frú Líneyjar Swainson, sem heima eiga að 471 Home Street
í þessari borg.