Lögberg - 09.09.1954, Blaðsíða 4

Lögberg - 09.09.1954, Blaðsíða 4
4 Lögberg Ritstjóri: EINAR P. JÓNSSON Gefið 6t hvern fimtudag af THE COLUMBIA PRESS LIMITED 695 SARGENT AVENUE, WINNIPEG, MANITOBA J. T. BECK, Manager Utanáskrift rltstjörans: EDITOR LÖGBERG, 695 SARGENT AVENUE, WINNIPEG, MAN. PHONE 743-411 Verð $5.0U um árið — Borgist fyrirfram The “Lögberg” is printed and published by The Columbia Press Etd. 695 Sargent Avenue, Winnipeg, Manitoba, Canada Authorized as Second Class Mail, Post Office Department, Ottawa Virðulegf og fjölsótt lögfræðingamót 1 vikunni, sem leið, hélt lögfræðingafélagið í þessu landi, The Canadian Bar Association, ársþing sitt hér í borginni, er var fjölsótt mjög og hið virulegasta um alt; var þar fluttur aragrúi af ræðum og samþyktir gerðar, sem líklegar eru til að hafa víðtæk áhrif á stjórnarfarið og þjóðlífið í heild; til umræðu komu innflytjendamál, skatta- mál, dauðadómar, hjónaskilnaðir og mörg önnur löggjafar- atriði þar sem gagngerðra breytinga var krafist; svo sem vænta mátti, skiptust skoðanir allmjög um ýmis megin- mál, þótt umræðum væri yfir höfuð stilt í hóf og í fylsta samræmi við þann virðingarsess, er lögfræðingastéttin skipar í þjóðfélaginu; enda hefir þjóðin alla jafna sótt þangað marga sína ágætustu forustumenn. Einna snarpastar urðu umræðurnar um innflytjenda- málin og voru aðgerðir sambandsstjórnar í þeim efnum alvarlega teknar til bæna; nefnd úr lögfræðingafélaginu hafði árlangt unnið að rannsóknum varðandi starfrækslu hlutaðeigandi stjórnardeildar, og komist að þeirri niður- stöðu, að ekki væri alt með feldu um rekstur þess umsvifa- mikla skrifstofubákns, er bækistöð hefði víðsvegar um Norðurálfuna í því augnamiði, að afla þjóðinni æskilegra innflytjenda þar sem handahóf virtist í mörgum tilfellum ráða úrslitum. Framsögumaður þessa mikilvæga alvöru- máls á áminstu lögfræðingamóti var John H. McDonald frá Ottawa, einn af áhrifamönnum Liberalflokksins, sá, er bauð sig fram gegn leiðtoga íhaldsmanna, Mr. Drew, í síðustu sambandskosningum, en beið þá lægra hlut; það er ávalt eitthvað heilnæmt og hressandi við það, er menn koma til dyranna eins og þeir eru klæddir og hika ekki við að taka þjóðhollustuna fram yfir flokkshollustuna; máli þessu var vísað til nefndar til frekari yfirvegunar og aðgerða. Mót þetta setti sérstæðan svip á borgina og mun lengi verða í minnum haft. ☆ ☆ ☆ íhyglisverð löggjöf Tímaritið Macleans National Magazine getur nýlega um löggjöf, sem fylkisþingið í Ontario afgreiddi og verð er fylztu íhugunar af hálfu canadiskra þjóðfélagsþegna, en hún er einkum gerð vegna hinnar árlegu iðnsýningar í Toronto, er venjulega laðar að sér tugþúsundir manna víðsvegar að; löggjöf þessi lýtur að því, að útiloka misrétti manna á meðal vegna litarháttar eða þjóðernislegrar flokka- skiptingar; nú er svo fyrirmælt, að allir séu jafnir fyrir lögunum hvaðan, sem þeir komi, án hliðsjónar af þjóðernis- legum uppruna; samkvæmt þessum nýju fyrirmælum, eiga allir jafnan aðgang að matsölustöðum, gistihúsum og rakara- stofum; nú geta rakarar ekki framar synjað Negrum um rakstur eða hárskurð, né heldur geta eigendur sumarbú- staða synjað mönnum, sem af Gyðingaætt eru komnir að- gang að slíkum bústöðum, sem á annað borð hafa verið auglýstir til leigu. Vera má að ýmsir telji þessa löggjöf að mestu leyti óþarfa vegna þess að í þessu landi eigi áminst misrétti sér naumast stað; en sé nánar aðgætt, hafa þjóðernislegir for- dómar, því miður, ekki verið kveðnir niður með öllu þó vonandi sé, að slíks verði eigi langt að bíða. f raun og veru er þetta laganýmæli Ontario-stjórnarinnar ekki annað en sjálfsögð mannréttindayfirlýsing, sem aldrei verður lögð of mikil áherzla á. ☆ ☆ ☆ í heimsókn til rauðliða Mr. Clement Attlee fyrrum forsætisráðherra Breta og leiðtogi stjórnarandstöðunnar í brezka þinginu, hefir nú, ásamt föruneyti, lokið góðvildarheimsókn sinni til Rúss- lands og Kína; um árangur heimsóknanna hefir Mr. Attlee látið fátt uppi annað en það, að viðtökurnar hjá báðum þjóðum hefði verið með ágætum; ekki þarf að efa að þeim hafi verið vel fagnað, því nóg er af vodka í Moskvu og göróttum kryddmiði í Kína. Skálaræður voru svo, sem vænta mátti margar og hjartnæmar. En hvað var það svo, er fyrir augu og eyru bar? Voru það sannmyndir af þjóðlífsþróun hjá hvorri þjóðinni um sig, eða einungis yfirborðshlið ímyndaðrar velsældar? Hún verður vafalaust fróðleg, ferðasagan, er Mr. Attlee á sínum tíma veitir brezka þinginu aðgang að. LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 9. SEPTEMBER 1954 Ríó er fegursta borg í heimi, en Sao Paulo sú, er örast vex Ýmiskonar fróðleikur um þessar helztu borgir Vafalaust er Rio de Janeiro einhver feursta borg í heimi. París á fegurri götur og torg og New York er stórkost- legri og betur skipulögð, en þegar allt kemur til alls mætti segja mér að Rio fengi fegurðarverðlaunin. UMHVERFIÐ er svo fallegt, skógivaxin fjöll, eins og sykurtoppar á þrjár hliðar, en hafið með slétta, hvíta sand- fjöru gefur borginni margra kíló- metra Jangan baðstað árið um kring. Baðströndin í Rio — Copacabana — er heimsfræg, og það að verðleikum. Þótt um vet- ur sé getur maður farið upp úr rúminu sínu í sundbol og beint út í sjó að synda í vatni, sem er 20—25 stiga heitt á Celsíus að vetrarlagi og miklu heitara á sumrin. Alla daga ársins er mann- margt á Copacabana. Sumir eru að synda, aðrir liggja og sóla sig, meðan margir eru í leikjum í sundbolum sínum í fjörunni. Að- gangur að þessum baðstað kostar ekkert. Menn koma heiman að frá sér í sundbol og öllum er frjáls fjaran svo lengi sem þeir vilja.. Sólskin er hér næstum alla daga frá morgni til kvölds, svo að fólkið er vel brúnleitt. Hér er heldur ekki mikið um beinkröm. Maður getur gengið hér heilu dagana án þess að sjá nokkurn mann hjólbeinóttan, karl eða konu. Sao Paulo uppi á eyjunni Um þetta leyti árs, í júlí og fram eftir ágúst, er viðunandi heitt, venjulega 25 stiga hiti á Celsíus, en þegar kemur fram í september og október fer hitinn að aukast og í desember—febrú- ar er ekkert sjaldgæft að hitinn fari upp í 40 stig. Þá vill mörgum Evrópumanninum verða of heitt í Rio. Mörgum, sem aldir eru upp í Norður-Evrópu, finnst Rio vera óþolandi heit borg. Sao Paulo er betri að því leyti. Hún er um 800 metra yfir sjávar mál, eða álíka og hún stæði uppi á Esjunni, og það gerir bæinn miklu svalari. Hér er hitinn um þetta leyti ekki nema um 10 stig á næturnar, svo að manni getur vel orðið kalt. Hitinn getur farið niður í 1—2 stig á veturna, en frost þekkist naumast. Rétt að fyrir kemur að hitinn fer 1—2 stig niður fyrir 0, en slíkt kemur ekki fyrir nema einu sinni á mörgum árum. Sao Paulo hefur vaxið hraðar en nokkur önnur borg í heimi. Frá því að vera smábær um alda- mótin er íbúatalan nú að nálgast 3 milljónir og fer hraðvaxandi ár frá ári. Þótt margir og stórir skýjakljúfar séu í miðborginni, eru mest megnis reist minni hús í úthverfunum, og með því móti þenst borgin svo ört út, að til stórvandræða horfir. Skortur á vatni og rafmagni í gær var mér sýnt hverfi af nýbyggðum húsum utan við bæ- inn, sem enginn vildi flytja í. Hvers vegna ekki, þar sem allir eru í húsnæðisvandræðum ? Af því að hvorki fékkst vatn né raf- magn í húsin. Hér er yfirleitt mikill skortur á vatni og raf- magni og það sem mest vantar af öllu eru betri samgöngur. Þegar klukkan er orðin sex á kvöldin fyllast göturnar í mið- bænum af endalausum halaróf- um af fólki, sem raðar sér upp til að komast í strætisvagnana. Það eru engar ýkjur að þessar raðir eru oft kílómetralangar, og eru þó tvöfaldar jafnan. Menn verða um þetta leyti dags að bíða að minnsta kosti í klukkutíma áður en þeir geta náð í strætisvagn. Hvergi í heiminum sér maður eins á sporvagnana hlaðið og hér um þetta leyti. Ekki nóg með það að í vagninn er troðið eins og unnt er. Utan á honum hanga minnst tvær raðir af fólki og er það skrítin sjón, að sjá spor- vagnana þjóta þannig áfram, tvíbreiða, svo að ekki sér í þá fyrir þeim sem utan á hanga. Til þess að leysa þennan vanda þarf hraðskreiðar neðan- jarðarjárnbrautir, eins og í New York, en þær er naumast unnt að grafa hér, því að eitt sam- fellt bjarg er undir allri borg- inni. Stækkun borgarinnar hefði því þurft að fara fram með því móti, að reist hefði verið sem mest af skýjakljúfum, í stað þess að þenja borgina út um allt með litlum íbúðarhúsum. Stórhýsi rifin — önnur reist Hér er alls staðar verið að byggja. I miðri borginni eru rifin niður stórhýsi og önnur stórkost- legri reist í staðinn. Hér er ekk- ert nýtt nema það sem byggt var á þessu eða síðasta ári. Hótel, sem byggt var fyrir fimm árum síðan, er kallað gamalt og gamal- dags. Húsagerðarlist stefnir öll í átt hinnar nýju tízku, með miklum gluggum og jafnvel glerveggj- um, en hreinn stíll er yfir mörg- um þessum húsum og þó með ýmsum gerðum, svo að þau eru ekki eins tilbreytingarlaus eins og í New York. Samt finnst manni eins og eitthvað ófullgert sé við þetta allt saman, og það er það í raun og veru, því að bærinn lítur virkilega út eins og ekkert megi í friði vera, ávallt þurfi að vera að rífa helminginn af honum niður og byggja upp aftur. í stórhýsinu, þar sem krabba- meinsþingið var haldið, er varla friður fyrir hamarshöggum, því að það hús er ekki nærri fullgert, og þannig er það víðar. Fyrir þremur mánuðum var hér ó- byggð lóð. Borgarbúar eru blanda Fólkið er hér geysilega bland- að. Öllu ægir saman. Portúgalar, Indíánar og negrar eru uppi- staðan í þessum blandaða lýð. En svo hefur hingað flutzt sæg- ur af Evrópumönnum, einkum þó ítalir, Þjóðverjar og allar þjóðir frá botni Miðjarðarhafs- ins, sérstaklega Sýrlendingar, Gyðingar og Líbanonsmenn, sem einu nafni ganga hér undir nafn- inu Tyrkir og þykja miklir kaup sýslumenn. Úr þessu öllu hefur orðið ein geysimikil blanda, sem ekki hefur jafnað sig nálægt því til fulls enn. Ekki má gleyma því, að ofan í þetta allt hefur komið mikið af Asíumönnum, einkum Japönum, sem hér hafa reynzt ágætir borgarar og yfir- leitt efnast vel. Þjóðverjar eru hér um 50,000, aðeins í Sao Paulo, og það er ekkert sjaldgæft að heyra þýzku talaða á götunni, eða vera uppvartaður af þjóni sem talar þýzku. Norðmenn eru um 200, Danir um 500, en eitt- hvað færra af Svíum. Sú var tíðin að Bretar réðu hér miklu í fjármálum, en nú eru Banda- ríkjamenn að gerast fyrirferðar- meiri á fjármálasviðinu og hafa lagt mikla peninga í mörg fyrir- tæki. Kaffiviðskiptin og iðnaður Sao Paulo-mnn, eða Paulistas, eins og þeir kalla sjálfa sig, eru tvímælalaust driffjöðrin í við- skiptalífi Brazilíu. 1 Rio býr fína fólkið, sendiherrarnir og ýmsir æðstu embættismenn ríkjasam- aandsins. Brazilía er bandaríki, rétt eins og Bandaríki Norður- Ameríku, og stjórn ríkjasam- bandsins situr í Rio, sem hefur því sömu aðstöðu og Wash- ington, D.C. En ef Rio svarar til Washington, þá er óhætt að segja að Sao Paulo svarar til New York. Héðan er öllum kaffivið- skiptum landsins stjórnað og hér er mesti iðnaðarbær landsins. Ef kaffi-burgeisarnir hér koma sér saman um að hækka verðið á kaffinu, þá hækkar kaffið, hvað sem allir aðrir segja. Og Sao Paulo er fyrst og fremst kaffi- borg. Fyrir Brazilíu er' kaffi sama og fiskurinn er fyrir ís- land. Þó að önnur lönd framleiði mikið af kaffi, eins og Colombia, sem sagt er að hafi betra kaffi, eða Guetamala og Costa Rica, þá er framleiðslan svo langsamlega mest í Brazilíu. Kaffinu er aðal- lega skipað út í Santos, sem er hafnarborg Sao Paulo, en er þó rúmlega klukkutíma ferð héðan í bíl. Aðeins einn íslendingur er hér búsettur svo vitað sé, Ingvar Emilsson, sem vinnur við haf- rannsóknarstöð háskólans hér. Ekki er liðið nema rúmlega hálft ár síðan hann kom hingað, svo að hann hefur ekki haft tækifæri til að gera mikið, en ég heyrði á prófessornum, sem veitir stofn- uninni forstöðu, að honum lízt vel á manninn og þykir hann efnilegur. Forstöðumaðurinn er franskur. Fransmaður af beztu tegund, og hefur reynzt Ingvari mjög vel. Moldin er alls staðar rauð Landið er að því leyti ein- kennilegt, að hvar sem mold sést, er hún alls staðar rauð. Ekki aðeins hér, heldur einnig í kring- um Rio, og ég held víðast í Brazilíu. Liturinn er rauðgulur, og þó meira af rauðu en gulu. Yfirleitt er moldin hér frjósöm, en víðast þarf að ryðja skóga áður en nokkuð er hægt að rækta. Kaffið er ræktað meira en nokkuð annað. Kaffirunnarnir eru ekki nema um það bil mann- hæðar háir, en sjö ár þurfa að líða frá því að plönturnar eru settar í jörðina þangað til þær fara að bera ávöxt. Berin eru á stærð við kirsuber, rauð, með tveim fræjum í, sem eru kaffi- baunirnar. Þær eru þurrkaðar og himnan fægð af þeim áður en þær geta orðið markaðsvara. Þeir sem eiga kaffiekrur hafa yfirleitt mjög góðar tekjur af þeim. Mér var sagt frá manni, sem fyrir tveim árum síðan hafði fé afgangs, svo að vinur hans ráðlagði honum að kaupa kaffi- ekrur í sunnanverðri Brazilíu. Hann keypti landið fyrir 200 þúsund cruzeiros (1 cruzeiros= 30 aurar) og eyddi öðru eins í tæki og útbúnað. Strax á fyrsta ári fékk hann 500,000 cruzeiros í tekjur af landinu, sem hann er ekki enn farinn að sjá. Peningar renta sig vel En þannig græða margir á landakaupum hér. Skrifstofu- piltur keypti fyrir 3 árum land- skika utan við Sao Paulo fyrir 1500 cruzeiros. Nýlega þurfti rík- ið á þessu landi að halda og pilt- urinn seldi það fyrir 200,000 cruzeiros, án þess að hafa nokk- urn tíma séð það. Mér er sagt, að Sao Paulo-menn vilji hafa nokkuð fyrir snúð sinn, þegar þeir kaupa og selja, svo að þeim þyki lítið, ef þeir hafa ekki 100% og vilja helzt hafa 250%. Borgin hefir þanizt svo ört út, að segja má, að hver einasti maður, sem keypt hefir land utan við bæinn, hafi stórgrætt á því. Eins og víð- ar þarf lítið annað en peninga til að geta grætt peninga. Það er sjaldgæft að íslending- ur komi til Sao Paulo. En þegar svo ber við, er honum mjög vel tekið af íslenzka konsúlnum þar, Finn Arnesen og konu hans. Bæði hjónin eru sérstaklega gest risin og leggja sig fram til að gera manni hvern þann greiða, sem þau geta. Arnesen fór með mig um allt í bíl sínum og heilan sunnudag var hann að aka mér og amerískum hjónum, sem voru kunningjar mínir, á milli ýmsra staða, sem okkur langaði að sjá. Slöngubúskapur skoðaður Flestir læknar kannast við Butantan í Sao Paulo. Það er sérstök stofnun við bæinn, þar sem allar tegundir af eitur- slöngum eru aldar, til þess að vinna móteitur gegn þeim. Arnesen fór þangað með mig að skoða slöngubúskapinn. Fyrir utan stofnunina eru tveir af- girtir garðar, þar sem allir geta séð slöngurnar. Maður í hvítum slopp og vaðstígvélum gekk um garðinn með prik og tók upp eina og eina slöngu með prikinu. Þær reyndu margar að bíta hann, en ég furðaði mig á hve illa þeim gekk að hitta, virtust fara ótrúlega klaufalega að því- Maðurinn tók þær upp og greip um hverja fyrir sig rétt aftan við hausinn og kom til okkar og sýndi okkur eiturtennurnar, sem eru krókmyndaðar. Svo þrýsti hann á munnvatnskirtlana og út draup frekar þykk leðja, sem hann lét leka í dálítið staup. — Dálaglegur „cocktail“ þetta, hugsaði ég. Maðurinn lék sér að slöngunum, rétt eins og þ®r væru meinlausir ánamaðkar. Eitrið úr slöngunum er þynnt og því síðan dælt í hesta til að fram- leiða blóðvatn, sem notað er sem móteitur, ef einhver er bitinn af slöngu. Hættulegasta slangan er Jar- aaragua, sem er tæpir tveir metrar á lengd. En yfirleitt gera þessar slöngur ekki mikinn usla- Þær bíta svo vitað sé eitthvað um 3000 manns á ári, sem er ekki mikið meðal 40 milljóna. Menn eru ekki hræddir við þær, því að slöngur eru alveg eins hræddar við menn og þeir við þær. Hvar sem þær verða varar við menn flýja þær. Á daginn sofa þær í sólinni og hreyfa sig ekki til að bíta, en fara á kreik þegar rökkvar til að ná sér i bráð, aðallega rottur, froska og önnur smádýr. Krabbameins þingið var fjölsótt mjög, alls um 1000 læknar, sem sóttu það. Ég flutti erindi þar og tók nokkrum sinn- um þátt í umræðum, en um það mun ég ræða annars staðar seinna. Ýmislegt merkilegt kom þar fram, sem erindi á til allra. Rússneska stjórnin sendi 6 full- trúa, sem ekki var tilkynnt fyrr en rétt áður en þingið hófst. Aldrei þessu vant fóru þeir sinna ferða án þess að nokkur væri til að gæta þeirra, og er það nýlunda á slíkum þingum- Ekki komu þeir með neinar merkilegar nýjungar í krabba- meinslækningum, en sumt sem þeir sögðu um varnir og lækn- ingar á krabbameini fannst flest- um öðrum algerlega ótrúlegt, t. d. að þeim tækist að lækna 30% af krabbameinum í maga- Var almennt talið að tölur þeirra sýni betri útkomu en raunveru- leikinn gefi tilefni til, en erfitt er að komast að því hvað satt er, þegar enginn hefir aðstæður til að gagnrýna. Eftir 10 daga dvöl í Sao Paulo hélt ég, ásamt þremur Ameríku- mönnum af krabbameinsþing- inu, fljúgandi af stað til Lima í Perú. Níels Dungal —VÍSIR, 6. ágúst "A Realislic Approach lo the Hereafter" \ by Winnipeg aulhor Edith Hansson Bjornsson's Book Store 702 Sargent Ave. Winnipeg WEDDING INVITATIONS, ANNOUNCEMENTS, etc., GREETING CARDS FOR ALL OCCASIONS PERSONALIZED XMAS CARDS Subscriptions taken for all occasions 1 Courteous and Prompt Service. Call in — Telephone, or write. Subscripfion (entre 204 Affleck BuUding 317 Portage Ave. Phone 93-2830 - Winnipeg 2, Man.

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.