Lögberg - 12.05.1955, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 12. MAl 1955
5
wwwwwwwwwwww
x ú iu a *úi
IWCNNA
Ritstjóri: INGIBJÖRG JÓNSSON
SÉRFRÆÐINGARNIR SKIPTA UM SKOÐUN
Fyrir tuttugu og fimm árum
heimsótti ég vinkonu mína, unga
konu, sem eignast hafði sitt
fyrsta barn nokkrum vikum
áður. Hún var önnum kafin við
að útbúa mjólkurblöndu í marga
pela, gerilsneiða pelana og tott-
urnar, og kreista safa úr appel-
sínu fyrir hvítvoðunginn. Stór
hrúga var þar af þvotti barnsins.
Ég bað hana að halda áfram við
verk sín; ég myndi aðeins tefja
stutta stund meðan hún væri að
þvo. Barnið svaf í öðru herbergi,
en nokkru síðar byrjaði það að
gráta. Móðirin varð mædd á
svipinn og áhyggjufull, en fór
samt ekki til barnsins. Hún
sagði að matmálstími þess væri
ekki fyr en eftir hálfa klukku-
stund. Og alltaf grét barnið.
Loks þoldi ég ekki mátið lengur
og sagði henni, að mig langaði
til að sjá litlu stúlkuna og spurði
hana hvort ég mætti ekki taka
hana og halda á henni meðan
hún væri að ljúka við þvottinn.
Nei, það má ekki; það er þvert á
móti reglunum, sagði hún mér.
Það stendur í bókinni, að það
eigi að höndla hvítvoðunga sem
minnst. Ég á svo bágt með hana
mömmu; hún sækir alltaf á að
gera gælur við Pat, og myndi
taka hana upp og kyssa hana og
kjassa, ef ég leyfði henni það.
Hvítvoðungar eiga að vera einir
sér sem mest; það er hættulegt,
að fólk komi of nálægt þeim;
ungbörn eru svo móttækileg
fyrir smitun.
Ég leit í kring um mig og sá
opna bók liggja þar á hillu. Hún
var eftir einn af „sérfræðingun-
um“ í meðferð hvítvoðunga og
uppeldi barna. Þetta var bókin,
sem hin unga móðir trúði á. En
nú var tíminn kominn; hún sótti
litlu stúlkuna og gaf henni að
drekka úr einum pelanum, síðan
tók hún af henni rýjuna og hélt
henni á litlum pott. Það er sagt
í bókinni að það eigi að venja
hvítvoðunga sem fyrst á að
hægja sér og kasta vatni á viss-
um tímum, sagði hin unga
móðir. En Pat orgaði bara eins
hátt og hún gat, og þessi til-
raun bar engan árangur. Loks
fór móðirin með hana aftur inn
í herbergið og lagði hana í vögg-
una og kom strax til baka. Ég
heyrði Pat kjökra nokkra stund
og síðan hefir hún víst sofnað.
Móðirin varp mæðulega öndinni
og tók á ný til að þvo.
Aumingja Pat! hugsaði ég á
leiðinni heim, og aumingja unga
móðirin, hún virðist svo önnum
kafin og rígbundin alls konar
reglum að móðurgleðin virðist
köfnuð. Fyrst að eitt barn veld-
ur henni svona miklum áhyggj-
um og umstangi, hvernig fer
fyrir henni, ef hún eignast fjög-
ur eða fleiri? Og vesalings
amma, sem ekki má láta ást sína
í ljósi við þetta fyrsta barna-
barn sitt, vegna þess að það er
á móti reglunum. Hún hefir þó
sjálf átt sex börn, og komið þeim
öllum upp og vel til manns, þótt
hún hvorki þekkti né fylgdi
reglugjörðum sérfræðinganna.
Nú hafa sérfræðingarnir snúið
alveg við blaðinu. Nú skrifa
þeir bækur og langar ritgerðir
um það að ungbörn þarfnist
þess, að þeim sé auðsýnd ástúð.
Nú eru þeir komnir á þá skoðun,
að sé ströngustu reglum fylgt
viðvíkjandi því hve oft eigi að
mata ungbörn, og hve mikið það
eigi að fá í hvert skipti, finnist
því, að það njóti ekki ástúðar.
Flestir ungbarna-sérfræðingar
mæla nú með því, að mata skuli
barnið þegar það er svangt; og
að reyna að venja barnið á að
hægja sér á ákveðnum tímum,
meðan það er kornungt, geti
haft illar afleiðingar fyrir sálar-
líf barnsins. ■—
Dorothy Thompson, hin heims
fræga blaðakona, sem ritar að
staðaldri í Ladies’ Home Journal,
skrifaði fyrir nokkrum mán-
uðum um þetta mál. Hún segir
frá því þegar hún kom með son
þeirra hjóna, hvítvoðung, til bú-
garðs þeirra í Vermont. Maður
hennar var rithöfundurinn frægi
Sinclair Lewis. Þau höfðu margt
þjónustufólk og hjúkrunarkonu,
sem leit algerlega eftir barninu.
Hún kom með barnið á fjögra
tíma millibili til að láta það
sjúga, en þess á milli var barnið
að mestu einangrað með hjúkr-
unarkonunni. Móðirin, sem kom-
in var nokkuð til ára sinna,
bjóst við að þetta myndi verða
sitt eina barn, var umhugað
um að gæta allar varúðar í
meðferð þess og lét stranglega
fylgja reglum barna-sérfræð-
inga þeirra ára. Það mátti ekki
íiöndla börn né kjassa; ekki láta
þau vera þar sem hávaðasamt
var; ekki láta fólk koma nálægt
þeim, því það gæti borið með sér
sýkla; aldrei að rugga þeim;
alltaf að baða þau og mata þau á
tilsettum tíma o. s. frv.
Þrátt fyrir þessa aðgæzlu
virtist barnið þegar það eltist
órólegra og taugaóstyrkara en
börn almennt; drengurinn
hræddist ókunnuga og hávaða.
Og þótt allur vari væri tekinn
gegn sýklum, þá fékk drengur-
inn alla barnasjúkdóma, sem
nokkurs staðar komu í Ijós í ná-
grenninu, þótt í 25 mílna fjar-
lægð væri.
Síðastliðið sumar kom annað
barn 2ja vikna með móður sinni
út á búgarðinn; það var sonar-
Sonur Dorothy Thompson. Nú
var þar ekki margt þjónustu-
fólk; aðeins tvær mæðgur, er
önnuðust húsverkin; hin unga
móðir og amman ásamt vélritara
hennar.
Það var heldur kalt það sum-
ar, svo heimilisfólkið vandi
komur sínar í hið stóra, hlýja og
notalega eldhús. Þar var vagga
barnsins á daginn, og allar kon-
urnar tóku þátt í að líta eftir
þeim litla. Ef hann grét, greip
einhver hann upp og huggaði
hann; honum var ruggað, og
hann var borinn á höndunum.
Hann fékk að borða þegar hann
vildi, og ef hann svaf vært datt
engum í hug að vekja hann til
þess að mata hann. Hann svaf
mest af tímanum og svaf vært
þrátt fyrir skraf, hávaða, ljós og
eldhússtörf. Hann horfði rólegur
á heimilisfólkið og gesti, sem
komu að vöggu hans til að gæla
við hann. Ef móðirin fór í heim-
boð ásamt ömmunni, tóku þær
litla kút með sér, og hann svaf
aldrei betur’ en í bílnum. Barn-
inu, svona ungu, virtist aldrei
líða betur heldur en þegar hann
var með fólki og eitthvað var
að gerast í kringum hann. Börn
þrífast bezt, þegar hin hlýja
ástúð umvefur þau. Og þau veita
þá jafnframt þeim, er umgang-
ast þau og annast, óumræðilega
gleði. — Það var tómlegt í hús-
inu, þegar faðirinn sótti móður-
ina og barnið eftir fimm vikna
dvöl þeirra á búgarðinum.
Allar skepnur annast og ala
upp afkvæmi sín samkvæmt
eðlisávísun; og það hafa menn-
irnir gert líka frá upphafi vega.
Það er foreldrum eðlilegt að
láta í ljósi ástúð við barn sitt;
það er því furðulegt að nokkrum
svokölluðum uppeldisfræðingum
skyldi takast að telja fjölda
mæðra trú um, að slíkt væri
barninu skaðvænt. Þegar nú
þessir menn, sem þóttust óskeik-
Fréttapistlar . .
Framhald af bls. 4
séra Eric Sigmar fyrir hönd
safnaðarins, en þar hafa þau Mr.
og Mrs. Björnsson ávalt verið
trúir og dyggir meðlimir. Líka
stjórnaði séra Eric þessari
merku samkomu með mikilli
röggsemi.
Mr. og Mrs. Björnsson eiga
tvö börn, pilt og stúlku, bæði
mestu myndarbörn; þau heita
Teodór og Geraldine, nú Mrs.
Ed. Grubbe, og eiga þau tvö
falleg börn, Valerie og Kristinn.
Allt var þetta myndarlega sifja-
lið viðstatt, ásamt tengdasynin-
um, fallegum og vel mentuðum
ungum manni, sem líka talaði
nokkur orð og lét í ljósi sitt
innilegasta þakklæti til fólksins
í kirkjunni, sem svo dásamlega
heiðruðu sína góðu tengdafor-
eldra. Þá þökkuðu þau heiðurs-
hjónin fyrir þetta ógleymanlega
samsæti, sem væri svo langt
fram yfir það, sem þau ættu
skilið, en yrði þeim til ánægju
og blessunar, svo lengi sem þau
lifðu, og báðu þau Guð að launa
og blessa öllu þessu góða fólki.
Þá voru frambornar hinar
ágætustu veitingar af ótal góm-
sætum tegundum. Skemmti-
skráin fór fram uppi í aðalkirkj-
unni, en borðhaldið í neðri sal
kirkjunnar. Þar sátu silfurbrúð-
hjónin við háborð, ásamt börn-
um sínum, tengdasyni og barna-
börnum. Háborðið var skreytt
fögrum blómum, og mikil gleði
var ríkjandi í samsætinu, sem
sýndi hvað öllum var innilega
vel við þetta heiðursfólk. Hátt
á annað hundrað manns voru
þarna viðstaddir, og allt fór
mjög ánægjulega fram til heið-
urs og sóma öllum, sem þar
höfðu lagt hönd að verki.
Sigurjón Björnsson
heiðraður
Á vel sóttum fundi Vestra,
sem haldinn var 3. nóvember
1954 var staddur herra Sigurjón
Björnsson frá Blaine. Flutti
hann þar fallegt ávarp og sagði
lítið eitt frá þjóðræknisstarfinu
í Blaine. En í fundarlok var
Sigurjón Björnsson gerður að
heiðursmeðlim Vestra fyrir frá-
bært starf í þágu þjóðræknis-
mála á meðal íslendinga, bæði í
Blaine og víðar. Hinn ungi öld-
ungur, sem nú mun vera nokkuð
yfir áttrætt, skemmti sér vel á
fundinum, og öllum þótti á-
nægjulegt að sjá hann, því að
marga á hann vinina í Seattle.
Áramótasamkoman
Eins og undanfarin ár, þá
hafði Vestri áramótasamkomu
29. desember, sem var bæði vel
sótt og ánægjuleg í alla staði.
Söngflokkur Calvary lútersku
kirkjunnar söng nokkur úrvals
íslenzk lög, undir stjórn Tana
Björnssonar; einnig söng hann
nokkra einsöngva með lífi og
fjöri, eins og honum er svo vel
tamt. Margt fleira var til
skemmtunar, og allir voru á-
nægðir, og þannig endaði þá árið
1954 hjá íslendingum í Seattle.
Þjóðræknisvinirnir í Blaine,
Washington, starfa vel og trú-
verðuglega, þó nú sé þeim nokk-
uð að fækka, af eðlilegum ástæð-
um; eru það bæði Lestrarfélagið
, Jón Trausti“ og „Aldan“, sem
vel má kalla einu nafni þjóð-
ræknisvini, því að bæði þau fé-
lög starfa að viðhaldi íslenzkra
þjóðræknismála.
Síðastliðið sumar, sunnudag-
inn 22. ágúst, hélt Jón Trausti
hátíðlegan 35. afmælisdag fé-
lagsins. Var sú samkoma bæði
fjölsótt og ánægjuleg í alla staði.
Mikill söngur og margar fjörug-
ar ræður. Rausnarlegar veiting-
ar, og mikill gleðskapur. Forseti
Jóns Trausta er frú Herdís
ulir, skipti þannig um skoðun
á fáeinum árum, ætti það að
vera foreldrunum viðvörun um
að íhuga vandlega kenningar
þeirra í framtíðinni áður en þeir
fylgja þeim í blindni.
Stefánsson, dugnaðarkona og á-
kveðin í að halda starfinu vak-
andi. Sagt er að allir fundir Jóns
Trausta séu fullir af lífi og fjöri,
enda er hvergi meira af söng-
elsku fólki í jafn litlum félags-
skap.
Aldan
Þjóðræknisdeildin „Aldan“,
hefir líka starfað vel á hinu
liðna ári; hún hefir haldið uppi
sínum reglulegu fundum, staðið
fyrir 17. júní hátíðarhaldi, sem
lukkaðist ágætlega; tekið á móti
allmörgum gestum, og hlynnt að
íslenzkum þjóðræknismálum af
fremsta megni. Og ekki má
gleyma þeirri ánægjulegu sam-
komu, sem Aldan hafði laugar-
dagskvöldið 13. nóvember, alveg
ljómandi samkoma. Bæði ungir
og gamlir tóku drjúgan þátt í
að skemmta fólkinu, og var á-
nægjulegt þar að vera. Að lok-
inni skemmtiskrá fór fram
bögglasala, þar sem allt mögu-
legt var selt, þar á meðal ís-
lenzkur blóðmör og lifrarpylsa
og margt og margt fleira. Arður-
inn af þessari samkomu var eitt-
hvað á annað hundrað dollarar,
sem að mestu leyti voru gefnir
Elliheimilinu „Stafholt“, barni
Öldunnar.
Séra Albert Kristjánsson hef-
ir verið og er forseti Öldunnar,
og stjórnar hann öllum fundum
og öðrum samkomum hennar af
lífi og fjöri, enda er hann ennþá
ungur í anda og gleðimaður
mikill.
— ÁRIÐ 1955 —
Árið 1955 byrjaði hér í Seattle
með hinni mestu veðurblíðu,
sem hélzt dag frá degi þar til um
15. febrúar, að byrjaði að kólna,
• og snjóaði jafnvel svolítið, en
sá snjór hvarf fljótlega; samt
var talsvert frost á nóttunni, en
sólskin á daginn. Svona hefir
tíðin haldist að mestu leyti fram
að þessum tíma, 30. apríl, þegar
línur þessar eru skrifaðar, og
ennþá minnast veðurfréttirnar á
meiri kulda, svo margir spyrja:
Hvenær kemur sumarið?
Félagslífinu haldið í horfi
Miðvikudaginn 5. janúar var
fyrsti fundur Vestra á árinu;
var hann vel sóttur og skemmti-
legur. Hinir nýkjörnu embættis-
menn tóku þá til starfa, en þeir
eru sem hér segir:
Guðmundur P. Johnson,
forseti
Karl F. Frederick,
varaforseti
Jón Magnússon, skrifari
Séra Eric Sigmar, varaskrifari
Jónas J. Middal, gjaldkeri
Kr. Thorsteinsson,
varagjaldkeri
Jón Magnússon,
ritstjóri „Geysis“
J. J. Middal, vararitstjóri.
Bókavörur og varabókavörður
eru þau hjónin Mr. og Mrs. J.
Magnússon.
Síðan hafa allir fundir Vestra,
sem haldnir eru fyrsta miðviku-
dag hvers mánaðar, verið vel
sóttir, enda ávalt vel til skemti-
skrár vandað á hverjum fundi.
Samvinnunef ndin
hélt annan fund sinn laugar-
daginn 5. febrúar á heimili
séra Alberts Kristjánssonar og
konu hans í Blaine. Voru þar
allir fundarmenn mættir, að
undanteknum Sigurði Helga-
syni, sem var í ferðalagi.
Nefndarmenn frá Ströndinni í
Vancauver, B.C., og Öldunni í
Blaine eru þeir sömu og í fyrra,
en frá Vestra í Seattle eru tveir
nýir nefndarmenn, þeir Karl
Frederick og Steve Johnson, auk
forseta Vestra.
Fundurinn hófst með sálma-
söng og var sunginn sálmurinn
„Þín miskunn, á Guð, er sem
himininn há“. Séra Eiríkur S.
Brynjólfsson var við hljóðfærið.
Þá flutti séra Albert hugljúfa
bæn og setti því næst fundinn.
Skýrði hann frá tilgangi fundar-
ins og lagði séjstaka áherzlu á
samvinnu deildanna hér á
ströndinni, og óskaði eftir að við
störfuðum allir eins vel og
mögulegt væri að okkar sam-
eiginlegu þjóðræknismálum, og
með fleiri orðum lét haran álit
sitt í ljósi viðvíkjandi því sta.rfi,
er samvinnunefndinni bæri a'.ð
framkvæma. Síðan gaf hann
orðið laust og skoraði á alla
fundarmenn að láta ótrauðir álit
sitt í ljósi um framtíðarsam-
vinnu á meðal deildanna og
fleiri smáhópa af íslenzkum
félögum.
Þá tók til máls séra Eiríkur
Brynjólfsson; sagði hann, að það
hefði verið stefna þessarar sam-
vinnunefndar frá byrjun og
væri enn að reyna að hrinda í
framkvæmd sem fjölbreyttustu
samstarfi í þjóðræknislega átt,
og hefði hann góðar vonir um,
að svo gæti orðið, og nú lægju
fyrir þessum fundi allmörg
mál, sem stefndu 1 samvinnu-
áttina; til dæmis væri það vel
reynandi að stofna til almennrar
söngsamkomu, sem allir þessir
ágætu söngkraftar hér á strönd-
inni tækju þátt í; mundi það
leiða hugi fólksins meira saman
og sjálfsagt bera góðan ávöxt,
því að gott væri að fólkið kynnt-
ist hvort öðru, því að meiri
kynning á meðal fólks af ís-
lenzkum stofni hér á ströndinni
væri nauðsynleg; til dæmis að
komast í skriflegt samband við
sem flesta Islendinga á allri
ströndinni frá Vancouver, B.C.,
til Californíu, og lagði hann til
að nefndin vindi sem bráðastan
bug að þessu. Og ýms fleiri mál
minntist séra Eiríkur á, sem
samvinnunefndin ætti að beita
sér fyrir.
Um þessi mál urðu svo miklar
umræður og tóku allir fundar-
menn til máls, hver á eftir
öðrum. Allar umræður fóru
mjög skipulega fram og mikill
samvinnuhugur og eining ríkti
á fundinum. Líka var rætt um
sameiginlegan Islendingadag á
ströndinni, og sameiginlegt 17.
júní hátíðahald. Allt þetta ligg-
ur fyrir nefndinni til athugunar
í framtíðinni, þó ekki séu þetta
tímabær mál nú sem stendur.
Jafnvel var minnst á sameigin-
legt Strandarþing, þar sem allir
Islendingar kæmu saman þannig
að deildirnar gætu sameinað
krafta sína sem allra mest og
bezt að auðið væri.
Þá var það líka eitt nauð-
synjamál, sem lá fyrir fundin-
um, en það var að stofnaðar
yrðu þjóðræknisdeildir á meðal
yngra fólksins hér á ströndinni,
bæði í Canada og Bandaríkjun-
um. Þetta mál var mikið rætt,
og jafnvel talað um að fá hingað
mann eða konu, sem vel væri
fær um að skýra slíkt mál fyrir
unga fólkinu; var séra Eiríki
Brynjólfssyni falið að grennslast
eftir slíku. En deildirnar áttu
að ræða þetta mál á fundum
sínum, og hvað Vestra snertir,
þá var það gert strax á marz-
fundinum, og fékk það hinar
beztu undirtektir.
Þessu næst var rætt um það,
að deildirnar sendu sameigin-
1 legan erindreka á þjóðræknis-
þingið í Winnipeg. Þetta mál
fékk ekki eins góðar undirtektir
eins og í fyrravetur, þar sem
engin vissa var fengið fyrir því,
hvort 21. lagagreininni í lögum
Þjóðræknisfélagsins yrði breytt.
Sumir héldu, að það væri kann-
ske nauðsynlegra að senda er-
indreka núna en nokkru sinni
áður. Útkoman á þessu máli
varð sú, að bæði „Aldan“ í
Blaine og „Vestri“ í Seattle tóku
þátt í því að létta svolítið undir
ferðakostnað erindrekans, sem
varð séra Eiríkur Brynjólfsson
frá Vancouver, B.C. Að þessu
loknu voru kosnir embættis-
menn í samvinnunefndina fyrir
yfirstandandi ár, og hlutu kosn-
ingu þeir sömu og í fyrra, for-
seti og skrifari. Þá var fundi
slitið kl. fi.45 e. h. með því að
allir sungu „Eldgamla ísafold“
og „My Country“. Rausnarlegar
veitingar voru fram bornar aJ
hinum góðu hjónum séra A. E.
Kristjánsson og frú hans Önnu.
Allir voru glaðir og skemmtu
sér vel; síðan kvöddust menn
með virktum og fóru heim.
Góður starísmaður
heiðraður
Á skemmtlegum starfsfundi
Vestra, sem haldinn var mið-
ví.kudaginn 2. marz, var sam-
þykkí með öllum greiddum at-
kvæðum að gera herra Hall
Magnússon, fyrrum forseta
Vestra, að heiðursmeðlim félags-
ins; og var embætúismönnum
Vestra falið að tilkynna Halli
það skriflega, þar sem hann gat
ekki verið á fundi vegna las-
leika. Á laugardaginn, 5. marz,
heimsóttu embættismenn Vestra
Hall Magnússon og tilkynntu
honum heiðurinn með eftir-
fylgjandi bréfi:
Háttvirti herra,
Hallur Magnússon,
Kæri vinur: —
Okkur undirrituðum var falið
að tilkynna þér, að á síðasta
fundi „Vestra“, sem haldinn var
miðvikudaginn, 2. marz 1955,
var samþykkt, með öllum
greiddum atkvæðum, að gera
þig að heiðursmeðlim félagsins
fyrir gott og vel unnið starf í
þágu íslenzkra þjóðræknis- og
menningarmála.
Þess ber að geta, sem gert er.
Þú hefir staðið vel í stöðu þinni
sem forseti „Vestra“ í mörg ár,
og hlynnt trúverðuglega að ís-
lenzkum félagsmálum á meðal
og talaði fallega og skipulega,
þar sem hún sagði frá aðalatrið-
um í starfi kvenfélagsins og
ýmsum framkvæmdum þess 1
íslendinga, bæði í Seattle og
víðar. — Allir þjóðræknisvinir
trúa því, að slíkt starf sé ódauð-
legt. — Svo, með ofanritaðri
fundarsamþykkt, sýnir „Vestri“
þér verðskuldaða virðingu fyrir
vel unnið starf.
Dagsett 5. marz 1955,
Seattle, Washington,
Með vinsemd og virðingu,
Guðm. P. Johnson, forseti
Jón Magnússon, ritari
Jónas J. Middal, féhirðir
Á þessum sama fundi Vestra
voru eftirfarandi menn kosnir í
: slendingadagsnefnd, auk for-
seta: Jón Magnússon, Kr. Thor-
steinsson, J. J. Middal Halldór
Vivatson, Ted Samúelsson,
Sibbe Kristjánsson, Ray Olason,
Bill Kristjánsson og S. S.
Thordarson. Það er ákveðið að
íslendingdagurinn verði haldinn
sunnudaginn 7. ágúst að Silver
Lake, nálægt Seattle. Verður
þar falleg Fjallkona og vel vönd-
uð skemmtiskrá, þar sem ræðu-
skörungar og söngsnillingar
Framhald á bls. 7
CrissXCross
(Patented 1945)
French Shorts
Fara alveg sérstaklega vel, me8
teyscjubandi um mittiS — einka-
leyfö — knept meSsjalfvirku
“Criss x Cross” a8 framan, er
hi8 bezta lítur út, búi8 til úr
efnisgðöri k e m b d r i bómull.
AuÖþvegin . . . engin strauing
. . . sézt UtiÖ á vi8 brúkun . . .
Jersey er vi8 á.
W-18-54