Lögberg - 19.05.1955, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 19. MAÍ 1955
5
AHUGAMAL
LVCNNA
Ritstjóri: INGIBJÖRG JÓNSSON
Aldur mæðra og heilbrigði barna
Nú tíðkast það mjög, að
konur haldi áfram að vinna
utan heimilis eftir að þær
giftast. Hinum ungu hjónum
finst, að þau verði að eignast
ýmsa hluti, áður en þau hugsi
til þess að eignast börn. Þessa
hluti, svo sem bíl, sjónvarp o.
s. frv., geti þau ekki veitt sér
nema að þau vinni bæði fyrir
kaupi. Vegna þessa sjónar-
miðs, eru margar mæður
komnar hátt undir þrítugt,
þegar þær eignast sitt fyrsta
barn. Hér fer á eftir grein um
álit lækna á því, hvort þetta
viðhorf komi niður á af-
kvæmunum:
Hver áhrif hefir aldur for-
eldra á börnin? Kemur það
fram á börnunum í einhverri
mynd, ef annað foreldrið eða
bæði, eru nokkuð við aldur,
þegar börnin eru getin — t. d.
ef móðirin er af bezta skeiði?
Þessum spurningum hafa
menn verið að velta fyrir sér
fyrr og síðar og þær hafa verið
og eru viðfangsefni vísinda-
manna.
M. a. er stundum um það
spurt, hvort aldur foreldranna
hafi nokkur áhrif á hve lang-
líf börnin verða, á sálfar
þeirra, frjósemi þeirra og við-
námsþrótt gegn veikindum.
Þessi mál, aðallega að því
er varðar aldur móðurinn,
Voru rædd á ráðstefnu vís-
indamanna í New York fyrir
skömmu, en hún var haldin
að tilhlutan Vísindafélagsins í
New York (New York Aca-
demy and Sciences). Menn
komust þar að þeirri niður-
stöðu, grundvallaðri á tilraun-
um, sem gerðar voru á mönn-
um, dýrum og jurtum, að
margt benti til, að aldur for-
eldranna, einkum móðurinnar,
hefði víðtæk áhrif á vellíðan
barnsins. Miklu meiri líkur
eru fyrir því, ef móðirin er
ung, að börnin verði andlega
og líkamlega hraust, en sé
móðirin farin að eldast er það
oft talið leði til þess, að börn-
in verði andlega og líkamlega
vanheil.
Douglas P. Murphy, for-
stöðumaður læknadeildar
Pennsylvaníu-skólans gerði
athuganir á 466 fjölskyldum,
sem í voru bæði hraust og
vanheil börn. Hann komst að
þeirri niðurstöðu, að meðal-
aldur móður við fæðingu
fyrsta heilbrigðs barns var 23
ár. Fyrsta vanheilt barn var
ekki fætt fyrr en meðalaldur-
inn var 28,4 ár. Hlutfallslega
fleiri vanheil börn fæddust,
getin af mæðrum, sem voru
yfir þrítugt, en af þeim sem
yngri voru. Á aldrinum 45 til
49 ára fæddust hlutfallslega
þrefalt fleiri vanheil börn en
fyrir þrítugs aldur. Dr.
Murphy telur þetta mjög eðli-
legt, þar sem líkamshnignun
sé samfara því, að árin færast
yfir og að þessarar hnignunar-
áhrifa gæti þegar að þeim
tímamótum er komið, að
konur fara úr barneign.
Annar læknir, enskur, sem
ráðstefnuna sat, dr. L. S. Pen-
rose frá University College,
London, benti á, að tvö af
hverjum fimm fávitabörnum
(Mongoloide-children), séu
getin af konum, sem náð hafa
fertugs aldri, en eftir þrítugs
aldur tvöfaldast áhættan að
vanheil börn fæðist á hverj-
um fimm árum, og eftir 45
ára aldur sé tala vanheilla
(defective) barna 2,5 af hundr-
aði fæðinga.
Rahnsóknir á músum hafa
leitt í ljós, að músum, er sein-
ast fæðast, er hættara við að
fá krabbamein en þeim, sem
fyrst fæðast. Rannsóknir á
jurtum benda til hins sama.
----☆----
Mjólkurduft
Samkvæmt matreiðsluregl-
unum er nauðsynlegt að allir,
ekki sízt börnin, neyti mjólk-
ur dagsdaglega. Vegna þess
hve mjólk er nú í háu verði,
er hætt við því að þessi út-
gjaldaliður verði allhár, eink-
anlega á mannmörgum heim-
ilum. Þó verður að varast að
spara mjólkina við heimilis-
fólkið. Heilsunnar vegna
verða börnin altaf að fá nægi-
lega mjólk.
Hægt er að lækka þennan
útgjaldalið allverulega með
því að kaupa mjólkurduft.
Tvenns konar mjólkurduft
fæst á markaðinum; annað
búið til úr undanrenningu en
hitt úr nýmjólk. Hvoru-
tveggja er búið til með því að
láta vatnið gufa úr mjólkinni
þar til aðeins 2—5 prósent af
vatni er eftir og síðan er duft-
ið gerilsneitt. Hægt er að
breyta duftinu aftur í mjólk
með því að þeyta því saman
við vatn. Mjólk, sem búin er
til úr mjólkurdufti hefir sama
næringargildi og hin og er
helmingi ódýrari.
Pakki af mjólkurdufti, sem
hægt er að búa til úr 4 potta
af mjólk kostar 37 cents. Fljót-
legast er að láta vatnið og
duftið í ílát með þéttu loki
(shaker) og hrista það þangað
til duftið hefir samlagast vatn-
inu og geyma síðan í kæli-
skápnum í nokkrar klukku-
stundir.
Við bökun eða aðra mat-
reiðslu, ef nota skal mjólk, er
fljótlegast að blanda mjólkur-
duftinu saman við hveitið eða
önnur þur efni og hræra síð-
an saman við það vatni í stað-
inn fyrir mjólkina, sem nota
á samkvæmt uppskriftinni.
Erfitt er að fá sum börn til
að drekka nægilega mjólk.
Hægt er að auka mjólkur-
neyzlu þeirra með því að bæta
aukaskammti af mjólkurdufti
í ýmsa rétti, svo sem súpur,
eftirmat o. s. frv. í staðinn
fyrir bolla af dufti í einn
bolla af vatni, að hafa það xk
eða % bolla af dufti í hvern
bolla af vatni.
Mjólkurduft er miklu fyrir-
ferðarminna en venjuleg
mjólk; geyma þarf -duftið þar
sem þurt er og svalt; 1 íláti
með þéttu loki, svo að ekki
komist raki að því.
Graduates With
High Honors
Miss Ruíh Halldóra Halvorson
Ruth Halldóra Halvorson,
who recently granduated
from the School of Nursing,
Regina General Hospital,
Regina, Sask., won two of the
major awards. She was pre-
sented the Dr. David Low
Memorial medal for General
Proficiency and the Pediatric
nursing prize, donated by the
Alexandra Club. The first
award was given for the
highest average in theory and
ward efficiency during the
three-year training term and
was presented by Mayor L.
H. Hammond. It was the 51st
time this award has been
given. Mrs. S. E. Levitt pre-
sented the pediatric award.
Ruth Halldóra is born and
raised in Regina, Sask. She is
the daughter of Mrs. H. T.
Halvorson and late Mr. Hal-
vorson. She attended public
and high schools in Regina.
When she graduated from the
Central Collegate, Regina, she
won the Student’s Council
Award. Her mother is the
former Jóna Jónasson, for-
merly of Selkirk, Manitoba,
her father was of Norwegian
descent, at one time a member
of the Legislative Assembly
of Saskatchewan. He passed
away in 1943. Her grand par-
ents were Bjarni Jónasson
and his wife Thórunn, pi-
oneers of the Hallson, N.D.
district, and later at Selkirk,
Man. Her aunt (móðursystir)
is Fröken Halldóra Bj.arna-
dóttir of Akureyri, whom she
is named for.
Ársfundur
Ársfundur Félagsins til efl-
ingar norrænum fræðum
(Society for the Advancement
of Scandinavian Study) var
haldinn í College of William
and Mary, Williamsburg,
Virginia, föstudaginn og laug-
ardaginn 6. 7. maí síðastliðinn.
Prófessor Jess H. Jackson,
forseti enskudeildar skólans,
sem kunnur er fyrir áhuga
sinn á íslenzkum fræðum,
hafði annast undirbúning
fundarins, en hann sóttu all-
margir háskólakennarar í nor-
rænum fræðum úr Mið-
Vestur og Austurríkjum
Bandaríkjanna. Átta erindi
um norræn efni Voru flutt á
fundinum.
Dr. Richard Beck, fyrrv.
forseti félagsins, flutti erindi
um Davíð Stefánsson sextug-
an, en dr. Stefán Einarsson
hélt fyrirlestur, með mynd-
um, um Goðaborgir á Austur-
landi. Tveir amerískir háskóla
kennarar fluttu einnig erindi
um íslenzk efni, Prófessor A.
M. Sturtevant, University of
Kansas, um skýringar nokk-
urra fornyrða, og Prófessor
Paul Schach, University of
Nebraska, um stíl Eyrbyggja
sögu.
Erindi Prófessors Adolph B.
Benson, Yale University, um
norræna dýrlinga og helgi-
sagnir, fjallaði einnig að
nokkru um íslenzk efni, og
má því með sanni segja, að
íslenzk fræði urðu eigi út
undan á ársfundinum.
Auk þess sem þeir dr.
Richard Beck og dr. Stefán
Einarsson eiga sæti í ritstjórn
málgagns félagsins „Scandi-
navian Studies“, á Prófessor
Jóhann S. Hannesson, Cornell
University, sæti í stjórnar-
nefnd félagsins.
Þetta var 45. ársfundur fé-
lagsins, sem á sér því að baki
langa sögu og merka til efl-
ingar norrænum fræðum í
Vesturheimi.
í þvollahúsi
— Því miður eru skyrturn-
ar mannsins yðar ekki tilbún-
ar enn.
— Þá megið þið eiga von á
góðu, eða hitt þó heldur. Hann
kemur sjálfur hingað og þá
fáið þið fyrir ferðina.
.— Komi hann og komi
hann, við erum ekki hræddar,
hann notar skyrtu númer 37.
Lesið Lögberg
iecjLT.:
„Etið CROWN BRAND
KORNSfRÓP
til aukningar orkugjafa fæðunnar".
Crown Brand er 93% hreint glucose efni, 6% hreinsaSur sykur,
1% reyrsykur. Þetta er bragtSbætandi efni, gerir fæðuna, sem
þaS er nota8, a8 meiri orkugjafa. HelliS því ð. pönnukökur,
soSin hrísgrjón, eSa aöra kornfæöu. Smyrjiö þaö á brauÖ, rist-
steikt sem östeikt. Það er I sjálfu sér ljúffengt sem eftirmatur.
BÖKUÐ EGGJAMJÓLK (CUSTARD)
Mælt með sem mjólkursparnaði fyrir ungbörn.
Fæst í 1, 1—2, 2, 5 og 10 punda íláti.
FRÍTT
Viðbötar forskriftir fáanlegar á frönsku ög ensku — tilgreiniö
hvort. Skrifið: — Jane Ashley, Dept. F. Home Service, The
Canada Starch Company Limited, P.O. Box 129, Montreal
------------- BÖKUÐ EGGJAMJÓLK --------------------
1—2 bolla Crown Brand kornsiróp
I 2 egg
1—2 teskeiðar vanilla
nokkur korn af salti
1 3—4 bolla mjólk.
Sláið Crown Brand kornsírópi, eggjum, vanilla og salti
vel saman.
Hrærið mjólk viðbættri við og viö.
Helliö t eggjamjólkurbolla.
Setjið f pönnu meö heitu vatni og bakið hægt I ofni,
350 F. h. u. b. 1 kl.st. eða þar til hnífur rekinn í miðju
brauðsins kemur hreinn út.
Mælt með því í mjókurblöndu
ungbörn