Kirkjublaðið - 01.10.1892, Síða 5

181
vanhelga ekki Gruðs nafn sje afnumið fyrir það, þó að
eiðar sjeu stundum misbrúkaðir.
Þriðja boðorðið álítur höf. sömuleiðis afnumið af þvi
að stjórnarvöld láta ýms nauðsynjaverk fara fram á helg-
um dögum,— eins og ekki megi hafa hvíldardaginn í heiðri
fyrir því og heyra og læra Giuðs orð; og þó svo væri, að
stjórnarvöld fari lengra ínotkun helgra daga engóðuhófl
gegnir, rýrir það ekki gildi boðorðsins í sjálfu sjer.
Fjórða boðorðið er höf. meinilla við. Sjerstaklega
vitir hann það mjög, að Lúter telur það skyldu barnanna
eigi að eins að heiðra foreldra sína, heldur einnig að elsTca
þau. Hann segir, að Lúter hafi verið svo fávís. að vita
eigi, að »elska verður ekki með nauðung«, og það sje
meiningarleysa að bjóða að elska; slikt fari eptir náttúru-
hvöt; það sje jafnvel syndsamlegt að bjóða slíkt. En hver
ætlast til að nokkur elski annan með nauðung? Það er
»meiningarleysa« að drótta slíku að Lúter eða öðrum, þó
að þeir bjóði öðrum að gæta kærleiksskyldu sinnar. Eptir
kenningu höf. virðist svo sem ekkert sje skylda, sem er
samkvæmt náttúru manns. Skyldi það þá vera skylda,
sem er á móti náttúrunni? Annars brýtur höf. sjálfur
niður alla þessa röksemdaleiðslu sína. Þar sem hann tal-
aði um fyrsta boðorðið, þá sagði hann að það boðorð ætti
að vera þannig: »Þú sJcalt elslca manninn«. Höf. kennir
það því sjálfur, sem hann á öðrum stað í sama riti telur
vitlaust og syndsamlegt. Enn fremur hefir hann það á
móti fjórða boðorðinu, að þar er ekki minnzt á skyldur
foreldranna við börnin. Það kann að vera rjett, að i fyrri
daga hafi skyldur foreldranna gagnvart börnunum ekki
verið mönnum svo ljósar sem skyldi. En boðorðið á ekki
sök á því. Boðorðin eru svo fáorð, að þau ekki taka
nema það, sem allra næst liggur; en það sýnist liggja nær
að áminna börnin; því að gjöra má ráð fyrir, að þau
þekki síður skyldur sínar en foreldrarnir.
Fimmta boðorðið setur höf. ekkert út á, en finnur
það að, að stjórnirnar ekki fylgja því, .meðan þær hafna
ekki hernaði. Þetta er öldungis rjett, þegar um þau stríð
er að ræða, sem háð eru án brýnustu nauðsynja; því slík
stríð eru alla jafna óguðleg. En sumir eru neyddir til að