Kirkjublaðið - 01.12.1895, Page 6

214
varð prófessor 'í hebrezku, og um leið prestur i undir-
borg eða þorpi fast við bæinn, sem nefndist Glaucha,
var slikt þá alsiða, til þess að bæta kjör hinna lágt-
launuðu háskólakennara.
Ástandið í söfnuði hans var hið aumasta, fátækt og
fátræði á mjög háu stigi, og auk þess mikil siðaspilling.
Hann hjelt þvi fram, og fór sjálfur eptir þvi, að það væri
engin kristileg prjedikun, þar sem eigi væri rakið svo
mikið af sáluhjálparveginum, að það gæti dugað hverj-
um áheyranda til sáluhjálpar, þó að hann heyrði ekki
nema þá einu prjedikun á æfi sinni. Hin lifandi prje-
dikun hans, frá hjartanu til hjartans, hreif alla með sjer,
en auk þess hafði hann utan messu guðræknis-iðkanir
heima hjá sjer og i kirkjunni, er allt vakti mikið líf, og
jafnframt all-mikla mótstöðu gegn honum.
En hann vakti eigi síður nýtt líf með öðru. Eitt hið
nýstárlegasta í siðbót Lúters, sem ekki sízt varð henni
til gengis og sigurs var barnafræðslan. Trúfræðis-öldin
hafði að kalla slökkt það skæra ljós siðbótarinnar, það
var ekki annað eptir, en dautt utanbókarnám fræðanna,
og því enda lítið sinnt af prestunum. Barnaspurningarn-
ar lifna aptur við með píetistunum og fremstur í flokki
gekk þar 'hinn mikli barnavinur Francke. Annað var
það, sem hann taldi nauðsynlegt, að væri samhliða prje-
dikuninni og það voru skriptirnar. Lúterska kirkjan
vildi alls ekki afnema skriptamál einstaklingsins, en í
framkvæmdinni varð það svo og er víðast hvar. Francke
krafðist þess af sóknarmönnum sínum, að þeir töluðu
einslega við sig um ástand sálar sinnar, áður en þeir
gengu til altaris, og þar sem hann uggði að skriptagjaldið,
sem þá var tekið af altarisgöngufólki, stæði fyrir altaris-
göngu sumra, gaf hann það alveg eptir, þó að það væri
verulegur hluti af hinum litlu tekjum hans: »1 prjedik-
uninni er orðinu sáð, í skriptastólnum er það vökvað og
frjóvgað«.
Áhrif Franckes á stúdentana voru ekki minni. Fyrst
var kennsla hans málfræðisleg, en seinna kenndi hann
guðfræði og hjet prófessor í guðfræði. Kærust var hon-
um af öllu skýring nýja testamentisins. Einu sinni í viku