Sunnanfari - 01.07.1914, Page 5

53
d. 9. Nóv. 1851), dóttir merkisbóndans Boga
hins gamla í Hrappsey (d. 10. Okt. 1803),
Benediktssonar í Hrappsey (d. 16. Dec. 1746),
Jónssonarí Brokey, Péturssonar. Börn Skúla
sýslumanns og Kristínar konu hans voru,
auk Kristjáns: Ragnhildur, kona Þorvalds
Sívertsen umboðsmanns í Hrappsey, og Kristín,
kona Jóns stúdents Eggertssonar í ytri Fagra-
dal. Lengra og í fleiri liði má rekja þessa
merkilegu ætt.
Kristján sýslumaður ólst að mestu upp í
Rauðseyjum hjá merkisbóndanum Einari
dannebrogsmanni Ólafssyni, og konu hans
Bergljótu Sigmundsdóttur frá Mýrartungu;
ólust þeir þar upp saman, Kristján og Stur-
laugur, sonur Einars í Rauðseyjum, er bjó
þar síðar eptir föður sinn og varð afar auð-
ugur. Þeir Kristján og Sturlaugur voru ást-
vinir alt frá æsku og til æfiloka. Fyrstu og
notadrjúgustu undirvísun í skólalærdómi fekk
hann þegar eptir fermingaraldurinn á Stað á
Reykjanesi, hjá hinum síðasta rektor Hóla-
skóla, Páli Hjálmarssyni, sem þá var orðinn
prestur á Stað, en svo var liann um tíma
lijá Stefáni Slephensen amtmanni á Hvítár-
völlum. Síðar lærði liann til fulls hjá Helga
Thordarsen presti í Saurbæ á Hvalfjarðar-
strönd (síðar biskupi), og var hann útskrif-
aður úr heimaskóla af Helga 1824. Eptir
það var liann heima, ýmist með foreldrum
sínum eða fóstra. 1825 fót hann utan til
Kaupmannahafnar, og tók þar próf í dönsk-
um lögum 2. Maí 1827, var svo ytra næsta
ár, en fekk Snæfellsnesssýslu 24. Maí 1828;
var hann fyrst í Stykkishóhni, en giptist 24.
September 1830, vestur í ytri Hjarðardal í
Onundarfirði, Ingibjörgu, dóttur Ebenesers
sýslumanns Þorsteinssonar og konu hans,
Guðrúnar Þórðardóttur aðstoðarprests í
Skarðsþingum, Ólafssonar. Guðrún Þórðar-
dóttir var sammæðra liálfsystir Kristjáns, og
varð hann að fá konungsleyfi til þess að
giptast systurdóttur sinni. Eitt ár bjó hann
í Bjarnarhöfn, eptir það hann giptist, en
keypti Narfeyri á Skógarströnd og fleiri jarðir.
1831 flutti hann að Narfeyri og bjó þar 7 ár.
7. Október 1837 fekk hann Dalasýslu og
flutti vorið 1838 á föðurleifð og óðalseign
ættmanna sinna, liöfuðbólið Skarð á Skarðs-
strönd, þar sem hann var borinn og barn-
fæddur, og þar ól hann síðan allan aldur
sinn. Veturinn 1834—35 gegndi hann amt-
mannsstörfum í vesturamtinu í fjærveru Bjarna
amtmanns Þorsteinsonar, og Strandasýslu þjón-
aði hann um 2 ár, 1847—49. 1849 sat hann
á alþingi sem varaþingmaður Snæfellinga.
25. Maí 1838 varhann sæmdur kammerráðs-
nafnbót. 10. Október 1859 fekk hann lausn
frá embætti, en gegndi þó sýslumannsem-
bætti í Dalasýslu til þess vorið 1860; þá
þingaði liann þar síðast, en bjó eptir það
embætlislaus á Skarði, til þess hann dó þar
3. Júlí 1871, á 70. aldursári, eptir langa van-
heilsu af tæringu; sá sjúkdómur hafði lengi
á hann gengið og hann miklu tilkostað að
viðhalda lífi sínu.
Það var blómlegt búsældar hérað Dala-
sýsla um daga Krisljáns kammerráðs, enda
sagðist hann »ekki vilja hafa neina örbyrgð í
sínu ríki«, og var 'það rétt eptir skapferli
hans og öðrum orðsháttum. Þá voru þeir
allir uppi, hver öðrum merkari og mikilhæf-
ari menn: Þorvaldur Síverlsen í Hrappsej%
Guðmundur Jónsson hreppstjóri á Hnúki,
Jón stúdent Eggertsson í Fagradal, sira Jón
Halldórsson í Stórholti, Jón Bjarnason al-
þingismaður í Ólafsdal, Indriði Gíslason
hreppstjóri á Hvoli, Þorleifur prófastur Jóns-
son í Hvammi og þeir Asgarðsbændur Jón
Árnason og Jóhann silfursmiður Arngríms-
son, Guðmundur prófastur Einarsson á
Kvennabrekku og fjölda margir efnagóðir
bændur, sem hér verða ekki taldir, og víða
mátti þá kalla stórbú, en samt bar búið á
Skarði höfuð og herðar yfir allra hinna. Það
er hárrétt lýsing á Kristjáni, sem Bogi hinn
fróði á Staðarfelli ritar um hann í sýslu-
mannaæfum sínum, að hann væri »umfangs-
mikill búsýslumaður og hinn mesti útsjónar-
maður bæði til sjós og lands, tillagði sér
fjölda kvikfjár, dekkbát til fiskiafla, og hafði
rausnarbú, var fjárgæzlumaður mikill og