Kvennablaðið - 07.10.1903, Blaðsíða 1

Kvennablaðið kosl-
ar x kr. 50 au. inn-
anlands, erlendis 3
kr. (60 ccntsvestan-
hafs). 1U verdsins
borgist fyrirfram,en
fyrir 15. júlí.
'trntttftBlftbib
♦
Uppsögn skrifleg
bundin við ára-
mót, ógild nema
komin sé til út-
gef. fyrir x. okt.
og kaupandi hati
borgað að fullu.
9. ár.
Reykjavík, 7. október 1903.
Jti 10.
Reykjavík í krók og kring.
VI.
Á höfum vér nú skoðað oss um í
höfuðstaðnum, gengið upp a helztu
sjónarhæðirnar, skoðað útsýnið
hringinn i kring og litið eftir strætaskipun,
götum, stígum og — rennum bæjarins. Nú
skulum við skygnast lítið eitt eftir bygging-
unum. Fyrst og fremst þeim opinberu, eða
þeim byggingum, sem reistar eru og viðhald-
ið er af almennu fé, og síðar eftir þeim, sem
eru eign einstakra manna eða félaga,
Ein af elstu byggingum bæjarins er lands-
höfðingjahúsið. Það stendur skamt fyrir
austan lækinn, suð-vestan til á Arnarhóls-
túninu. Hvorki er það stór né vegleg bygg-
*ng> °g Slzt mundu útlendingar og aðrir ó-
kunnugir gestir, sem farið hefðu v(ða um
lönd og kynnst bústöðum landstjóra og æðstu
embættismanna þjóðanna ætla, að hér byggi
landshöfðingi Islands. Það er hvítt steinhús,
og að því leyti líkt forsetahöllinni í Washing-
ton í Ameríku, en þá eru víst Hka líkindin
upptalin. Landshöfðingjahúsið okkar er lágt
einloftað hús, sem snýr í norður og suður,
með kvisti ofan á með fimm gluggum. Það
er mjög þakhátt, og ekki breitt. Stafnglugg-
arnir uppi á ’lofti eru mjög smáir, svona á-
hka og meðal kýraugu. Enda var húsið í
fyrstu aðalhegningarhús landsins.
Nú er landshófðingi að byggja sér íbúð-
arhús, sem hann á sjálfur, syðst í Þingholts-
stræti, sem hann flytur eflaust í, þegar nýja
stjórnarbreytingin kemst á. Því húsi verður
lýst síðar.
Annað elsta húsið í borginni af opinber-
um húsum er dómkirkjan. Hún stendur niðri
í miðjum bænum, sunnan til, og hefir Tjörn-
in víst fyrrum náð norður undir hana. Dóm-
kirkjan hefir verið allveglegt hús, þegar hún
var bygð, og mjög stór eftir fólksfjölda bæj-
arins um þær mundir, þótt hún sé nú orðin
langt oflítil. Hún var bygð árið 1847, eins
og hún er nú Ymsir finna það að henni, að
hún sé ekki bygð í neinum „stíl“, og turninn
á henni sé bæði lágur og ljótur. í turninum
er kirkjuklukkan, sem gamli Thomsen gaf-
bænum Á henni eru fjórar skífur, eða fjög-
ur andlit, og má því sjá á hana frá öllum átt
um bæjarins, þaðan sem turninn sést.
Að vestanverðu við kirkjuna, en hér um
bil í sömu röð er alþingishúsið. Það átti í
fyrstu að standa út á Arnarhólstúni, en þar
komst það aldrei lengra en grunnurinn, og
þótti nóg, þegar ekki varð af byggingunni.
Alþingishúsið er steinhús og mjög veglegt
fyrir margra hluta sakir, hvað bygginguna
snertir, en stór lýti eru það á því, hvað
grunnurinn undir því er lágur, og lýtir
það mjög alla bygginguna. Utan á því
uppi yfir dyrunum er flatti þorskurinn og fálk-
inn í bróðurlegri einingu, en þar út frá báð-
umeginn á allri franihliðinni landvættir ís-
lands, líklega til að tákna að þorskurinn sé
einn af þeim. Um hann hefir þessi staka
verið kveðin:
„Á þinghúsinu er þorskurinn,
það er að segja’ hinn flatti.
En kæmist þorskur þangað inn,
það væri ljótur skratti".
í þinghúsinu er Landsbókasafnið, Lands-
skjalasafnið og safn Jóns Sigurðssonar. Þar
er líka sa eini vísir, sem vér eigum til mál-
verkasafns, sem að vísu er svo örlítill, að
varla er teljandi.
Stór og fallegur blómagarður er að
baki þinghússinu með steinlímdum grjótveggj-
um að utan, og inni fyrir ýmsum blóinum