Kvennablaðið - 13.09.1905, Síða 5

KVENNABLAÐIÐ.
69
stórt herbergi með gluggum á tvo vegi, og bað
mig að láta nú sem eg væri hcima lijá mér.
Par var lika sannarlega heimalegt. Pað fyrsta
sem eg sá, er eg kom inn, var ferðakbffortið
mitt, sem eg liafði sent áður í veg fyrir mig
austur til Sviþjóðar, og frk. Wærn hafði þá
hugulsemi að nálgast. Herbergið var stórt.
Hvitur þostulinsofn var þar að sænskum sið í
einu horninu og náði iipp undir loft. Pað
sldðalogaði á viðarbútunum í honum, og gerði
það herbergið hlýtt og vinalegt. Yiir rúminu
var stönguð stoppuð ljósleit slikiábreiða. Hús-
gögnin voru samstæð og lögð með finu fléttuðu
strái, bæði þvottaborð, fataskápur, kommóða,
skrifborð, stofuborð og stólar.
Litlu síðar kom húsmóðirin inn að sækja mig,
og leiddi liún mig þá fyrst í gegnum ákaiiega
stóran sal inn í bókaherbergið, sem var jafn-
stórt, og búið sem dagstofa. Par samkynti hún
mig 2 öðrum frænkum sínum en þeirri sem út
kom og 2—3 öðrum gestum, sem hún hafði ef-
laust boðið minna vegna. Paðan gengum við
svo allar inn í borðsalinn, sem einnig var mjög
stór. Svíar hafa venjulega ákaflega stór lier-
bergi og oftast mjög smckkleg húsgögn.
Inni í borðsalnum var alt bjart og uppljóm-
að. Alls konar matur heitur og kaldur á borð-
inu. I Svíþjóð er kaldi maturinn fyrst étinn,
og fylgja honum lausir smádiskar og lítil hnífa-
pör, sem viða eru lálin á boröið í hrúgu, aí
því þá eta menn liingað ogþangaðum herberg-
ið, sumir standandi og sumir sitjandi, el'tir þvi
sem fyrir fellur. Of'tast eru það fremur karl-
mennirnir sem standa, því þeir eflirláta kven-
fólkinu sætin.
En hér gátu allir setið. Við vorum ekki
mörg, og matsalurinn og borðið var stórt. Ilér
át eg í fyrsta sinni nýjan krabba (hunímer) og
varð eg að fá tilsögn í hvernig eg skyldi ganga
mér að mat við liann.
Eins og eg gat uni áðan stendur ibúðarhúsið
á lítilli eyju. Eg held að frk. Wærn eigi hana
og húsið. Hún er uppalin á herragarði þar
andspænis, sem heitir Baldursnes, og er alkunn-
ugt bæði fyrir náttúrufegurð og fagra umgengni,
úti og inni. Faðir hennar var rikisþingsmaður
og forseti i einhverju mikilsverðu vísindafélagi
i Stokkhólmi. Pessi eign liafði gengið lengi að
erfðum og eg heyrði allstaðar annálað í Sviþjóð
þá gestrisni sem þar hefði verið. Peir sem þang-
að höfðu komið höfðu aldrei verið spurðir hve-
nær þeir færu aftur. Peir hefðu vcrið velkomn-
ir meðan þeir hefðu viljað vera. Frú Wærn misti
mann sinn snemma, en bjó sjálf á eigninni
lengi, og liafði þessa dóttur sina lijá sér, sem
veitti öllu hinu stóra heimili forstöðu í veik-
indum móður sinnar. Pegar hún dó, nú fyrir
3—4 árum, þá seldu þau systkin herragarðinn,
og frk. Wærn keypti sér þessa litlu jörð. Par
liefir hún 2 kýr, 1—2 liesta, liænsni og endur,
og þótt hún hefði ekki þurft að búa, þá kann
hún ekki við að geta ekki sem fyrri tekið á
móti frændum og vinum í sumarleyfina. Til
dæmis um byggingarnar og gestrisnina i Bald-
ursnesi fyr, skal eg geta þess, að frk. Wærn
sagði mér að hún myndi eltir, að á eínu sumri
hefðu verið þar í einu 24 ungar frænkur hennar
saman komnar, auk frændanna og foreldra
þeirra. —Af þessu geta menn hugsað sér húsa-
kynnin og aðra rausn á slíkum herragörðum.
Vatnið, sem umkringir Billingsforsheitir »Lax-
sjöen«. Eftir þvi ganga gufubátar. niður til
Gautaborgar. En milli »Laxsjöens« og annara
vatna eru skurðir gerðir, sem bátarnir ganga
eftir. Peir eru svo mjóir að stiga má af bátstokkn-
um ofan á bakkann, þegar vatnið er svo lágt í þeim
að borðstokkurinn er mátulega hár. Allstaðarþar,
sem mishæðir verða fyrir skurðunum, eru gerðar
»slúsur«, það eru einskonar tröppur, sem lokur
eru settar á milli, fyrir aftan og framan skipið,
og vatninu svo hleyptinn í tröppuna, eðaútúr
henni eftir þvi livort skipið á að fara hana upp
eða ofan. Tvær slíkar »shisur« eru í skurðin-
um við Billingsfors, og þótti mér gaman að
skoða þær, því það var i fyrsta sinn, sem eg
sá þann útbúning.
Landslagið er þar ljómandí fagurt, einkum frá
húsinu á eyjunni. »Laxsjöen« er þar beint á
móti og reyndar alt um kring, en Baldursncs,
sem stendur hærra, undir skógivöxnum ásum
beint á móti. En að norðanverðu er hár ás
skógivaxinn. sem liggur undir Billingsfors. Frk.
Wærn gekk með mér þangað upp. Utsjónin
þaðan af ásnum var ljómandi falleg. Hún sagði
Billingsfors eiga skóginn svo langt sem eg sá
þar í kring. Viðurinn, einkum ungviðið er haft
í pappirsefni, sem svo er selt til Englands. Pað-
an selja menn svo pappirinn fullgerður í allar
áttir. — —
Frk. Wærn hefir tekið bókasafn föður sins í
sinn arfliluta, enda er luin óvanalega gáfuð og
mentuð kona. Eg hefi aldrei séð nokkurt prívat
bókasafn neitt í líkingu við það, og þó hafði
lnin gefið Gautaborgar bókasafni 8—10 stóra
kassa l'ulla með bækur. Hún helir líka á yngri
árum ferðast mikið, og nú styttir hún sér stundir
á vetrum við bækur sínar, þegar allir sumar-
gestirnir eru horfnir heim til sín. Bókahcr-
bergið sjálft var sjálfsagt 14—15 ál. á lengd og
8—10 ál. á breidd. Undir loftið hygg eg liafi
verið o: 5 ái. Par var alsett bókaskápum alt í
kring, frá gólli til lofts, nema þar sem glugg-
arnir og ofninn var. Pó voru líka tveir stórir
bókaskápar milli glugganna upp i loft, og sneru
bökum saman, cn stóðu fram á gólíið. Inni
í salnum, sem var fult eins stór, var lika að mig