Kvennablaðið - 27.11.1906, Blaðsíða 2

82
KVENNABLAÐIÐ.
dæturnar hafi lært söniu atvinnugrein eða iðnað
og piltar, eða tekio embættispróf með jafn-góðri
einkunn, þá hafi þær engan rétt til að fá em-
bætti eða geta notað sér námið? Og þótt um at-
vinnu eða iðn væri að ræða, þá yrði þeim borg-
að mikið minni laun fyrir sömu verkin ? Kemur
ekki konu drykkjuinannsius við, hvort vínsala og
vínaðflutningur er leyfður eða ekki? Kemur ekki
konum við híbýli og heilsufar barna sinna og
heimilisfólksins, svo þær ættu að geta haft ein-
hvern áhuga fyrir heilbrigðismálunum, svo sem
spítalastofnunum, læknaskipun, sóttvörnum o. fl?
Og kemur konunum ekki við, að þótt þær standi
sjálfar fyrir stóru búi og gjaldi öll gjöld og skatta
til almenningsþarfa, þá hafi þær ekki rétt til að
velja þá menn, sem eiga að ákveða þessi gjöld,
og verði að gera sér að góðu, þótt það séu rnenn,
sem þær að engu leyti bera nokkuð traust til, eða
álíta hæfa til þess. Og þótt þær viti, að þeir
berjist gegn ýmsu, sem þær állta alveg nauðsynlegt?
Meðan við konurnar höfum elcki pólitiskan
atkvæðisrétt, þá taka karlmenn ekki neitt tillit til
hvað við segjum í þeim efnum. Þeir hlusta ef til
vill snöggvast á það, en ypta svo öxlum og álíta
það sem annað barnahjal. Það gera þeir ef til
vill oft líka við ýmsa menn, sem engin deili vita
á þessum málum, menn, sem margar konur standa
framar í öllu tilliti. En þeir þora ekki að láta
þá sjá það opinberlega, af því þeir þurfa atkvæða
þeirra með. Það verður ekki fyrri en konurnar
hafa fengið jöfn réttindi og^ karlmenn, þegar þeir
þurfa á fylgi þeirra að halda, og fara að ganga
sínar pólitisku biðilsferðir til þeirra, til að ná í at-
kvæði kvenna — þá fara þeir að hætta að brosa
að skoðunum þeirra. Þá verða þeir annaðhvort
að fallast á þær eða hrekja þær með rökum. Þá
fyrst fara konurnar að læra að hugsa.
Um alt þetta ættu konurnar hér á landi að
hugsa, og vinna að. Vér eigum ekki að hleypa
oss út í flokkapólitík, vér eigum að eins að taka
höndum saman til að fá sérmálum vorum fram-
gengt. Vér eigum að verða viðurkendar sem
annar partur þjóðarinnar. Því verðum vér að fá
sem flesta með oss, en helst engan á móti oss.
Þingmenn vorir margir hverir og ráðgjafinn eru
hlyntir jafnrétti kvenna. Innan skams er búist
við, að stjórnarskráin verði tekin fyrir til umræðu
og breytinga. Látum oss því smíða meðan járn-
ið er heitt og nota nú tækifærið. Til þess að
konur íái pólitiskan atkvæðisrétt þarf stjórnar-
skrárbreytingu. Vér eigum að koma því máli inn
á þingið fyrir þann tíma. — Allra helst strax í
sumar. Til þess þurfum vér að taka hönduni
saman, mynda smádeildir af kosningaréttarfélagi
kvenna, sem öll standi í innbyrðis sambandi og
gera alt til þess að fá þingmenn til að fylgja fram
málum vorum. Sjálfsagt væri að senda út áskor-
un til þingsins. sem allra flestar konur skrifuðu
undir um, að það tæki þetta mál á dagskrá þeg
ar stjórnarskráin yrði rædd næst. Ef nógu marg-
ar undirskriftir kvenna fengjust, þá er enginn
efi á, að þingið og stjórnin mundi sinna þessu
máli.
Okkar núverandi stjórn hefir einmitt sjálfrið-
ið á vaðið með það, því pólitiskur atkvæðisréttur
kvenna, var eitt af nýmælunum í io manna frum-
varpinu 1901, og er auðvitað, að ráðgjafinn og
þeir þingmenn, sem voru fiytjendur þess mundu
verða með. þessu rnáli nú. Þegar þar bætast svo
við allir þeir úr hinum flokknum, semjafnan hafa
fylgt jafnrétti kvenna fram, þá má telja víst, að
kosningarréttarmálið mundi verða samþykt af
þinginu.
Öll þessi mál og ýms fleiri, sem konum og
heimilunum kemur við vill Kvbl. styðja. Því mið-
ur er það alt of lítið til þess að þau verði rædd
nægilega í því, einkum af því að það er ekki svo
fjölkeypt og vel borgað, að það geti slept auglýs-
ingum, og væri þó konum innan handar að styrkja
svo eitt blað, að það þyrfti ekki auglýsinga við.
Eg hefi því hugsað mér næsta ár, að fjölga tölu-
blöðum þess, án þess að hækka það í verði, ef
konurnar sjálfar vilja styrkjaþað til þess, með þvl
að fjölga kaupendum og sjá um skilvísa greiðslu
á andvirðinu.
I íælíur.
Kvinderetsbevægelsen i Nord Amerika. Et
efterladt Arbejde af Dagmar Hjört
(födt Harbou.) Udgivet ved Niels
Hjort. Gyldendals Boghandel. Nord-
isk Forlag. Köbenhavn og Kristiania
1906.
Bólc þessi, sem er gefin út eftir dauða
frú Hjort af rnanni hennar, inniheldur öll helztu
ágripin af sögu kvenréttindahreyfingarinnar í
Norður-Ameriku. Efninu er auðvitað ekki
eins skipulega niður raðað og ef frú Hjort
hefði enzt til að gera það sjálf, af því að maður
hennar var málinu of ókunnugur og því, hvernig
hún hafði helzt ætlað að raða því niður. En
bókin gefur ágætt yfirlit yfir alla kvenfrelsisbar-
áttuna í Ameríku. Hún er vel skrifuð, og full