Lögberg-Heimskringla - 17.11.1960, Blaðsíða 6
6
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 17. NÓVEMBER 1960
GUÐRÚN FRA LUNDIs
Römm er
sú taug
Framhald skáldsögunnar
Þar sem brimaldan
• brotnar
„Það er einhver maður uppi
hjá gamla manninum, sem vill
finna þig,“ anzaði Lovísa og
hafði ekki augun af pönn-
unni.
„Hver er hann?“
„Það veit ég ekki. Ég hef
aldrei séð hann áður,“ svar-
aði Lovísa.
Maríanna lagði af stað upp
stigann. Stór maður í sjóstíg-
vélum og kápu, með þykkan
svartan hárlubba stóð upp í
dyrunum í herbergi Jóseps
gamla og beið auðsjáanlega
eftir henni.
„Komdu sæl, Maríanna,“
sagði hann, þegar hún kom
upp í efstu tröppuna. „Þú
þekkir mig sjálfsagt ekki, þó
að sú væri tíðin að við sæj-
umst daglega á Fagranesi. Ég
heiti Snæbjörn Einarsson frá
Framnesi."
„Þú hlýtur að muna eftir
honum Snabba litla hennar
Veigu í skúrnum," skrækti
Jósep gamli innan úr herberg-
inu.
„Já, já, hvort ég man eftir
honum,“ sagði Maríanna ráð-
þrota og tók í framrétta hönd
sjómannsins, stóra og harða
ein og leðurskæði. Hún sá fyr-
ir hugskotssjónum áínyim lít-
inn fátækan dreng, sem var
síhlaupandi fyrir þær mæðg-
urnar á Fagrhnesi, meðan
móðir hans vann í lóðinni hjá
föður hennar. Dugleg kona og
síkát á hverju sem gekk. Nú
var þessi sonur hennar orð-
inn fullorðinn maður og sjálf-
sagt dugandi útvegsbóndi.
„Svona er það. Þú ert orð-
in svei mér mannalegur,“
sagði hún svo upphátt. „ólík-
ur litla Snabba„sem ég þekkti
einu sinni.“
,jÓjá, það er gamla sagan,
að svo bjargast bý sem ernir,“
sagði hann. „Ég óx úr grasi,
þótt fátækur væri. Og marga
magafyllina fékk ég á Fagra-
nesi. Þess vegna er ég hingað
kominn eftir ósk föður þíns
til þess að sækja hann. Þú
vildir kannske hjálpa mér til
og finna fötinhans og hjálpa
honum í þau, þó að systir þín
vilji það ekki. Sjálfsagt á
hann eitthvað til að klæðast
í annað en þessar flónels-
flíkur.“
Maríanna svitnaði.
„Og hvert ætlarðu að fara
með hann?“ spurði hún skjálf-
rödduð.
„Ég ætla að flytja hann
heim til mín, eftir hans eigin
ósk. Nema að þú ætlir að veita
honum húsaskjól. Hér á þessu
heimili virðist fokið í flest
skjól fyrir hann.“
Maríönnu létti talsvert,
þegar hún heyrði föður sinn
segja: „Já, hann ætlar að
flytja mig suður í blessaða
sveitina mína.“
„Það stendur nú svoleiðis á
fyrir mér hér,“ sagði Marí-
anna, „að ég er eins og hver
annar frumbýlingur. Er tæp-
lega búin að koma mér fyrir
og hef þar að auki ekki nægi-
legt húsrúm fyrir mig og dæt-
ur mínar, hvað þá fyrir hann.“
„Og líklega því minna
hjartarúm,“ skaut hann inn
í ræðu hennar, sem átti að
verða enn þá lengri. „En þó
að ég fengi margan spóninn
og bitann á Fagranesi, sat ég
þó aldrei við sama borð og
þið systurnar. Samt ætla ég
að ryena að skjóta skjólhúsi
yfir gamla manninn. Ég get
ekki neitað honum. En það er
áreiðanlega ekki rýmra íijá
mér. Ég á sex börn, svo er
mamma h jámér og tengda-
mamma líka. Svo að hann
verður áreiðanlega ekki hafð-
ur í glerskáp, karlanginn.“
„Svona, svona! Hvað ertu
að huga, Maríanna? Þú stend-
ur og þvaðrar eins og þú ert
vön,“ k a 11 a ð i afi gamli.
„Reyndu að koma með fötin
og hjálpa mér í þau, ef ég
þarf þá nokkra hjálp. Mér
finnst ég vera að yngjast upp
við þá tilhugsun að komast
suður á mínar æskustöðvar."
„Ég hef aldrei séð nein föt
af þér, nema þessi náttföt,
enda hefirðu víst lítið með
önnur föt að gera,“ sagði
Maríanna.
,,Það er skápur þarna á bak
við hurðina. Þar munu þau
vera geymd,“ sagði gamli
maðurinn.
„Já, reyndar eru hér lagleg
föt og skór, en engir sokkar,“
sagði Málfríður, sem varð
fljótari að opna skápinn.
„Hann verður að vera í
tvennum sokkum,“ sagði Snæ-
björn.
Maríanna bað Málfríði að
hlaupa ofan og sækja Lovísu.
Sjálf átti hún svo bágt með
að beygja sig. Gamli maður-
inn náði sjálfur í sokkana sína
oían í kommóðuskúffu.
„Þú blæst og stynur,“ sagði
gamli maðurinn óþolinmóður.
„Þér væri nær að hlaða ekki
öllu þessu spiki utan á þig,
svo að þú gætir gert mér
svona lítið til þægðar eins og
að hjálpa mér í sokka. Það
verður varla næsta daginn,
sem þú þarft að hjálpa mér
í þá.“
Málfríður kom upp aftur og
sagði, að Lovísa fyndist
hvergi.
„Hún er nú búin að koma
honum í aðra sokkana,“ sagði
Snæbjörn og brosti háðslega.
„Reyndu nú að hjálpa ofur-
lítið til, Málfríður litla, svo
að þetta gangi einhvern
tíma.“
„Ég get áreiðanlega komizt
hjálparlaust í buxurnar," sagði
gamli maðurinn. „Það verður
léttara fyrir þig, Maríanna,
að koma mér í peysuna og
jakkann."
„Ég sé enga peysu,“ sagði
Maríanna sárgröm. Henni
fannst hann reglulega ósvíf-
inn þessi sjómaður, sem hafði
lifað á náðarbrauði foreldra
hennar. Nú gat hann bara
glott háðslega að öllum þess-
um erfiðleikum, sem hún
hafði við að stríða.
„Það er peysa í kommóðu-
skúffunni," sagði afi gamli og
fálmaði og fumaði við að kom-
ast í buxurnar. „Þú veizt um
lyklana, Málfríður mín.“
Málfríður litla var fljót að
finna lyklana. Þeir voru á bak
við koffort, sem stóð þar út
við gluggann, innan í ein-
hverri smáskjóðu úr skinni.
Á koffortið var breiddur dúk-
ur, til að hylja hið raunveru-
lega útlit þess, en það var orð-
ið nokkuð gamalt.
„Svona, svona. Peysan er í
efri miðskúffunni."
Maríanna tók lyklana af
dóttur sinni og opnaði skúff-
una. Hún var full af fatnaði.
Þar voru meira að segja þrjár
peysur, tvær úr garni og ein
ullarpeysa.
„Látið hann fara í tvennar
peysur, ekki veitir af,“ sagði
Snæbjörn. „Kuldinn sækir á
þessi holdlausu bein.“
„Hér eru líka ullarsokkar,“
sagði Málfríður.
„Sjálfsagt að láta hann vera
í þeim,“ sagði Snæbjörn með
sínu hlálega brosi.
Málfríður fór að klæða afa
sinn úr ytri garnsokkunum.
Maríanna kallaði niður til að
fá Lovísu sér til hjálpar, en
enginn gegndi.
„Það er þá víst ekki um
annað að gera en reyna að
koma honum í þá sjálf,“ sagði
hún og kraup niður til að
koma föður sínum í ullar-
sokkana. Allt var tilvinnandi,
ef hann gæti farið ánægður úr
þessu húsi, í stað þess, sem
hún hafði kviðið mest fyrir,
að sjá hann fluttan nauðugan
burtu.
„Ég verð í inniskónum. Þeir
eru svo hlýir og mjúkir,“ sagði
afi gamli.
„Það þykir sjálfsagt ekki
smekklegt,“ sagði Maríanna.
„Það sér h^nn enginn. Hann
situr í bílnum heim í hlað hjá
mér,“ sagði Snæbjörn. „Aðal-
atriðið er að honum verði ekki
kalt.“
„Átt þú þennan bíl?“ spurði
Maríanna. „Það er nú skárri
völlurinn á þér.“
„Nei, ég á hann ekki. Ég
stunda aðallega sjóinn," sagði
Snæbjörn.
„Láttu hina skóna ofan í
neðstu skúffuna, Málfríður
mín,“ sagði gamli maðurinn.
„Það er óþarfi að skilja þá
eftir hérna, svo að þeir verði
ónýtir.“
„Þeir verða víst ónýtir
hvort sem er,“ sagði Marí-
anna. „Þar sem þú notar ekki
annað en inniskó.“
„Það er ekki gott að segja
um það, nema ég geti farið út
fyrir úhsdyr, þegar gott er í
veðri,“ skrækti gamli maður-
inn. Málfríður lét skóna ofan
í tóma skúffuna og læsti svo
öllum skúffunum í kommóð-
unni og stakk lyklinum í vasa
afa síns.
„Þú hefir ekkert með þessa
kommóðu að gera, pabbi,“
sagði Maríanna. „Það er nóg
fyrir þig að hafa . koffortið.
Láttu mig hafa kommóðuna.
Hún minnir mig á hana
mömmu sálugu.“
„Ónei, ég hef hana hjá mér
meðan ég tóri,“ sagði gamli
maðurinn með hægð.
„Þú mannst það nú sjálf-
sagt, að ég fékk ekkert af þín-
um eigum, svo að það væri
ekki mikið, þó að ég fengi
kommóðugarminn,“ s a g ð i
Maríanna.
„Vertu ekki að reyna að
reyta þessa einu fjöður af
honum, sem eftir er,“ sagði
Snæbjörn. Svo þrammaði
hann niður stigann og kom
von bráðar aftur með bílstjór-
ann á hælum sér. Hann fór
ekki nema í miðjan stigann.
Snæbjörn rétti honum kof-
fortið. Fína dúknum, sem
breiddur hafði verið yfir það,
vöðlaði hann í kápuvasa sinn.
Næst var kommóðan tekin og
látin renna hægt niður stig-
ann. Sjálfsagt færi ekki vel
fína málningin á stiganum, en
Snæbjörn skeytti því engu.
Maríanna kunni ekki við að
ámálga það frekar að kom-
móðan yrði eftir. Hún var
hálfkvíðandi í návist þessa
einbeitta sjómanns, sem glotti
svo illkvittnislega öðru hvoru.
Þó hafði hún ekkert gert, sem
hægt var að ásaka hana fyrir.
Næst voru sængurföt gamla
mannsins látin ofan í poka og
fötin, sem voru inni í skápn-
um. Þá litla borðið, sem stóð
við rúmið hans til að setja á
mat og kaffi handa honum.
Þar næst dýnan úr rúminu og
rúmið þar á eftir.
Þá kom Lovísa hlaupandi
upp stigann og sagði, að frúin
ætti rúmið og litla borðið. Það
ætti hvort tveggja að verða
eftir.
„Það e rkomið út á bílpall,“
sagði Snæbjörn. „Varla getur
hún þó ætlað föður sínum að
liggja á beru gólfinu. Ég hef
ekkert rúmstæði handa hon-
um.“
Svo sparkaði hann sjóstíg-
vélunum af sér á loftskörina.
Þau ultu niður stigann. Lovísa
flýtti sér ofan, svo þau lentu
ekki á hvíta sloppinn hennar.
Málfríður litla þeyttist niður
stigann og tók stígvélin af.
gangveginum. Svo kom Snæ-
björn niður með gamla mann-
inn í fanginu.
„Varaðu þig á þessum bölv-
uðum stiga,“ tautaði gamli
maðurinn dauðskelkaður og
læsti höndunum aftur fyrir
hálsinn á þessum verndara
sínum. Maríanna kom á.eftir
með upplitaða sumarkápu á
handleggnum.
„Svona, Jósep minn. Þetta
er nú búið. Nú vantar þig bara
hlýja kápu.“ j
Maríanna rétti fram káp-
una.
„Það er lítið skjól í þessari
flík,“ sagði Snæbjörn. Hann
opnaði stofuhurðina og kallaði
hástöfum: „Málfríður, komdu
með hlýja kápu handa honum
föður þínum. Sigtryggur á víst
ekki svo fáar yfirhafnirnar.“
„Það var Lovísa, sem svar-
aði: „Þær voru allar seldar i
gær.“
„Ótrúlegt er það,“ sagði
Snæbjörn og skimaði um for-
stofuna, en þar var ekkert að
sjá. Málfríður opnaði fataskáp,
sem hún vissi að hjónin
geymdu yfirhafnir sínar h
Lykillinn stóð í skránni eins
og vanalega. Það var farið að
rýmkast þar eins og ann^rs
staðar í þessu húsi. Samt voru
þar tveir fínir frakkar af hús-
bóndanum. S n æ b j ö r n var
fljótur að grípa þann álitlegri
og klæða gamla manninn 1
hann. ,
ALLT ÁRIÐ MEÐ LOFTLEIÐUM
_______________^
LÆGSTU
FLUGGJÖLD TIL
ÍSLANDS
Frá New York til
REYKJAVÍKUR.
Þaðan til STÓRA-
BRETLANDS —
HOLLANDS —
ÞYZKALANDS —
NOREGS —
SVÍÞJÓÐAR — .
DANMERKUR og
FINNLANDS
Allan ársins hring, að viðbættum hag-
stæðustu fjölskyldufargjöldum, sem i
boði eru . . . í 10% mánuð ársins. Bjóð-
um einnig hin lágu 17 daga skyndi-
ferðagjöld. Ágætar máltíðir, fyrirtaks
fótrými.
ÞRIGGJA MANNA FJÖLSKYLDA
GRÆÐIR $232.40 A HRINGFERÐ
TIL ÍSLANDS
n /1 n
ICELANDIC} ÁIRLINES
u L-l / f i
ts West 47th Street, New York 36 PL 7-858J
New York • Chicano • San Francisco
LEITIÐ UPPLYSINGA HJA FERÐASKRIFSTOFUNUM
FOR RESERVATIONS CALL OR TELEPHONE Tel. WH 2-8424
P. LAWSON TRAVEL LTD.
(D. W. Collett) Authorixed Agenit
247 NOTRE DAME AVE., WINNIPEG 2, MAN.