Lögberg-Heimskringla - 18.01.1968, Síða 1

Högberg -Hetmökrmgla
Stoínað 14. jan. 1888 StofnaS 9. sept. 1886
82. ARGANGUR _WINNIPEG, FIMMTUDAGINN 18. JANÚAR 1968 _NÚMER 3
Séra Sveinbjörn Ólafsson
nýlega orðinn sjötugur
Bréf frá séra Robert Jack
Tjörn, Vatnsnesi,
V. Hún. Iceland.
5. janúar 1968
Gleðilegt ár og þökk fyrir
það gamla og öll þau liðnu.
Gamla árið fór út eins og
grenjandi ljón og það nýja
heilsaði okkur á sama hátt.
Veðrið hefur verið verulega
slæmt að undanförnu með
miklum kulda og hríðarveðri.
Ég gat þó messað hérna á
Tjörn á jólunum og var mess-
an í alla staði ánægjuleg. Við
urðum að fá organ leikara
alla leið frá Hvammstanga og
það var hlé í veðri á meðan,
sem leyfði fólki að hlýða á
jólaboðskapinn. Hér á slóðum
er mesti vandinn á því að á
öllum kirkjustöðum vantar
organ leikara og þess vegna
erum við neyddir til að fá
slíkan mann úr öðru presta-
kalli og okkur er hann alltaf
til taks. Með fráfalli organ
leikara í Víðidalstungu kirkju
í fyrra hefur ástandið versn-
að. Unga fólkið gefur sig
ekki fram til slíks starfs nú
til dags, því að það vill ekki
yfirleitt, búa í sveit. Félags-
lífið er í sveitum landsins
með skornum skammti.
Ekki vildi ég sem ungur
p r e s t u r byrja starfið í
sveitaprestakalli eins og allt
er ástatt nú til dags. Mögu-
leikar til starfs hafa minnkað
síðustu tuttugu árin út um
landsbyggðirnar.
A þessum tímamótum er
oft að maður rifjar upp gaml-
ar endurminningar bæði sorg
ar og gleði. En fyrir það hefur
það glatt mig mjög að fá bréf
að vestan á liðnu ári og má
ég segja með sanni að engin
væru skemmtilegri en þau
sem ég hefi fengið frá frú
Inge í Foam Lake, Sask. Frú
Inge er rúmlega níræð og hef-
ur hún miklar frásagnargáf-
ur, og hefur hún, eðlilega, frá
mörgu að segja á langri ævi
sinni. Réttritun hennar á ís-
lenzku er svipuð og hjá
menntamanni og stíll hennar
hreinn og fagur.
Hafðu þökk frú Inge, og
bréfin þín geymi ég með mik-
illi ánægju. Vilhjálmur Þ.
Gíslason, útvarpsstjórinn
kvaddi þjóðina á gamlárs-
kveld því nú er hann hættur
störfum eftir langan starfs-
feril. Andres Björnsson sem
var við útvarpið áður, en
gerðist dósent við háskólann
fyrir stuttu er kominn aftur
til útvarpsins og tók við af
Vilhjálmi. Einnig má segja að
um áramót kvaddi Forseti ís-
lands okkur öll þó á annan
hátt. í ræðu sinni lýsti hann
því yfir að hann myndi hætta
við embættið á sumri kom-
anda. Hér eins og annarsstað-
ar er allt breytingum undir
orpið. Milli jóla og nýárs var
haldin hér heima á vegum
Framluild á bls. 2.
Frá Long Beach, California
Séra Sveinbjörn S. Ólafs-
son, sem á heima að 7120
Stevens Avenue S o u t h í
Minneapolis, varð sjötugur
24. nóvember, síðastl., en var
frekar hljótt um það, eins og
um margt annað sem kemur
þeim heiðursmanni við. Hann
játar þó að hafa verið fædd-
ur 24. nóvember, 1897, og
skeði sá atburður að Hólakoti
á Akranesi. Vestur Islenzkar
Æviskrár nefna prestinn
Sveinbjörn Sigurð Jónsson,
en faðir hans bar það hálf-
strembna nafn, Jónas Ikabods
son, og var hann sjómaður,
fæddur 1866, og dáinn í Winni
peg 1912. Móðir Sveinbjarnar
var dóttir Sveinbjarnar Guð-
mundssonar, ættuð af Sel-
tjarnesinu, og hún dó í Winni
peg, 1948.
Sveinbjörn var ekki nema
tíu ára þegar hann fluttist
frá Akranesi með foreldrum
sínum, og þá ekki meira enn
14 ára þegar hann fylgdi þeim
til Vesturheims, er þau fluttu
til Winnipeg, 1911. Hann
stundaði nám við Jóns Bjarna
sonar skóla í Winnipeg 1918-
20, og lauk B. A. prófi við
Valparaiso University í Indi-
ana í Bandaríkjunum, 1925.
Sveinbjörn stundaði svo guð-
fræðinám við Garrett Biblical
Institute í Evanston, nálægt
Chicago, Illinois, og lauk Bach
elor of Divinity gráðu þaðan
1931. Hann tók prestsvígslu í
Methodistakirkjunni í U.S.A.
1931, og þjónaði fyrst söfnuði
í Princeton, Minnesota, 1931-
36, annarsstaðar í Minnesota:
I Duluth, 1944-49; Thief River
Falls, 1936-44; Minneapolis,
1949-53; First Methodist
Church, South St. Paul, 1953,
þangað til hann þóttist hætta
störfum fyrir fáeinum árum.
En séra Sveinbjörn hættir
bara aldrei að starfa. Þegar
hann er orðinn fyrir smávegis
sjóndepru og þykist vera kom
inn í helgan stein í Minnéa-
polis, einmitt þá verður hann
aðstoðarprestur í stærstu
Methodista—kirkju Minnea-
polis-borgar, og hefur vitjað
sjúklinga og einmanna fólks
á vegum þess safnaðar síðan.
Þar að auki er séra Svein-
björn nokkurskonar „kappe-
lán“ allra íslendinga sem hafa
komið að heiman til Minnea-
polis og St. Paul. Methodista-
prestur sjálfur, hefur hann
tekið upp Lúthersku sálma-
bókina, og gefið saman fleiri
hjón sem búa, eins og margir,
við þá einföldu trú að Guð
skilji bezt íslenzku: Hann
hefur skírt börn landa að
heiman og framkvæmt hjóna-
vígslur á íslenzku, beggja
megin hafsins, eins og varð
tilfellið hér á árunum þegar
sonur Einars heitins bróður
hans „pantaði“ hann heim til
Islands til þess að koma sér
í hjónaband á Akranesi. Nú
segir Sveinbjörn að það hafi
álpast úr sér í símtali við
frænda sinn á Akranesi, að
hann kæmi enn einu sinni
heim, núna að sumri — og
óska vinir hans honum farar-
heilla.
Séra Sveinbjörn sver sig í
ættir fornmanna með kvon-
fang sitt — giftist Maurine
Elizabeth Finnegan, greini-
lega af írskum ættum, 4.
september, 1926. Hún hefur
líka heimsótt ísland oftar enn
einu sinni. Eiga þau hjónin
tvö mannvænleg börn, Nancy
Lou, hjúkrunarkona, fædd
1934, og gift manni sem heitir
Jap U. Ipsen, og einn son,
Paul James, fæddur 1943.
Þessi sérstæði prestur er
lesendum Lögbergs-Heims-
kringlu að góðu kunnur, af
greinum hans í blaðinu, og
þótt seint sé, þá eru þeir
margir víða, í Islendinga-
byggðum hér vestra og á ætt-
landinu, sem munu árna hon-
um góðs gengis er hann kemst
nú á áttunda túginn. — V. B.
* MÁLSHÆTTIR
Hefur hver til síns ágætis
nokkuð.
* * *
Ágirnd vex með eyri hverj-
um.
♦ * *
Maðurinn ákvarðar en guð
ræður.
* * *
Öllu gamni fylgir n o k k u r
alvara.
* * *
Andremmu sína enginn kenn-
ir sjálfur.
12. janúar 1968
Árið 1967 er liðið „í ald-
anna skaut“, en eins og öll
önnur ár skilur eftir margar
minningar — sumar hugljúf-
ar, aðrar með sorg og sökn-
uði. 1967 var á mörgum svið-
um sérstakt í sinni röð, þegar
litið er til baka. Á örfá atriði
verður minnzt á, í þessari
stuttu grein.
Síðastliðið sumar var hveiti
uppskeran í Bandaríkjunum
og Canada svo stórlega mikil,
framyfir vanalega framleiðslu
að fagmenn sögðu að hveiti
væri nóg í brauð handa öllu
fólki í heiminum. Þar með er
ekki sagt, að hveitið hafi ver-
ið sent, út um alla heimsálf-
una. India til dæmis, sem um
mörg ár hefur fengið þessa
blessuðu brauðvöru flutta inn
frá Canada og U. S. — er nú
sjálfu sér nóg, með öðrum
orðum, framleiðir nú hveiti,
sem þjóðinni nægir.
Árið 1967 verður í a n n -
á 1 u m mannkynssögunnar
minnst, þegar læknir í Suður-
Afríku, tekur hjarta úr dán-
um líkama og setur í einn
sjúkling sinn, sem er þó nær
dauða en lífi, og undraverkið
er, að þessi maður lifir — í
18 daga.
Svo að segja á, sama
klukkutíma sem þessi undra-
verða og áður óþekkta læknis
aðgerð fór fram, vissi öll ver-
öldin um það, og hefur síðan
fylgst með öllu í sambandi
við þessa lækna kunnáttu, og
áræði þeirra, en sem er þó á
byrjunarstigi.
Þá eru aðrir, sem eru van-
trúaðir á, að svona hjarta-
plöntun geti unnið verk sitt
í mannlegum líkama, enda á
sinn hátt ekki ósvipað, þegar
verið er að setja varahluti í
allskonar vinnuvélar, að því
undanteknu, að þau vara-
stykki eru spáný — nokkuð,
sem ekki er til að dreifa í
þessu læknamáli, hvað sem
öðru líður, þá verða vísindin,
mannshöndin, meiri reynsla
og tíminn bezti dómarinn,
hvort heldur, sem úrslitin
verða sigur eða ósigur. —
Framhald á bls. 2
Ríkisútvarp fslands
7. janúar 1968
Dr. Bjarni Benediktsson for-
sæiisráðherra flutti áramóta-
ræðu í Ríkisútvarpið á gaml-
árskvöld. Hann sagði meðal
annars: „Flestir erum við ís-
lendingar sannfærðir um að
lýðræði og frelsi sé bezta
stjórnarfyrirkomulagið. Það
fyrirkomulag hefur þó ekki
náð að festa rætur nema hjá
örfáum þjóðum. Hinar eru
miklu fleiri, þar sem fólkið
sjálft fær litlu sem engu ráð-
ig um stjórn málefna sinna.
„Þá sagði ráðherrann með-
al annars: „Um þessar mund-
ir þurfum við að ráða fram
úr miklum efnahagsvanda og
una fáir vel sínum hlut. Sem
og ekki er við að búast þegar
öllum þarf af illri nauðsyn
að skammta minna en um
skeið voru efni til. Nú er um
að gera að halda svo á að
ekki leiði til verulegra og
varnalegra þrenginga, sem
hægt er að forðast, ef gagn-
kvæmur skilningur og sátt-
fýsi fá að ráða. En jafnvel
þótt harðar vinnudeilur hefj-
ist og í lýðfrjálsu þjóðfélagi
hafa menn rétt til að velja
hinn verri kost, ef þeir sjálfir
vilja, þá er þar við ærinn
vanda að eiga, þó að hann
verði ekki aukinn með því að
gera þær að átökum um hverj
ir eigi að fara með stjórn í
landinu eins og hvatt hefur
verið til, jafnvel á sjálfu Al-
þingi.“
í lok ræðu sinnar sagði
forsætisráðherra: „Hitt mun
leiða til allsherjar ófarnaðar
ef nú yrði reynt áð nota
vinnudeilu í því skyni að
knýja morgundaginn til þess
að koma á undan deginum
í dag í valdabaráttu þeirra
sem hafa orðið undir í viður-
eigninni um traust kjósenda."
* * *
Nú um áramótin urðu út-
varpsstjóraskipti. Vilhjálmur
Þ. Gíslason lét af störfum
fyrir aldurssakir en Andres
Björnsson lektor tók við.
Starfsfólk Ríkisútvarpsins
kvaddi Vilhjálm Þ. Gíslason
30. desember, eða síðasta
virka daginn s e m h a n n
gengdi e m b æ 11 i útvarps-
stjóra. Guðmundur Jónsson
framkvæmdastjóri þakkaði
honum fyrir hönd starfs-
manna farsæla stjórn og gott
samstarf á liðnum árum, og
starfsfólkið færði honum
blómakörfu. Vilhjálmur Þ.
Gíslason þakkaði síðan starfs
fólki sínu.
Framhald á bla. 3.