Lögberg-Heimskringla - 05.09.1968, Qupperneq 5

LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 5. SEPTEMBER 1968
5
Gifting
Á föstudaginn 23. ágúst voru gefin saman í hjónaband í
Salvation Army Citadel í Winnipeg, Miss Judith Anne Taylor
og Magnús Einar Jóhannsson. Brúðurinn er dóttir Dr. og Mrs.
J. Reid Taylor, lækni við Winnipeg Clinic. Þegar hún gekk
1 Manitobaháskólann stundaði hún nám í íslenzku hjá pró-
fessor Haraldi Bessasyni með þeim árangri að þegar hún út-
skrifaðist með Bachelor of Arts gráðu 1966 hlaut hún náms-
styrk þann, sem Menntamálaráð íslands veitir stúdent héðan
hl framhaldsnáms á íslándi. Hún undi vel á íslandi eins og
fréttabréf hennar til Lögb.-Hskr. gáfu til kynna; kom heim
vorið 1967 og fór aftur til íslands um haustið. Til þess lágu
^ú fleiri ástæður en áhugi hennar fyrir íslenzkunni. Hér
hefir hún starfað fyrir bæjarstjórnina á sumrin. í júlí kom
svo unnusti hennar vestur.
Magnús brautskráðist í vor í verkfræði (Civil engineering)
frá Háskóla Íslands. Foreldrar hans eru Jóhann P. Einarsson
°g Sigrún Pálsdóttir (systir próf. Hermanns Pálssonar fræði-
frianns, sem var aðalræðumaður á þjóðræknisþingi okkar í
vetur.)
Við giftingarathöfnina söng vinstúlka brúðurinnar tvo
söngva og var annar þeirra vitaskuld Hve goit og faguri og
inndæli er. Fjöldi gesta sátu brúðkaupið, víðsvegar að, þeirra
á meðal, móðurbróðir hennar, Hon W. G. Dinsdale og fjöl-
skylda hans — fyrrv. ráðherra í sambandsstjórninni í Ottawa.
Móðir brúðgumans hafði bakað og skreytt brúðkaupskök-
ona og sent fleira góðgæti til veizlunnar, (sjá myndina.)
Ungu brúðhjónin fóru til Danmerkur á þriðjudaginn, þar
sem þau munu dvelja í 2 til 3 ár og mun Magnús stunda þar
framhaldsnám í sinni grein.
Við óskum þessum ungu hjónum innilega til hamingju.
Iceland's New President
Seeks io Keep Culiure, Independence
REYKJAVIK, Iceland (UPI)
Icelandic President-elect Dr.
Evistján Eldjárn, who takes
office Thursday, is a q u i e t
lntellectual with a deep love
°f his tiny country’s culture
and independence and a fear
fhat both may be swallowed
UP by the giant United States.
But Eldjárn’s personal mis-
Sivings a b o u t the effect of
Ámerican influence on the
bnrthern island nation w i 11
u°t be allowed to interfere
^vith Iceland’s stated policy of
c°ntinued s u p p o r t for the
^oi'th Atlantic Treaty Organ-
ization (NATO) and cordial—
if sometimes strained—rela-
tions with the United States.
For one thing, the office of
president of Iceland does not
lend itself to manipulation of
foreign policy. For another,
Eldjárn and the Icelandic peo-
ple are more concerned with
preservation of the country’s
national heritage and inde-
pendence than with seeking
a pivot position between op-
posing great powers or blocs.
This concern for Iceland’s
future led Eldjárn in the past
to question membership in
NATO and oppose the basing
of U. S. military forces in the
c o u n t r y . He subsequently
withdrew his objections to
support the Western alliance
but still sees the American
military presence at the Kefla-
vík NATO base, 40 miles from
here, as a potential threat both
to Iceland’s security and na-
tional heritage.
This position has occasion-
ally led him to be dubbed as
a leftist anti-American.
“If to be concerned for the
safety and independence of
your nation is to' be left wing,
and to fear a tranisatlantic
c u 11 u r a 1 invasion is to be
anti-American, then I suppose
you can accuse Eldjárn of
being both,” said a conserva-
tive backer of the president-
elect.
“But we chose this man not
as a politician interested in
his country for personal gain,
but as an Icelander deter-
mined to keep Iceland’s heri-
tage intact.
“Eldjárn isn’t interested in
politics. He’s an intellectual
and historian who will lift the
office of head of state out of I
ÞEGAR lúðrablásturinn var
þagnaður, þ e g a r fallbyssu-
vagninn hafði skilað farmi sín-
um niður á bryggjuna og
blaðamennirnir voru búnir að
nota upp allan forða sinn af
viðhafnar,orðum, þá var vissu-
lega kominn tími til þess að
spyrja sjálfan sig, hvað hefði
eiginlega verið að gerast. En
það virtist þó nálgast helgi-
spjöll að varpa fram slíkri
spurningu. I vikutíma hafði
dunið yfir okkur samhljómur
vitnisburða um mikilleik
Churchills; minningargreinar
voru betrumbættar fram á
síðustu stund til að tryggja að
engin hin hástemmdustu lofs-
yrði vantaði í hólið; sjón-
varpið baðaði sig í jarðarfar-
arundirbúningnum; forleggj-
ari hins látna, herbergisþjónn
hans og lífverðir þurrsleiktu
minni sitt til að ná 1 síðustu
leifar endurminninga. Andlát
hans' varð mikið og ábatasamt
fyrirtæki: blöðin gáfu út sér-
stök fylgirit; bækur hans voru
gefnar út í nýjum útgáfum;
rödd Dimblebys hljómaði um
landið. Og til að kóróna allt
saman kom svo hin glæsilega
útför: fylking bláhvítra sjó-
liða, sem drógu fallbyssuvagn-
inn; lífvarðasveitin, sem laut
höfði yfir rifflum með hlaupið
niður; söngraddir og lúðra-
blástur, sem bergmáluðu í St.
Páls kirkjunni; gufubáturinn,
sem flutti hann á brott niður
fljótið. Slík útför hafði ekki
farið fram síðan Valentínó
var syrgður. H v e r n i g var
the mirc of party squabblcs.
Witli a man of his standing as
president, Iceland need not
fear for its future.”
This fear of losing the na-
tional identity is very real
among a nation of less than
200,000, whose isolation h a s
kept the language virtually
unchanged for 1,000 years,
whose customs and family ties
are as strong now as when the
volcanic land was first settled,
and whose livelihood is largely
dependent on trade w i t h
larger, wealthier nations.
National leaders fear that,
as travel brings n a t i o n s
closer, foreign words will in-
vade the language, changing
it to the point where the sagas
written centuries ago — now
easy reading for everyone —
will be read only by the ex-
perts.
Young people, intrigued by
the glossy magazines and the
lure of good money for easy
work, will quit the Island for
countries less barren and open
to the elements.
July 28, 1968
The Minneapolis Tribune
hægt að efast um, hvað þetta
táknaði?
Svarið lá vissulega í augum
uppi. Almennt bar mönnum
saman um að Churchill hefði
verið mestur, bæði mestur
Englendingur, stjórnmálamað
ur, mælskumaður, rithöfund-
ur, sagnfræðingur, listamað-
ur; en þó allra mestur sem
maður. Og þó er vafasamt að
þetta hafi nægt þeim, sem
dýpst tóku í árinni. Þetta gæti
hafa verið gefið til kynna, að
Cþurchill hefði að einhverju
leyti verið mannlegur, en hinu
var stefnt að — að sýna fram
á, að hann hefði verið annars
eðlis en smámennin, sem um-
kringdu hann, verið sannkall-
aður risi, sem hefði hinn smáa
heim í slcrefi sínu; það hefði
mátt búast við því, að einhver
ný stjarna birtist á himni, stór
og skær, þegar hann hvarf á
vit ódauðleikans.
Hefði dýrlingskjör verið
meðal þeirra íburðarmiklu
skemmtana, s e m seremóníu-
meistarinn ræður yfir og eiga
við allt frá krikketleik að
krýningu, þá hefði það farið
fram við þetta tækifæri. Það
hefði átt því betur við sem
einmitt dýrlingskjör laðar oft
fram sömu einkenni múgsefj-
unar og birtust vikuna eftir
andlát Churchills og náðu há-
marki á útfarardaginn.
Það voru einmitt þessi ein-
kenni, sem gerðu alla athöfn-
ina svolítið óhugnanlega í
augum þeirra, sem hafa eitt-
hvert mótstöðuafl gegn öfg-
um. Það var ekki unnt að
verjast þeirri hugsun, að öll
þessi mikla sorg gæti ekki
verið vegna eins manns, að
þjóðin væri ekki að jarðsetja
Churchill, heldur hluta af eig-
in sögu, ekki stjórnmálamann,
heldur heimsveldi, ekki hetju,
heldur sig sjálfa, eins og hún
var, en verður aldrei framar.
Sem betur fer voru á með-
al minningargreinanna, harm-
kveinanna, líkræðnanna, sem
andlát Churchills og banalega
drógu fram í dagsljósið, nokkr
ar ritsmíðar, sem voru sam-
boðnar viðfangsefninu. Það
var t.d. aðdáunarverð hug-
mynd að endurprenta í bókar-
formi ritgerð Isaiah Berlins:
Churchill áriS 1940, sem birt-
ist fyrst í tímaritum 1949 sem
ritdómur um fyrsta bindi
stríðsendurminninga Church-
ill. Ritgerðin var fyrst og
fremst skrifuð fyrir banda-
ríska lesendur, og Churchill
var þá enn á lífi, en hún er
þó keimlík lofgjörðunum, sem
yfir hann dundu látinn. Hins
vegar átti slíkt meiri rétt á
sér þarna, því að það endur-
speglar algjörlega þá aðdáun,
það þakklæti, jafnvel þá til-
beiðslu, sem Churchill ávann
sér í Bretlandi á því eina
skeiði ævi sinnar, sem hann
vann þjóð sinni ómetanlegt
gagn. Churchill árið 1940 var
raunverulega fyrirbrigði, sem
ekki er líklegt að endurtaki
sig í sögunni; af því að árið
1940 hafði Bretland kannski í
síðasta sinn upp á eigin spýtur
úrslitaáhrif á gang heimsmála,
og Churchill var maður, sem
reyndist vandanum vaxinn,
og þar fékk öll orka hans og
þróttur n o t i ð s í n . þá að
minnsta kosti tengdist hann
brezku þjóðinni órjúfanlegum
böndum; báðir aðilar treystu
hinum til hlítar; báðir aðilar
vissu upp á hár, hvaða hlut-
verki þeir hefðu að gegna í
þeim átökum, sem fram und-
an yoru. Sú sorg, sem kvikn-
aði við andlát Churchill, var
að verulegu leyti harmur yfir
því, að slík stund rynni aldrei
upp aftur. Þ j ó ð i n var að
syrgja horfinn mikilleik hans
og sjálfrar sín.
Isaiah Berlin gerir ekki ráð
fyrir þeim möguleika, að það
hafi verið þjóðin og augna-
blikið, sem gerðu manninn
mikinn, en því hafi ekki verið
öfugt farið. Slíkar tilgátur eru
heldur ekki vænlegar til ár-
angurs og þær voru honum
ekki nauðsynlegar h e 1 d u r .
Hann lýsir því einungis á
snjallan og lifandi hátt, hvern
ig brezka þjóðin fann á ákveð-
inni stundu þann mann, sem
hún þarfnaðist, og sá maður
hafði til að bera þá eiginleika,
sem gerðu honum kleift að
uppfylla allar þær kröfur, sem
til hans voru gerðar. Þetta
merkilega samspil atburða,
þessi sterki persónuleiki og
vitund þess, að þáttaskil voru
að gerast í heiminum, allt
þetta hrífur Isaiah Berlin, al-
Framhald á bls. 7.
Þegar alflt var um garð gengið
Sir Winsion Churchill verður öllum ógleymanlegur sem
hlýddu á hann í úivarpi og sjónvarpi, sérsiaklega á siríðsár-
unum. Úiför hans í janúar 1985 var siórkosileg eins og hann
var sjálfur. Við leyfum okkur að biria þessa ágæiu grein um
hann efiir Goronway Rees, sem biriisi í brezka riiinu Encoun-
ier og í Alþýðublaðinu í jan, 1966. — I. J.