Lögberg-Heimskringla - 05.09.1968, Page 6
6
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 5. SEPTEMBER 1968
». i 1 1 .. "
GUÐRÚN FRÁ LUNDI:
Tengdadottirin
Skáldsaga
Það var farinn að þyngjast
svipurinn á tengdaföðurnum.
Honum sýndist skýjaborgir
sínar vera farnar að hallast
rétt einu sinni. Samt kunni
hann ekki við að koma með
beinar spurningar, sem gæfu
Hafliða hugmynd um, hvað
hafði mest og bezt greitt götu
hans að þessu heimili nú í
seinni tíð. „Var hann ókvænt-
ur maður?“ spurði hann hálf-
hörkulega.
„Nei, hann fór eftir kven-
manni til Ameríku og kvænt-
ist henni strax, þegar hann
kom vestur. Þau voru búin að
eignast tvo drengi, þegar hann
skrifaði mér seinna bréfið“,
sagði Hafliði og fór út, glað-
legur og áhyggjulaus eins og
vanalega, blístrandi einhverja
sj ómannssöngva.
„Falleg djeskotans lygi það
tarna“, sagði Hermann gamli
sárgramur. „Það verða varla
fyrstu vonbrigðin, sem við
verðum fyrir með þenn kauða.
Ég gæti hugsað, að Sigurfljóð
yrði ánægð eða hitt þó heldur.
Hver skyldi eiginlega hafa bú-
ið þetta til? Líklega hann
sjálfur til að ná henni, þessari
myndarstúlku, á sitt vald“.
„Hún vissi þetta ekki fyrr
en þau voru trúlofuð. Það var
víst alveg óþarfi að fara að
segja henni þetta“, sagði Hall-
dóra. Hún hafði ekki ætlað að
minnast á þetta við dóttur
sína. Sigurfljóð hafði gert sig
ánægða með hann áður en
hún heyrði þessa flugufregn
— kannske líka aldrei lagt
trúnað á hana.
Hafliði kom inn eftir dálitla
stund, kastaði nýjum spilum
á borðið og sagði, að það væri
bezt að draga einn hring, en
gamli bóndinn aftók með öllu
að spila, sagðist vera með gigt
og ætla að leggja sig. Halldóra
snéri baki við tengdasyninum
og talaði ekki orð. Hann fór út
aftur með spilin í hendinni,
fékk sér vel í staupinu úr
flösku, sem Anna gamla
geymdi fyrir hann, labbaði
svo heim til eins kunningjans
og spilaði þar fram á nótt.
Það var dauft upplit á fjöl-
skyldunni næsta morgun. Sig-
urfljóð stakk höfðinu inn um
dyrnar á herbergi kærastans
og sá, að hann svaf vært. Það
létti yfir henni. Hún hafði
vakað og beðið, en a 1 d r e i
heyrt til hans. Hún hallaði
hurðinni hljóðlega aftur og
gekk hægt niður stigann. Það
var bezt að lofa honum að
sofa, þó að það hefði verið
eftirlætislegt að vekja hann
með kossi. Varir hans voru
svo mjúkar, eins og á barni,
og atlot hans hlý og einlæg.
Það þurfti ekki að biðja um
einn látlausan skyldukoss eins
og Hjálmar Þorgeirsson hafði
gefið henni. Hún var sæl yfir
að eiga þennan mann.
„Þarna ertu þá komin á
kreik, ríkiskonan á Hálsi“,
sagði faðir hennar í naprasta
háði, þegar hún kom inn í eld-
húsið. Henni var ekkert ó-
kunnugt um það, sem talað
hafði verið í eldhúsinu kvöld-
ið áður, og þóttist vita, hvern-
ig skapið væri í gamla bónd-
anum og svaraði því stuttlega:
„Það er víst ekkert óvana-
lega framorðið, nema þú hafir
ætlað þér að smala í dag út í
hálsum“.
„Það verður líklega seint,
sem þarf að fara í smala-
mennsku þar“, svaraði hann
gremjulega. „Hitt datt mér í
hug, að þú þyrftir að fara að
svipast um eftir kærastnum —
hann hefur víst ekki komið í
nótt, liggur líklega svínfullur
í einhverju skúmaskotinu
hérna, þau eru ekki svo fá,
sýnist mér“.
„Mér sýnist hann sofa í rúm-
inu sínu, blessunin“, sagði Sig-
urfljóð.
„Nú, jæja, hann hefur getað
gengið þó nokkuð hægt um
núna. Hvenær heldurðu, að
hann fari vestur til Ameríku
til að sækja þennan mikla arf,
sem hann á í vændum?“ sagði
gamli bóndinn og hló nístings-
kaldan hæðnishlátur.
„Hann hefur víst aldrei sagt
þér, að hann ætti væntanleg-
an arf. Það hefur sjálfsagt
einhver annar gert það“, sagði
hún.
„Satt er það, en hann hefur
komið því í gang til að gylla
sig með honum í þínum aug-
um“, sagði hann og gaf eld-
húsborðinu vænt högg til að
svala gremju sinni, „svo að
eftir allt saman hefurðu veitt
lygamörð í netið þitt. Það er
allt og sumt“.
„Hann hefur ekki gert það.
Mér var farið að þykja vænt
um hann löngu áður en þessi
fregn kom — og mér þykir
vænt um hann, þó að hann
eigi enga arfsvonin. Hann á
þó Háls og þangað flyt ég í
vor, hvort sem þú ferð með
mér eða ekki“, svaraði Sigur-
fljóð og skellti hurðinni á
hæla sér.
„Það verður sjálfsagt fall-
egur búskapur“, hnussaði í
föðurnum.
„Reyndu að láta þetta af-
skiptalaust, Hermann", sagði
kona hans. „Ég var búin að
sætta mig við það áður en
þessi fregn kom. Það er látið
vel af honum og sagt, að hann
sé efnaður. Hvað er þá verið
að fárast yfir því, þótt hann
sé ekki skólagengin? Við eig-
um sjálfsagt ekki völ á ríkum
og lærðum tengdasonum, þeg-
ar við erum sjálf orðin hálf-
gerðir fátæklingar. Það fer svo
margt öðruvísi en ætlað er“.
Sigurfljóð kom nú inn og
fór að taka til brauð með kaff-
inu handa kærastanum og fór
með það upp til hans. Hann
var hálfsofandi, þegar hún
kom inn til hans, en reis upp,
þegar hún bauð honum góðan
dag.
„Ertu bara komin með kaffi,
góða kona?“ sagði hann og
seildist eftir flÖsku, sem stóð
á gólfinu, og hellti svolitlum
leka sem í henni var, út í boll-
ann.
„Varstu að drekka í nótt?“
spurði hún dauflega.
„Nei, mikil ósköp. Þú þarft
ekki að vera svona raunaleg.
Við höfðum bara svolítið út í
hjá okkur við spilin. Ég var
hjá Valda í Vík. Það var ein-
hver lunti í pabba þínum í
gær, hann vildi ekki spila. Ég
sá, að það var einhver skuggi
að færast yfir heimilið allt í
einu, enda var Anna mín búin
að sjá það í spilum, að eitt-
hvað myndi syrta að, svo að
ég var þá ekkert að sýna mig
lengur innan veggja“, svaraði
hann.
„Er hún alltaf að reyna að
spilla þér við okkur?“ spurði
Sigurfljóð.
„Nei, hún er ekki svoleiðis,
blessuð vertu, en hún er alltaf
að spá í spil og sér margt. Svo
þykir henni svo vænt um mig,
alveg eins og ég væri sonur
hennar“.
„Hefurðu hana á þínu fram-
færi?“
„Það held ég sé varla hægt
að kalla að ég geri það. Hún
á son hérna — hann lætur
hana hafa mjólk. Hún þarf nú
ekki mikils með, helzt kaffi.
Ég gaf henni kjólefni í sumar,
en hún getur ekki s a u m a ð
það“.
„Það ætti ekki að vera lengi
gert að sauma kjólinn, ef hún
gæti þegið það af mér“, sagði
Sigurfljóð.
„Ég tel víst, að hún þiggi
það. Hún segist sjá það í spil-
um, að þú sért væn kona“,
sagði hann. „Þarna á komm-
óðunni er stór spegill, sem ég
keypti í túrnum. Hann á að
vera í hjónaherberginu okk-
ar. Þú getur haft hann inni
hjá þér, meðan við sofum sitt
í hvoru herbergi. Svo er þetta
allt í lagi. Nú er að lygna, svo
að ég get farið á sjóinn í
kvöld“.
„Ætlarðu að fara strax aft-
ur á sjóinn frá mér — á þetta
alltaf svona að ganga?“ sagði
hún.
„Já, þegar eitthvað fæst úr
sjónum, en svo koma langir
tímar, sem ég verð hjá þér í
landi“, sagði hann.
Hermann gamli reyndi að
vera skrafhreifinn og kumpán-
legur, meðan s e t i ð var yfir
matnum. Seinna um daginn
fór Hafliði með kærustima til
Önnu gömlu í skúrnum.
„Ég kem héma með konu-
efnið mitt“, sagði hann. „Hún
ætlar að sauma kjólinn, sem
ég gaf þér í þarna í sumar“.
Gamla konan sat prjónandi
og hafði bók fyrir framan sig
á borðinu og las í henni, með-
an prjónarnir tifuðu. „ Það er
nú varla hægt fyrir svona fína
konu að koma inn til mín“,
sagði gamla konan raunalega,
„en fegin verð ég að fá kjólinn
saumaðan“.
Sigurfljóð var hlýleg við
gömlu konuna, meðan hún
mældi hana með augunum.
Þegar Sigurfljóð kvaddi sagði
hún: „Þú skalt bara koma og
segja mér, ef ég get gert þér
eitthvað til þægðar“.
„Það er bara eitt, sem mig
langar til að þú gerir fyrir
mig. að er að vera góð við
hann Hafliða minn“, sagði
gamla konan, „ hann hefur
verið svo einmanna í lífinu
eins og ég, síðan hann missti
sína góðu konu. Það var sam-
eiginlegt skipbrot fyrir okkur
bæði“.
„Náttúrlega reyni ég það“,
sagði Sigurfljóð brosandi, en
augu hennar vöknuðu af tár-
um yfir þeim margvíslegu
sorgum og vonbrigðum, sem
mennirnir urðu að þola. Hún
hafði hlotið að vera góð kona,
þessi dóttir gömlu konunnar,
fyrst þau elskuðu minningu
hennar svona innilega. Von-
andi tækist henni þó að fylla
út sætið hennar bæði við hlið
Hafliða og í hjarta hans og
huga.
VIÐ GETUM
EKKI SKILIÐ
Það var skömmu eftir nýár
að Karl sonur Kristínar kom
að Hraunhömrum. Hann var
vetrarmaður hjá Jóhannesi
Árdal, en hafði fengið fingur-
mein, svo að hann gat ekki
unnið sín vanastörf og fékk
mann í sinn stað og var nú að
eyða tímanum með því að
finna móður sína og systkini.
Þetta var myndarlegur piltur
eins og þau öll voru, börn
Kristínar og Halldórs. Hann
sagði frá því, að Sigurfljóð
hefði gift sig á jólunum.
„Ja, nú þykir mér sonur
þinn segja fréttir“, sagði Þor-
geir kátbroslegur, „eða tókstu
ekki eftir því, sem hann var
að segja mér?“
„Ónei, ég var að skralla í
diskunum og tók ekkert eftir
því“, sagði Kristín.
„Hann var að segja frá trú-
lofun og giftingu hennar Sig-
urfljóðar á Hálsi“.
„Dísa mín sagðist hafa heyrt
þetta, en ég hélt, að það væri
einshver vitleysa — þótti ó-
trúlegt, að hún færi að leggja
út í þetta einu sinni enn“,
sagði Kristín.
„Það væri óskandi, að hún
ætti eftir að lifa í góðu hjóna-
bandi, aumingja manneskjan“,
sagði Valka. „Hún er búin að
verða fyrir talsverðum von-
brigðum í ástamálum eins og
fleiri“.
Hansína flýtti sér inn til
Solveigar gömlu til að segja
henni fréttirnar. Hún gat
aldrei gleymt Sigurfljóð og
hennar miklu gæðum. Það
glaðnaði yfir hennar sljófa
svip við þessa fregn. „Var það
ekki það, sem ég hef alltaf
sagt, að hún ætti eftir að búa
hérna“, sagði hún. „Hún flyt-
ur þá hingað á krossmessunni
eða í fardögunum. Hvað eru
margar vikur til sumars? Ekki
man ég það nú. Þú hlýtur að
muna það, Sigga mín?“ Hún
kallaði Hansínu alltaf nafni
systur hennar.
„Hún ætlar að búa á Hálsi“,
leiðrétti Hansína hana.
„Er það nú vit. Hann fer nú
varla að flytja frá Hraun-
hömrum hann Þorgeir, ef eg
þekki hann rétt“, sagði gamla
konan.
Þó fóru allir að hlæja nema
Þorgeir. Hann ávítaði Han-
sínu fyrir að vera að troða
þessu inn í hlustirnar á kerl-
ingargarminum, s e m e k k i
skildi nema helmingin af þvi,
sem við hana væri talað. Það
yrði bara til þess að hún yrði
sí og æ að þvæla með þetta.
Svo gekk hann snúðugt fram
í eldhús. Hjálmar var að koma
að utan og hafði þess vegna
ekki hugmynd um, hvaða nýj-
ung mágur hans hefði komið
með til heimilisfólksins.
„Hefurðu heyrt um nýju
giftinguna, Hjálmar?“ spurði
hann.
„Hann var að koma inn
núna og hefur ekki heyrt tal-
að um hana“, sagði Ásta.
„Hver hefur verið að gifta
sig?“ spurði Hjálmar.
„Það er nú bara hún Sigur-
fljóð Hermannsdóttir. Hún er
reyndar komin í hjónasæng-
ina og ætlar að fara að búa
á Hálsi í vor — það er að segja
á hálfri jörðinni. Hann er eig-
andi hennar, þessi maður
hennar“, sagði Þorgeir.
„Nú, það er þá þessi fyrr-
verandi kærasti hennar, Jó-
hannes frá Á r d a 1 “, sagði
Hjálmar áhugalaust.
„Nei, ónei, það er þessi sjo-
maður, sem keypti af honum
hálflenduna. H a f 1 i ð i heitir
hann og er víst talsvert yngri
en hún, því að hún fer nú að
verða fullorðin kona“, sagði
Þorgeir og hugsaði ytil þess
með viðkvæmni, ef þessi ung-
legi sonur hans hefði verið
kvæntur henni í stað fallegu
og blómlegu konunni, sem
stóð þarna við hlið hans. Það
var nú meira lánið, að það
skyldi ekki verða. „ H v a ð
finnst þér um þetta, Hjálmar
minn?“ spurði Þorgeir, þegar
hann stóð steinþegjandi a
góKinu og beið eftir því, að
Rúna litla kæmi með sápu,
svo að hann gæti farið að þvo
sér.
„Ég hef lítið um það að
segja annað en það, sem þer
er vel kunnugt, að fáar konur
eru færari um að verða hús-
mæður í sveit en Sigurfljóð”,
svaraði hann.
„Satt er það, en hann má
eitthvað segja til, ef hún á að
verða ánægð“, sagði Þorgeir.
„Hún er búin að fá talsverða
reynslu fyrir því, að heppi'
legra sé að sníða sér þröngan
stakk en að eiga á hættu að
standa allslaus á tómri skyrt-
unni“, sagði Hjálmar.
„Það er bara að fólk l®p
það nokkurn tíma að sníða sér
stakk eftir vexti“, sagði Þor-
geir.