Lögberg-Heimskringla - 26.02.1970, Síða 2
3
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 26. FEBRÚAR 1970
BJÖRN JÓNSSON LÆKNIR:
Herðubreið og hundaþúfan
(Guííormur J. Guíiormsson 85 ára)
„Risafjall á láglendinu“
líttu niðrá móti:
Hundaþúfa af hálendinu
hendir í þig grjóti!
Þitt Braga-grjót úr bergi hörðu
ei berst um tímans sáld.
Hleður þér nú heiðursvörðu
hundaþúfuskáld.
Smjúga ei þínir Mímis-molar
um möskva Braga-sálds,
eins og leirvatns leðju skolar
lágvaxnara skálds.
Hundaþúfa á hálendinu
heilsar þér í kvöld:
Risafjall á láglendinu
lifðu heila öld!
2. nóv. 1963 Flækingshundur.
JAMES RESTON:
Edward Kennedy
Hundrað blaðamenn dvöldusi í Chappaquiddick á dögum,
þegar þar fóru fram framhaldsréiiarhöld vegna slyssins, sem
varð þar síðaslliðið sumar, er Mary Jo Kopechne drukknaði.
James Resion var í hópi þessara blaðamanna. Grein þá, sem
hér fer á efiir, birii hann í New York Times um það leyii,
sr réliarhöldin hófusi.
Edward Kennedy öldunga
deildarþingmaður er farinn
að minna á mann, sem loks-
ins er tekinn að rétta við
eftir langvarandi veikindi.
Hvimpnin frá í sumar er hprf-
in. Hann virðist vera nokkru
traustari, dálítið rórrí og þol-
inmóðari í fjölmenninu, sem
enn lítur við, bendir á hann
og hvíslar, þegar hann gengur
hjá.
Samt fer ekki hjá því að
sú hugsun leiti á mann núna,
þegar Edward Kennedy er að
stíga síðustu skref lagaleiðar-
innar í Chappaquiddick-mar-
tröðinni frá í sumar, að dag-
legt líf sé honum enn ærið
e r f i ð u r og margslunginn
vandi undir eins og hann fer
út af heimilinu, og sennilega
hljóti svo að verða meðan
hann heldur áfram að starfa
og koma fram opinberlega.
Núna getur öldungadeildar-
þingmaðurinn ekkert hreyft
sig, án þess að hann hljóti að
hafa á tilfinningunni, að hann
sé til sýnis. Hann reynir ávallt
að láta svo sem hann sjái ekki
svipbrigðin og eftirtektina,
þegar hann er í margmenni.
Hann getur ekki látið sem
ekkert sé og brugðið yfir sig
eðlilegu nafnleysi hins hvers-
dagslega lífs.
Edward Kennedy brosti,
þegar hann sté út úr réttar-
salnum í Edgartown og ein-
hverjum varð á að hugsa upp-
hátt: „Hvaða ástæðu getur
hann haft til að brosa?“ Hann
getur ekki skroppið inn á vín-
stofu og fengið sér glas, án
þe^s að vekja hvíslingar og
umtal og hann getur ekki lát-
ið sem ekkert sé, tekið sér
í murm orð allra annarra
stjómmálamanna og sagt: „Ég
tek því, sem að höndum ber
og hefi einhver ráð, þegar þar
að kemur.“
Edward Kennedy fer með
öðrum orðum eftir fyrirfram
gerðri áætlun í dagfari sínu.
Hann verður að ákveða hreyf-
ingar sínar fyrirfram eins og
leikari, sem er að fara fram
á sviðið, vita fyrir væntan-
legar spurningar, ákveða og
æfa svör sín og jafnvel að
vera á verði gegn beztu vin-
um sínum meðal blaðamann-
anna. Hverju á hann að
svara? Hvgð skyldi fólk gera
sér í hugarlund? Þessar spurn
ingar eru ávallt ofarlega í
huga hans.
Öldungadeildarþingmaður-
inn tók sér ekki gistingu á
opinberu gistihúsi í Edgar-
town að þessu sinni, eins og
hann gerði á Martha’s Viney-
ard í sumar sem leið. Ástæð-
an var þó ekki sú, að gisti-
húsin séu flest lokuð yfir vet-
urinn. Kennedy vildi heldur
ekki njóta gestrisni þeirra
vina sinna, sem á eynni búa,
en tók á leigu einkaíbúð, þar
sem hann gat dvalið óáreitt-
ur ásamt fjölskyldu sinni og
lögfræðingum. Hann kom í
einkaflugvél til þess að kom-
ast hjá að hitta blaðamenn-
ina, sem auðvitað hefðu beð-
ið eftir honum ef þeir hefðu
vitað, hvenær og hvar hann
var væritanlegur.
Þegar athugað er, hvernig
öryggis hans var gætt í Edg-
artown, verður um leið ljóst,
við hvaða vanda hann á að
stríða. K e n n e d y tilkynnti
Dominic Arena lögreglustjóra
áður en réttarhöldin hófust
hvað hann vildi láta gera.
Hann vildi ekki, að lögreglu-
þjónar flykktust um hann,!
þegar hann kæmi út úr rétt-
arsalnum og fylgdu honum að
bílnum. Hann vissi, að þetta
liti út í sjónvarpinu eins og
hann væri glæpamaður, eða
væri að minnsta kosti að
reyna að hliðra sér hjá að
svara spurningum blaðamann
anna, sem hlytu að bíða mál-
þola.
Kennedy sagðist vilja ganga
f r á réttarsalnum til síns
heimilis í Skólastræti. Afleið-
ingin varð auðvitað sú, að
hann lenti undir eins í miðri
þ y r p i n g u spyrjandi blaða-
manna og áhorfenda, og þar
hefði hver og einn, sem vildi
hann feigan, getað rekið hníf
sinn milli rifja honum.
Hér er ekki verið að bregða
upp fjarstæðri mynd til að
gera atburðinn leikrænni og
áhrifameiri. Edward Kennedy
getur ekki lokað augunum
fyrir þessum möguleika, þeg-
ar hann m i n n i s t örlaga
bræðra sinna. Víst eru þeir
til, sem vilja hann feigan.
Kennedy-arnir h a f a ávallt
bæði aflað sér einlægrar holl-
ustu og logandi haturs.
Harmaferill f j ölskyldunnar
virðist laða með sérstökum
hætti að sér það fólk, sem
er á einhvern hátt annarlegt
eða truflað á geðsmunum.
Edward Kennedy er ekki
aðeins áberandi stjómmála-
maður, heldur er hann um
leið eins konar tákn um harm-
leik og tiktúrur mannlífsins.
Af þessu leiðir, að blaða- og
sjónvarpsmenn leitast ekki
aðeins við að elta hann á
röndum, heldur reyna að
hálf-kæfa hann. Saga stjórn-
málanna og blaðanna er að
vísu furðulega hjákátleg, en
þó mun sjaldan hafa við bor-
ið, að jafn margir blaðamenn
væru sendir á vettvang og
jafn margvíslegra og kostnað-
arsamra bragða væri beitt til
þess að afla frétta af jafn litlu
efni og þessum síðustu réttar-
hann m. a.: „Ísland á aðeins
skilið það bezta“. 1 fréttasam-
tali þessu skýrði Ashkenazy
frá því, að hann hefði áhuga
á að koma upp mikilli lista-
hátíð á íslandi sumarið 1970.
Ashkenazy dvaldist hér um
jólin ásamt Þórunni konu
sinni og börnum þeirra, en
er nú á tónleikaferð. Áður en
hann fór aftur utan skýrði
hann fréttamanni Morgun-
blaðsins frá því, að nú væri
afráðið að hann léki hér á
listahátíðinni í j ú n í n. k.
Listahátíð þessi verður eins
og fram hefur komið í Morg-
unblaðinu, á vegum sérstakr-
ar stofnunar s e m heitir
„Listahátíðin11, en aðilar að
henni eru m. a. Reykjavíkur-
borg, menntamálaráðuneytið,
B a n d a 1 a g íslenzkra lista-
höldum í máli Kennedys.
Þarna gerist engin saga,
rétturinn er haldin fyrir lukt-
um dyrum, — og þar eru auk
þess aðeins endurteknar sög-
ur, sem áður voru sagðar og
almenningur trúir þó ekki til
fulls. Þó ráðast blaðamenn-
irnir á þennan leyndardóm
eins og hrafnar á hræ og
menn eins og Chet Huntley
og David Brinkley töldu þetta
fréttnæmara en nokkuð ann-
að í heimi hér daginn, sem
öldungadeildarþingmaðurinn
gerði ekkert annað en að
ganga inn í réttarsalinn og út
úr honum aftur.
Það, sem mestri forvitni
veldur, er þó ekki, hvað
Kennedy ber fyrir réttinum,
heldur hvað hann hugsar.
Hann hefir valið á þá leið,
að haga dagfari sínu sam-
kvæmt fyrirfram gerðri áætl-
un, þrátt fyrir öll ófyrirséðu
atvikin og óþægindin, sem af
því stafa. Vitaskuld reynir
enginn að neyða hann til að
halda áfram stjórnmálastarfi.
Það stafar aðeins af einhvers
konar skyldutilfinningu hans
sjálfs eða metnaði. Þegar rétt-
arhöldunum er loksins lokið,
byrjar hann að nýju lang-
vinna baráttu fyrir endur-
kjöri.
Fyrir einu ári var yfirleitt
aðeins litið á þessa kosninga-
baráttu sem aðdragandann að
baráttunni um val forsetaefn-
is Demókrataflokksins árið
1972, — og forsetatignina, ef
svo vildi verkast. En harm-
leikurinn við Chappaquiddick
hefir gjörbreytt þessu. Furðu-
legast og mótsagnakenndast
er þó, að sennilega er hann
nú áreiðanlegri og traustari
maður en hann var í fyrra, —
daprari, vitrari og agaðri. En
flokkurinn hefir hafnað hon-
um sem forsetaefni — og það
hefir hann einnig gert sjálfur.
Hallgrímsson borgarstjóri.
Fyrir forgöngu Ashkenazys
hefur verið ákveðið, að heims-
þekktir hljómlistarmenn
komi hingað á hátíð þessa og
má þar nefna hljómsveitar-
stjórann André Previn, söng-
konuna Victoríu de los Ang-
eles og fiðluleikarann Itzhaak
Perlman, auk Daniels Baren-
boims og konu hans Jacque-
line du Pré, sellóleikara. Allt
er þetta heimsþekkt tónlistar-
fólk.
Listahátíðin hefst 20. júní
og er í ráði að hún verði opn-
uð með konsert, sem einung-
is íslenzkir listamenn taka
þátt í. 27. júní mun Ashken-
azy leika á hljómleikunum,
sem Prévin stjórnar, 28. júní
leikur Ashkenazy með Perl-
man fiðluleikara, 29. júní leik-
ur Perlman á hljómleikum
með Prévin, 30. júní leika
Barenboim og du Pré og *1.
júlí verða svo hljómleikar
með sópransöngkonunni Vict-
oríu de los Angeles.
Alls mun Ashkenazy sjálf-
ur taka þátt í fimm konsert-
um á listahátíð þessari.
Morgunblaðinu er ekki full-
kunnugt um aðra þætti lista-
hátíðar þessarar, en þó er gert
ráð fyrir því að Lygamörður
verði sýndur í Þjóðleikhús-
inu og Kristnihald Halldórs
Laxness hjá Leikfélagi
Reykjavíkur. Einnig verða
þjóðdansar og þjóðlagatónlist.
1 athugun er, hvort unnt
verði að fá hingað balletflokk
frá norrænu landi, og enn-
fremur er í athugun hvort
hingað fáist brúðleikhús frá
Stokkhólmi. Þá hefur verið
minnzt á að reyna að sýna
erlenda barnaóperu, e. t. v.
eftir Benjamin Britten, og
yrði hún í Landakotskirkju.
í Norræna húsinu er gert
ráð fyrir nokkrum kammer-
músíkkonsertum auk grafík-
sýningar á verkum Edvards
Munchs. Þá er ráðgert yfir-
litssýning í Listasafninu og
sýning í nýja sýningarskálan-
um á Miklatorgi á íslenzkri
nútímalist. a u k sérstakrar
sýningar í Þjóðminjasafninu,
bókasýningar í Árnagarði og
sýningar á íslenzkri húsagerð-
arlist í Laugardalshöllinni.
Að lokum má svo geta þess
að Ashkenazy kvaðst vona að
fyrstu tónleikar þeirra Pre-
vins 27. júní gætu farið fram
í Laugardalshöllinni, „svo að
v e r ð i ð á aðgöngumiðunum
verði eins lágt og unnt er og
sem flestir geti tekið þátt í
tónleikunum. En það fer auð-
vitað eftir hljómburði hússins
og verður hann nú athugaður
nánar.“
Að öðru leyti vísast til
fréttar um listaihátíð þessa,
sem birtist hér í blaðinu um
miðjan september s.l., þar
sem ýmsir aðilar sem hlut
eiga að henni skýrðu frá því
sem á döfinni væri. En að lok-
um skal þess einungis getið,
að Ashkenazy sagði frétta-
manni Morgunblaðsins að
hann vonaðist til að unnt yrði
en endurtaka hátíðina að
tveimur árum liðnum, ef hún
tækist vel í þetta skipti. Því
væri mikið í húfi „en ég held
að þetta verði mjög merkileg
hátíð — og vona það bezta“,
sagði hann að lokum.
★
í samtalinu við Ashkenazy,
sem birtist hér í blaðinu 9.
apríl í fyrra, komst hann m.a.
að orði á þessa leið — og er
ástæða til að minna á þau
orð hér í lokin:
„Það er von okkar að þessi
hátíð takist vel, ekki aðeins
frá listrænu sjónarmiði held-
ur einnig fjárhagslegu. Ef hún
borgar sig vel, yrði það ósk
okkar að hagnaðurinn rynhi
til þess að fá hingað eina af
beztu sinfóníuhljómsveitum
heims á alþjóðlega tónlistar-
Framhald á bls. 3.
Tíminn 16. janúar.
Sex heimsfrægir tónlisfarmenn
í samtali sem Morgunblað- manna og Norræna húsið auk
ið átti við Vladimir Ashken-' margra annarra félaga og
azy, píanóleikara, og birtst jstofnana. Formaður fulltrúar-
hér í blaðinu 9. apríl s.l. sagði j ráðs Listahátíðarinnar er Geir