Alþýðublaðið - 04.03.1961, Blaðsíða 7

Framhald af 4. síðu.
einum fimmta hluta af allri
aukningunni, sem fékkst við
útfærsluna 1958 úr 4 mílum í
12 mílur. Hitt er þó jafnvel
miklu þýðingarmeira, að þau
svæði, sem aukningin -tekur til
eru aðalhrj'gningarsvæði
nytjafiska við ísland, mikils-
verðar ungfiskstöðvar, og að
fleiri skip stúrida veiðar á þess
um svæðum en annars staðar
við landið.
Það hefur lengi verið þýð-
ingarmikið hagsmunamál ís-
lendinga að geta fært út
grunnlínur. Við útfærsluna
1952 var gengið eins langt í
grunnlínubreytingum og fært
þótti. Síðan hefur verið hikað
við grunnlínuhreytingar. Við
útfærsluna 1958 var ekki lagt
í að hreyfa við grunnlínum,
þrátt fyrir nokkuð tilefni eft-
ir þann árangur, sem fékkst á
Genfarráðstefnunni. Á þessu
þingi fluttu þingmenn Fram-
sóknarflokksins og Alþýðu-
bandalagsins frumvarp í hv.
Efri deild þar sem lagt var til
að fiskveiðireglugerðin frá
1958 væri gerð að lögum með
óbreyttum grunnlínum frá
1952. Ég varaði við samþykkt
þessa frumvarps, meðal ann-
ars á grundvelli þess, að grunn
línúbreyting væri ekki svo
vonlaus, að ástæða væri til að
lögfesta gildandi grunnlínur,
og þar með beinlínis banna
ríkisstjórninni að breýta
þeim. Flutningsmenn létu sér
ekki segjast og hafa gefið út
nefndarálit fyrir fáum dögum
þar sem krafizt er samþykktar
frumvarpsins óbreytt. Vænt-
lanlega endurskoða flutnings-
menn frumvarpsins nú von-
leysi sitt þegar ríkisstjórnin
hefur tryggt stækkun fiski-
veiðilögsögunnar um 5065 km
með breytingu á grunnlínum
á hinum þýðingarmestu stöð-
um við landið.
í 3. og 4. tölulið orðsending-
arinnar eru ákvæði um, að
brezk skip megi stunda veið-
ar milli 6 og 12 mílna. Þessari
veiðiheimild Breta er þó sett
takmörk á þennan hátt. í
fyrsta lagi eru veiðarnar að-
eins heimilar i þrjú ár. í öðru
lagi eru þær e'kki leyfðar
nema hluta úr ári hverju. í
þriðja lagi eru þær bundnar
vð vjss afmörkuð svæði, en
bannaðar með öllu á öðrum
svæðum.
Því heíur verið haldið fram
af þe'.rri, sem andvígir eru
hvaða samkomulagi við Breta
sem er. að ákvæði um að veiði
heimild þeirra væri bundin
við takmarkaðan árafjölda
væri ekki mikils virði. Bretar
myndu, að samkomulagstíma
loknum, krefjast framlenging-
ar á veiðitímanum. Var þessi
röksemd t. d. meginuppistað-
an í andstöðu stjórnarandstöð-
unnar á s. 1. hausti gegn sam-
komulagi við Breta. Hér er
um alveg óréttmætar getsak-
ir að ræða. Vil ég biðja þjóð-
ina að hafa þrennt í huga þeg-
ar húri hlustar á þessi rök and-
mælenda samkomulagsins. í
fyrsta lagi er orðalag orðsend
ingarinnar ótvírætt. Fallið er
endanlega og óafturkallanlega
frá öllum andmælum gegn 12
mílna fiskveiðilögsögu. Veiði-
heimild Breta er á enda eftir
þrjú ár og verður ekki fram-
lengd. Grunnlínubreytingin
íslendingum til handa stend
ur his vegar um alla framtíð.
í öðru lagi. Þeir, sem fylgzt
hafa með frásögnum af umræð
um í brezkum blöðum undan
farna daga, hafa áreiðanlega
veitt því eftirtekt öðru frem-
ur, að, Bretar gera sér glögga
grein fyrir því, að veiðurn
þeirra á milli 6 og 12 mílna
lýkur til fulls eftir þrjú ár.
í þriðja lagi. Ríkisstjórn fs-
lands hefur í höndum yfirlýs-
ingu ríkisstjórnar Bretlands
um, að ekki verði farið fram
á framlengingu heimildarinn-
ar til veiða innan 12 mílnann'a
í lok þriggja ára tímabilsins.
Séu þetta ekki fullnægjandi
rök gegn fullyrðingum stjórn-
arandstöðunnar um þetta efni,
þá jafngildir það því, að allir
milliríkjasamningar séu mark
laus plögg og því þýðingar-
laust að gera þá. Vildi ég mega
vænta þess, að stjórnarand-
staðan misfajóði ekki dóm-
greind almennings svo frek-
lega hér eftir að halda fram
fyrri fjarstæðum sínum um
þetta efni.
Skal þá vikið að þeim svæð-
um á milli 6 og 12 mílna, sem
Bretar mega veiða á í þrjú ár.
Ber að hafa í huga, að sjálf
svæðin eru takmörkuð, að um
takmarkaðan tíma úr ári er að
ræða og að grunnlínubreyting
ar skipta hér miklu máli.
Á svæðinu frá Horni að
Langanesi er veiðiheimildin
bundin við fjóra mánuði úr
ári, júní til september, eða
samanlagt 12 mánuði alls á
þrem árum. Við þetta athug-
ast ennfremur, að svæðið milli
Grímseyjar og lands, frá Siglu
nesi og Lágey, og umhverfis
Kolbeinsey er algjörlega lokað
fyrir Bretum. Auk þessa hef-
ur grúnnlínuhreyting á Húna-
flóa svo mikla þýðingu, að
veiðar Breta þar verða að
mestu utan núverandi 12
mílna marka.
Veiðiheimild Breta á veiði-
svæði Ausífjarðaháta skipt-
ist í þrennt. Nyrst frá Langa-
nesi að Glettinganesi 8 mán-
uði, maí til desember, samtals
24 mánuðir. Vtgna grunnlínu
breytinga er langmestur hluti
þessa svæðis utan núverandi
12 mílna. — Miðsvæðis frá
Glettingarnesi að Reyðarfirði
6 mánuðir, janúar til apríl og
júni og ágúst, samtals 18 mán-
uðir. — Syðst frá Rey.ðarfirði
að Mýrnatanga 5 mánuðir,
marz til júlí, samtals 15 mán-
uðir. Á veiðisvæðunum við
Hornafjörð 'og Ingólfshöfða
eru veiðar Breta þó með öllu
bannaðar.
Frá Mýrnatanga að 20° v.l*,
sem er nokkuð austan við
Vestmannaeyjar, er brezkum
skipum heimiluð veiði í 5
mánuði á ári, apríl til ágúst,
samtals 15 mánuðir.
Þá er svæðið frá 20° v.I. að
Geirfugladrang, Bretum. er
hér heimiluð veiði í þrjá mán
uði, marz til maí, eða samtals
9 mánuði. Hér gætir að sjálf-
sögðu hinnar stórkostlegu
grunnlínubreytínga á Selvogs
banka.
Á svæðinu frá • Geirfugla-
drang að Bjargtöngum er veið
in heimiluð í þrjá mánuði,
marz til maí, það er 9 mánuð-
ir alls. Grunnlínubreytingin í
Faxaflóg verkar hér mjög og
auk þess eru þrjú veiðísvæði
með öllu lokuð fyrir Bretum,
út af sunnan verðum Faxa-
flóa, út af Snæfellsnesi og út
af Breiðafirði.
Loks er svæðið frá Bjarg-
töngum að Horni með öllu
lokað fyrir 'veiðum Breta.
Ef litið er í heild á svæði
þau milli 6 og 12 mílna, sem
gert er ráð fyrir, að brezkum
skipum verði leyft að stunda
veiðar á, er flatarmál þeirra
samanlagt 14,487 km2. Hér
verður hinsvegar að taka úl-
lit til þess, að veiðarnar eru
aðeins leyfðar í þrjú ár og í
öðru lagi er tíminn takmark-
aður í hverju ári við þrjá til
átta mánuði. Þegar þessa er
gætt, samsvara fyrrgreind
svæði því, að Bretum séu
heimilaðar veiðar á um 5500
kmr svæði í þrjú ár. Er það
um 435 km2 stærra en það
svæði samanlagt, sem aukning
ín innan 12 mílna markanna
nemur vegna grunnlínubreyt-
inga.
Reiknað hefur verið út hve
langur veiðitími milli 6 og 12
mílna kringum allt landið,
jafngildi þeim svæðisbundna
veiðitíma, sem orðsendingin
heimilar. Niðurstaðan er sú,
að ef þannig hefði verið að far
ið, hefðu Bretar fengið 9,6
mánuði. Er þetta fróðlegur
samanburður við tillöguna í
Genf, sem aðeins vantaði eitt
atkvæði til að ná tilskildum
meirihluta en samkvæmt
henni hefði Bretum komið
veiðiréttur á 6—12 mílum í
jafnmörg ár og þeir nú fá mán
uði.
Þá eru og í orðsendingu rík-
isstjórnarinnar tvö þýðingar-
mikil atriði.
Hið fyrra er þess efnis, að
ríkisstjórnin lýsir yfir því, að
hún muni halda áfram að
vinna að framkvæmd ályktun
ar Alþingis frá 5. maí 1959
varðandi útfærslu fiskveiðilög
sögu við ísland að endimörk-
4im landgrunnsins. Við þess-
ari- yfirlýsingu tekur ríkis-
stjórn Bretlands. — Hið síð-
ara er, að framtíðar útfærsla
verð tilkynnt brezku stjórn-
inni sex mánuðum áður en
hún kemur til framkvæmda
og rísi ágreiningur varðandi
ráðstafanirnar skuli þær born
ar undir Alþjóðadómstólinn,
ef annaðhvor aðili óskar þess.
Þessi ákvæSi eru í fullu sam-
ræmi við aðgerðir Islendinga
í landhelgismálinu til þessa og
afstöðu þeirra á báðurn Genf-
arráðstefnunum um réttarregl
ur á hafinu.
A Genfarráðstefnunni 1958
bar íslenzka sendinefndin,
skv. fyrirmælum ríkisstjórnar
Hermanns Jónassonar, t. d.
fram tillögu þess efnis, að þar
sem þjóð byggði afkomu sína
á fiskveiðum meðfram strönd-
um og nauðsynlegt reyndist
að takmarka afla á hafinu ut-
an fiskveiðilögsögu hlutaðeig-
andi ríkis, beri þeirri þjóð for
gangsréttur til hagnýtingar
fiskistofnanna á því svæði. J
tillögunni var lagt til, að á-
greiningur í slíkum málum
skyldi lagður fyrir alþjóSa
gerðadóm. Þessi tillaga var
íelld.
Á Genfarráðstefnunni 1960
flutti íslenzka sendinefndia
þessa tillögu á ný. Tillagan
var að vísu felld sem fyrr, en
með endurteknum flutningi
hennar hafa íslendingar greini
lega lýst yfir þeim vilja sín-
um, ‘að alþjóðlegur dómur úr-
skurðf um ágreining varðandi
útfærslu þeirra svæða, se1**
strandríkinu einu eru heimilar
veiðar á.
Á fyrri Genfarráðstefnunni
var samþykktur samningur
um verndun fiskimiða úthafs-
íns. í samningi þessum er
byggt á þeirri meginreglu, að
þau ríki, sem hagsmuna hafi
að gæta af fiskveiðum a út-
hafinu, reyni að ná samkortm
Framh. á 14 síðu.
Að þeim er dáðst um allan
faeim. — Roamerúrin eru
fremst í flokki svússneskra
ura.
100 % vatnsþétt og hefur þvi
sviti og óhreinindi engin áhrif
á þau.
Einföld laesíng á kassanum
— vernduð með fjórum
einkaleyfum. — Segulvarin.
Höggheld. Nákvæm. — Við-
gerðarþjónusta í 137 löndum.
Til sölu hjá fremstu úraverzl-
unum um allan heim.
rOAHEp
Alþýðublaðið — 4. marz 1961