Alþýðublaðið - 14.10.1961, Qupperneq 16

L°Rá!n
Varð a milli
krana og ýti
^WWWUUHWHWHUWUHWWWWV WUIUUUUWiWUWUUUUUUUWlUUV
ATOM-
STÖÐIN
ÞESSI Alþýðublaðsmynd er af taek.junum í Eðlisfræði-
stofnun liáskólans, sem notuð eru til að mæla geislun and-
rúmsloftsrns. Þorbjörn Sigurgeirsson, sem er að fylgjast
með tækjunum á myndinni hér að neðan, færði okkur þau
góðu tíðindi, að þrátt fyrir allar atómæfingar mældist ekkr
meiri gelslun en svo, að hún þyrftj að tífaldast til að okk-
ur stafaði einhver hætta af henni. Geislavirknm hér hafði
síðasf verið reiknuð út eftir mælrngum 7; okt. sl. og var
þá nærri lágmarki.
EÐfísmD.
42. árg. — Laugardagur 14. okt. 1961 — 231. tbl.
HÆTT
ALÞÝÐUBLAÐIÐ snéri sér j andrúmsloftinu, eftir langyinn-
'»»gær til Þorbjörns Sigurgpirs-1 ar og stöðugar atómæf ngar
sonar prófessors og spurði! Kússa og Bandaríkjamanna,
Hvftð geislamagn ð mældistjþó einkum Rússa, sem hafa
þessff daga. Fólk hefur-eðlilega' sprengt tvo tugi atómsprengja
ói>yggjur út af geislamagni í j undanfarið. horbjörn tjáði Al-
þ.ýðublaðinu, að geislunin í
andrúmsloft nu mældist langt
fyrir neðan það, sem hættulegt
getur talizt, en hann hefur töl-
ur um mælingarnar fram til
j 7. október.
Hann sagði jafnframt engar
: ráðstafanir hefðu verið gerðar
111 að mæla geislun í matvæl-
í um. Það heíur aldrei verið gert
1 hér, en nokkrum sinnum kom-
ið fyrir, að matvæli eða lífefni
hafa ver'ð send utan til að fá
þau mæld, en það var áður en
núverandi hætta á geislavirkni
kom til sögunnar.
Þorbjörn ságði, að allt fram
til 18. fyrra mánaðar hefði
geislunin mælzt mjög lág hér
á landi, eða 0.1—0,2 einingar
geislavirkra efna í loftinu. En
þann átjánda jókst geislunin
skyndilega og stóð sú aukning
samfleytt í þrjá daga. Varð
hún all há þennan tíma, eða 1
—2 einingar. Að þremur dög-
um I'ðnum lækkaði geislunin
aftur og varð þá svipuð og áð
úr í nokkra daga. Síðan hefur
geislunin ýmist hækkað eða
lsekkað, og hsést orðið ein ein-
ing.
„Það er enginn vaf; á því,
að þessar breytingar verða
raktar td spreng:i:ganna,“ —
. sagði Þorbjörn.
Hæst mældist geislunin vera
i 1958, en hún hefur ekki mælzt
' svo há núna' — ekki enn.
j Til samanburðar er sú
staðreynd, að á svæðum kring
um kjarnorkustöðvar er leyfð
geislun sem nær tultugu og
fmm e nir.gum áður en hún
er talin hættuleg fólki.
'Vert er að gela þess, að hvað
erfðááhrifin snerlir, er ekki svo
hættulegt, þótt e nstaklingar
verði fyrir meiri geislun en
hættulaus getur talizt, ef með-
aigeislúnin á heildina er undir
hættumarki. Þegar talað er um
25 einingar, þá er haft { huga,
að ekki er æskilegt að mjög,
stor hópur fái svo slóran
skammt.
„Eg tel að ge slunin núna sé
svona tífalt undir því marki,
sem hællulegt getur talizt mið
að við heila þjóð. Annars er
mér dálítið Hla við að nefna
tölur. Þessar markalínur sem
•verið .er að.setja, byggjast á
mati en. ekki úrslitaniðurslöð-
um. Ernfremur ber að hafa eitt
í huga: Ge'slavirkni í stuttan
líma er ekki hættuleg, þótt,
hún fari frarn úr markinu. Það
er meðalgeislunin sem skiptir
máli miðað við heila manns-
ævi, þegar erfðaáhrifin eru
höfð í huga.“
Af þessum upplýsir.gum Þor
HORMULEGT slys varð í
gær skammt frá horni Miklu-
brautar og Kringlumýrarveg-
ar. Maður að nafni Theódór
Welding varð þar á milli krana
bifreiðar og jarðýtu, og slas-
aðist mjög mikið. Hann var
þegar fluttur á Slysavarðstof-
una og síðan á Landsspítal-
ann. í gærkvöldi var óttast
um Iíf hans.
Theódór var að vinna ásamt
fleiri mönnum við að flytja
mót, sem notuð hafa verið við
að steypa Miklubraulina. —
Mótin, sem eru úr stórum
og þungum járnbitum,
voru tekin upp með krana og
flutt í skúffu, sem jarðýtan
dró. Theódór stjórnaði ýtunni.
Slysið vildi til með þeim
hætli, að kranabifreiðin var að
aka aftur á bak og stóð Theó-
dór við ýtuna, og snéri baki
við krananum Sá isem ók
kranabifreiðinni sá ekki aftur
fyrir sig vegna hússins á kran
anum. Hafði hann ekkj hug-
mynd um að slys hefði orðið
fyrr en hann steig út úr bif-
reiðinni. Hafði hann þá ekið
áfram, og lá Theódór þá á
jörðinni.
Hafði Theódór klemmst
milli mikils stálbita, sem er
aflan á krananum og beltisins
á ýlunni. 'Varð fljótlega ljóst,
að hann hafði slasast mikið,
og orðið fyrir miklum innvort
is meiðslum.
Eins og fyrr segir, var ótl-
ast um líf Theódórs í gær-
kvöldi, en meiðsli höfðu þá
ekki verið könnuð að fullu.
MWWWWWWWWMWWVW
Varö tyrir
þessu bákni
ÞESSI ínynd er af
kranabifreið nni, er var
ekið á Theódór. Þaft var
stóra röndótta stálstykk-
ið, sem þrýsti honnm
upp að beltunum á ýt-
unni.
Framh. á 5. síðu.