Alþýðublaðið - 03.02.1962, Blaðsíða 4

Guðni Guðmundsson:
Tilraunastöd
HumisnzaaaBMHKyraœraasiLiaeg ...
í garðyr
30. SEPTEMBER s.l. varð
Efnahags- og framfarastofn-
unin (OECD) til og þar eð
búast má við, að stofnun þessi
verði æ ved&ameiri í alþjóða-
málum er rétt að gera sér
nokkra grein fyrir hvers kon
ar stofnun hér er um að ræða,
hvernig hún er upp byggð
og hvert cr verksvið hennar.
OECD er til orðin úr OEEC
(Efnahagssamvinnustofnun
Evrópu), sem lögð var niður
um leið og hin nýja stofnun
tók til starfa. OEEC var
því sem var, er stofnunin tók
að hjálpa Evrópuríkjunum til
efnahagslegrar viðreisnar eft
ir hörmugnar styrjaldarinnar
og hafði hún á fyrstu árum
sínum fyrst og fremst það
verkefnj að stjórna hinni
frægu og ágætu Marshall-
hjálp, sem átti svo mikinn
þátt í að koma á ný fótum
undir ýmis Evrópuríki. Tak-
marki Marshallhjálparinnar
varð náð og átti OEEC mjög
verulegan þátt í því. Síðan
varð það eitt helzta verkefni
stofnunarinnar að gera verzl-
un innan Evrópu frjíísari og
náði hún mjög miklum ár-
angri á því sviði. Þá vann
OEEC ekki síður gott verk
í Greiðslubandalaginu (EPU)
og Evrópska gjaldeyrtssamn
;ngnum (EMA), sem við tók,
þegar Greiðslubandalagið var
iagt niður. Stofnunin hefur
e.'nnig unnið að frckari sam-
vinnu ríkisstjórna í efnahags-
og gjaldeyrismálum, unnið að
aukningu framleiðm í aðihlar
ríkjunum og reynf rð stuðla
að bættum lífskjörum.
Samningurinn um að stofna
OECD var undirritaður i Par-
ís í desember 1960 og skyhli
staðfestur af þingum samn-
ingsríkjanna .1 lok septem-
ber 1961 höfðu öll riki, sem
undirrituðu Parísarsamning-
íainn s‘aðfest hann, nejna
þrjú (ítalía, Holland og Lux-
embugr), og tók sammngur-
inn þá gildi og stofnunín tók
tíl starfa. í fyrrgreindum
þrem ríkjum voru það ýmis
formsatriði, sem töfðu stað-
festingu.
Ástæðan til þess að ákveð-
ið var að breyta OEEO var
sú, að allt ástand efnahags-
mála Evrópu var breytt frá
þvi sem var, er sfotnunin tók
til starfa. en annað veiga-
mosta atriðið var nauðsynin
á að samræma aðgerðir að
hirí ■>« aðstoða lönd. \em
skemmra eru á veg komin í
efnahagslee-u t'lliti. hvort sem
er innan Evrópu eða ulan
efnahags-útþenslu jafnt í
aðiidarríkjum, sem ríkj-
um utan þess, sem eru að
þróast efnahagslega;
c. að stuðla að vexti við-
skipta í heiminum á marg-
hliða grundvelli og án
mismunar samkvæmt al-
þjóðlegum skuldbinding-
um.
Eitt helzta verkefni OECD
verður að dreifa fjármagni
til þróunarlanda viða um
heim og starfar sérstök nefnd
11 iðnaðarríkja, er nefnist
hróunaraðstoðarnefndin —
(DAC) — aðallega að þessu
verkefni. Þess má geta, að
Japan, sem ekki er aðih að
OECD en meðlimur DAC,
getur tekið þátt í þeim störf-
um OECD, er lúta að hinum
vanþróuðu hlutum heims. —
Sömu ríki, er aðild eiga að
DAC, voru áður aðilar að
sfarfsnefnd um sama verk-
efni, og létu þau samtals f iár-
magn að upphæð 7500 millj-
ónjr dollara til vanþróaðra
landa á árinu 1960.
Fjöldi nefnda staríar að
sjálfsögðu á vegum stofjvun-
arinnar sem of langt yrði- upp
að telja, en vegna Irnnar
miklu þýðingar, sem starf
stofnunarinnar á eftir að hafa
fyr.ir fjölda þjóða, þótfi rétt
að draga hér saman hclztu
atriðin um OECD og OEEC
hennar. Þó að OECD taki vxð
mörgum af verkefnum OEEC,
verður nú lögð meiri áherzla
á vandamála og verkefni,
sem koma til vegna sam-
skipta aðildarrík jann r við
önnur lönd heims. Þetta er
ein veigamesta ástæðan fyr-
ir því, að Bandaríkin og Kan-
ada, sem verið höfðu auka-
Efnahags-
og framfara-
stofnunin
meðlimir í OEEC, gerðust
fullgildir aðilar að OECD á-
samt Evrópuríkjunum.
Rétt e rað geta hér þeirra
ríkja, sem aðild eiga að OEC
D, en þau eru: Austurríki,
Belgía, Danmörk, Frakkland,
Grikkland, Holland, írland,
ísland, Ítalía, Luxemburg,
Noregur, Portúgal, Sambands
lýðveldið Þýzkaland, Spánn,
Stóra-Bretland, Sviss, Sví-
þjóð, Tyrkland og Bandaríkin
og Kanada gerðust fullgild.ir
aðilar er heildaríbúatala að-
ildarríkjanna komin yfir 500
milljónir. í stofnuninni eru
flr.st háþróuðustu iðnaðar-
ríki heims.
Uppbygging OECD er að
verulegu leyfi hin sama og
OEEC. Æðsta valdið liggur
hjá nefnd, sem í s>tja ýmist
ráðherrar eða fastafulltrúar. mvvwumwwwmwtww
Flestar ákvarðanir eru gerð-
ar samhljóða. Ráðherranefnd
in hefur kosið framkvæmda-
nefnd, sem í eiga sæti Bret-
land, Bandaríkin, Kanada, V-
Þýzkaland, Ítalía. Portúgal og
Tyrkland, og er forseti henn-
ar Belgíumaðurinn Ockrent,
en varaforseM er Frakkinn
Valéry, Á fundum ráðherra-
nefndar'nnar er forseti henn
ar í forseti, en hann er nú
Kanadamaðurmn Donald
iFleming, en þegar nefndin
heldur fund, sem nefnd fasta
fulltrúa er framkvæmdastióri
stofnunarinnar, Daninn Tor-
kil Kr'stensen. í forsæti.
Takmark OECD er þrenns
konar og seg*r svo um þau í
Parisarsamningnum:
a. að ná mesta v.iðhaldanleg-
um efnahagsvexti og at-
vinnu o«r hækkandí lífs-
kiörum í aðildarríkiunum,
jafnframt hví s°m viðhald-
ið sé fiórhagslegu örvgg.x
op, hsnnio- sCuðlað að þró-
i,n pfnahags b»;msins;
b. að stuðla að heilbrigðri
AÐALFUNDUR Sambar.ds
garðyrkjubænda var haldinn
í Tjarnarcafé, Reykjavík, 25.
'janúar 1962. Á fundinum
mættu fulltrúar frá garð
yrkjubær.dafélögum í Borg-
arfirði, Kjalarnesþingi og Ár
nessýslu. Ýms vandamál garð
yrkjubænda'Voru rædd, og
m. ia. samþykktar eftirfar-
andi ályktanir, sem stjórn
Sambandsins ,Vai- falið að
koma á framfæri og vinna
að.
1. Þar sem kunr.ugt er að
tilraunastarfsemin í garð-
yrkju er lítil sem engin, og
það fé, sem veitt er af því op
inbera til þeirrar starfsemi
kemur ekki að gagm, þá vill
furdurinn skorP á Landbún
aðarráðunevtið að tak,a þessi
mál til athugunar, og leyfir
sér að benda á eftirfarandi:
Á fiárlöcrum undanfarin 9
ar hafa Garðyrkjuskólanum
á Reykium verið veittar sam
tals 255 búsund krónur til
garðvrkhitllrauna. Auk þess
(lief.ur sViópnn hlotið 390 þús
und króna fjárveitingu til
bygg. tilraunagróðurhúss,
cera vr t.Obúið til notkunar
á árinn 1°57. Þrátt fyrir þess
ar fiá.nvæt.Vcrar hafa engar
skýrsliir Kirtzt ooinberlega
Um nlði,r=töðnr tilrauna, og
er því °kki .mr að sýnna, en
að ekkpvt hafj verið aðhafst
á hei.m v^ttvangi.
■þcð o- hörufSnauðvvn fvr-
jr trnnr r>* tf?mtíð gerð
yrkjunnar að hér verði kom
ið upp tiljiauriastöð í garð-
yrkju. Æskilegast væri, a5
sú stofnun væri sjálfstæð, ern
starfaði í samráði við garð-
yrkjubændur og Tilraunaráð
jarðræktar.
2. Aðalfundur Sambands
garðyrkjubærda skorar á
stjórn sarrJbandsins að vinna
að .því við stjórn Búnaðarfé
lags íslards- að garðyrkju-
ráðunaut féhgsins verði gert
kleift að sinna eingöngu leið
beinir gum í ylrækt, til þesS
að unnt sé að anna þeirn
verkefnum, =em liggja fyrir
á því sviði. Er það álit fund-
arirs að eðlilegast sé að verk
efnum 'verð: skipt þannig, að
sérstakur ýáðunautur annist
leiðbeinirigav { skrúðgarða- og
heimilisræktun almennt. Það
er jafnfra.mt ósk fundarins,
að ylræktarráðuraut verði
veitt nokkurt fé til dreifðra
tilrauna hjá parðvrkjubændl
um.
3, Yepn^ blaðskrifa, þar
sem ráðist er persónulega á
Óla Val Hansson, garðyrkju
ráðuraut b,'á Búnaðarfélagi
tslands og þar sem þar er enn
fremur í nnfní e'arðyrkju-
manna rev-t að lítilsvirða
stðrf hans i bágu íslenzkrar
garðvrkju. há vill fundurinn
að gefru tilefni fordæma
toann málflntning. s°m þar
kemnr frvm. Um leið viljum
við flvtia Ó1 a Val Hannssyni
tog.kkir ok.ka ■■ fvrir starf har.S
fyrir gor^rrki.umeftn. og vort
Framhald á 14. síðu.
Æ 3. feíbr. 1962 — Alþýðublaðið
RÍKISÚTVARPIÐ cr nú að
leita að nýjum þui og vill að
þessu sinni fá kvenþul. Verð-
ur það vafalaust góð tilbreyt-
,jng. AHmargar ungar konur
hafa áhuga á starfinu og hafa
talað inn á segulbönd til
reynzlu, en ráðamenn útvarps-
ins sitja og hlusta á kvenradd-
irnar iil að velja hina beztu.
□
Þáthir Sigurðar Magnússon-
ar, sem fluttur verður á morg-
un, fjallar um landspróf. Taka
þátt í honum þrír ungir menn,
sem ýmist hafa nýlega tekið
próf ð eða eiga það eftir — og
formaður landsprófsnefndar,
Bjarni Vilhjálmsson magister.
□
í NÆSTU VIKU: Jónas
Árnason les úr ævisögu Jóns
D. Eyrbekks á sunnudag . . .
Magni Guðmundsson liagfræð-
Ijngur talar um daginn og veg-
inn . . • Eiríkur Sigurbergs-
son flytur fjórða erindi sitt
um Afríku og talar um Sene-
gal á þriðjudag . . . Sigurður
Nordal les úr þjóðsögum á
kvöldvökunni . . . Páll Sig-
urðsson læknir talar um Svarta
dauða á fimmtudag . . . Oskar
Hallgrímsson rafvirki talar um
rafmagnstæki í frystihúsum á
mlðvikudag.
□
Ef nokkuð af efni útvarps-
ins þessar vikurnar er þess
virði að varðveita fyrir kom-
and kynslóðir, eru það skýr-
ingar Jóns Leifs á Sögusin-
fóníu sinni. Þar er fyrsti hljóm
kv.’ðuhöfundur íslcndinga að
skýra eití mesta verk sitt.
□
Unnendur tónlistar fá nú
Næturhljómleika á miðviku-
dögum og geta hlustað á stór-
verk í næði fram undir mið-
nætti. I næstu viku verða
leiknar Árstíðirnar, hið mikla
verk Vivaldis. Á sinfóníutón-
leikunum 8. febrúar leikur
Georg Wasarhelyi einleik I
píanókonsert Beetliovens nr. 4
og síðan verður leikin 2. sin-
fónía Brahms. Tónleikarnir 22.
febrúar verða eingöngu með
íslenzkum verkum.
□
Meira er nú af léttari tónlist
m’illi frétta á kvöldin, og leik-
,'ur til dæmis Neo-tríóið en
Margit Calva syngur kl. 8,05 á
miðv'kudagskvöld. Á föstudags
kvöldum er ávallt létfklassisk
tónlist fyrir Þá, sem vilja
hvork,i dægurlög né þung tón-
verk. Þeir, sem unna islenzk-
um alþýðulögum ættu að
hlusta á sunnudögum kl. 6T,30.
Þátturinn h*st*r alltaf eftir
fyrstu línu fvrsta söng&ins. Á
morgun: Bí bí og blaka.