Alþýðublaðið - 13.02.1962, Blaðsíða 4

'Fimmtugur i dag:
Páll Ásmundsson
á Óspakseyri
5 HER erum við með nokkrar
fréttir úr listaheimj Bandaríkj
•anni og byrjum á statistík:
Samkvæmt upplýsingum
S>andaríska verkamálaráðuneyt
jsins munu um 100 000 hljóm
listarmenn hafa starfað á ár
inu 1960 ýmist sem hljóðfæra
ieikarar eði kennarar. Um 75
Síþúsund manns höfðu mestar
•tekjur sínar af því að syngja
«eða kenna söng. 20.000 leikar
■ar og lejkkonur voru starfandi
l>ar á árinu, lingflestir í New
■York, Los Angeles og Holly
wood og nokkuð í Chicago. Um
Í5,000 dansarar — um heim
ingur þeirra kennarar — stund
'■■uðu störf sín þar í landj á ár
inu 1960. Emi fleirj kennara
■var þörf í ilmennum skólum,
'þar sem takmark’ð er fremur
-að ala upp tónlistarsmekk hjá
-unglingum en gera þá að tón
Ijstarmönnum.
)—(
Thomas Alva Edison stofnun
in veitir á hverju ári verðlaun
■rfyrjr bez'a útvirpsþátt eða
sjónvarpsþátt í Bandarjkjun
um, er nær til mikils fjölda
manna. Sigurvegarinn 1961 var
dagskrátn „Young People's
Concert", sem stjórnað er af
jhljómsveitarstjóranum Leon
ard Bernstein -og leikinn af
ihljómsveit hans, jNew York
Phiiharmonic. Telur stofnunin
■dagskrá bessa vera „beztu sjón
varpsdagskrá barna“. Bern
-s‘ein stjórnar ekki aðe;ns
bljómsveitinni, heldur skýrir
ilianin líka verktn og talar við
tíörnin.
)-(
Pólitískt, leikrit eftir U Nu,
forsæt-'sráðherra Burma. verð
ar frum.sýnt í Bandaríkjunum
í Eastern Carolina College af
nemendum og kennurum. Leik
ritið hejtir „Laun syndarinn
ar“, og verður sendiherra
Burma í Washngfon viðstadd
ur sýninguna. Leikrjtið fjallar
um ógnun kommúnismans í
rnynd svikara í ráðherrastóli.
)—(
New Yorkborg heldur árlega
tónljstarhátíð, sem stendur
milli afmælisdaga hinna merku
forseta, Lincolns og Washing
tons, eða frá 12. til 22 febrúar.
Fimmtán hljómleikar verða
haldn'r í ýmsum hljómlejkasöl
um og aðgangur ókeypis. Þá
mun útvarpsstöð sú, sem borg
in á. útvarpa miklu af efni frá
hátáðjnni. Mikið af nýjum
verkum verður frumflutt á há
tíðnni, um 60 talsins.
)-(
Danski söngkonan Karen
Weeke mun syngja í fyrsta
sinn í Bandaríkjunum nú í mán
uðinum á vegum American
Scand’navian Foundation —
Ungfrú Weeke hefur stundað
nám við JuTliard tónlisfarskól
ann og sungið mikið í Dan
mörku síðustu árinn. Hún mun
syngja verk eftir Purcell, Wolf
Schumann. Enesco, auk verka
dönsku tónskáldanna Carl Ni
elsen, Lang MiiTer og Heise.
)—(
Hjnn heimsfrægi myndhögg
v»r:, Króatinn Ivan Mestrovic,
;ézt í janúar í South Bend í
Tndiana, 78 ára að aldri. Hann
kom ttl Bandaríkjanna 1947
og varð prófessor í listum við
■háskólann í Syracuse, en flutt
•'st að Notre Dame háskólanum
í Soutih Bend 1955. Mestrovic
varð fyrsti lifandt listamaður
-'nn til að halda sjálfstæða sýn
ingu í borgarljstasafni New
Yorkborgar frá opnun þess
1880. Eini listamaðurinn, sem
það hefur gert síðan, er Sjr
Winston Churchill 1958.
)—(
150 helztu listagagnrýnend
ur og hljómlistarritstjórar
Bandaríkjanna hafa kjörjð
sópransöngkonuna Leontyne
Price „hljómlistarmann ársins“
— Minntu þeir á debut hennar
í Metropoljtanóperunni 1961 i
sem „einhvern veigamesta tón j
listarviðburð“ ársins.
)-( j
Sjr Laurence Olivier hefur |
verið valinn bezti leikarinn,1
sem fram kom í sjónvarpj í !
Bandaríkjunum á s 1. ári. Tíma l
ritið FAME kannaði í 13. skiptj
viðbrögð rjtstjóra og gagnrýn
enda sjónvarps og var niður
staðan sú, að leikur Sir Laur
ence í leikrjtinu „Thc Power
and the Glory“, sem fjallar um
prest, sem hrakinn er út í
píslavættisdauða af misk.unnar
lausum öflum lögreglurikis,
var taljnn bera af. Leikritið er
gert eftir samnefndri skáldsögu
Graham Greene. Leikritið sem
s"íkt hlaut ejnnig verðlaun sem
bez‘a sjónvarpsleikrit ársins.
)-(
Bandarikjamenn í nfu borg J
um munu á næstunni geta séð 1
sýningar Metropoljtan óperunn
ar, sem mun ferðast tii þessara
borga á tímabilinu 9. apríl tli
30. maí n. k. Verkefnjn verða
Lucia di Lammermocr, La
Forza del Destino, Tosca, Mad
ame Butterfly, La Fanciulle
del West, Aida, Cos,' Ean Tutte,
Salome og La Boheme. Alls
verða 50 sýningar á þessum 9
óperum í borgunum níu.
PÁLL Ásmundsson á Óspaks
eyri er fimmtugur í dag. Við
kunningjar hans, sem þegar
höfum náð þessu marki og hald
ið háiííi'jlegt fdmmltugsafmæl'i
okkar, bjóðum hann velkominn
í hinn virðulega aldursflokk,
sem einatt er kenndur við lífs
reynslu og þroska. Hins er ekki
að dyljast, að þetta aldursskeið
er ekkí annmarkalaust með
öllu, fremur en önnur tímabil
mannsævinnar. T.d er þess
ekkj að vænta, að við komumst
hundrað metrana á sama sek
úndufjölda nú eins og þegar við
vorum á léttasta skeiði. Það er
þess vegna borin von, að við
hreppum gullverðlaunin í
þeirri íþróttagrein úr því sem
komið er. Sama máli gegnir
sjáLfsagtum fleiri afrek af líku
tagi, Hins vegar þykjumst við
PÁLL ÁSMUNDSSON
Skipðstóllinn
SKIPASTÓLL lands-
manna um síðustu áramót
var samtals 136.250 rúm
lestir. Farþega og flutn-
ingaskip voru 31, togarar
48, fiskískip yfir 100 rúm
lestir voru 101, fiskiskip
með þilfari undir 100
rúmlestir voru 665, 7
björgunar og varðskip, 4
olíuflutningaskip, 1
dráttarskip, 1 dýpkunar-
sk»p og 1 mælingaskii).
ÍSLAND er annað mesta
freðfiskframleiðsluland heims.
! Árið 1960 var Kanada í fyrsta
i sæti, ísland í öðru og Bret-
land í því þriðja.
I Samkvæmt alþjóðlcgri ár-
I bók um framleiðslu fiskafurða
i í heiminum framleiddu Kan-
adamcnn 64.600 tonn af freð-
fiski árið 1960, íslendingar
58,800 tonn og Bretar 44.300.
Svo virðist sem í hinni al-
þjóðlegu árbók sé eingöngu1
miðað við framleiðslu á bol-
fiskflökum, þar eð heildar-
framleiðsla íslendinga á freð
fiski var mun meiri eða 74.-
812 smálestir (síld meðtalin).
Útflutningur íslendinga á
freðfiski í heild var einnig
meiri 1960 en 58 þús. lestir
eða alls 64 þús. lestir samkv.
hagtíðindum.
Samkvæmt hinni alþjóðlegu|
árbók nam heildarfiskfram-,
leiðslan í heiminum 37 millj.
tonna 1960. Japan framleiddi
mest eða 6.2 millj. tonna, Kína
næstmest eða 5 millj. tonn, —
Perú í þriðja sæti miað 3,5
millj. tonn, Rússland í fjórða
sæti með 3 millj. tonna,
Bandaríkin í fimmta sæti
með 2,7 millj. og Noregur í 6.
sæti með 1,5 millj. tonn.
Af heildarfiskaflanum fóru
3,4 miilj. tonna í frystingu
eða 2% meira en árið áður.
hafa bætt aðstöðu okkar nokk
iuð á öðrum sviðum. Við höfum.
lært ósköpin öll í skóla lífsins,
og sagt er, að hjn gráu hár,
sem við höfum smám saman
verið að baslast við að koma
okkur upp hin siðari árin, séu
sýnlegt .tákn dýrmætrar lífs
reynslu og auki ekki alllítið
á virðuleilc hins fullþroska
imanns.
Þegar á allt er litið, þá er
þetta hið ákjósanlegasta aldurs
skeið fyrir margra hluta sakir
og vissulega vert að minnast
þess með nokkrum hætti, enda
■verðluir lenginn fimmtugur
nema einu sinni.
Páll er fæddur á Hríöhóli I
Reykhólasveit, sonur Ásmund
ar Guðmundissonar pó'sts og
Ólafar Pálsdóttur frá Þrúðar
dal í Óspakseyrarhreppi í
Strandasýslu. Foreldrír hans
Jluttu snemma að Hvítuhlíð I
Óspakseyrarlxreppi og þar ólst
hann upp og dvaldi til full
orðínsára. Síðan vann hann að
sveitastörfum á ýmsum stöð
um í Strandasýslu og Dala
sýslu, unz hann fluttist til
Reykjavíkur, en þar átti hann
heima um alllangt skeið.
En Strandirnar hafa alltaf
átt mikil ítök í Páli, enda er
hann hne:gður fyrir skepnur
m.a. hinn ágæfasti fjármaður.
Þar kom, að hann lét borgina
að baki og hélt norður yfir heið
ar og létti ekki ferðinni fyrr en
á Óspakseyri við Bitrufjörðsem
er næstj bær við æskuheimjli
.hans, Hvítuhlíð. Á Óspakseyri
hefur hann nú bráðum dvalið
í áratug og unir þar vel sírum
hag. Það er sumarfagurt við
Bitrufjörðinn, landkostir góðir
og drýpiu smjör af hverju strái
Páll á eina dóttur barna,
Ólöfu Ragnheiði, og er hún bú
sett í Reykjavík.
Páll hefur alla tíð frá blautu
b£.rnsbein; deilt kjörum með
alþýðufólki. hann er alinn upp
við 511 venjuleg sveitastörf, en
hefur einnig dvalið við sjávar
síðuna og þekkir verkamanna
vinnu af eigin raun, enda hefur
hann góðan skilning á baráttu
verkalýðsins fyrir bættum kjör
um og aukinni menningu.
Hann er traustur og öruggur
liðsmaður og fylgir fast fram
hverju máli, sem hann ljær
fylgi sitt.
Ég veit ekki, hvernig
viðrar fyrir norðan í dag. Ég
vej.t ekki heldur, hvað máttar
völdin ætlast fyrir í þeim efn
um En mættj ég verá svo djarf
ur að gefa þeim litla ábendingu
Það færi vel á því að gefa gott
veður á Ströndum í dag Páll
Ásmundsson er fimmtugur.
Hann er maður þreinskilinn
Framhald á 14. síðu.
4 13. febr. 1962 — Alþýðublað ð