Alþýðublaðið - 17.04.1962, Síða 4

Stutt
skemmtilegt
i Húsavík
LEIKFELAG Húsavíkur
frumsýndi í gærkvöld sjón-
leikinn „Gildran“ eftir Ro-
bert Thomas. Þýðandi: Gunn
vör Braga Sigurðardóttir.
Leikstjóri er Ragnhildur
Steingrímsdóttir, en með að-
alhlutverk fara: Kristján
Jónasson, Sigfús Björnsson,
Sigurður Hallmarsson og
Steina Einarsdóttir.
Gildran er fjórða leikritið
sem Rag’uhildur Steingríms-
dóttir setur á svið fyrir
Leikfélag Húsavíkur. Áður
hefur hún sviðsett Júpiter
hlær, Delerium bubonis og
Tehús ágústmánans. Myndin
talið frá vinstri: Sigurður
Hallmarsson sem bróðir
Maximin, Kristján Jónasson
sem Daniel Corban, Sigfús
Björnsson sem lögreglufor-
ingi, Steina Einarsdóttir
sem Florence (Elisabet Cor-
ban). — Ljósm. Jón J.
ÞAÐ VAR stutt gaman en
skemmtilegt hjá Dmitri T. Shepi
lov, einum af kreddumeisturum
rússneska kommúnistaflokksins,
sem eftir dauða Stalíns kom mjög
við sögu og þótti upprennandi
maður. Á stríðsárunum starfaði
þessi hávaxni og þrekni maður
talsvert með Krústjov Hann hlaut
mjög skjótan frama, var gerður
að ritstjóra Pravda, og varð loks
í átta mánuði utanríkisráðherra
Sovétríkjanna.
En það er nú einu sinru vandlif
að í slíku þjóðfélagi sem Sovét-
ríkin eru og sennilega ekki alltaf
augljóst, hvað gera skuli. A.m.k.
virðist Shepilov hafa komizt að
raun um þetta á áþreifanlegan
og leiðinlegan hátt fyrir hann
sjálfan. Hann virðist hafa veðjað
á vitlausan hest. í júní 1957, er
hann hann var ritari miðstjórnar
kommúnistaflokksins, batt hann
trúss sitt við „and-flokkslegu
klíkuna", sem var að reyna að
bola Krústjov burtu. Þetta hefði
sennilega verið í lagi, ef klíkan
hefði ekki borið lægri hlut í við
skiptunum við Nikita.
Síðan hefur það verið einn af j
leyndardómum kommúnismans.f
hvað varð um Shepilov. Þó gerðj
ist það fyrir skömmu, að bréf.l
MIKIÐ FLUG
UM PÁSK-
ANA
TJM páskahelgina gefur Flugfélag
íslands ferðafólki kost á mjög ó-
dýrum fcrðum frá Reykjavík til
Akureyrar og ísafjarðar í sam-
Bandi við skíðalandsmót og skíða-
viku.
Mjög margar farpantanir liggja
fyrir til þessara staða og eru nokkr
ar ferðir upppantaðar en næstum
uppselt í aðrar.
Til ferða innanlands um pásk-
ana verða notaðar Viscount-skrúfu
þotur og Dakota-flugvélar.
Ekkert innanlandsflug verður á
föstudaginn langa og páskadag.
ORG
ÁNUDAGU
HINN HVÍTI
LÓTUS
HINN HVÍTI LÓTUS heitir ný
bók eftir Gunnar Dal. Þetta er
fjórða bók höfundarins í bóka-
'flokki hans Úr sögu heimspekinn-
ar. Hinn livíti lótus fjallar um
húddismann og höfuðrit hindu-
ismans Bagavat Gita, sem nýtur
sömu virðingar með Hindúum og
Biblían með kristnum mönnum.
Bókin er 61 bls. að stærð.
Gríma:
Á morgun er mánudagur.
Leikrit eftir Ilalldór Þor-
steinsson lesið af sviði í
Tjarnarbæ
ÞEIR Grímumenn eru djarf-
tækir til nýjunga í leikhúslífi
borgarinnar og trúir þeirri stefnu
sinni að ganga fram fyrir skjöldu
í tilraunum til að gera leikhúsið
vettvang allra vinda, ef svo má
segja. í síðustu viku var í fyrsta
skipti á íslenzku sviði flutt leikrit
án alls sviðsbúnaðar, við svipaðar
aðstæður þeim, sem viðgangast,
er flutt eru útvarpsleikrit. Slíkur
flutningur leikrita er engan veg
inn nýr af nálinni ytra og þykir
sjálfsagður liður í starfi sumra
leikhúsa framkominn í þeim til
gangi að kynna ný verk og afla
þeim framgangs á hefðbundinn
hátt.
Sviðslestur leikrita er tiltölu-
lega kostnaðarlítill, en nær við
eðlilegar aðstæður eins vel til
áheyrenda og venjulegur flutn-
ingur, og áhyrendur eiga mjög
gott með að mynda sér ljósa skoð
un um leikritið, kjama þess og
uppbyggingu, þar eð fátt glepur
auga þeirj'a og dregur eyra þeirra
frá mætti hins talaða orðs, svo
sem gerist við notkun margbrot
ins sviðsbúnaðar og sviðstækni.
SviðsleStur getur því verið
beggja handa járn og engu síður
afhjúpað galla en kosti.
En sé litið víðar en til mögu
leika leikrits á framgangi við
venjulegar aðstæður, má mjög á
það líta, að sum leikrit eru betur
til þess fallin að þau hlíti að
stæðum útvarpsflutnings en svið
setningar, og þeim leikritum
hentar sviðslestur, svo sem bezt
verður á kosið.
Ég tel, að leikrit Halldórs Þor
steinssonar, það sem hér er um
rætt, sé tvímælalaust í þeim
flokki, og því sérstakur fengur að
fá að njóta þess í þessum bún-
ingi.
Halldór Þorsteinsson hefur
ekki sent frá sér leikrit fyrr en
nú, og að sjálfsögðu ber verk
hans þess mikil merki, að byrj-
andi er að verki, en þess gætir
ekki eins í þeirri flutningsaðferð
sem hér var notuð, eins og vænta
mætti að fram kæmi, ef um venju
lega sviðsetningu væri að ræða.
Leikritið er ekki nógu leikrænt
samtölin á köflum of langdregin
og flöt, til þess að þau nytu sín
í viðamiklum umbúðum, en í nekt
sinni verða þau trúverðug að
mestu og menn eiga auðvelt að
halda vöku sinni, svo ekki fari
mikið íorgörðum.
Leikritið ristir ef til vill ekki
diúpt, en kjarni þess er þó okkur
mjög viðkomandi og sannaHega
ástæða til að staldra við og hug
leiða spurningar Halldórs um
samskipti stórþjóða og smá-
þjóða og afstöðu okkar hinna
„fáu, fátæku og smáu“, til hinna
„stóru“. '■?
Eins og oft vill verða hjá byrj
endum í leikritun, sem liggur
vandamál á hjarta, hættir Haíl-
dóri við að leggja málpípum sín
um of mikil glamuryrði í munn,
án þess að þau verki verulega
sannfærandi, þetta var áberandi
í hlutverki því, sem Róbert Arn
finnsson hafði á hendi og var til
lýta.
Hlutverk Herdísar — Ásta hin
„ameríska" er aftur á móti all
vel úr garði gert þó það sé öfga
fullt á köflum.
Önnur hlutverk skulu ekki hér
rædd.
Þrátt fyrir ýmsa áberandi galla
byrjandans, ber þó leikrit Hall-
dórs það með sér, að hann hefur
unnið það vel og lagt í það mikla
vinnu og óhætt er að íreysta því,
að Halldór muni ekki bregðast því
trausti, sem reykvízkir leikhús
gestir sýndu honum með móttök
um þéim, sem leikrit lians fékk í
Tjarnarbæ.
Ég mun vera fáorður um flutn
ing verksins. Hann var yfirieitt
vel af hendi leystur og bar þó
flutningur Herdísav Þorvalds-
dóttur af. Margrét Auðuns hin
níu ára leikkona, gcrði sínu hlut
verki góð skil, en var of lágróma.
En þess er að vænta, að hún eigi
eftir að kom við sögu í íslenzkum
sem einn af vinum hans hafði
skrifað, féll í hendur bandarísku
leyniþjónustunni. Bréfið er talið
áreiðanlegt og þar eð það bregð
ur nokkru Ijósi á þær aðferðir
sem beitt er til að koma fram
pólitískum hefndum í Rússlandi
Krústjovs, skal hér getið helztu
atriða bréfsins, eins og þau
koma fram í bandaríska tímarit
inu NEWSWEEK.
3. júlí 1957 — Shepilov rekinn
úr forsætisnefnd og miðstjórn
kommúnistaflokksins.
7. júlí — Bók hans „Utanríkis
stefna Sovétríkjanna", sem var
nýkomin út, tekin úr umferð.
15. júlí — Prentun hinnar nýju
útgáfu sovézku alfræðiorðabók-
arinnar stöðvuð og nafn og ævi
saga Shepilovs numin á brott.
Einnig í júlí — Shepilov svift
ur hershöfðingjatign sinni. Neit
að um meðferð á magasári f
spitalanum í Kreml og er lagð
ur á Botkinspítala.
Nóvember — Shepilov sendur
til Frunze i Khirgíziu sem for
stjóri efnahagsmáladeildar vís-
indaakademíunnar þar á staðn
um — sem sagt í útlegð.
Júní 1958 — Lækkaður í tign
niður í aðstoðar-forstjóra deild
arinnar.
Desember — Öll útgefin verk
Shepilovs bönnuð í sovézkurn
söfnum.
Marz 1959 — Vikið úr vísinda
akademíu Sovétríkjanna.
2. marz — 12. júní — Lagður
inn á Solovetski taugasjúk-
dóma spítalann, þar sem lækn
ar töldu hann „öryrkja“ í eitt
ár með 60 rúblna biðlaunum á
mánuði.
13. júlí — Leystur um tima frá
skyldum sínum í stofnuninni
í Frunze, snéri Shepilov aftur
til íbúðar sinnar í Moskvu, íbúð
10 í Leninsky Proyesd 13.
September — Fyrirskpað að
sleppa íbúð sinni í Moskva og
snúa aftur til Frunze.
Október. — Flokksleiðtoginn í
Khirgízíu, Iskhak R. Rassakov
rekur Shepilov frá störfum við
stofnunina og sendir hann á
samyrkjubú. Shepilov neitar að
hlýða skipuninni.
Það síðasta sem fréttist af Shepl
lov, var, að hann hefði verið
, .úrskurðaður oligophrenískuv"
og sendur aftur á taugaspítala.
Oligophrenískur er annað orð
yfir geðbilaður.
leikhúsum í framtíðinni og marka
ég það af fleiru en því, sem ég sá
til hennar að þessu sinni.
Einn stórgalli var þó á flutningi
margs þessa ágæta fólks, sem
hlutverkum gegndi. Svo virtist,
að þa“ð þyldi illa að líta af blöðum
sínum og hætti þá til að tapa a£
þræðinum.
Gríma hefur hér bryddað upp
á nýjung, sem ekki má niður fella
og hafi hennar menn þökk fyrir.
Högni Egilsson .
4 17. apríl 1962 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ