Alþýðublaðið - 20.12.1962, Blaðsíða 3

Ste Katanga
sjálfstætt
Briissel, 19. des.
(M'B-AFP).
Albert Schweitzer, mannvinur
inn frægri, hehnspekingnrinn og
læknirinn hefur látið í sér heyra
um Kongó-vandamálið. Kveðst
hann vera þeirrar skoðunar, að
Katanga eigri fullan rétt á því að
vera sjálfstætt ríki. Þegar Belgir
létu af stjórn í Kongó og það
heimti sjálfstæði sitt, var í eðli
sínu ekkert afmarkað svæði þar til
er vera skyldi sjálfstætt ríki. Því
hefur Katanga og hafði fullan rétt
til að verða sjálfstætt ríki, að því
er Schweitzer segir.
Schweitzer gagnrýnir mjög
Sameinuðu þjóðirnar fyrir afskipti
þeirra af málefnum Kongó. Mót-
mælir hann einnig harðlega af-
stöðu Bandaríkjanna til Kongó-
málsins sem og því að þau og SÞ
skuli beita Katanga hörku til að
það sameinist Kongó. Segir hann
m. a. að óskiljanlegt sé að erlent
ríki (Bandaríkin) skuli nú á tím-
um heyja stríð við Katanga til að
þvinga með því Katanga til að
borga öðru kongósku ríki skatta.
Hlýtur maður að undrast að nokk-
urt menningarríki skuli taka þátt
í slíku.
Þá lýsir Schweitzer yfir undrun
sinni yfir því, að samtök Samein-
uðu þjóðanna skuli bindast sam-
tökum við hið útlenda ríki (Banda
ríkin). Það er ekki verkefni SÞ
að heyja styrjöld, segir Schweitz-
er. Belgiska Kongó er ekki leng-
ur til. Frá þjóðréttarlegu sjónar-
miði er Katanga sjálfstætt ríki,
enda þótt Paul Henri-Spaak utan
ríkisráðherra Belgíu sé á öðru
máli, sagði Schweitzer að lokum.
ALBERT SCHWEITZEB
29 voru
drepnir
Buenos Aires, 19. des.
NTB-AFP.
Samtals 29 fangar og fanga
verðir voru drepnir í dag í
ViIIa de Voto-fangelsinu í
nágTenni Buenos Aires í blóð
ugasta uppþoti er orðið hef-
ur í fangelsinu. Tíu fanga-
verðir voru drepnir af föng-
unum, er höfðu tekið þá
sem gísla, en nítján fangar
voru drepnir, þar á mcðal
foringi þeirra, Hugo Urans-
lajan. Bardaginn stóð í 12
klukkustundir. Svo ákafnr
var bardaginn, að fimm lík
voru nær óþekkjanleg af
skotum að bardaganum lokn
um. Foringi fanganna, 29
ára gamall morðingi, hafði
enn höndina kreppta um
byssuna, er hann hafði skot-
ið gíslana með.
Enn er ekki vitað með
vissu um orsök uppreisnar-
innar, en talið er, að aðbún-
aður í fangelsinu hafi átt
hlut þar að. Merki um að
hún skyldi hefjast gaf vöru-
bíll með flautu sinni, er
hann ók framhjá fangelsinu.
I GÆK HOFST fundur
þeirra Kennedy Bandaríkja-
forseta og Macmillan forsæt-
isráðherra Breta í Nassau á
Bahama-eyjum. í fylgd með
þeim eru ýmsir nánir sam-
starfsmenn þeirra, þar á
meðal þeir tveir, er sjást hér
takast í hendur. Þeir eru (t.
h.) Pcter Thorneycroft, vara
utanríkisráðherra Breta og
McNamara, varnarmálaráð-
herra Bandaríkjanna. Lengst
til hægri er Thomas K. Fin-
Ietter, ambassador Banda-
ríkjanna hjá Atlantshafs-
bandalaginu. Myndin er tekín
á ráðherrafundi bandalags-
ins í Paris í síðustu viku.
itWWWWMWWMWVWWM
Nassau, 19. des. (NTB-Reuter).
Þungamiðjan í ræðu Macmillans
forsætisráðherra Breta, er hann í
dag hóf viðræður sínar við Kenn-
edy Bandaríkjaforseta á brezku
Bahamaeyjunum, var staða Stóra-
Bretlands sem sjálfstæðs kjarn
veldis og staða þess sem þýðingar-
mikils aðila að heimsstjórnmálun-
um. Að því er blaðafulltrúi fund-
arins segir, gerði forsætisráðherr-
ann forsetanum fullkomlcga ljóst,
að Stóra-Bretland er staðráðið í að
Aukaþing vegna
fjárhagsvandræöa
New York, 19. des.
NTB-Reuter.
Fjárhagsnefnd Sameinuðu
þjóðanna samþykkti I dag tillögu
frá fulltrúum Skandinavíu í nefnd
inni um að Sameinuðu þjóðirnar
verði kallaðar saman til aukaþings
í vor til þess að freista þess að
finna Iausn á fjárhagsvandræðum
samtakanna. Ennfremur sain-
þykkti ncfndin tillögu um að U-
Thant framkvæmdastjóri SÞ skuli
fá tíu milljónir dollara á mánuði
til reksturs SÞ-Iiðinu í Kongó og
eina og hálfa milljón dollara mán
aðarlega til reksturs SÞ-Iiðinu í
Austurlöndum nær.
Tillaga skandinavisku fulltrú-
anna var lögð fram af sendinefnd
Noregs. Ambassador Noregs, Rolf
, Hancke, hélt því fram í ræðu
sinni, að fjárhagsvandræði SÞ
væru svo alvarleg og þýðingarmik-
il, að nauðsyn bæri til að halda
sérstakt þing samtakanna, er ein-
göngu fjallaði um þau. Aðeins
með þcim hætti er hægt að búazt
við að unnt verði að útvega fé til
reksturs samtakanna og framtíð
þeirra verði þar með tryggð, sagði
hann.
halda áfram að vera sjálfstætt
kjarnveldi og eiga sín eigin kjarn-
vopn, þannig, að landið verði á-
fram eitt foryzturíkja Atlantshafs-
bandalagsins. Stóra-Bretland vill
samt sem áður halda áfram sínu
nána samstarfi við beztu banda-
menn sína, jafnframt því, sem
ríkið vill halda í tilveru sina sem
FRETTIR í, :
STUTTU MÁLI
Hong Kong, 19. des.
NTB-Reuter.
U-2-njósnaflugvélar, sem Þjóð-
cmissinnastjómin á Formósu
hefur undir höndum, hafa á ný
tekið upp þann hátt, að fljúga inn
yfir meginland Kína í njósna-
skvni. Þessar vélar hafa lengi
vel verið staðsettar á Formósu en
hífa hins vegar ekki haldið uppi
flugi sínu síðustu þrjá mánuði
vegna dularfullra sprenginga, er
urðu skömmu áður í nokkrum vél
um bessarar gerðar er voru í eigu
Formésu-stjómarinnar.
Briissel, 19. des. NTB.
Walter Hallstein, formaður
framkvæmdanefndar Efnahags-
hnndalagsins, lýsti því yfir í dag,
að eTte-an veginn væri víst að samn
ingom Breta við bandalagið lyki á
næsta ári, þ. e. 1. janúar 1964.
Aræri bá miðað við að samning-
arnir gengju sinn vana gang.
sjálfstætt kjamveldi, að því er Mac
millan er sagður hafa sagt Kenn-
edy.
Skybolt-málið kom til umræðu
jafnskjótt og þjóðarleiðtogamir
höfðu setzt við fundarborðið, en
það snýst um það hvort Banda-
ríkjamenn skuli hætta gerð Sky-
bolt-flugskeytanna, en Bretar
höfðu gert samninga við þá um
smíði þeirra og ætluðu siðan að
búa heri sína þeim. En Bretar
hafa undanfarið miðað mjög alla
uppbyggingu hersins við það, að
þeir fengu þessi skeyti.
Ekki hafði náðst samkomulag
um mál þetta f kvöld, er fundi
lauk. Einn þeirra möguleika er
ræddir voru, var sá, að frekari
gerð Skybolt-skeytanna færi fram
á vegum Breta sjálfra, ef til vill
með stuðningi frá Bandaríkjunum.
Kennedy Bandaríkjaforseti hefur
látið í Ijós, að hann skilji sjónar-
mið Breta mjög vel og hefur hann
ekkert sagt er kynni að gefa til
kynna, að hann hyggist reyna að
telja Breta á að hætta við sín
eigin kjarnvopn. Báðar þessar
þjóðir eru sagðar sammála um
það, að vinna bera að því að hinir
sjálfstæðu kjamherir verði brædd
ir saman í marghliða Atlantshafs-
bandalagsher. Era menn sammála
um þetta grundvallarsjónarmið.
Bandariskar heimUdir gefa 1
skyn, að Kennedy muni, hvað sem
öðra líður, biðja brezku ríkisstjóm
ina að annast stærri hlut fjármuna
þeirra er þarf til að gera kjarn-
vopn fyrir Bretland sjálft, hvort
sem þau vopn verða Skybolt-flug-
skeyti, Hound dog eða Polaris-
skeyti.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 20. des. 1962 3