Alþýðublaðið - 06.04.1963, Blaðsíða 2

!
4
imatjðrar: Gióli J. AstÞðrsson (áb) og benedikt GröndaL—ASstoSarritstjðrl
pjövgviu GuCmundpeon — Fréttastjðri: Sigvaldi Hjálmarsson. — Simar:
14 900 - 14 JOJ — 14 003. Auglýsingasími: 14 906 — ASsetur: Alþýðuhúsið.
— Pren'smiðja Alþýðublaöftns. Hverfisgötu 8-10 — Askriftargjald kr. 65.00
4 mánuði. t lauaiiulu kr. 4 00 eint. Otgefandi; Alþýðuflokkurinn
Umferðin
ENN SLÆR ÓHUG á landsmenn, er fnegnir
iberast um slys í umferðinni, meiðsli og dauða
barna og fullorðinna og milljónatjón á ökutækjum.
Menn ispyrja: Eru öll þessi slys óhjákvæmi'leg?
Svarið hlýtur að verða neitandi.
Hér á landi eru götur og vegir í því ástandi,
að hivergi nærri svarar kröfum umferðarinnar.
Víða vantar gangstéttir, götulýsingu, umferðaljós
og önnur merki. í þessum efnum verður þjóðin að
gera stóráta'k og hefðu ný lög um vega- og gatna-
gerð verið góð byrjun. En skammsýnir stjórnmála
rnenn hafa hindrað þær framfarir að þessu sinni.
í öðru lagi skortir mikið á umferðamenningu í
hugum fólksins sjálfs. Verður að stórauka umf erða
Ikennslu í skólum til þess að bjarga komandi kyn-
slóðum frá því hættulega öngþveiti. sem ríkir í
þessum málum í dag. Jafnframt verður að efla um
ferðareftirlit og hafa ströng viðlög, ef reglur eru
brotnar og fólki stofnað í hættu.
! i Bílamir streyma nú til landsins og hafa fá um
boðt við eftirspurn. Virðist bílafjöldinn ætla að
aukast mun hraðar en bjartsýnustu menn áttu von
á. Við það verður enn ríkari nauðsyn en áður að
grípa til aðgerða fyrir umferðina.
8 vikur til kjördags
ALÞINGI á nú aðeins tvær vikur eftir, ef þing
jstörf ganga að óskum. Er búið að ákveða kjördag
■9. júní, svo að rúmar 8 vikur eru til 'kosninga. Verð
ur kosningabaráttan stutt, að svo miklu leyti sem
hún er ekki þegar hafin. Er það vafalaust skynsam
siegt, iþví kjósendur kaera sig ekki urn, að þau átök
jstandi marga mánuði og getaivafalaust tekið ákvarð
anir varðandi atbvæði sitt, þótt frestur sé 8 vikur
' Jen ebki 12—16.
A síðari árum hefur margt breytzt í þjóðlífi
okkar, meðal annars í þá átt, að sumarstörf og sum
arhættir hefjast fyrr en áður. Þannig fara bátar
fyrr á síldveiðar, sumarleyfi og ferðálög hefjast
fyrr. Af þessum sökum er hentugra að kjósa til
Alþingis nokkrum vikum fyrr frekar en síðar, þar
«ð fieiri landsmenn eru á heimilum sínum, þar
jsem þeir eiga kosningarétt, í byrjun júní en í lok
mánaðarins.
Kosningabaráttan hefst nú með fullum krafti.
■Mun hver flokkur 'heita á landsmenn til stuðnings,
á kjördag hljóta sinn dóm.
"! Alþýðuflokkurinn gengur bjartsýnn og hug-
djarfur til þeirra átaka, sem eru framundan. Með
jgóðu starfi allra áhugamanna um jafnaðarstefn-
unna mun dómurinn á kjördag verða flokknum
’hagstæður.
I
£ 6. -epríl 1963 — ALÞÝ0UBLADI0
ir Hjartsláttur lands og fólks.
ir Stórvirki finnska skáldsins.
ýf Skáldsagan í endurnýjan tímans.
i íc Ummæii HKL í fyrra.
'MIIIMMillllllMHMMMMMMMilMIIMIIUHMIMMIMMMIIMMMIiMIMIMMIMIMHMMPlMMMMIMMIMMMMmiMiiMMMMMMMiMil
5, veru eru þessar sögur blómi skáld-
I sagnanna, en hinar, sem oft snúasl
um sálarlíf örfárra persóna, sem
í raun og veru eiga sér hvergi sta3
í sjálfu mannlífinu, aðeins hjóm
á borð við þær, þó að þær kunni,
á stundum að vera snjallar.
ÉG HEF UNDANFARIÐ lesið
þr jár skáldsögur finnska rithöfund-
arins Linna, sem lilaut Norður-
landaverðlaunin i bókmenntum i
vetur. í raun og veru er þetta ein
skáldsaga þó að í þremur sjálf-
stæðum bindum sé. Þetta er stór-
virki. Sögurnar lýsa finnsku þjóð-
lífi í nær öllum myndum þess um
hálfrar aldar skeið. Umkomuleysi
og kúgun, striti og stríði aimúgans
og uppreisn hans, styrjöldum við
bjarndýrið í austri og gjörbreyting-
um í atvinnuliáttum og iifnaði.
MAÐUR FINNUR hjartslátt
landsins og fólksins, sem það bygg-
ir. Þetta er einhver stórbrotnasta
skáldsaga, sem ég hef lesið fyrr
og síðar. Hún er hins vegár á köfl
um erfið vegna þess að þýðandinn
á sænsku hefur reynt að stæla
tungutak persóna Linna, en það
er ástundum skrifað eftir fram-
LEIKDÓMUR
burði á finnskunni, og síðan yfir-
fært á sænskt talmál einhversstað-
ar í Finnlandi.
SAGA SKÁLDSÖGUNNAR er
ekki búin, og því síður öld hinnar
þjóðfélagslegu skáldsögu. Hér stíg
ur Linna fram, miðaldra rithöfund
ur og sendir frá sér eitt mesta bók-
menntaafrekið á Norðurlöndum.
Han fetar á vissan hátt í fótspor
Andersen Nexö, eins og hann kom
fram í Pelle Erobreren og í Ditte
Menneskebarn. Þó álít ég að bækur
Linna séu safameiri, spenna bóka
hans sterkari, en humanieminn
ef til vill ekki eins heitur.
BÆKUR KAARE HOLT í Nor-
egi eru a£ sama toga spunnar og
bækur Linna. Kaare Holt er yngri
en finnski rithöfundurinn. Bækur
hans eru stórbrotnar þjóðfélagsleg-
ar skáldsögur. Enn eru þær við-
fangsefni beztu rithöfunda samtím
ans. Það er gott, því að í raun og
HALLDÓR KILJAN LAXNE3S
sagði fyrir nokkru í viðtali við
fréttasl'jóra útvarpsins, að saga
skáldsögunnar væri búin að vera
— og þó sérstaklega hinar sósíölu
skáldsögunnar væri búin að vera
isambandi við þessi fráleitu um-
mæli, enda hafði skáldið bætt því
við, að það væri tæmt efai, sem
skáldsaga gæti um fjallað. — Ég
spáði því þá, að skáldið myndi
fljótlega komast að raun um, að þó
að því hefði virzt þetta sannleikur
þennan dag, þá myndi það jafn-
vel sannfærast um annað, strax á
morgun. |
IVIÉR SÝNIST og að reynslan
sanni þetta. Og ég endurtek það
enn, sem ég sagði þá, að Halldór
Kiljan Laxness á enn eftir að skr.fa
ágætar skáldsögur — og þar á
meðal þjóðfélagslegar skáldsögur
enda eru allar sögur hans nátengd-
ar þeirri skáldsagnagerð. Við bíð-
um og sjáum hvað s
Hannes á horninu.
Frh. úr Opnu.
herzlumuninn til að úr yrði mjög
góð túlkun. (Kraftinn skorti).
Þura gamla er leikin af Sigríði
Einarsdóttur og gerði hún því verk->
efni allgóð skil, var þó heldur mik-
ill upplestrarbragur á framsögn-
inni, en hreyfingar góðar.
Steinunni konu prests leikur
Líney Bentsdóttir og tókst ekki
að halda striki sínu til enda (rödd-
in var of slöpp, svipbrigðin sömu-
leiðis, byrjaði þó vel);
Hjálmar garmurinn Tuddl er
skemmtileg fígúra í meðferð Ara
Káras'onar, en þó mjög ofleik-
inn og röddin hverfur allt of mik-
ið í skegg hans og eigin barm.
Siguxður Jóhannesson leikur
Grím meðhjálpara. Hann var mjög
Isjálfum sér samkvæmur, uppmálað-
ur guðsorðasnakkur, lítill karl með
stórá tungu. Fór haglega með hlut-
verk sitt.
Son hans, Egil, leikur Ásmundur
Guðmundsson og sómdi sér þarna
sýnu betur en í Höfuð annarra fyr-
ir skemmstu. Ánahættir hans urðu
þó nokkuð leiðigjarnir til lengdar
og ofleiknir.
Engu að síður sýndi hann margt
skemmtilegt.
Bjarni á Leiti er leikinn af Guð-
mundi Gíslasyni. Túlkun hans'var
þróttmikil og traust. Raddbeiting
góð.
Hallvarð Hallsson leikur Karl
Sæmundsson, persónan, sem hann
skapaði varð afar sérstæð, en Karl
vantaði lierzlumuninn til að hún
yrði samstæð og sannfærandi. Kæk
irnir báru hann ofurliði, röddin
fylgdi ekki alltaf tilburðunum og
ástandi hans.
Enn eru þá ótaldir nokkrir leik-
arar, sem höfðu á hendi minni
hlutverk.
Leiktjöld málaði Hafsteinn Aust-
mann og voru mjög misgóð, úti-
hliðartjöldin verst, stofa klerks
bezt (að undanskildum hurðunum).
í heild er liin ágætasta skemmt-
un að þessari sýningu.
■ Ilögni Egilsson
Útgerðarmenn
Höfum fyrirliggjandi j
hin vinsælu 1 í
NÆLON
þorskanet j
FRÁ ,K.Í
KRISTIANDS
FISKEGARNS-
FABRIK újjj
L. ANDERS£N HF.
Ilafnarhúsinu. — Símar 13642 og 10671.
HOSGÖGN
SENDUM I PÖSTKBÖFU
ELEKTROLUX UMBOÐIÐ
IAUOAVEG i9 SlMI J620>.
STERK OG
STÍLHREIN
KÓNISKT
KRÓMAÐ
PÓLERAÐ
STÁL