Alþýðublaðið - 30.04.1963, Blaðsíða 4

Minningarorð:
Þorkell Þorkelsson
í dag verður gerð útför Þorkels
Þorkelssonar fulltrúa hjá Trygg-
ingastofnun ríkisins, sem létzt í
Landspítalanum aðfaranótt föstu-
dagsins 19. þ.m. 64 ára að aldri.
Þorkell fæddist 8/2 1899 í Gerö-
iskati í Sandvíkurhreppi, sonur
Jijónanna Þorkels bónda þar og for
manns Þorkelssonar og konu hans
Sigríðar Grímsdóttur sýslunefndar-
manns í Óseyrarnesi Gíslasonar.
Ólst Þorkell þar upp í glaðværum
systkinahópi við rúman fjárhag.
IVfun hann hafa unnið öll algeng
sveitastörf í uppvextinum, en eitt
hvað einnig fengist við afgreiðslu-
Étörf í verzlun eftir að fjölskyldan
íiuttist út á Eyrarbakka. Hugur
hans stóð til mennta og settist
hann í Menntaskóla-Reykjavíkur
1918. Lauk hann stúdentspróíi vor-
--ið 1921 og innritaðist í iæknadeild
haustið eftir.
t Ekki átti þó fyrir honum að
4iggja að Ijúka embættisprófi. Á
J|)essum árum hjuggu berklar mórg
skörð og stór í raðir stúdenta.
l'ar Þorkell einn þeirra ,sem hvarf
frá námi af þessum sökum. Þá var
tafsamt að bægja þessum vágesti
frá, og ekki gott að fá hentuga
yinnu fyrir þá, sem höfðu skerta
etarfsorku í þá daga. Það var því
ckki fyrr en haustið 1936 að hann
sótti um og fékk starf hjá Sjúkra-
samlagi Reykjavíkur og fluttist síð
an til Tryggingastofnunar ríkisins.
Þar vann hann til dauðadags. Það
hef ég fyrir satt, að hann hafi
unnið öll sín störf frábærlega.
i Þetta er fáorð frásögn af 27 ára
etarfi, en hvernig var maðurinn,
sem vann störfin? í sjón var hann
frxður, góðiegur og brosmildur. Á
vöxt í hærra meðallagi og grannur
alla tíð. Leyndi sér ekki að hann
hafði lagt stund á íþróttir, þó
iangt væri um liðið. Hann var frá
fcær fimleikamaður á stúdentsárum
cínum, og í spretthlaupum var
hann sigursæll á sama tíma. í við-
tnóti var hann hlýr og ræðinn í
toezta lagi. Þótti öllum gott að
Lala við hann, jafnt ungum sem
gömlum, konum sem körlum. Hann
las mikið og var víða heima. Hljóm-
listaunnandi var yhaijn miiill, og
jsetti sig aldrei úr færi að hlýða
á hljómleika. Gilti þá einu, hvort
t boði var söngur eða hljóðfæra-
leikur. Sjálfur lék hann á píanó
.sér til gagns og vinum sínum til
ánægju. Söngmaður var hann góð-
txr. Engan skyldi þvi undra, þótt
liann væri kær vinum sínum og
iStarfsfélögum.
. Þorkell bjó bjá Elínu systur sinni
-og mági Vaidimar Þórðarsyni kaup
manni. Þótti Þorkeli mjög vænt
um systkini sín öll, en þau Elín
voru alveg sérstaklega samrýmd.
Ást hennar og umhyggja létti hon
um áreiðanlega þessa síðustu legu,
þar sem von og vonleysi skiptust
svo ört á. Ástvinum Þorkels sendi
ég mínar innilegustu samúðar-
kveðjur og bið þess -ð
Drottinn minn gefi dánum ró,
en hinum líkn sem lifa.
Örn Ingólfsson.
EINMÁNUÐUR 1963 mun verða
mönnum lengi minnisstæður.
Hörmulegar slysfarir hafa að
höndum borið og óvenjumargir
menn hafa látizt á sóttarsæng
fyrir aldur fram.
Einn í þeirra hópi er borinn
til grafar í dag, Þorkell Þorkels-
son, fulltrúi hjá Tryggingastofn-
un rikisins.
Þorkell var fæddur í Gerðiskoti
i Sandvíkurhreppi hinn 8. febr-
úar 1899, sonur hjónanna Þor-
kels Þorkelssonar, útvegsbónda
á Eyrarbakka og síðar í Reykja-
vík, og Sigríðar Grímsdóttur
Gísladóttur frá Óseyrarnesi. Að
Þorkeli standa í báðar ættir
traustir sjósóknarar og myndar-
bændur af Bergsætt.
Árið 1918 innritaðist Þorkell í
Menntaskólann og tók þaðan stúd-
entspróf vorið 1921 og hóf nám
í læknisfræði við Háskóla íslands.
Á þessum árum mun Þorkell
hafa mikið stundað íþróttir og
þótt af bera í sumum greinum, en
á liáskólaárunum veiktist hann
og hlaut að hætta námi, og þó
hann næði nokkurri heilsu löngu
síðar, var þá svo langt um liðið,
að ekki var unnt að taka upp
þráðinn þar, sem frá var horfið.
Árið 1936 réðist hann til starfa
við alþýðutryggingarnar, sem þá
voru nýstofnaðar, fyrst hjá
Sjúkrasamlagi Reykjavíkur og
síðar hjá Tryggingastofnuninni
og þar vann hann, er hann lagð-
ist banaleguna. Hann iézt aðfara-
nótt 19. apríl sl. eftir þriggja
vikna þunga legu.
Þorkell heitinn var fríður sýn-
um og vel á sig kominn og mik-
ill söngvin, en allt þetta mun
lcynfylgja hans ættmenna, mun
hljómlistin hafa átt ríkastan þátt
í geði hans, enda var hann góður
söngmaður og lék mikið á hljóð-
færi.
Það sem okkur starfsfélögum
hans verður þó minnisstæðast var
sú prúðmennska og stilling, sem
einkenndi dagfar hans. Þorkeli
var hið mesta snyrtimenni bæði
í útliti og til allra starfa. Hann
flaustraði ekld vinnu af eins og
mörgum hættir við nú á tímum
hraðans, og var ekki ánægður
nema öll verk hans væru slétt og
felld, enda var hann skyldurækinn
og samvizkusamur starfsmaður.
Þó að Þorkell kvæntist ekki var
hann mikill fjölskyldumaður. Eft-
ir að faðir hans andaðist árið
1931, átti hann lieimili hjá frú
Elínu, systur sinni, og manni
hennar, Valdemar Þórðarsyni
kaupmanni, og voru systkinabörn
hans honum kær eins og væru þau
hans eigin börn, enda naut hann
og mikils ástríkis af þeirra hálfu.
Eg votta öllum ástvinum hans
innilega samúð mína.
Sverrir Þorbjörnsson.
MWWHUMtMMHHMMtWMIHUHUMIHMWMUMHMMMV
Pólverjar rangtú
mgauppreisn
VARSJA, í apríl (NTB-
Reuter). — Fyrrverandi rík-
issaksóknari ísraels, Gideon
Iíausner, sem gat sér frægð
ar í réttarhöldunum gegn Ad
olf Eichmann, hefur gefið í
skyn, að Póiverjar hafi gefið
ranga mynd af uppreisninni
í Gyðingahverfinu í Varsjá á
stríðsárunum.
Hausner, sem var formað
ur opinberrar nefndar frá
ísrael, er kom til Varsjá í
tilefni þess að 20 ár eru lið
in frá uppreisninni, sagði í
vikunni, að ummæli opin
berra aðila og blaða í Pól-
Iandi síðustu daga sýndu ekki
sanngirni.
Hann sagði, að ummælin
f jölluðu aöallega um hlið þá,
sem vissi að kommúnistum í
baráttunni og hjálp þá, sem
Pólverjar veittu þeim, sem
börðust í Gyðingahverfinu.
— Hín opinbera minning-,
arathöfn á 20 ára afmælinu
þokaði að nokkru leýti hinni
zíonísku hlið bardaganna í
Gyðingahverfinu í skuggann,
sagði Hausner.
Hann skýrði ennfremur frá
því, að ísraeiarnir hefðu átt
í erfiðleikum með að fá
pólska vegabréfsáritun áður
en lagt var upp í ferðina til
Varsjá.
— Að áliti okkar var okk-
ur ekki tekið af eins miklum
stórhug og við teljum að við
hefðum átt skilið, sagði hann.
Hann bætti við: — Þrátt
fyrir þetta er ég ánægffur
með að ég kom hingað og
það er mér til ánægju, að
minningin um þessar hetjur
og píslárvotta eru Pólverj-
um einhvers virði.
Minningarorö:
KJARTAN SÆMUNDSSON
forstjóri
Endurminningin merlar æ
í mánasilfri hvað, sem var,
yfir hið liðna bregður blæ
blikandi fjarlægðar,
gleðina jafnar, sefar sorg,
svipþyrping
sækir þing
í sinnis hljóðri borg.
Gr. Thomsen.
MIG setti hljóðan kvöldið sem
ég frétti lát vinar míns, Kjartans
Sæmundssonar, á flestu fannst mér
ég geta átt von, en ekki því, að
Kjartan væri svo fljótt horfinn af
sjónarsviðinu, en sláttumaðurinn
með ljáinn gerir ekki boð á und-
an sér.
★ t
Kjartan var fæddur á Ólafsfirði
6. apríl 1911, sonur hjónanna
Magneu Magnúsdóttur og Sæ-
mundar Steinssonar. Níu ára
fluttist hann með foreldrum sín-
um til Akureyrar, og 16 ára hóf
hann störf hjá Kaupfélagi Eyfirð-
inga, og starfaðl þar til 1942, að
hann fer til New York til starfa
á vegum SÍS, þar dvelur hann í 4
ár, en að þeim liðnum kemur hann
heim og tekur til starfa sem deild-
arstjóri í búsáhaldadeild SÍS, og
skömmu síðar sem fulltrúi fram-
kvæmdastjóra Innflutningsdeildar,
og um skeið framkvæmdastjóri
kjörbúðar SÍS í Austurstræti.
Hinn 1. október 1957 gerizt
hann svo kaupfélagsstjóri Kron,
þannig fórnaði hann Samvinnu-
hreýfingunni allri starfsæfi sinni,
og i miðri önn dagsir.s var hann
kallaður frá starfi, langt fyrir ald-
ur fram.
Kjartan var formaður Félags
kaupfélagsstjóra undanfarin ár.
Meðan hann var starfsmaður
SÍS, fór hann margar ferðir í við-
skiptaerindum til Austur-Evrópu
og víðar, á vegum hins opinbera,
en þá voru viðskipti öll mjög háð
milliríkjasamningum; kom hin
mikla viðskipta og vöruþekking
hans sér þá vel.
Öll þessi störf leysti Kjartan af
hendi með fádæma dugnaði og
samvizkusemi, en lengst mun starf
hans þó marka spor í starfsemi
Kron, sem tók stakkaskiptum
undir stjórn hans, og er nú á-
reiðanlega á meðal bezt reknu
verzlunarfyrirtækja í landinu, með
um 20 búðir, efnagerð o. fl. Kjart-
an gerði þá hluti í Kron, sem fáir
munu eftir leika, en það var t. d.
að loka gömlum búðum á laugar-
4 30. apríl 1963 — ALÞ7ÐUBLAÐIÐ
degi, og opna þær aftur sem nýjar
kjörbúðir á mánudegi, það þarf
mikinn dugnað og skipulagshæfi-
leilca til að gera slíka hluti, en þá
hafði Kjartan í ríkum mæli, enda
tókst honum á þessum stutta starfs
ferli í Kron að endurskipuleggja
allar þeirra búðir, og setja á stofn
margar nýjar. Okkur vinum hans
í nágrannafélögunum duldist ekki
það mikla starf, sem þar var unn-
ið, en við undruðumst hverju
hann gat afkastað, enda mun
vinnudagur hans oft hafa verið
langur, hann fór ekki heim kl. 5,
þegar skrifstofum er lokað, hann
vann ætíð lengur, oft mun hann
hafa unnið til miðnættis, og stund-
um lengur, vel mætti segja mér,
að meira en einn þurfi til að fylla
það skarð, sem nú er autt, það
gerir enginn meðalmaður, þar þarf
afburða mann til.
Þótt Kjartan ynni jafnan svo
langan dag hafði hann þó tíma til
að sinna vissum hugðarefnum,
hann las mikið góðar bækur, og
öðlaðist þannig staðgóða sjálfs-
menntun, svo góða, að undrum
sætti, hann hafði yndi af að fara í
bókaverzlanir og skoða það nýj-
asta sem þar var á boðstólum,
bæði á íslenzkum og erlendum
málum. Á ferðum sínum erlend-
slíkra bóka, og flutti heim sér til
fróðleiks og yndsauka.
Kjartan var stgr í sínum störf-
um, en stærstur hygg ég hann hafi
þó verið sem heimilisfaðir, hann
unni fjölskyldu sinni mjög, konu,
börnum og öldruðum föður, sem
nú hafa misst svo mikið.
Með Kjartani er í valinn fall-
inn einn bezti starfskraftur ísl.
samvinnuhreyfingar, en henni helg
aði hann allt sitt ævistarf, spor
hans þar munu lengi sjást, lengi
eftir að fennt er í spor samferða-
manna hans flestra,
Það bezt.a, sem sagt er um einn
mann, er, „að hann hafi verið
drengur góður”, ekki þekki ég
annan mann, sem það orðtæki á
betur við, hann var það í orðsins
fyllstu merkingu, aldrei heyrðist
Kjartan segja lastyrði um nokk-
urn mann, honum var tamara að
taka svari þess sem á var hallað,
þannig eru góðir drengir. Kjartan
var sérstæður persónuleiki, vel
menntaður, þótt ekki hefði hann
langt skólanám að baki, hann
náði góðu valdi á mörgum tungu-
málum og var fróður vel, það var
gaman að ferðast með Kjartani,
þar var hann alltaf hinn síkáti og
glaðlyndi leiðsögumaður, sem
minni reynslu höfðum í þeim efn-
um.
Kæri vinur. Nú þegar þú hefur
lagt upp í þína síðustu íerð, kveðj-
um við félagar þínir þig með trega
og söknuði, en minningin um þig
mun lifa með okkur. Við óskum
þér velfarnaðar á hinni nýju braut
þinni, þeirri braut, sem við allir
eigum framundan.
Kærri eiginkonu þinni, bömum,
öldruðum systkinum og öðrum að-
standendum sendum við innileg-
ustu samúðarkveðjur, og biðjum
Guð að styrkja þau og leiða.
Sveinn Kr. Guðmundsson.
Sængur
Endurnýjum gömlu sæng-
umar, eigum dún- og fiöur-
held ver.
Dún- og fiðurhreinsun
Kirkjuteig 29. shnl 33301.