Alþýðublaðið - 20.04.1961, Blaðsíða 7

SÍÐASTLIÐIÐ ár var talið
að um 250 íslenzk fiskiskip
hefðu stundað síldveiðar norð
anlands og austan og því mið-
ur mikill hluti þess flota við
lítinn orðstýr. Nú hafa bæzt
í flotann nokkuð af nýjum
skipum og gæti þá þessi tala
farið hátt á þriðja hundrað
skipa, sem hugðust stunda
slí'kar veiðar á sumri kom-
anda.
Síldin er ,.lotteri“ og eink-
um nú s. 1. 16 ár, eftir að hún
minnkaði göngur Upp að Norð
urlandinu. Margur báturinn
mun bera þung fjárhagsleg
sár frá s. 1. sumarvertíð.
En menn munu segja, er
nokkuð hér við að gera, verð-
ur ekki hver og einn að ráða
ferðum sinna skipa? Því má
bæði svara játandi og neit-
andi“.
Skip þau, sem venjulega
eru búin góðum tækjum til
síldarleitar, hafa góð veiðar-
færi og síðast en ekki sízt
góða aflamenn til forustu. fá
venjulega borgaða vertíðina,
þótt almennt sé léleg, og fjöldi
skipa sé lang frá því að fiska
fyrir kostnaði. Þetta á eink-
anlega við síðan síldin hætti
að vaða og farið var að veiða
eftir mælum.
Nú spyr ég: Hefur þjóðin
efni á að senda 250—300 skip
út í ævintýrið í ár? Er ekki
leið til að hafa eitthvert skipu
lag á notkun fiskiflotans í stór
um dráttum?
Nú er það vitað, að þegar
kemur fram j apríl og maí er
oft rroklínuafli við Grænland,
er það aðallega þorskur og
helzt sú veiði alla jafnan fram
eftir sumri meðan veður leyf-
ir. Sækja Færeyingar nú orð
ið mesta sína veiði þangað og
venka afiann í salt. Verð er
hátt á saltfiski í ár, líklega
10 til 11 krónur fob. pr. kg. af
fullsöltuðum þorski, pökkuð-
um. Væri nú ekki reynandi
fyrir íslenzka flotann að líta
á þessa leið — þ. e. a. s. að
hluta til.
Einnig held ég að stóru tog-
ararnir ættu að fara nokkrar
saltfisktúra til Newfound-
landsmiða. T. d. s. 1. ár öfluðu
bæði franskir og spænskir
togarar ágætlega á þeim slóð-
um, þar sem þorskmiðin þar
eru. Sum skipin gerðu „rek-
ord“-túra þarna. — Sjálfsagt
gætu stóru skipin okkar kom
ið með 4—500 lestir af salt-
fiski, ef afli byðst. Þorskveið-
in þarna ,r"’ miklu árvissari en
karfaveiðin, og mjög mikil
Hvað nú eftir lélega vertíð?
hætta á að skipin komi með
skemmdan karfa, þar sem
ekk er hirt um að ísa afla
fyrstu dagana í aluminium-
kassa, sem myndu bjarga
vöru frá skemmdum í flestum
tilfellum. Allir smærri bát-
arnir myndu frá 1. júní
stunda dragnótaveiðar og
humarveiðar, ef leyft verður.
Þá hafa Norðmenn stundað, á
tiltölulega litlum skipum, —
línuveiðar við Suðurland og
djúpt út af Norðausturlandi
á sumrum oft með ágætum
árangri.
Verð ég að þessu athuguðu
að segja að ýmsir aðrir mögu
leikar eru til, en að hætta
250—300 skipum á happdrætt
isveiðar eins og síldveiðarnar
eru fyrir marga. En eins og
áður er sagt, eru vel útbúin
skip með tækjum og veiðar-
færum og vönum síldarafla-
mönnum oftast nokkuð örugg
með afla og af'komu á síld-
veiðunum.
Ég vil nú leggja til að LÍÚ,
Fiskifélag íslands og bankar
þeir, sem lána til veiðanna,
athuguðu nú þetta mál gaum-
gæfilega, og geri sitt til að
stöðva það að svo að segja all-
ur flotinn — að undanteknum
stóru togurunum og skipum
undir 50—60 lestum — fari á
happdrættisveiðarnar.
Ef enginn aðili vil] skipta
sér af þessu, þá verða bank-
arnr, sem lána fé til veiðanna,
að hafa hér nokkur áhrif. En
ég held að allir geti verið sam
mála um að sagan frá s. ,1.
sumri má ekki endurtaka sig,
sem sé að 250 skip leggi út í
ævintýrið.
Þar sem síldin er að mestu
hætt að vaða og treysta verð
ur á hin hárnákvæmu mæli-
tæki og leikni og kunnáttu
skipstjóranna, þá sýnist mér,
að óbreyttum aðstæðum, hafi
skip, sem ekki hafa þetta fyr-
ir sig að bera, eigi ekkert er-
indi á síldveiðarnar. Og það
verður að gera þá kröfu til
bankastjóranna, að áður en
þeir veita lán til síldarútgerð-
ar við Norðurland og Austur-
land, verði þeir að vita hvort
skipin eru búin þeim tækjum,
sem nauðsynleg eru, til að
aflarvon sé.
Góð skip með góðum leitar-
mælum og góðum veiðarfær-
um, með vönum aflamönnum,
bregst sjaldan veiði og undan
farin ár hafa þeir dregið mik
ið í bú þjóðarnnar. En svo
eru það alltof mörg skip illa
útbúin með tækjum og veiðar
færum, sem lítíð hafa aflað
og útgerð þ-eirra orðið sorg-
arsaga.
Það má enginn skilja orð
mín þannig, að ég sé á móti
því, að stunda síldveiðar. —
Langt í frá. En allt kapp er
bezt með forsjá, svo er hér.
Og síldveiðigöngurnar við
Suðurland er gullnáma, sem
eflaust á eftir að gefa drjúg-
an skilding á næstu tímum,
en það er önnur saga.
Ég hef rætt þetta mál, sem
ég hef gert að umtalsefni hér
Framhald á 11. síðu.
✓
Alþýðublaðið — 20. apríl 1961 ^