Alþýðublaðið - 22.06.1963, Blaðsíða 2
OiaqðAiT: Giáll J. Asipörssor (ák) o» Benedlkt Gröndal.—ABstoOarrltstJón
BJÖrgvln GtiCmundsson - Fréttastjórl: Slgvaldl Hjálmarsson. — Simar:
SdBOO - U 30J — 14 903. Auglýstngasíml: 14 906 — ASsetur: AlþýSuhúslB
~ Vren-amiöja AJþíSublaCsins, Hverfisgötu 8-10 — Askrlftargjald kr. 65.00
5 ESánuöa- T lsLaaaölu kr. 4 00 etnt'. ÐtgefandJL' AlþýSuflokkurlna
Bylting blökkumanna
MIKIL TÍÐINDI hafa bori'zt frá suðurríkjum
Bandaríkjanna undanfarnar vikur, þar sem blökku
menn heyja óstöðvandi baráttu fyrir algeru jafn-
rétti við 'hvxta. Að þessu sinni ssekja blökkumenn
:svo fast fram á breiðum grundvelli, að amerísk
‘blöð tala óhikað um „byltingu blökkumanna".
Bkki er seinna vænna fyrir Bandaríkjamenn að
íleiða þessi mál til lykta og stíga þau skref, sem til
'þarf að allir borgarar þeirra, hvað sem líður hör-
undslit, njóti eins og sama réttar. Meðan þetta mál
! ier óleyst, hlýtur það að draga mjög úr siðferðileg-
■um styrk hinna frjálsu þjóða í þeim átökum við
íkommúnismann, sem framundan eru næstu manns
j aldra.
Ekki eru nema 107 ár, síðan æðsti dómstóll
i Bandaríkjanna taldi blökkumenn vera lakari kyn-
ístofn, óhæfan til samneytis ivið hvíta menn, eins og
fram kom 1 Dred Scott dómnum 1857. Næstu ár á
eftir var þrælastríðið háð um þessi mál, og undir
forustu Lincolns breyttist þetta iviðhorf. Þrælahald
i var lafnumið, blökkumenn fengu borgararétt og
1 bætt var í stjórnarskrá landsins ákvæðum til að
] tryggja þann rétt.TJndir aidamót taldi hæstiréttur,
að kynþættirnir væru jafnir, én mættu gjama vera
jí aðskildir.
Eftir þetta leið hálf öld svo, að ekki var stigið
alvarlegt skref á sviði löggjafar til að tryggja rétt
j blökkumanna, þótt lífskjör þeirra og menntun færu
lbatnandi. Þetta kyrrstöðutimahil er hin þunga
synd, sem Bandaríkin nu súpa seyðið af. Hvítir
suðurríkjamenn náðu svo sterkum tökum í stjórn
málum landsins, að umbótamenn þorðu ekki að
ganga í herhögg við þá af ótta við að ná þá aldrci
ikosníng til forsetastóls.
Ekki komst 'hreyfing á þessi mál fyrr en 1954,
þegar hæstiréttur 'bannaði aðskilnað kynþátta í
skólum. Kenningin um, að kynþættimir væru jafn
j ir, en mættu vera aðskildir, var nú loks kveðin í
kútinn, lenda hafði aðskilnaðurinn verið í góðu
j lagi, en jafnréttið meira eða minna gloppótt og oft
' á tíðum ekki nema nafnið tómt.
Sem betur fer virðist Kennedy forseti, sem
skrifaði bók um hugrekki stjórnmálamanna, hafa
' nokkuð af því til að hera sjálfur. Með hróður sín-
um, dómsmálaráðherranum, hefur hann sent þing
inu frumvarp, sem mundi ef samþykkt yrði ger-
breyta viðhorfi þessara mála. Pólitískar afleiðing
ar þess eru ófyrirsjáanlegar fyrir forsetann, enda
aðeins háíft annað ár til forsetakosninga. Samt hef
ur hann gert það, sem honum har. Hann reynir að
' bæta fyrir vanrækslusyndir hálfrar aldar, hvað
sem það kostar.
Hannes á Horninu segir:
Það, sem allir töluðu um
á þjóðhátíðadaginn
ÉG KOM í TVÖ ÞORP á þjóð-
hátíðardag-inn. Kyrrlát virðing
setti svip á bæði þessi þorp. Það
var enginn liávaði, enginn asi,
ekki drykkjuskapur á nokkrum
manni svo að ég yrði var við, ekk
ert glys, aðeins kyrrlátt starf að
sumu leyti gert af nokkrum van-
efnum, en jafnvel enn innilegra og
þjóðlegra þess vegna. Myndir úr
sögu þjóðarinnar, sem birtar voru
í öðru þorpinu, höfðu mikil áhrif
á unga, sem gamla.
ÉG TÓK EFTIE ÞVÍ, að allir
voru prúðbúnir, enginn virtist
skerast úr leik, jafnvel hellirign-
ing um stund liafði enginn áhrif,
jafnvel ekki á peysufatakonumar.
Ég dáðist að þeim einnig þess
vegna. — Ég talaði við margt
I’óststjórn Sameinuðu þjóðanna
sendi á markaðinn hinn 17. júní
þrjú flugfrímerki að verðgildi
6, 8 og 13 cents. Frímerkin á 6 cents
(teiknað af Clauda Bottiau frá
Frakklandi) og 8 cents (teiknað af
Geofge Hamori frá Ástfalíu) eru
sams konar og þau sem send voru
á markaðinn 26. apríl í ár, prent-
uð á póstkort og flugbréf. Frímerk
ið á 13 cents (teiknað af Kurt
Plowitz frá Bandaríkjunum) sýnir
fugl sem myndaður er af pálma-
blöðum. Litirnir eru blágrænn, rós
rauður og rauður. Þessi nýju írí-
merki er hægt að panta frá Europ-
ean Service of the United Nations
Postal Adminstration, Palais des
Nations, Geneva, Schweiz. Þann 1.
manna. Allir töluðu fyrst og
fremst um það samkomuiag, sem
tekizt hafði um nóttina og tilkynnt
hafði verið um morguninn. Allir
fögnuðu því. Ég spurði engan um
sjórnmálaskoðanir. Ég hygg að
þessi fögnuður hafi verið svo al-
mennur, að þar hafi ekki flokka-
skipan ráðið neinu um.
SÍLDVEIÐUNUM, atvinnuveg-
unum hafði verið bjargað frá stöðv
un yfir hábjargræðistímann. Það
var aðalatriðið — og þessi miklu
tíðindi gerðu fögnuð fólks á þjóð
hátíðardaginn miklum mun meiri.
Þetta var heilbfigð aðstaða. Hvað
réði þessari almennu tilfinningu?
Einmitt það, að þrátt fyrir harðar
deilur í stjórnmálum og kaup-
gjaldsmálum þá er sú tilfinning
merki til minningar um störf Sþ
á Vestur-Nýju-Guineu. — (Frá Sþ)
GÆSLUUÐ
Framhald af 13. síða.
Hussein, frænda imamsins, náðu
þorpinu, sem áður hafði verið á
vaídi komufcgssiruua en Egyptar
tóku það í febrúar.
Konungssinnar telja, að stjórn
El-Sallals (sem er nú í Bagdad)
mundi falla ef tekið yrði fyrir
hernaðarlega aðstoð Egypta. Þeir
telja einnig, að aðstoð Saudi-Ara-
bíu sé ekki lengur nauðsynleg.
Stríðsmenn imamsins hafa nægar
birgðir vopna og skotfæra, sem að
mestu hefur verið stolið frá Egypt-
um.
mjög rík, að við erum öll í sama
bátnum, að við erum öll undir ár
um, hver svo sem situr við stjórn
völin, að þjóðfélagsafkoman velt-
ur á okkur öllum hvaða starfi sem
við gegnum.
ÞESSA TILFINNINGU ber að
rækta. Það er lifsskilyrði fyrir
þjóðina í heild, að sameiginlegt
liiutverk okkar, eða réttara sagt
skilningurinn á því, aukist og
verði að framkvæmd, þjóðfélags-
legri samábyrgð. Það á að vera
hlutverk stjórnmálaflokkanna, eri
ekki fyrirgreiðsluspan, atkvæða-
kaup, því að fyrirgreiðslumar eru
ekkert annað en kaup á atkvæðura
og hreint ekkert betri en f gamla
daga þegar kosið var í heyranda
hljóði- og einstakiingar seldu at-
kvæði sín fyrir brennivínspela.
MÉR ER SAGT, að mjög hafl
borið á drykkjuskap unglinga síðla
kvölds á þjóðhátíðardaginn hér i
Reykjavík — og að stúdentar hafl
gerzt umsvifamiklir. Gleði þeirra
þennan dag þegar þýðingarmiklum
áfanga hefur verið náð í erfiðu
námi, er skiljanleg og sjálfsögð,
en það ætti að vera stolt þeirra,
að ganga á undan með það, að
sýna virðulega gleði, en ekki ó-
eðlilega Bakkusarkátínu. Hún verð
ur alltaf fölsk.
Ég TEK ÞAD FRAM, að ég var
ekki hér á þjóðhátíðardaginn, ea
allir, sem ég hef spurt, hafa gef
ið mér þessa skýrslu — og tekið
fram um leið ,að fullorðna fólk-
ið tugþúsundirnar, hafi komið
virðulega fram, — og nær enginn
maður, kominn til vits og ára, hafi
verið ölvaður. Það er þá, að
minnsta kosti ekki hægt að segja
annað, en að hinir fullorðnu hafi
gengið á undan með góðu for-
dæmi.
Hannes á horninu.
október koma á markaðinn ný frí-J
Ný frímerki frá S.Þ.
UTGERÐ ARMENN!
NÓTIN
TRYGGIR VEIÐINA
VIÐ
TRYGGJUM NÓTINA VTTV ALMENNAR TRYGGINGAR\
ÍUUMíVHMWMMIUMHIMMUMIMUMVMIMM MMMHHHHHHHMMHMHMHIMMIIMIHMI
£ 22. jiíní 1963 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ