Alþýðublaðið - 29.06.1963, Síða 9

Mikilhæf kona hefur einnig
hæfileikann til þess að láta öðr
um finnast, að þeir séu mikilhæf
ari. Hún gefur karlmanninum
þessa trú og lyftir honum hærra
en hann nokkru sinni dreymdi
um að hann gæti komizt. í fé
lagsskap mikilhæfrar konu
finnst manninum, að hann geti
gert þá hluti, sem hann hefur allt
af langað til að gera, en, sem hann
hefur hikað við að framkvæma
svo lengi sem hann var meðal
fjöldans. Hún verður ógleyman-
leg af því að það var hún, sem gaf
byr undir vængi draumanna.
Það er ekki mörgum konum
ætlað að móta alla þeirra samtíð
í krafti kvenleikans. En hver og
ein kona hefur möguleika á að
verða ógleymanleg þeim manni,
Maður nokkur er veikur og grun
ur leikur á því, að sjúkdómurinn
sé lífshættulegur. Á hann að líta
svo á, að skapadægur hans sé kom
ið? Og ef svo er, þýðir þá nokkuð
I að berja höfðinu við steininn.
I Það er forn trú að ævidagar
hvers manns séu fyrirfram ókveðn
ir. Hér er um að ræða eitt erfið-
verið „góðar“ 1 orðsins eiginlegu
merkingu. Þær voru kannski ekki
nein dyggðaljós, en þær voru heil
steyptar, hugrakkar og hjarta
hlýjar.
Sú kona, sem ekki hefur þessa
eiginleika til að bera, nær ékki
langt með töfrum sínum einumI(i
því að gæðin eru fegurri og end-
ingarbetri en allt annað. Smá-
munasemi, hatur, illska og græðgi
eru ekki lengi að setja ljót spor
á andlit konu.
sem hún hefur hrifið. Því að nún , ,
getur orðið sú kona, sem hann _°f h,eun
þarfnast, — sú kona, sem veitir
honum frið hugans og andans
styrk. Því meir, sem konan leit-
ast við að lifa í samræmi við
sjálfa sig, því hlýrra, sem hjarta
hennar slær, því umburðarlynd
ari sem hún er við aðra, því auð-
ugri og einlægari sem hugur
hennar og sálarlíf er, þeim mun
ó'gleymanleg/ri áhrif mun hún
hafa á þá veröld, sem henni er
kjörin.

speki, sem sé eðli örlaga og forlaga.
Forlagatrúin var sterk meðal ís-
lendinga í fornöld, en með kristn-
inni breyttist hún í forsjónartrú.
|Á þessu tvennu er nokkur munur.
Rammur forlagatrúarmaður er
samjfærður um, að bæði líf og
dauði sé fyrirfram ákveðið, og ekk
ert þýði fyrir manninn, að reyna
að ráða neinu um örlög sín. For
sjónartrúin lýsir sér aftur á móti
í þeirri fullvissu, að guð vaki yfir
örlögum manafjins, án þess að
svipta manninn sjálfan ábyrgð
sinni. Manninum beri að heyja sína
lífsbaráttu á öllum sviðum, og hve
nær sem Guði þóknist að ’taka aft
ur það líf, sem hann hefir gefið
manninum, sé það í kærleika gjört.
Ég hef oft fengið tækifæri til að
kynnast því, hve forsjónartrúin er
sterk hjá íslendingum. Ég minnist
t.d. aldraðra foreldra, sem misstu
son sinn í sjóinn. Þau sögða við
mig: „Það er þungbært fyrir okkur
að taka þessu, en við trúum því, að
þetta hafi átt svona að fara, af
því að það væri honum til góðs“
Þessi orð voru sögð með mikilli
rósemi og vafalaust af fullri sann-
færingu. Samt efast ég ekki um, að
þau hefðu talið sjálfsagt að reynt
væri til hins ýtrasta að bjarga :ífi
sonar þeirra, hefði slíkt verið mögu
legt. Ég hygg, að sjúklingur, sem
hefur grun um, að hann sé lífs-
hættulega veikur, hljóti í flestum
tilfellum að hugsa líkt og þessi
hjón, ef hann trúir á forsjón á
annað borð.
Maðurinn, sem leggur fyrir mig
spurningarnar, segir, að „grunur"
leiki á, að sjúkdómurinn sé ífs
hættulegur. í því felst, að enu sé
von um lengra líf. Kristmann Guð-
mundsson skáld sagði einu sinr.i
þessa setningu: „Meðan vonin iiiir
er lífs von.“ Margur tíeyr íyrir
tímann, af því að hann hefur giat
að lífsvoninni. Og víst er um það
að margur hefur orðið býsna ía\igt
leiddur, og þó náð sér. Prófessor
einn í læknisfræði sagði einu sinni
i við stúdenta sína: „Að hvernig sem
útlitið virðist vera, skyldu þeir jafn
an vera því viðbúnir að kraftaverk
ætti sér stað. — Og hvað sem öðru
líður berjast læknarnir „fram í
rauðan dauðann" fyrir lífi sjúkl
inga sinna, og þó að allir eigi dauð
an vísan að lokum, er því meiri von
um árangur af baráttu læknisins,
sem sjúklingurinn sjálfur er fús\
ari til að vinna með honum. Trú n
flytur fjöll, hér sem annars staðar.
Gamall læknir -agði mé.r eitt
sinn, að hann hefði vei: ið sóttur til
konu, sem var mikið veik. Þígar
hann skoðaði sjúklinginn, varð
honum ljóst, að hann hafði verið
sóttur of seint, og því fullkomin
-1 lífshætta á ferðum. Þegar hann var

orðinn einn með eiginmanni íon-
unnar, gat hann ekki stillt sig um
að ávíta hann fyrir trassaskapinn.
En eiginmaðurinn varð -ekki jrð
laus. „Ég skal segja yður, læknir,'
að ég er forlagatrúarmaður. Ef það
á fyrir konunni minni að liggja, að
hún deyi, þá deyr hún. Ef það á
fyrir henni að líggja að lifa, þá lif
ir hún.“ — Þegar læknirinn sagði
mér söguna bætti hann við: „En
honum gat ekki komið það til hug
SPURNINGAR,
sem lesendur óska
svars við í þessum
þætti, má senda til
til blaðsins eða beint
til prestsins.
ar, mannskömminni, að það ætti
fyrir henni að liggja, að til henn
ar yrði sóttur læknir.“ Þessi gamli
vitmaður í læknastétt sá vanda-
málið í réttu ljósi. Hvort sem dauð
inn er langt eða skammt undan, —
og hvort sem dauðastundin er þeg
ar ákvörðuð eða ekki, — þá er
sjálfsagt að „berja höfðinu við
steininn, unz yfir lýkur.“
Ég sagði áðan að lífsþráin væri
manninum ásköpuð, og það er í
rauninni andleg veiklun, þegar mað
ur gefst upp í baráttunni fyrir líf-
inu. Hitt er aftur á pióti eðlilegt
að veikur maður spyrji sjálfan sig,
hvor nokkuð þýði að „berja liöfð
inu við steininn" þegar fullkomin
vissa virðist vera fyrir því, að dauð
inn sé á næstu grösum. Hvaða til
gangur er í slíku spyrja menn stund
um. Ég fyrir mitt leyti er hins veg
ar sannfærður um, að lífið hefur
sinn tilgang, svo lengi sem blaktir
á skarinu, þó að við sjáum það ef
til vill ekki í skýru ljósi, fyi-r en
lengra er komið. Ég hef kynnst
mörgu dauðvona fólki, og oft feng
ið tækifæri til að sjá, með hvilíkri
rósemi það bíður eftir lausninni.
Um það ræði ég ekki frekar hér,
þar eð spurningin gefur ekki oeint
tilefni til þess.
Jakob Jónsson
UPPLESIUR
TIL SÖLU
Tveir New York-búar,- sem að
auki eru skáld, þeir James Kirk-
wood og Frederick Bradley Iiafa
stofnsett fyrirtæki, sem á engan
sinn líka í öllum heiminum.
Þeir kumpánar leigja nefnilega
út leikara til ljóðalesturs. Leigu-
takar ráða hvort þeir leggja leikur
unum til efnið eða láta þá Kirk-
wood og Bradley sjá um það.
Mjóstu rör
í heiminum
AMERIKANAR telja sig
vera mikla uppfinningamenn.
Til þess að gefa Englending-
nm tækifæri til að kynnast
yfirburðunum, sendu þeir
þangað, nokkur ummáls-
minnstu rör jarðarinnar. At-
burður þessi skeði fyrir um
það bil 40 árum. En oft sann-
ast það fornkveðna, að sá
hlær bezt, er siðast hlær, því
að skömmu síðar endursendu
Englendingar rör með hinni
Irezku framleiðslu innan í.
J ramleiðandinn var firmað
Accles & Polloek.
Sagan er enn ekkí öll. Ame-
rikanar senda fyrrnefndu
firma rör að þvermáli 0.02
mm. Met Breta var þvermál-
ið 0.03 mm. Accles & Pollock
bjuggu þá til rör með þver-
málið 0.018 mm„ sem er fjór-
um sinnum mjórra en manns
hár. Þessi framkvæmd bætti
mjög tæknina. Rörin mátti
nota til dæmis við hunangs-
drottningarrækt.
Næsta skref var, að frægur
gcstur á firmanu gaf út þá
yfirlýsingu, að það gæti búið
til alls konar rör. Það eina,
sem þeir gátu ekki búið til
var rör, sem snúa má við. —
Þessi ummæli voru strax tek-
in sem áskorun. Ekki leið á
löngu fyrr en A & P fram-
leiddu metrörið með þessum
eiginleikum.
Háskólaprófessor kom litlu
síðar í heimsókn til firmans.
Var honum sýnd nýja fram-
Ieiðslan. Þá kom hið furðu-
lega í ljós, að prófessorinn
hafði árangurslaust reynt að
framleiða slíkt rör á tilrauna
stofu sinni. Taldi hann mikla
þörf á því í sambandi við
rannsóknir sínar á algjöra -
núllmarkinu.
Það sem í byrjun var ein-
ungis framleiðslusprell varð
að' mjög nauðsynlegu og not-
hæfu vísindatæki.

::::a

lllll

!£■■■■■■ ■•■■■■■■■■■■■»
i ■■■■■a■■■■■■■■■■■■■■■■■r■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■a■■■■■■■■•■«>
NfcBCBB■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■«■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■•■■■■■■la■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■«
ALÞÝÐUBLAÐIÐ — 29. júní-1963 g)