19. júní - 01.05.1921, Qupperneq 3

19. JÚNÍ
83
barnið kunni að missa i, ef það færi
á mis við meðlag það, er föðurnum
er gert að greiða með því. Hingað
til hefir það meðlag eigi verið neinn
stórkostlegur styrkur til uppeldis
barninu. Úrskurðað meðlag með ó-
skilgetnum börnum hefir alt til þessa
verið afskaplega lágt, meðlagsskyld-
um eigi gert að greiða það fyr en
eftir á og þá oft kostað móðurina
mikil umsvif að fá það útborgað,
þvi fáar skuldir munu það vera, er
sumir barnsfeður telja sér minna
liggja á að greiða, en þær fáu krónur
er þeim er gert að borga sem með-
lag með óskilgetnu barni sínu.
Nú breytist hagur óskilgelinna
barna mjög mikið til batnaðar með
hinum nýju lögum, og við þá breyt-
ingu verður freistingin minni fyrir
móðurina, að fara að fortölum barns-
föðurs, eða laka við mútum af hon-
um. Því líklega verður móðureðlið
sjálfu sér samkvæmt þrátt fyrir þessi
lög eða önnur, og móðirin ógifta,
engu síður en hin gifta, lítur á hag
barnsins fyrst. Lögin virðast því fara
réttu leiðina, að gera óskilgetna
barnið jafnborið til fylstu umsjónar
föður sem móður, í þvi ákvæði felst
hvöt fyrir móðurina til að lála rétt
barnsins koma í fylsta mæli fram,
og sú trygging sem fólgin er í frjálsri
ábyrgðartilfinningu móðurinnar gagn-
vart framtíð barnsins ætti sannarlega
að vera barninu næg vernd. Þvi má
gera ráð fyrir, að það þvingunar-
ákvæði, er reynst hefir óþarft, meðan
barnið átti lítinn styrk til föðursins
að sækja, muni eigi reynast nauð-
synlegra nú, þá er öllum óskilgetn-
um börnum eru með lögum sköpuð
jafn góð kjör til uppeldis sem skil-
getnum. Og þess ber auk þess að
gæta, að feðrunarskyldunni verður
beitt í hverju því falli, er móðurin
eigi getur staðið straum af barninu,
eða ef vandamenn hennar geta það
eigi eða vilja, eða barninu býðst eigi
fóstur. Ávalt, þá er móðir óskilgetins
barns verður að leita sveitarstyrks til
framfærslu barninu, er það skylda
sveitarstjórnar að komast fyrir um
faðernið, svo hún geti átt aðgang að
meðlagshluta föðursins hjá honum.
Einnig geta ættingjar móðurinnar
höfðað barnsfaðernismál.
En yfir þeirri móður er sjálf vill
og getur séð fyrir barni sínu, og sem
óskar að láta faðerni þess liggja í
þagnargildi, eiga engin lög að geta
haft neitt þvingunarvald. Hér er það
svið, sem algerlega hlýtur að vera
lögum óviðkomandi, og ef hér ætti
að beita hörðu refsiákvæði, væri það
til þess eins að misþyrma á ómann-
úðlegan og nútímamenningu allsendis
ósæmilegan hátt tilfmningum móður-
innar. Því atvikin sem til þess liggja
að óskilgetið barn fær lífið geta verið
margvísleg. Það sem farið hefir milli
föður þess og móður, þannig vaxið
að þau þoli ekki að neinn fjalli um
það, nema þau ein. Hugir þeirra eru
ef til vill alt aðrir, hvort til annars,
um það leyti er barnið fæðist, en þá
er það var getið. Og einkum getur
reynsla móðurinnar verið orðin sú,
að hún kjósi ekki að láta barnið bera
nafn föðursins — kjósi heldur að
eiga barnið ein, alla ábyrgðina á þvi
og skyldurnar, en þá líka réttindin,