Alþýðublaðið - 21.09.1963, Blaðsíða 9

«■■■■■■■»■■■■■■■
■■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■••#■■•■■!

.AND
tmuncfur G.
viðtali um
lunarmál
— hann verpir aftur — og aftur.
En mér er kunnugt um, að Hol-
lendingar gera ófrjó egg slíkra
meinfugla með því að maka þau
einhverju efni, sem teppir loft-
götin, og svo liggur svartbakur-
inn eða hettumávurinn á, þangað
til hann gefst upp. En svona er
ekki reynt hér, frekar en reynt
var að útrýma minkinum fyrstu
15 árin, sem hann var hér villt-
ur.
— Gæsamálið?
— Mér er það ekki nægilega
kunnugt, en hins vegar bendi ég
á, að eftir 20. ágúst eru gæsir
EKKI friðaðar, en ekki hef ég
heyrt getið stórfelldra aðgerða
þeirra, sem kvarta undan á-
gangi gæsa, til að láta þær gjalda
spellvirkjanna, sem svo mikið er
af látið.
— Þú nefndir Samband dýra-
vemdunarfélaga?
— Já, það var stofnað fyrir sex
árum. Áður hafði í rauninni
stjórn Ðýraverndunarfélags ís-
lands í Reykjavík öll þau mál með
höndum, sem dýravernd varða,
bæði í höfuðstaðnum og fyrir allt i
landið, þótt góð og starfsöm fé-
lög væru raunar á stöku stað,
svo sem í Hafnarfirði og á Sauð-
árkróki. Nú er það Reykjavíkur-
deildin, sem einkum snýr sér að
þeim málum, sem Reykjavík varða.
Þeir, sem eftir em af hinum öt-
ulustu fórvígismönnum frá fyrri
árum, eru nú ýmsir í sambands-
stjórninni, — elztur þeirra og ó-
þreytandi eru Tómas Tómasson,
verksmiðjueigandi og Þórður
Þórðarson bæjarfulltrúi í Hafnar-
firði, en yngri áhugamenn eru í
stjórn Reykjavíkurdeildarinnar.
Hún hefur látið sig mjög skipta
forðagæzlu í borginni og búfjár-
hald, en það hefur orðið því meiri
vanköntum bundið, sem borgin
hefur stækkað, engin hagsbót eig-
endum dýranna, en vaxandi erfið
leikar um fóðrun og hirðingu, dýr-
in verið til baga í umferðinni og
í bráðri hættu oft og tíðum. —
Stjóm deildarinnar lítur svo á,
að þama sé enginn millivegur
fær, það verði að koma lög, sem
heimili bæjarstjórnum að banna
búfjárhald á landi bæjarins. Þá
hefur deildin látið sig skipta með-
ferð reiðhesta í borginni og haft
þar samráð við hestaeigendur — j
eins og hún hefur unnið með
ýmsum aðilum að athugun á bú-
fjárvandamálinu.
— En smærri dýrin?
— Jú, Reykjavíkurdeildin, en
formaður hennar er Marteinn
Skaftfells kennari, vinnur nú að
því, að upp komizt í grennd við
borgina stöð, sem geymi slík dýr,
hjúkri dýrum og hafi einnig tök
á að aflífa dýr á sómasamleg-
an hátt. Þarna vildi ég að fólk,
sem á einhver alidýr, fei'fætlinga
fugla eða fiska, gæti komið þeim
fyrir til .geymslu gegn gjarnan áll
háu gjaldi, þegar það fer úr borg-
inni. Ketti þarf að skrá og
merkja, eins og gert er nú víða
erlendis, og svo yrðu þá merktir
óskilakettir geymdir á þessari
stöð, og eigendum þeirra gert að-
vart. — Nú, hundar eru til í bæn-
um, og ég fyrir mitt leyti lít svo
á, að leyfa ætti hundahald eins og
á Akureyri, hundarnir skráðir og
greinilega merktir og mættu
hvergi fara nema í öruggri fylgd
eigenda sinna — einnig goldinn af
þeim hár skattur. Það er margt
fólk í einmanaleik fjölbýlisins,
sem hefur ótrúlegt yndi af að
eiga húnd — og börn, það er langt
mál og merkilegt, hver uppeldis-
áhrif það hefur á' börn að læra
að umgangast dýr og sinna um
þau, þykja vænt um þau. Annars
tel ég það algert einkamál manns
að eigá hund, sem aldrei fer út
af hans lóð nema þá í bíl, — og
engum vinnur hann mein.
— Þú talaðir um hjúkrun dýra
á þessari stöð?
— Já, dýr geta veikzt og
meiðst, án þess að það, sem að
er, þurfi að vera banvænt, ef dýr-
ið kemst í réttar hendur. — Svo
er annað: Böm, sem hafa.einhver
dýr uiidir höndum, ættu að geta
fengið leiðbeiningar á slíkri stöð
um liirðingu og fóðrun dýra sinna
— já, fullorðnir líka. — Og svona
stöðvar þurfa að rísa upp víðar
en í næsta nágrenni Reykjavíkur,
— þar sem orðið er mjög þétt-
býlt. Eg veit, að stjórn Dýravernd-
unarfélags Reykjavíkur hefur
leitað samvinnu við borgaryfir-
völdin um að koma upp slíkri
stöð.
— Fleiri mál enn?
— Málin eru fjölmörg, og það
kemur alltaf eitthvað nýtt til sög-
unnar.
— Hvað um bændurna?
— Það er auðvitað ekkert sam-
bærilegt, hvað búfénaði líður bet-
ur almennt nú en áður, en forða-
gæzlan í sveitunum, sem á að
vera til öryggis því, að ekki geti
orðið horfellir, er víða mjög illa
og lélega rækt, og það er mikið
vandamál. Hinn vinsæli og virti
trúnaðarmaður íslenzkrar bænda-
stéttar um áratugi, Páll Zophoní-
asson, benti til dæmis á það í
grein í Frey í fyrra, alvöru- og
reynsluþrunginni grein, að hrossa
bændur ættu engan veginn nægi-
legt fóður fyrir hross sín, og ef
harður vetur kæmi bg þeir yrðu
að taka allt stóðið á gjöf, mundi
það éta annan fénað út á gadd-
inn. — Já, og það mundu fleiri
en hrossabændur vera vanbúnir
við víkingsvetri, úr því að fyrir
hefur komið, að opinberir aðilar
hafa orðið að skerast í leikinn og
það mjög alvarlega vegna van-
fóðrunar á mörgum bæjum í sömu
sveit í meinleysisvetrartíð. Nú
standa fyrir dyrum flutningar og
slátrun búfjár og það er eitt
vandamálið, að fá á þeim vett-
vangi hlýtt lögum og reglum, —
stjórn Sambandsins hefur einmitt
nýlega sent út bréf tii réttastjóra,
sláturhúsaeigenda, dýralækna og
enn fleiri, sem þarna koma við
sögu. Svo er það útflutningur
hrossa, þar hafa útflytjendur og
áhrifamenn kappkostað undan-
farið að draga úr öryggisráðstöf-
unum þeim, sem ákveðin eru í
lögum og reglugerðum, hrossin
iðulega flutt út á þiljum uppi, en
ekki unnt að veita þeim sóma-
samlegan aðbúnað. Við höfum ár-
um saman staðið í stríði út af út-
flutningi hrossa á venjulegum
farmskipum, og þar hafa sjó-
mennirnir á skipunum lagt okkur
lið, — þeira hefur ofboðið líðan
hestanna, en landkrabbar hafa
sagt, að hún væri ágæt, það gætu
ekki að sumarlagi komið verulega
Framh á 12. síðu
ÚRTÍZKUHEIMINUM
ÞESSI hárgreiðsla þykir um þessar mundir fín í Þýzka-
landi og Austurríki, segir í fréttum utan úr heimi. Hugmynd-
ina átti enskur hárgreiffslumeistari, Barry Kibble að nafni.
Hann hefur um hríð haft sérstakan áhuga á list Aztekanna í
Mexíkó, og er hugmyndin aff hárgreiffslunni sótt til þeirra.
Til þess aff auka enn á glæsileikann á aff sprauta gylltu
effa silfurlitu iakki yfir Iiáriff aff kvöldlagi, segir herra Kibble.
KARLMAÐUR á miffjum
aldri hefir frá því að segja, að
ef hann heyri sérstök hljóff,
fari jafnan um hann mikill hroll
ur, og óhugnaffartilfinningin
geti orðiff svo sterk, aff hann
viti varla sitt rjúkandi ráff.
Þetta stendur raunar aðeins ör
stutta stund í einu, en þó vara
áhrifin venjulega dálítiff leng-
ur, af því aff hljóffiff verffur
jafnan tíl þess að f huga hans
kemur fram mynd frá bernsku
árunum, þegar honum var'ff þaff
á, aff drepa mús, og heyrffi tíst
iff í henni, rétt áffur en hún dó.
Nú spyr maffurinn, hvort nokk-
uff sérstakt sé unnt aff gera til
þess að losna viff þessi leiffin-
legu áhrif frá hljóffum, sem
ekki standi í neinu sambandi
við minningar bernskuáranna,
en verffi þó tii þess aff ýta viff
þeim.
Séu mikil brögff að slíkri viff
kvæmni sem hér er iýst, ber
þaff vott um, aff ekki sé allt með
felldu um heilsufariff Rétt væri
þvf aff veita því athygli, hvort
taugarnar eru aff öffru leyti í
lagi, og hvort ekki er þá á-
stæffa til að Ieita læknis. A
hinn bóginn getur þetta kom
iff fyrir, án þess aff um nokk-
ura veiklun sé aff ræffa. Sterk
áhrif frá atburffum í bernsku
hafa stundum svo hatramleg á-
hrif á tilfinningalífiff, aff önn-
ur áhrif skyld effa lík geta orff
iff til aff frakalla frum-áhrif-
in, jafnvel hjá fullorffnu fólki.
Sumir eiga t. d. mjög erfitt
meff aff fara yfir ár og vötn,
sökum þess, aff einhverntíma á
bernsku — effa unglingsárum
voru þeir hætt komnir í vatns-
föllum. Sama gildir um
hræffslu í bílum eða flugvél-
um. En dæmiff, sem spyrjand-
inn segir frá, ér sérstaks eðlis
aff því leyti aff þaff vekur eftir
sjá og samvizkubit. Ég myndi
því ráffleggja þessum manni,
næst þegar þetta kemur fyrir
hann, aff nálgast sitt eigiff
vandamál frá tveimur ólíkum
hliðum. í fyrsta lagi ætti hann
aff „taka sjálfan sig á hné sér
eins og barn, og tala um fyrir
sjálfum sér, t. d. þannig, aff
hann reyndi aff skynja hljóði,
sem hann heyrir, eins og þaff
raunverulega er, ýskur í hurff,
ýlfur í hundi, tíst í fugli, effa
hvaff þaff kann aff vera, sem
minnir á angistarvein músar-
innar. Hann verffur aff skilja,
aff músin, sem tístir, er í huga
hans sjálfs, og hvergi annars
staðar. Því verffur hann að nálg
ast vandamálið innan frá, biðja
músina fyrirgefningar, og biffja
guð fyrirgefningar spyrja skyn
semina ráffa, og átta sig á því,
aff löngu liðinn atburffur verff
ur ekki endurtekinn. Hins veg-
ar getur gömul synd hlotið fyr
irgefningu, og enginn þarf aff
óttast þá sekt, sem kærleikur
guffs hefur létt af. Hver einasti
maffur hefur í bamaskap, augna
bliks grimmd effa bardagahug
gert sig sekan um eitthvaff, sem
hann sér eftir. En mikiff af
þjáningu og veiklun sprettur
af því, að mönnum tekst ekki aff
„láta liffiff vera liffiff", heldur
eru sjálfrátt effa ósjálfrátt aff
lifa upp aftur í huganinn þá at
burffi, sem ættu aff vera gleymd
ir. í staff ættu menn aff reyna
aff setja sér fyrir sjónir aff fyrir
gefiir synd er eins og greiddur
RÆTT VIÐ nri ochMiiiPr, 1 i/AMHAM Ál
PREST UM T L1 \jUINULlu VAINUAIVIAL J ..
reikningur, sem enginn rukk-
•ari kemur meff í annaff sinn.
Þessi lýsing á hugarástandi
mannsins minnir mig á, aff fyr-
nokkru var ungnm börnum hrós
aff I víðlesnum blöffum fyrir að
drepa annaff hvort rottur effa
minka með grjótkasti. Ég ber
ekki á móti því, aff deyffa þurfi
meindýr, en þaff er ekki sama,
hver framkvæmir þaff verk né
hvernig þaff er gert. Og þaff er
fásinna að hveaja fásinna ungl
inga til aff deyffa dýr á kvala-
fullan Iiátt. íslenzk börn til
sjávar og sveita eru vön þeirri
hugsun, aff nauffsynlegt sé að
aflífa skepnur, en þaff getur
haft lífstíffar þýffingu, að slíkt
fari fram, án þess að viffbvæm
börn verffi fyrir áhrifum af því
tagi, sem hér hefur veriff um
rætt. Jakob Jónsson.
Öllum er heimilt aff skrifa
prestinum um persónulegt
vandamál, sem þá langar til aff
fá rædd hér í þættinum.
Spurningar má senda bæffi til
blaffsins og beint til séra Jak-
obs Jónssonar, Engiblíð 9,
Reykjavík.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ — 21. sept. 1963 $