Óðinn - 01.09.1907, Blaðsíða 8
52
Ó Ð I N N
Halldóra, dóttir hans með síðari konunni, giftist
skömmu eftir að hann flutti að Arnarvatni Jóni
frænda sínum Þorsteinssyni. Benedikt dó í bernsku
til mikils baga foreldrunum, og varð Metúsalem eigi
lleiri i>arna auðið.
Þar, á Arnarvatni, þekti sá er þetta ritar
Metúsalem glegst, þau 2 árin er sambýli okkar
stóð. Var þá eigi mannmargt hjá þeim hjónum,
en búið gagnsamt og birgt af öllum nauðsynjum;
ríkmannlega veitt og starfað kostgæfdega að sljett-
un og túnaukning.
Metúsalem var mikill vexti og sterkur, dökk-
ur á liár og skegg; skolbrúnn, ekki dáfríður; karl-
mannlegur og skörulegur í bragði; bjóst vel og
þrifmannlega; hagur bæði á trje og járn; manna
reglusamastur og þrifnastur með hús og hluti;
framkvæmdamikill, háttprúður og jafnlyndur á
heimili, skapstór og þykkjuþungur, ef á hlut hans
var gengið, en þó oftast vel stiltur. Gestrisjnn,
svo sem áður er sagt. Skap lians, starf og hættir
var ramislenskt; þó kunni hann að hagnýta sjer
erlendar verkbætur og þá þekking er hann liugði
eiga við staðliáttu hjer.
Hann vandist snemma verkstjórn og forráð-
um fyrir öðrum, og það varð honum vel að skapi
alla æíi; þótli nokkuð ráðríkur og stórbrotalegur
stundum, en svo sje jeg ílestum fara, sem stjórna
mörgum hjónum og ráða rnjög málum í sveit
sinni, eins og hann gerði þar norður á Ströndun-
um; hann var lireppstjóri í Skeggjastaðahreppi á
þeim tímum er atkvæðamann þurfti til, áður en
lireppsnefndir voru skipaðar til stjórnar fátækra-
málanna. Hjer gekk Metúsalem, meðan heilsan
var óbiluð, meðal hinna fremstu og ötulustu for-
vígismanna sveita þeirra er hann bjó í, gengdi
lireppsnefndarstörfum og þótti góður liðsmaður.
Metúsalem var sjónhagur um margt, er að
búnaðarbótum og verknaði laut; starfsmaður og
afkastamikill, stórlátur í kröfum við aðra verk-
menn; slóðum og slæpingum harður í horn að
taka; þótti gott að ræða urn búnað og hvers kon-
ar þrifnað ; mátti af þeim viðræðum margt nema,
er þá var betur en áður.
Ekki var hann skjótur til náms nje mælsku-
maður; meir gefið kapp og iðni með glöggu minni
en hvöss fjölhæfni, meir gefxn atorka og verklund
en sljetlinælgi.
Metúsalem græddi ekki fje um sína daga;
hann lagði mikið í kostnað við bú og umbætur.
Likt og Guðrúnu Ósvífursdóttur þótti honum fje til
að miklast af. Framkvæmdalaust maurasafn var
honum óskapfelt. Honum þótti vjer, yngri mcnn-
irnir, helst til áræðislitlir og framkvæmdadaufir;
hann eggjaði oss fram: »skylda hvers bónda er
það, að bæta tún og engi og híbýli sín, þá er við-
reisnin vís, og bóndinn á það nafn með fullum
rjetti að vera landsstólpi«, var liann vanur að
segja til lykta. Forsjáll var liann með birgðir
allar er að búi lutu, enda kröfuharður við aðra í
því efni. Reikningsglöggur í viðskiftum, svo mörg-
um þótti um of; hitt fór minna á loft, þótt liann
rjetti þeim hjálparhönd er í fjárþröng voru.
Um hans daga skorti múg manna samvinnu-
vitið og það skortir ennþá, því vinst svo smátt.
Því kom hann minna áleiðis en til var stofnað.
Hann lilaut eins og aðrir að sjá hugsjónir sínar
smækka, en trú lians á landinu og framförum
þess var ávalt jafn örugg og hvetjandi.
Hann liafði skipað sjer framarlega í fylking
Jjeirra bænda, sem unnu að viðreisn og endurból
búnaðarins; þar stóð hann og hugði ekki á flótta,
því bar liann liöggnar lilífar.
Um hann, og þá bændur landsins, er um
það skeið hófust handa og gengu undir merki
endurreisnarinnar, má má nú segja :
»Áður tæði ben blæða
Brjánn fjell ok hjelt velli«.
Þeir sem um miðja 19. öld voru öruggir til karl-
inensku og áræðis, gengu hlæjandi fram til lausn-
arbaráttunnar, þeir eru nú jiálega allir gengnir til
grafar. Hraustir menn, sem unnu þjóð sinni þarft
verk og minnilegt.
Starfsamif, trúarsterkir og ókvalráðir til þess
að ná ætlunarmarki sínu, rjetta við búnaðinn;
hefja sjálfstrú og traust búalýðsins, ganga þeir að
loknu erfiði til hvíldar, sofa i faðmi þeirrar móð-
ur er þeir elskuðu og unnu.
Metúsalem andaðist úr lungnabólgu 6. mars
1905.
Porgils gjallandi.
>1 vn<lii-iiiií* frá konuii(;s]ioimsákiiinui
býst »Oðinn« við að mörgum þyki gaman að sjá, af
pví að svo mikið hefur verið um hana talað og skrifað.
Síðar mun hann ílytja fleiri af þeim. Þessar, sem hjer
eru nú í blaðinu, eru allar eftir Árna Thorsteinsson
ljósmyndara.
Prentsmiðjan Gutenberg