Óðinn - 01.02.1908, Blaðsíða 2

86
ÓÐINN
yfir að gera nppdrátt af henni i alt gærkveld«.
»Naa, láttu mig sjá hann«, sagði rektor, og er
sagt að Eiríkur hafx faiið upp að stól kennai-ans,
og skýi't lýsing Homers orð fyrir orð, þangað til
að því var komið, að Pandai'os dró bogann; þá,
þegar örvarskoran (o: skoran á örvarskaftinu, sem
strengurinn fjell í) færðist nær brjóstinu, di'ógst
örvaroddurinn nær bogarifinu. Þessu hafði rekt-
or aldrei kornið ijett fyrir sig og vildi láta hreyf-
ing örvarinnar fara í gagnstæða átt, en Eii'íkur
sýndi honum, að það gæti ekki átt sjer stað. Þá
^ er sagt að rektor hafi sagt: »Naa, þú ei't sá eini
af öllum mínum lærisveinum, sem nokkurn tíma
liefur leiðrjett mig, og þú skalt hafa þann hæsta
karakter, sem jeg lief nokkurntíma geíið í gi'ísku«.
Það var ágætlega -j-. En uppdi'átt Eiríks er sagt,
„t, að hann tæki með sjer inn í kennarastofu og segði
kennurunum frá öllu eins og gerst hafði.
Eiríkur útskrifaðist úr skóla 1856 með besta
vitnisburði.
1856—57 var Eiríkur kennari á ísafirði hjá
Guðmundsen og 1857 kvongaðist bann Sigríði
Einarsdóttur úr Reykjavík, og sama ár fór liann
á prestaskólann og útskrifaðist þaðan með lofi
1859. Það ár vai'ð hann skrifari lijá land- og
bæjarfógeta Vilhjálmi Finsen og hafði hann þá
bæjarfógetaembættið, og varð að fara um bæinn
og taka fjái’námi gjöld bæjarins eins og gei'ist
og gengui', en orð var á því gert, að eymdinni
hefði minna blætt í spor lians en títt er á þeim
ferðum, þó víða yrði liann við að koma. Vænt
þótti Vilhjálmi um Eirík og var honum trúfastur
vinur til æfiloka. Hjá Vilhjálmi var hann til
1862 að hann fór til Englands að gefa út endur-
skoðaða útgáfu biblíunnai'. 1863—66 var hann á
fei'ðalögum um ýms lönd Norðurálfunnar (Frakk-
land, Þýskaland, Holland, Belgíu og Danmöik).
A þessum ferðum dvaldi hann nokkra mánuði í
Leipzig og hlustaði á fyrirlestra í málfræði. Vet-
urinn 1865—66 dvaldi hann í París, en um vorið
fór hann aftur til Englands og hefur síðan dvalið
þar í 41 ár, en vitjað íslands við og við. Hjá föð-
ur sínum í Eydölum dvaldi hann mikið úr sumr-
inu 1890 og í Reykjavík nokkuð úr sumrinu 1898
og fór þá umhverfis landið.
1869 kyntust þeir fyrst William Morris skáld
og Eii'íkur, og sumarið 1871 fór Eiríkur með
honum og tvcim öðrum fjelögum til fslands og
feiðaðist með þeim víða um landið. Þeir Eirík-
ur og Moii'is unnu saman í kærri vináttu meðan
Morris lifði. Eiríkur ti'egar mjög missi vinar síns
Moi'i'iss og kallar að England liafi þar mist einn
sinn besta son. Svo nxikil er sögð að verið hafi
vinátta þeirra, að trautt muni beti'i bræður verið
hafa og hvorugur muni hafa átt launungarmál fyr-
ir öði'um. Þegar Morris andaðist 1896, skrifaði
Eiríkur í'itgerð uiu hann, og segja Bretar að hún
bei'i af öllu öðru er um hann hafi verið skrifað.
1871 var Eiríkur skipaður annar bókavöiður
við háskólabókasafnið í Kambryggju, og mætti
hann þó mikilli mótspyrnu, því að yfirbókavörð-
uxinn hjelt öðrum fram. Hann hefur nri síðan
unnið í því embætti í vináttu við alla og hefur
komið fiam mikilsháttar breytingum við bóka-
safnið. 1878 var hann gerður Master of Arts
(ineistari) við háskólann sakir verðleika og veitt
öll háskólarjettindi. Sama ár fjekk hann vísinda-
fjestyrk til að ferðast um Norðurlönd og rann-
saka riinasteina, og á þeirri feið sinni lærði hann
svo vel að tala sænska tungu að vart þektist hann
á málinu fiá innbornum Svíum. Þegar hann fór
þessa ferð, var komin út eftir hann á ensku þýð-
ing hans á ljóðum eftir Runeberg, er vakti mikla
eftirtekt á honum. Var honum því tekið báðum
höndum af sænskum menta- og listamönnum, og
gerðu þeir í mót honum veislu mikla í Uppsölum
18. ágúst það ái', og flutti C. R. Nyblom heiðui's-
gestinum kvæði, og set jeg hjer síðustu vísuna
xir því:
Ty se, — inför mitt öga,
Du fogel lángt ifrán,
Du stár till sjál och sinne
En ákta Islands son —
Vál ej sá kall pá ytan,
Men Hekla i din barm,
Och ur dilt hjái'ta springer
En Geysir hög och varm.
Eftir þessa fei'ð skrifaði hann meikilega rit-
geið, er heitir: On Runic calendar found in Lap-
land in 1866. Hún kom út í The Cambridge Anti-
quarian Society Comnxunications, Vol. IV Nr. 1.
Seinna, 1888, kom xit eftir liann ritgerð í sama
tímariti með fyrirsögninni: On four Runic Calend-
ars (with eighteen Plates) og ýmislegt fleira hefur
hann ski'ifað um rúnir.
Eiríkur hefur þýlt mikið úr bókmentum vor-
um á ensku og með því útbreytt stórkostlega
þekkingu á þeim á hinni volduguslu tungu heims-
ins. Þýðingar hans þykja hvervetna hinar bestu.
1864 þýddi hann á ensku úrval íslenskra