Alþýðublaðið - 29.11.1963, Qupperneq 7

Már Kristjónsson
Nýr íslenzk-
ur höfundur
BÓKAÚTGÁFAN FRÓÐI sendir
frá sér um þessar mundir nýja
skáldsögu eftir nýjan íslenzkan höf
und. Sagan nefnist „Saklausa dúf
an“ og er eftir Má Kristjónsson,
starfsmann í Útvegsbankanum.
Á bókarkápu segir frá því, að
þetta sé ástarsaga íslenzks sjó-
manns, sem strýkur erlendis af
Panamaskipi, þar sem áhöfnin er
lirhrak manna úr fimm heimsálf
um og hafnar í litlu ömurlegu
þorpi. í knæpunni Saklausa dúf
an mætir hann örlögum sínum í
líki gleðikonu, sem hann verður
ástfanginn af. Sagan greinir frá
samskiptum þeirra, afbrýði hans,
lífinu í þessu vesæla þorpi og skips
höfnunum, sem koma og fara og
leita gleymskunnar í saklausu dúf-
unni.,
Saklausa dúfan er rúmar 300
blaðsíður að staérð, prentuð í prent
/smiðju Jón Helgasonar. Bókar-
kápa er eftir Tómas Tómasson.
Islenzk sjónvarpstæki
Talsverðar ýíingar hafa orðið
manna á meðal, bæði í ræðum og
blöðum um sjónvarp, bæði hið
svonefnda Keflavikursjónvarp og
þá einnig um sjónvarp almennt.
Sumir telja sjónvarp, hvort held
ur væri ísienzkt eða hermannasjón
varp, vágest mikínn, sem spilla
myndi siðferði, tungu og íslcnzkri
menningu.
Minnir þetta nokkuð á þegar
leggja átti 6íma um ísland og gerð
ur var út leiðangur til Rvíkur á
þeim tíma til að stöðva slíkan ó-
fögnuð. Allir vita nú hvers kongir
aflvaki síminn hefur orðið hér .á
landi bæði séð frá verklegu- og
menningarlegu sjónarmiði. Hann
átti og drýgstan þátt í að rjúfa
einangrun hins strjálbýla lands.
Það er ekki langt síðan að byrjað
var að reka útvarp á íslandi, og
prest þekkti ég, gem taldi að það
yrði til m.a. til að tæma kirkjurn
ar, þegar farið væri að útvarpa
guðsþjónustum. Og fleiri þekkti
ég sem höfðu horn í síðu útvarps
ins. Nú vill enginn vera án út-
varps.
Sjónvarpið mun nú vera eitt
mesta menningar- skemmti- og um
leið áróðurstæki, eem þekkist,
enda útbreytt um allan hinn sið-
menntaða heim, — nema á íslandi.
I>að fer með sjónvárp eins og
önnur marcnanna verk, það er
hægt að misnota og misbeita því.
Það er einnig hægt að gera méð
útvarp o.fl. nútíma menningar-
iæki.
Ég hef séð sjónvarp bæði hér
heima og erlendis, og sá strax
hvilíkt dásamlegt tæki þetta er,
ef það er rétt notað. Þess vegna
réðist ég í það fyrir ca. þrem mán-
uðum að kaupa tiltölulega gott
sjónvarpstæki og auðvitað er það
aðeins hermannasjónvarpið, sem
ég og mitt fólk á kost á að sjá
og hlusta á.
í fáum orðum sagt er minn
dómur þessi, jafnvel um Kefla-
ví kursj ópvarpið:
Þar getur hver og einn valið eftir
sínum smekk.
En hinu verður ekki neitað, að
það er hjákátlegt, að hafa hér er-
lent sjónvarp, en ekkert íslenzkt.
Verður að átelja ráðamenn þjóðar
innar harðlega fyrir slælegar að
gerðir í sjónvarpsmálinu íslenzka.
En betra er seint en aldrei.
Fyrir nokkru kom fregn um að
rannsókn skyldi fram fara um und
irbúning og gerðar kostnaðaráætl-
anir varðandi hið íslenzka sjón-
Óskar Jónsson skrifar þessa grein
um sjónvarpið fyrir AlþýðublaöiÓ.
Mér finnst það opna mér nýjan
sjóndeildarhring, þar sem ég fyrst
og fremst fæ mikið af skemmtiefni
fræðslu og oft dásamlegri Ijst.
sem ég á ekki kost á að sjá ann-
ars staðar. Hinu skal ekki neitað
að kúrekamyndirn^r frá Texas
eru ekki að mínu skapi og þær
horfi ég ,ekki á. Er svo með fleirl
atriði í því sjónvarpi, sem ég leiðj
hjá mér.
Það er eins og með útvarpið,
þar eru stundum flutt leikrit, sem
fjalla um of gróft efni og eins
músik, sem ég hvort tveggja leiði
hjá mér.
Það er ósiður að láta sjótivnrp
og útvarp glymja í tíma og ótíma.
varp og treysti ég því fastlega
að hinn framkvæmdasami mennta
málaráðherra láti ekki sitja við
orðin tóm og bíti af sér alla drag
bíta, sem eru hræddir við ,sjón-
varp á íslandi.
Ég sá í einu dagblaði viðtal við
útvarpsstjóra sem gerði ráð fyrir
að eftir 2 ár kæmi íslenzkt sjón-
varp. Mér er spurn: Eiga di-agbít-
ar í þessu máli ennþá að tef j.i mál
dð með nýjum rannsóknum og und
andrætti?
Sem fáfróður leikmaður í þess
um sökum héit ég að heppilegast
væri að koma hér fyrst á tilrauna
sjónvarpi, sem aðailega yrði
fræðsluejónvarp, sem svo yki
starfsemina með skemmti- og
fréttaefni. AUt svo áframhald eft'
ír reynslu og með tiliiti þá til ís-
lenzkra staðhátta.
Fróðir menn segja mér að sjón
varpsstöð, sem nægði fyrir þétt
býlið við Faxaflóa, Suðurlandsunót
irlendið, Borgarfjarðarbyggðir, só
tiltölulega ódýr, en aftur sjón
varpsefni og undirbúningurinn
mjög dýr. Kæmi þá til grcina tiJ-
tölulega stutt dagskrá dag hvem
— fyrst í stað, og eftir því sen>
reynslan fengist, að útfæra það
eins og hægt er til alira annarra
landshluta.
Ég vona að bæði formaður út-
varpsráðs, sem mun skeleggast
hafa barizt fyrir íslenzku sjón-
varpi og útvarpsstjóri, sem ég hdt
heyrt að sé áhugasamur um þetta
mál, láti nú ekki sitt eftir liggja,
og þeirri rannsókn, sem útvarp
inu er falið að framkvæma, vcrði
liraðað svo sem kosiur er á.
Við getum slegið því föstu, að
sjónvarpið er eitthvert mesta
menningar- og skemmtitæki, sem
nútíminn þekkir og engir aftur-
haldssamir menn mega hindra til
komu þess.
Og þeir, scm eru hræddir við A
hrif frá Keflavíkursjónvarp, ætti*
að leggja ísienzku sjónvarpi liðs-
yrði, því ég býst við að flestir
lendingar viidu frekar horfa A
sitt eigið sjónvarp en erlent og
rnættj þá þannig vega á móti ó-
hollum áhrifum erlends sjónvarps
— ef nokkur eru — með tilkomu
hins islenzka. — Óskar Jónssont
Ný skáldsaga eítir Ragnar Þorsteinsson
STÚDENTAFÉLAG Reykjavíkur
efnir til fultveldisfagnaðar laug-
ardaginn 30. nóvember að venju.
Veröur fagnaðuriun haldinn að
Hótel Borg og hefst með borð-
ihaldi kl. 7 e. h.
Dagskráin er á þá lund, að
Gunnar Thoroddsen fjármálaráð-
herra flytur ræðu og formaður fé-
lagsins dr. Gunnar G. Schram
stutt ávarp. Jón Sigurbjörnsson
Ragnar Þorsteinsson
BÓKAÚTGÁFAN FRÓÐI sendir
frá sér um þessar mundir annað
bindi af „Skyggnu konunnar“,
minningum Margrétar frá Öxna-
felli. Eiríkur Sigurðsson hefur tek-
ið bókina saman.
Á bókarkápu segir, að þetta
bindi ,,Skyggnu konunnar”, séu
sögur um dulrænar lækningar
skyggnu konunnar Margrétar frá
Öxnafelli, og ennfremur grehiar
um enska huglækninn Harry Ed-
wards, sem stundað hefur slíkar
lækningar um fullan aidarfjórð-
ung.
Stefán. Jónsson
bók eftir
Stefán Jónsson
Fréttamann
KÖMIN ER út á vegum Ægisút
gáfunnar ný bó k eftir Stefán Jóns
son fréttamann. „Þér að segja"
heitir hún og er ævisaga Péturs
Hoffmanns Salomonssonar.
Þetta er þriðja bók Stefáns.
Fyrsta bók hans „Krossfiskar og
. húðurkarlar" kom út 1961, og önn
ur, „Mínir menn“ árið eftir. Báð
ar þessar bækur urðu vínsælar og
seldust vel.
óperusöngvari syngur og þeir Karl
Guðmundsson og Jón Gunn-
laugsson flytja skemmtiþátt. Þann
þátt hefur Loftur Guðmundsson
rithöfundur sérstaklega samið fyr
ir fagnaðinn og keniiir þar margra
grasa.
Veizlumatur verður á borðum,
m. a. humar og rjúpur en að borð-
haldi loknu stiginn dans þar til kl.
2 eftir miðnætti.
Að venju verður fagnaði Stúdenta
félagsins útvarpað að kvöldi hins
1. desember. Mun dr. Benjamín
Eiríksson bankastjóri flytja erindi
á vegum félagsins það kvöld í út-
varpssal.
S.túdentar, eldri sem yngri, eru
hvattir til þess að fjölmenna á
fagnaðínn.
Bókaútgáfan Setberg hefur ný-
verið gefið út nýja bók eftir
Ragnar Þorsteinsson bónda á
Höfðabrekku. Heitir hún „Morg-
uýnVoðL" Haufstið 1961 kom út
skáldsaga eftir hann „Ormur í
I hjarta“ og vakti þá strax mikla
athygli, og varð ein af metsölu-
bókunum þá.
Ragnar Þorsteinsson er fædd-
ur í Eyrardal í Álftafirði vestra. í
æsku mun hafið hafa markað djúp
spor í vitund Ragnars eins og
fleiri unglinga þar vestra. Tólf
ára gamall var hann kallaður til
starfa og fékk því brátt glögga
yfirsýn yfir fegurð hafsins og mik
illeik, ægimátt og tign. í nær ald-
arfjórðung er hafið vettvangur
athafna hans. Hann er háseti,
stýrimaður og skipstjóri á fiski-
skipum hér við Faxaflóa og víðar.
Hann kemst í kynni við ógnir
stríðsins 1940-1943 er hann siglir
skipi sínu til Englands. Þá sigiir
hann um hríð með Hollendingum.
En djúpt í sál hans blundar þrá
in til gróðurmoldar,innar og
strax og fjárhagur leyfir, er ósk
in gerð að veruleika. í nánum
tengslum við móður jörð telur
hann að hugsunin hafi tekið að
skýrast og mótast og þá hafi skap
azt gleggri yfirsýn yfir liðna at-
burði og víðsýnna mat á mann-
lífinu í heild.
Stíll og frásagnamáti Ragnars
á hinni nýju skáldsögu „Morgun-
roði“ er hraður og lifandi. At-
burðirnjr gerast hver af öðrum
og sögusvfðíið er ýmist hér á
landi, í Frakklandi eða á hafi úti.
FtaEiweidisfagnað-
ur á iaugardag
ALÞ'ÝÐUBLAÐIÐ — 29. nóv. 1963 ^