Verkamaðurinn - 06.09.1963, Blaðsíða 2

---------------_________
Á sjónskífunni
"'Hver er það sem rœður?
Ærsl á götum Akureyrar
Frændur vorir Norðmenn eru
að því leyti svipaðir okkur, að
þeir vilja allt fyrir fjárhirzlu hins
opinbera gera. Eftirlitsskipið
Draug (sem þýðir draugur) lá hér
s.l. mánudag og sjóliðar stigu á
land. Þeir uppgötvuðu fljótt að
eitt hólf ríkiskassans er falið í
Hólabrautinni, bak við snotur hús,
sem hærinn keypti í vor og ætlaði
að rífa, en sá sig um hönd. Nú,
sjóliðar vissu einnig um óhagstæð-
an viðskiptajöfnuð lands vors og
fórnuðu dagpeningum sínum oss
til styrktar. En svo fór, sem vænta
mátti, að veigar þær, sem þeir
keyptu oss til framdráttar, vöktu
upp í þeim draug þann, sem undir
niðri býr í sál þessara frændþjóða.
Tók draugurinn frá þeim ráð og
rænu, svo þeir fóru hér um götur
með ærslum. Varð lögregla okkar
að fara 12 ferðir um horð með
gesti vora, suma í járnum. Settu
strákar þessir nokkurn óróasvip á
vort kyrrláta þorp. En annað kom
til ekki síður athyglisvert. Ærsl
þessi reyndust smitandi og fóru
nokkrir heimamanna að aðstoða
frændur sína við að koma Svarta-
dauðanum í lóg, með svipuðum
afleiðingum.
Lögreglumenn úr Draugi settu
einnig svip á torgið. Hjálmur og
kylfa eru okkur framandi. Viku-
blaðið Dagur segir, að nokkrir
sjóliðanna hafi orðið djöfulóðir,
en svo bölvað var það nú ekki.
Þeir urðu einungis brennivínsóðir
eins og oft vill henda, þegar
„menningin“ er leyst upp í
„Svartadauða“. Draugurinn rís
þá fljótt úr gröf sinni og tekur
völdin. Fjármuna- og menningar-
sogskálin í Hólabrautinni gæti
orðið meiri örlögvaldur. En við
kusum það svo.
*
Vegabætur
Akureyrarbær hefur tekið á sig
rögg nú upp á síðkastið og látið
fara fram nokkrar umbætur á veg-
um í bænum. (Ég þekki ekki orðið
gata í þeirri merkingu, sem það er
notað í bæjum. Gata er í mínum
huga mjór slóði troðinn af fótum
manna og dýra, hitt vegur.) Aðal-
stræti hefur verið malbikað á löng-
um kafla innst, nú er röðin komin
að Geislagötu og miðar vel. Þetta
er fagnaðarefni. Menn eru búnir
að fá nóg af gýgunum í Hafnar-
stræti og öldudölum Brekkugötu.
Einhver var að segja, að það hefði
átt að gera við göturnar fyrr, áður
en ferðamannastraumur lagðist að
í sumar. Þetta er bara snobb. Ak-
ureyri þarf ekki neinar auglýs-
ingar fyrir ferðamenn, hún er svo
falleg af sjálfu sér. Og því mega
ekki Reykvíkingar halda áfram að
segja: „Götuddnar eru þó bedri
hjá oggur“. Það er þó það eina,
sem þolir samanburð milli pláss-
anna.
*
Bankar, fleiri bankar
, SLfrf '4 V U..T» ... ‘rf; V ' , M h <• - % é '
Við heyrum, að Samvinnuspari-
sjóðnum hafi verið breytt í banka.
Það var svo sem eðlilegt. En —
væri óeðlilegt, miðað við fólks-
fjölda, að fjölga bönkum svo,
að hver stétt, t. d. blaðamenn, sót-
arar og hestamannafélög hefðu
sinn banka. 183 þúsund banka-
starfsmenn á Islandi fyrir næstu
jól, er krafan. Þá vinnur þjóðin
öll í banka. Starfið er létt og vel
greitt. Því ekki það?
Það hefur sýnt sig, að aldrei er
hægt að fá krónu í þeim bönkum,
sem til eru hvort sem er.
: Vy? 1
*
Iðnsýning
Fyrsta þessa mánaðar var opn-
uð í Armúla 3 í Reykjavík iðnsýn-
ing „Samvinnuverksmiðjanna“.
Þ. e. sýning á framleiðsluvörum
verksmiðja í eigu Sambands ís-
lenzkra Samvínnufélaga. 18 fyrir-
tæki sýna þar vörur sínar og er
gaman fyrir Akureyri að geta stát-
að af því, að helmingur þessara
verksmiðja er staðsettur hér.
Reykj avík er með 4, Húsavík eina,
Borgarnes eina, Hafnarfjörður
eina og Selfoss tvær.
Það er víst um það, að iðnaðar-
vörur frá Akureyri standa jafn-
fætis öllum öðrum iðnaði íslenzk-
um, og í sumum greinum framar.
Gefjun og Iðunn eru nú með
þekktustu og bezt metnu iðnaðar-
fyrirtækjum á landinu. Það er
vafasamt, að menn hafi gert sér
almennt grein fyrir þeim stórhug,
sem einkenndi það tímabil, sem
lagði grundvöllinn að starfsemi
Ullarverksmiðjunnar Gefjunar.
Þá var enn vorhugur í samvinnu-
hreyfingunni og félagar virkir
þátttakendur í daglegri framvindu.
Einhvernveginn finnst mér, að hið
almenna tilfinningaleysi manna
fyrir félagsmálum komi hart nið-
ur á samvinnuhreyfingunni nú.
Verkalýðshreyfingin þekkir einnig
þá öfugþróun, er kemur fram í
minni og minni þátttöku almenn-
ings í hennar málefnum. Og svo
er um fleiri samtök. Að fela for-
Bæjarbúar hafa veitt því eftir-
tekt í sumar, að komið hefur verið
á einstefnuakstri í suðurhluta
Brekkugötu meginhluta dags
hvers. og hefur umferð eftir
Brekkugötu verið beint niður í
Gránufélagsgötu. Þessi ráðstöfun
hefur komið mörgum kynlega fyr-
ir sjónir, þar sem líta verður svo
á, að ekki sé það heppilegt að auka
á umferð að hin þrönga horni við
Gránufélagsgötu og Geislagötu og
getur verið í mörgum tilfellum
hættulegt. I vor voru sett upp
skilti við suðurhluta Brekkugötu
að austan, sem heimiluðu bifreið-
astöður í 15 mínútur hvert sinn.
Hvers vegna var það gert? Var
það til að auðvelda umferðina?
Umferðin um Brekkugötu er oft
mikil, og væri full þörf á að gera
ráðstafanir til að auðvelda um-
ferðina þar, en oft hefur það vak-
ið furðu mína, að viss hópur
manna sér sér stundum leik á
borði að raða bifreiðum sínum
framan við húsið nr. 14 á 80—100
m kafla svo ógerningur er fyrir
bifreiðar að mætast þar, og hefur
því oft valdið töfum og vandræð-
um.
ystu allt, þó góð sé, er hæpinn
hlutur.
Hins vegar má þjóðin vera stolt
af iðnaðarframleiðslu Samvinnu-
félaganna og sýning eins og þessi
ætti að geta vakið þjóðlegan metn-
að og vegið á móti þeirri minni-
máttarkennd, sem hefur þjakað
okkur, og m. a. komið fram í því
áliti að allt væri betra, sem frá
útlandinu kemur, en það, sem
framleitt er heima.
Á 100 ára afmæli Akureyrar í
fyrra, gat að líta merka sýningu
hér á akureyskum iðnaði og fram-
leiðslu. Þar áttu margir aðilar hlut
að máli. Framtíð þessa hæjar hlýt-
ur legu sinnar vegna, að byggjast
meir á almennri hugkvæmni í at-
vinnusköpun en þar sem sjávar-
afli er aðalhráefnið. Við megum
vissulega vera stoltir. En fólki
fjölgar og öll stöðnun er hættu-
merki. Nú virðist sem bygginga-
iðnaður sé mest aðkallandi, og
þar væri sannarlega þörf hug-
kvæmni og dirfzku. Einhvers stað-
ar verða starfsmenn hins iðnaðar-
ins að búa.
Verkomeon
Vantar nokkra verkamenn.
Mikil vinna.
Möl og Sandur h.f.
Sími 1940.
Á vegum bæjarins starfar um-
ferðarnefnd, og hefur hún nokkr-
um sinnum lagt tillögur sínar um
breytta og bætta umferð í bænum
fyrir bæjarstjóm, enda fá ekki
samþykktir umferðarnefndar fullt
gildi fyrr en bæjarstjórn hefur
samþykkt þær. Nú háttar svo til,
að engar tillögur um hina breyttu
umferðarreglu í Brekkugötunni
hafa borizt frá umferðarnefnd,
því síður að nokkur samþykkt um
það hafi verið tekin í bæjarstjórn.
Mér verður því á að leita eftir
upplýsingum hj á yfirlögregluþj óni
bæjarins um það, hverjir hafa
tekið ákvörðun um hina breyttu
umferðarreglu í Brekkugötu og
í hvers krafti hún er gerð, og von-
ast ég til að hann gefi þær í næsta
blaði Verkamannsins.
Ég tel nauðsynlegt að fá skýr
svör við fyrirspum minni, ekki
vegna þessa eina atriðis, sem ég
hef nefnt, heldur hins, ef ein-
hverjir aðilar eru í bænum, t. d.
framtakssamir menn, lögreglan
eða einhverjir aðrir, sem breytt
geta umferð í bænum að sínum
geðþótta, og sett þar um nýjar
reglur, þá sýnist mér t. d. um-
ferðarnefnd alveg vera óþörf, og
gætum við þá góðfúslega lagt
hana niður. En þótt engin opinber
tilkynning hafi verið birt um hina
breyttu umferð í Brekkugötunni,
hljóta að vera hér að verki valda-
miklir menn, því einhverjir til-
burðir hafa verið viðhafðir um
að sekta þá, sem brotlegir hafa
gerzt.
Jón Ingimarsson.
Til atliugiiKiar
Fárra mannvirkja heyrist jafn-
oft getið í útvarpsfréttum og
„múrsins“ í Berlín. Munu flestir,
sem ekki hafa séð það mannvirki
hafa gert sér þá hugmynd, að um
mikið mannvirki sé að ræða og
merkilegt. En mikið mannvirki
getur múr þessi ekki kallast og
tæpast merkilegt heldur. En mann-
virkið hefur nú staðið á þriðja ár.
Hve lengi það á eftir að standa
veit enginn. Það fer eftir þörfum.
Vestur-Þýzkir áróðursmeistarar
og handbendi þeirra í öðrum lönd-
um halda því oft fram, og hefur
jafnvel tekizt að telja auðtrúa sál-
um trú um það, að múrinn sé á-
þreifanlegt tákn árásarundirbún-
ings og árásarlöngunar heims-
kommúnismans. Samkvæmt þeirri
kenningu hefur hver sá, sem girðir
land sitt, í huga að ráðast á land-
areign náungans!
Soðor Afríha op oppelsímr
Um allan heim er uppi sterk
hreyfing fyrir því, að takmörkuð
séu sem mest viðskipti við fasista-
stjórnina í Suður-Afríku og helzt
engar vörur keyptar þaðan. Hafa
Sameinuðu þjóðirnar haft foryztu
í þessari baráttu, og fjöldi ríkja
hefur lagt niður öll viðskipti við
Suður-Afríku. Jafnvel hefur kom-
ið til orða, að setja hafnbann á
landið undir eftirliti Sameinuðu
þjóðanna.
Tilgangurinn með viðskipta-
stríði þessu er sá, að knýja stjórn
landsins til að láta af stefnu sinni
í kynþáttamálum, en frumbyggjar
landsins, sem eru dökkir á hörund,
njóta þar að kalla engra mann-
réttinda.
Islendingar virðast seinni til en
flestir aðrir að leggja niður við-
skipti við hina suður-afrísku kúg-
ara. I flestum matvöruverzlunum
má sjá fullt af appelsínum frá
Suður-Afríku. Er ekki rétt að
hœtta strax að flytja þœr inn?
Við hljótum að geta fengið nœgar
appelsínur annars staðar að.
Appelsínurnar frá S.-Afríku
bera merkið OUTSPAN.
Verkalýðsfélagið Eining
hefur ákveðið að viðhafa
ollilerjiiriMgrejislu
við kjör fulltrúa félagsins á 8. þing Alþýðusambands Norður-
lands, sem haldið verður á Akureyri 5.—6. október n.k. Fram-
boðslistum með nöfnum 7 aðalmanna og jafnmargra til vara
skal skilað til Skrifstofu verkalýðsfélaganna eigi síðar en kl.
18 miðvikudaginn 11. sept. 1963. Hverjum framboðslista skulu
íylgja meðmæli eigi færri en 67 og eigi fleiri en 100 fullgildra
íélaga Verkalýðsfélagsins Einingar.
Verkalýðsfélagið EINING.
2) Verkamaðurinn
Föstudagur 6. september 1963