Vínland - 01.03.1903, Blaðsíða 4

5 VÍNLAND. 3
Mánaðarblað. Verð §1.00 árg.
Útgefándi: G. B. BJÖRNSON.
Ritstjórar
\ Th. Thordarson.
I Björn B. Jónsson.
Entered at the post-ofBce at Minneota,
Minn., as second-class matter.
Ekkert vim of.
Vitringur einn í fornöJd koinst svo að
orði: “Fyrsta sporið til vizkunnar er að læra
að pekkja sjálfan sig.” Ekkert sannara orð
hefur verið talað. Án sjálfspekkingar getur
maðurinn aldrei náð peirri vizku, sem er
undirstaða framfara og fullkomnunar.
En rétt eins o<jr hver einstakur maður
parf um fram alt að pekkja sjálfan sig, svo
liann geti breytt vel og viturlega, eins parf
Jiver pjóð að pekkja sjálfa sig, svo að henni
vegni vel og Jián verði langlíf í landinu.
Og engri pjóð ríður meira á pví, að
pekkja sjálfa sig, heldur en peirri • pjðð, sem
byggir petta mikla meginland, Ameríku. Hún
er úlík öllum öðrum p jóðum lieimsins á víir-
standandi tíð. Hún er yngst allra stórpjóða.
Hún er í raun og veru enn pá ekki búin að fá
fast form, snið eða svij) á sig. Hún er enn
pá í smíðum. Og vafalaust á pað Jangt í
Jand, að hún verði fullger, því nyir efnisviðir
eru alt af fluttir til smiðsins; peir eru ólíkir
og ósamkynja, og parf pví að hefla pá og
tálga áður en hœgt er að setjn pá á sinn stað
í hið nf ja Salómons musteri. pjrtðbygginguna
amerísku. Efnisviðir pessir eru auðvitað liin-
ir miirgu ólíku pjóðflokkar, sem til pessa
lands flytja frá nœrri öllum löndum heimsins,
og hér eiga sameiginlega á sínum tíma að
rnynda nýja pjóð.
J>að gefur að skilja, að það sé ekki stríð-
laust í byrjun, að sameina allán pennan að-
komna lýð og gera eina hjörð úr öllum pess-
um óteljandi ólíl<u smáhjörðum. Kn einmitt
vegna liinna ólíku og margbreytilegu frum-
efna sinna mun þessi nýja þjóð verða með
tímanum sterkust og voldugust allra heiins-
ins pjóða. Þaðrná með réttu segja, aðkraft-
ar allra pjóða verði sameinaðir í eitt við
myndun einnar nýrrar pjóðar úr öllum þjóð-
um. Hin nýja pjóð verður sainsteypa allra
andlegra og líkamlegra krafta eldri pjóðanna.
Hér í liinum nýja heimi á að safnast saman í
eitt öll pjóðerni, alt lunderni og öll reynsla
Jijóðanna úrhinum eldri álfuin lieimsins.
I>ar sem nú efnin eru svona margvísleg
og mismunandi gefur að skilja, aðhalda Jiurfl
á hinu mesta viti og varkárni við samblöndun
þeirra. Og hafi nokkrum mönnum riðið lííið
á pví, að pekkja sig sjálfa, pá eru pað Jieir
menn, sem nú byggja petta land og úr sjálf-
um sér eiga að smíða hiö mesta völundarsmíð,
sem pekst hefur í pessum heimi.
En pví miður verður maður stundum var
við skort á viti og varkárni í pessu sein öðru.
Mörgum mönnum hættir við að lenda í óvit-
urlegum öfgum, þegar peir hugsa og talauin
pjóðernismyndunina hér í landi.
Tvær slíkar öfga-stefnur rekur maður sig
á nærri alls staðar í landinu. Önnur öfga-
stefnan er baráttan fvrir pví, að steypa öllum
aðfluttu pjóðflokkunum strax í saina súpu-
pottinn, kynda undir með gljákolum amer-
ískra afreksverka, blása að kolunum með
fýsibelgjum fjórða-júlf mælskunnar, og færa
svo upp eftir litla stund fullsoðið ketstykki
nýs pjóðernis. Pví miður liallast margir góð-
ir drengir að pessari stefnu og Jiaö af hrein-
um hvötum, en vegna skorts á skilningi og
skynsamlegri yfirvegun kringumstæðanna.
Pessi blindni liefur nokkra íslendinga lient.
Hin öfna-stefnan er tilraun marnra leið-
D D
andi manna meðal hinna ýmsu pjóðflokka í
landinu að byggja Kína-múr kring um hvern
sérstakan Jjjóðflokk og varna pví, að peir
blandist sainan. A mannamótum hér er
stundum ekki ólíkt pví, sein var á réttunum á
fslandi. Par er verið að “draga” livern sauð
í sína pjóðernislegu rétt, eftir pvf, sem mörk-
in sýna, og Jiegar allir eru búnir að “draga”
verða að eins fáeinir “gemlingar” eftir í “al-
inenningi”, sem enga sérstaka pjóðflokks kví
eiga. I>eir kalla sig “Americans”, enda pó í
rauninni séu engir “Americans” til, aðrir en
Indíánarnir. Hinir, sein svo kalla sig til að-
greiningar frá öðrum mönnum, eru venjulega
menn, sem vilzt liafa frá sínu Jijóðernislega
sauðahúsi og eyrun Jiafa svo tognað á, að
“mörkin” sjást ekki lengur. Pað á enginn
öðrum fremur tilkall til pessa liei ðursnafns,
“American”. Allir borgarar landsins. hvað
sem pjóðernislegum ujijiruna peirra og tungu
líður, liafa sæmdir verið pessu tignarnafni og
Jió einliverjir séu búnir að vera lengur en
aðrir í landinu, ]>á hafa þeir fyrir pá sök eng-
an rétt til tið stœra sig af pví nafni.
En pessi síðartalda stefna, sú að liver
þjóðflokkur einangrist, og haldi sér inni í sín-
um gömlu kvíum, er i*ngu liættuminni en
hin. Hún veröur bæði hverjum peim pjóð-
flokk, sem peirri stefnu fylgir, og landinu
sjálfu til hins mestatjóns. Pessiblindni hef-
ur líka hent suina íslendinga.
Báðar pessar öfga-stefnur verður fólk
[,(*ssa Jands að varast en leitast við tið sigla
mitt á milli peirra, eins og sjófarendurnir
sigla inilli Skylla og Karibdys við Sikiley.
En pað, sem menn aftur á móti Jiurfa að
halda frain í pessu máli er þetta prent:
1. Pað á að taka til greina alla hina inn-
fluttu pjóðflokka og eiginleika þeirra, stuðla
að því, að þeir, liver uin sig, fái tíma og tæki-
færi til pess hvorstveggja, að ná hingað til
sín hinu bezta af pví, sein til er ( þjóð
þeirri, sem peireru komnir frá, og gróðursetja
]>að hér, og að verða á eðlilegan liátt fyrir
áhrifum hérlends pjóðlífs, átta sig á pví, til-
einka sér það, gera pað að sjáll's sin eign og
parti af sjálfum sér.
2. Hinir mörgu pjóðflokkar, sem nú
byggja landið, þurfa að læra að pekkja og
virða hvor annan. Ekkert er háskalegra
landinu en pjóðflokka-rígurinn. Það vill
brenna við í hverri bygð, að metnaður sé og
sundrung Ifélagslíflnu vegna pjóðflokkslegrar
aðgreiningar. Slíkt parf ekld að eiga sér
stað. Eins og menn virða aðra einstaklinga
en sjálfa sig, og heimili annara manna, eins
ættu menn að geta borið virðingu fyrir öðrum
þjóðflokkum og sýnt Jieim vináttu og bróður-
þel.
3. Hver einstakur pjóðflokkur J>arf að
læra að þekkja sjálfan sig, pekkja sína for-
tíð og skilja sína framtíð. t>að er skylda
hvers pjóðflokks, sem eitthvað gott á til í sér
umfrarn aðra, að leggja rækt við það og koma
pví í liinn sameiginlega sjóð [ijóðarinnar hér-
lendu. Og pað er skylda allra peirra, sem á
einhvern liátt eru leiðtogar síns pjóðflokks,
að leiðbeina lönduin sínum, svo J»eir geti náð
sínu takmarki sem bezt—pví takmarki, að
blandast saman við pjóðarheildina á eðlilegan
og farsællegan hátt. t>að á fyrir enguin að
dylja, að takmarkið er pað, að allir pjóðflokk-
arriir renni á sínuin tíma saman í eina óað-
greinanlega heild, eitt alsherjar Jijóðerni.
Þet'ta mál snertir oss Islendinga ekki
síður en aðra. Einnig vér þurfum að læra að
pekkja sjálfa oss. Vér eigum að áttaossvel,.
gá að Jivf, sem liggur að baki oss, og J)ví. seiu
framundan oss er, og þekkja sögu fortíðar
vorrar, vita af hvaða bergi vér erum brotnir,
hvað reynsla feðranna kennir og að hvaða
gagni föðurarfur vor geti orðið oss. Og á
hinn bóginn purfum vér um fram alt að hugsa
um framtíðina, muna livert vér erum að fara,
livað vér eigum að verða, halda sein réttasta
og bezta braut inn 1 liið hérlenda pjóðerni,
sem vér eins og allir aðrir útlendingar eigum
D D D
loks að lenda í.
“Ekkert um of.” Ekki að revna aðskifta
um ham alt í einu; ekki heldur að einangrast
og byggja múrveggi kring uin vorn litla blett,
svo vér ekki komumst út til anriara eða aðrir
inn til vor.
.Eitt ættu allir hinir yngriað gera: kynna
sér sögu pjóðar sinnar. -Það er leiðinlegt
pegar annara þjóða inenn fara að spyrja oss
um ísland og íslendinga, að geta ekki svarað
þeim af pekkingu. Sá maður, sein ekki
jiekkir til sögu Jijóðar Jieirrar, sem hann er
kominn út af, er ekki ólíkur þeim manni, sem
ekki veit hvers son hann er.
En svo mega heldurekki hinir eldri lialda
peim ungu burtu frá hinum alinenna félags-
skap og frá sainneyti við aðra íbúa landsins.
Það er ekki æskilegt t. d. að Islendingar séu
æfinlega út af fyrir sig á sainkomum og fund-
um. Látum J>á blandast saman við aðra
menn og læra siði peirra og skemtanir. Sum-
staðar liafa íslendingar gengið of langt í pví,
að vera með alla skapaða hluti einir út affyr-
ir sig.
Ekki að fara of geyst og heldur ekki of
hægt. “Ekkert um of.”