Umferð - 01.11.1958, Blaðsíða 3

UMFERÐ
3
Hœttu?
SKAMMDEGIStlMFEKOAKIlVNAK
Bílstjórar, gangandi fólk og um-
ferðaryfirvöld verða að fjera allt sem
unnt er til að draga úr hinni miklu
slysahættu á ljósatímanum.
„Ljósið frá hinum bílnum blindaði
mig. Eg sá ekki mannninn í svarta
regnfrakkanum, og svo skeði það“. ...
Þannig, eða þessu líkt, afsaka aum-
ingja ökummennirnir sig ár eftir ár,
er slys eða önnur óhöpp vilja til. Nú
er komið skammdegi, og enn dimmari
dagar fram undan. Slæm lýsing, hálka,
bleyta og vont skyggni. Þetta er tími
umferðarslysanna, en það er líka rétti
tíminn til að beyta allri sinni athygli
og varúð.
Við verðum að gera okkur grein fyr-
ir því, að akstur í skammdeginu er
hættulegur. Aktu ekki í níðamyrkri
fram hjá bíl með blindandi ljósum.
Stanzaðu heldur og bíddu þar til hinn
óaðgætni „ljósálfur" er kominn fram
hjá. Einmitt þar, sem þú hafðir hugs-
að þér að aka, rétt vinstra megin við
blindandi ljós hins bílsins, er kannske
á ferð hjólreiðamaður á hjóli, sem ný-
búið er að stela kattarauganu af,
máske er þar gangandi maður í svört-
um regnfrakka öfugu megin (vinstra
megin) á veginum, og snýr því baki
við umferðinni, máske hefur bíll stanz-
að eða bilað rétt fyrir framan þig og
bílstjórinn ekki gætt þess að hafa park-
ljósin á. Margt fleira getur komið til
greina en um það veit maður ekki,
þegar ekki sést fram á veginn.
Það verður að draga ur hættum
skammdegisakstursins, en við skulum
um fram allt ekki kenna ökumönnun-
um um öll slysin. Það má ekki minna
vera en að gætni sé krafist af öllum,
sem um veginn fara. Gangandi fólk t.d.
hefur ekki nein sérréttindi til þess að
vera ógætið og hrópa svo upp: það var
ökumanninum að kenna. Þetta fólk er
líka hluti af umferðinni og á að hlýða
boðum hennar og bönnum rétt eins og
bílstjórarnir. Sé ökumönnum þetta
brýn nauðsyn þá er gangandi fólki það
lífSnauðsyn. En það er nú samt ein-
hvernvegin svo, að ökumönnum er
fyrst og fremst um kennt ef eitthvað
skeður, oft með réttu en líka oft með
röngu. En við skulum nú fyrst athuga
það sem við teljum að ökumaður þurfi
aðallega að gæta að í skammdeginu.
Byrjið ljósatímann með því að láta
athuga háu og lágu ljósin á bílnum.
Stilling þeirra er oft í ólagi, einkum
eftir sumaraksturinn. Það þarf ekki
svo mikið til að hún fari úr lagi. Fá
samlokurnar eða perurnar rétta raf-
spennu og eru þau í lagi að öðru
leyti? Örlítil breyting á spennu getur
gert mikla breytingu á ljósastyrkleik-
anum. Perur þarf auðvitað að setja
rétt í, annars þýðir ekki að setja á
lág ljós. Hefurðu varaperu I bílnum?
Hefurðu vasaljós í mælaborðinu? Það
er líka ágætt að hafa laust rafljós
(,,hund“) í bílnum, sem hægt er að
tengja við rafkerfið, og hentugt að
hafa segul á því, svo að hægt sé að
tylla því þar sem manni sýnist. Sé öku-
maður vanur að hafa bíl sinn í topp-
standi, verður ekki mikið, sem þarf að
athuga um fyrir ljósatímann. En vand-
inn byrjar, þegar við setjum okkur við
stýrið og ökum út í skammdegisnótt-
ina.
Akstur í myrkri er í sjálfu sér ekki
mikið erfiðari en að degi til, og hefur
jafnvel sína kosti. Menn verða yfirleitt
fyr varir við bila, sem koma á móti en
að degi til. Það gera ljósin. Enda þótt
vegurinn sé mishæðóttur, segja ljósin
til sín.
Er menn verða varir við bíl á móti,
er rétt að láta ljósin snöggvast blika
þ.e. lækka þau og hækka aftur til þess
að gefa þar með hinum bilnum til
kynna, að maður hafi orðið var við
Bindindisfélag ökumanna,
og hvert er mark þess og mið?
Margir hafa varpað þess
ari spurningu fram við
mig nú undanfarið. Eg
mun leitast við að svara
henni í örfum orðum.
Bindindisfélag öku-
manna (BFÖ) er lítill þátt
úr í alþjóðasamtökum
(International Abstaining
Motorists Association),
sem stefnir að því að
vinna að endurbótum á
umferð, einkum varðandi
bíla, á öllum sviðum. Sam-
tökunum er ljós sú stað-
reynd að umferðarslysin
eru fyrst og fremst fólki
(vegfarendum) að kenna,
enda Þótt auðvitað margt
fleira komi til. Ennfremur
eru þeim ljóst hin skað-
vænu áhrif áfengisneyzl-
unnar á hæfni ökumanna
i hinni sívaxandi umferð
um allan heim. Ennfremur
það, að áiagið á hæfni
manna og taugar, svo og
nauðsýnin á sterkri sið-
ferðiskennd og löghlýðni
fer sívaxandi, þar eð um-
ferðin eykst örar en opin-
berar ráðstafanir til varn-
ar vandræðum og slysum,
sem af henni hljótast.
Bindindisfélög ökumanna
leggja því aðaláherzluna á
það að vinna fólkið sjálft
til fylgis þeirri hugsjón,
sem felst í algjöru bind-
indi, löghlýðni og aðgætni,
ekki aðeins í bíl, heldur
alltaf og allstaðar. Ungl-
ingastarfsemi þessara fé-
laga er víða mjög mikill
þáttur í starfsemi þeirra
og sívaxandi. Virðist þetta
víða ætla að gefa mjög
góða raun. Þá er sam-
vinna við umferðaryfir-
völd og aðra opinbera að-
ila víða mjög náin, eink-
um hvað snertir ýmsar op-
inberar ráðstafanir til úr-
bóta umferðaröngþveiti og
löggjöf.
Þá er það spurningin:
Erum við „fanatistar" í
Bindindisfélögum öku-
manna? Félög þessi heimta
alls staðar algjört bindindi
af þeim, sem í þeim eru.Er
bindindi ofstæki (fanat-
ismi)? Margir telja að
svo sé, og auðvitað getur
allt orðið að ofstæki. En
mér er spurn: Hvorir eru
meiri ofstækismenn, bind-
indismenn almennt, eða
sumir þeir, sem á móti
þeim berjast? Því að það
er sorgleg og einkennileg
staðreynd, að nokkur hóp-
ur manna berst raunveru-
lega gegn bindindisstarf-
semi, leynt og ljóst, af því-
líku ofstæki, að ekki er
annað sýnilegt en að þeir
telji bindindi í sjálfu sér
bölvun. Ótrúlegt en satt.
Bindindisfélög öku-
manna eru sterkur, líf-
rænn þáttur í bindindis-
starfseminni um heim all-
an í dag og taka til miklu
fleiri sviða en hennar
einnar. Félag okkar hér
heima er enn lítið og fá-
tækt, en það á eftir að efi-
ast og vaxa, ná því marki,
sem mörg bræðrafélög
þess utanlands hafa Þeg-
ar náð, að verða vörður
við veginn. Þið foreldar,
sem viljið börnum ykkar
vel: Vekjið áhuga þeirra
á BFÖ og beinið þeim til
þess. — Á. S.