Alþýðublaðið - 21.04.1964, Qupperneq 4

!^|VWM^MWWMMMMWIWWmMWWWWVWMMMWMMWMMIMMWWWWMWWMIIWMMWMWMWMMWIMMMMMW.WMItWMMM%tWWMIM»>MIWW
Eeykjavík, 20. apríl - EG
— Ef menn eru sammála um
nauðsyn þess, aö fandið eigi
gjaldeyrisvarasjóði og' aS efla
þurfi kaup Seðiabankans á af-
urðavíxlum, þá verður bankinn
að fá auknahlutdeiid í spari-
fjáraukningu til að slíkt mcgi
verða, sagði Gylfi Þ. Gíslason
vii^kiptamál'aráðherra viö' 2.
umræðu frumvarps til brcyt-
inga á íögum um Seðlabanka
íslands í neðri deild í dag.
Frumvarpið gerir ráð fyrir
að bindingarheimild Seðla-
bankans á innlánsfé verði auk-
in upp í 25%, en er nú 15%
af almennum spárifjárinnistæð-
um og 20% af þeim innistæð-
xun, sem ávísa má. Einnig gerir
frumvarpið ráð fyrir, að Seðla
bankinn fái heimild til útgáfu
gengistryggðra vaxtabréfa.
Matthías Á Mathiesen (S)
hafði framsögu fyrir meiri-
hluta fjárhagsnefndar, sem
mælir með því að frumvarpið
verði samþykkt óbreytt.
Matthías sagði, að munurinn
á gjaldeyrissstöðu landsins nú
og þegar ríkisstjórnin tók við
völdum sýndi það bezt, að
stefna hennar í þessum málum
væri rétt. Gerði hann síðan
grein fyrir -þeim breytingum
sem frumvarpið gerir ráð fyrir,
og sagði, að af innistæðufénu
hefði Seðlabankinn greitt pen-
ingastofnunum vexti, sem væru
1% hærri en meðalvextir.
Þessi bindingarheimild kæmi
verst við þær innlánsstofnan-
ir sem hefðu litið eigið fé.
Væri nú í athugun hjá ríkis-
stjórn og Seðlabankastjórn
hvort ekki væri hægi að greiða
innlánsstofnunum hærri vexti
af bindingarfénu. Um gengis-
tryggðu vaxtabréf in, Sagði
Matthías að nauðsynlegt væri
.a,8 SeðlabalifkLnn hefði tæki

Gyffi Þ. Gíslason, Viðskipta-
málaráðherra (A) sagðist hafa
tekið fram við fyrstu umræðu
málsins, að ekki kæmi til
greina að hámarksheimild
Seðlabankans til bindingar
innlánsfjár yrði fullnýit skyndi
lega.
Þetta væru ætlaðar sem há-
marksheimildir og hversu mik-
ið þær væru nýttar, hlyti að
sjálfsögðu að fara eftir ástand-
ingarheimi'd væru því að halda
áfram og auka stuðninginn við
höfuðatvinnuvegi þjóðarinnar
og að efla og v.ðhalda gjald-
eyrisvaxasjóðnum. Gylfi minnti
síðan ó aukningú endurkaupa
Seðlabankans á afurðavixlum
undanfarin 2 ár. Og sagði, að
ef menn væru sammála um
að þessi lán þyrfti enn að
auka og nauðsynlegt væri að
eiga gjaldeyrisvarasjóð yrði
GJALDEYR
YGGIST Á SPA
w
til að vega upp á móti minnk-
and, sparifjáraukningu.
Einar Ágústsson, (F) fram-
sögumaður minnihlutans, sagði
að nú ætti enn að auka hlut
Seðlabankans, sem til þessa
hefði fengið mikið fé frá bönk-
um og peningastofnunum. Ef
frumvarpið yrði að lögum
mundu bankarnir þurfa að
greiða Seðlabankanum um 557
millj. og mundi það bankakerfi
inu algjörlega um megn. Sagði
Einar síjian, að frumvarþið
segði ekki til um hvernig æ.ti
að haga þessu, hvort aukning-
arheimildin mundi öll notuð
í einu, eða ef auka ætti endur-
kaup afurðavíxla, hve mikið
ætti þá að fara til hvers at-
vinnuvegar. Lagði hann áherzlu
Ú að þeita frumvarp, ef að
lögum yrði mundi koma mjög
hart niður á minni bönkum,
sem hefðu lítið eigið fé.
iinu í peningamálum á hverj-
um tíma að ma.i ríkisstjórnar-
innar og stjórnar Seðlabank-
ans.
Gylfi sagði, að binding inn-
lánsfjár, sem hefði verið laga-
heimild fyrir al ar götur síðan
1957 væri í flestum lýðfrjáls-
um löndum eitt helzta hag-
stjórnartæki ríkiss-jórna. Eín
að sjálfsögðu þyrftu þó fleiri
tæki að korna til.
Ráðherrann sagði, að Seðla-
bankinn hér gegndi hlutverki
er annarsstaðar væri í höndum
viðskiptabankanna, en það eru
. kaup bankans á afurðavíxlum.
Til þess að hægt væri að auka
þessi víxlakaup, eins og nú,
hefðu komið fram óskir og
jafnvel kröfur um, yrði að auka
ráðsiöfunarfé bankans, og það
yrði gert á hagkvæmastan hátt
eins og frumvarpið gerir ráð
fyrir. Megin rökin fyrir bind-
Sala jarðariimar Áss
1) Frumvarp um sölu jarð-
arinnar Áss í Hafnarfirði var
afgreiit frá neðri deild í dag.
Fer frumvarpið nú til efri-
deildar.
Nýir ríkisborgarar
2) í efri deild fór fram í dag
önnur umræða um frumvarp
til laga um ríkisborgararétt.
Eggert G. Þorsteinsson (A)
-hafði framsögu fyrir allsherj-
arnefnd sem einróma mælir
með samþykkt frumvarpsins.
Varðsldpin
slíkt ekki gert nema því aðeins
að Seðlabankinn fengi vaxandi
h utdeild í sitarifjáraukning-
unni. Gjaldeyrisvarasjóðuriam
mundi aldrei hafa orðið til, ef
ef ekki hefði notið við bind-
ingarreglnanna. Ríkisstjómin
teldi lieppilegast, að Seðla-
bankinn héldi áfram að end-
urkaupa afurðavíxla, þar sem
hún teldi að skipting lánanna
yrði með þeim hætti hagfel d-
ari, en ef einstakir viðskipta-
bankar önnuðust hana.
Um heimild bankans til út-
gáfu gengistryggðra vaxtabréfa
sagði viðskiptamálaráðherra,
að slík heimild mundi ekki not
uð nema að vandlega athuguðu
máli og þá í samráði við rikis-
soórn og stjórn Seðlabalnk-
ans.
Umræðu var frestað er ráð-
herra hafði lokið máli sínu.
3) Sjávarútvegsmálaíiefnd
efri deild mælir einróma
með samþykkt frumvarps til
breytingar á lögum um varð-
skip og skipverja á þeim. Frum
varpinu var vísað til 3. um-
ræðu.
tJtsvarslög
4) Á dagskrá efri deildar var
í dag 1. umræða frumvarps
til laga um tekjus ofna sveitar-
félaga (útsvarslögin). Umræða
fór ekki fram, þar eð fjármála-
ráðherra boðaði veikindafor-
föll.
Loftferðalög
5) Loftferðá'ög komu til um-
ræðu í efri deild í dag. Sam-
göngumálaráðherra, Ingólfur
Jónsson (S) er ekki á landinu,
og mælti því engihn fyrir frum
varpinu. Alfreð Gíslason (K)
kvaddi sér hljóðs og ræddi
orðalag frumvarpsins og nefndi
ýmis dæmi, sem hann kvaðst
ekki sáttur við. Málinu var
vísað til 2. umræðu og nefnd-

SURTSEY
(Framhald af 16. síðu).
Þá var lagt af stað frá Vest-
mannaeyjum á Haraldi, og lét
hann úr höfn um kl. 13,30
Kom hann að eynni um kl.
3,30 og sigldi síð'an einn hring
kringum Surtsey til að athuga
um Lendingarstað. Var síðan
stnzað við norðaustanverða
eyna fram undan hrauninu, og
var þá ekkert gos í eynni. —
Höfðu Atli og Örlygur verið
fengnir í þessa ferð frá Eyj-
um til að velja lieppilegan
lendingarstað. Fóru þeir nú af
stað á plastbátnum í könnun-
arferð, en Pétur var með þeim.
Tókst þeim lendingin ágæt-
lega í eynni, en alda reið þá
yfir bátinn í lendingunni. —
Færðu þf'ir félagar hann þá
til um 20-30 m. þangað sem
þeir héldu, að betra væri að
leggja aftur frá landi. Lögðu
þeir þaðan af stað út aftur,
en þegar þeir voru komnir svo
sem 10 m. skall alda yfir bát-
inn á nýjan leik og hvolfdi
honum. Bátverjar voru allir í
björgunarvestum og svömluðu
nú í sjónum, en báturinn skall
á Pétri og fór liann við það
úr axlarliðnum, en tókst að
kippa aftur í liðinn af eigin
rammleik. Komust þeir síðan
í land eftir ca. 5 mín. Pétur,
sem hafði verið i stígvéium og
ullarsokkum, sparkaði Iivoru-
tveggja af sér í sjónum og
fftóS á krcpnælonsokkunum,|
sem liann var í innan undir,
einum, þegar hann náði landi,
en Örlygur og Atli báðir mun
verr klæddir en hann, þar
sem þeir áttu upphaflega að-
eins að kanna lendingarmögu-
leika, en Pétur og félagar hans
ætluðu jafnvel að vera um
stund í landi.
Ekki voru þremenningarnir
fyrr komnir í land en gos
byrjaði í eyhni. Leizt þeim þá
ráðlegast að færa sig til og
hlupu suður á bóginn að tjörn
inni, sem þar er. Héldu þeir
síðan kyrri fyrir þar, unz Har-
aldur kom með plastbátinn,
sem rekið hafði út, en skip-
verjum á Harandi lieppnaðist
að ná. Tóku skipverjar þar
um borð þá það til bragðs að
setja út gúmmíbát sinn og
höfðu í honum taug, en settu
um borð í hann aðra taug og
olíufat ásamt orðsendingu til
þremenninganna um að láta
svo olíufatið reka út með
taugarendann, svo að þeir gætu
náð í hann. Taugin -frá Har-
aldi í gúmmíbátinn reyndist
ekki nógu löng, þegar til kom,
svo að skipverjar skáru á hana
og létu gúmbátinn reka síðasta
spölinn að landi.
Þremenningarnir tóku nú
bátinn og báru hann um kíló-
metra vegarlengd frá tjörninni
og undir liraunið á svipaðar
slóðir og þeir lentu á og hugð-
ust láta olíufatið reka þaðan
út með línuna. Ekki tókst þeim
þó að koma því út gegnum
brimgarðinn, enda var orðið
dimmt, þegar hér var komið
sögu. Var þá Pétur búinn áð
ganga niður úr sokkunum sín-
um og annar hinna einnig orð-
inn berfættur á öðrum fæti.
Sótti kuldinn á þá blauta og
slæpta, enda voru þeir naum-
ast búnir til svona stórræða.
Þegar ekki tókst að koma taug-
inni út, báru þeir bátinn til
baka að tjörninni og lögðu
hann í allbreiða skoru. Var þá
orðið aldimmt og lögðust þeir
undir bátinn og komust allir
fyrir þar, en þó voru þeir af
og til á rölti í alla nótt og
sváfu ekki nema lítið, enda
voru þeir alltaf öðru hverju
að gá að gosinu og bátaferðum
kringum eyna.
í morgun heyrðu þeir skip
flauta, og var þá Lóðsinn kom-
inn, en ekki vissu þeir, hvað
klukkan var, því að úrin höfðu
stanzað. Þeir héldu kyrru fyr-
ir við bátinn, enda vissu þeir
að þeir gátu ekkert gert nema
bíða eftir því, að aðrir kæmu
til hjálpar. Skipverjar af Lóðs-
inum komu síðar á árabát og
sóttu þá og 'fluttu um borð
í Lóðsinn. Hélt hann síðan
með þá til Vestmannaeyja eft-
ir betta tvísýna ævintýri. Har-
aldur hafði legið uti fyrir alla
nóttina, þó að þeir vissu ekki
af honum, fyrr en Lóðsinn
kom. Þegar til Eyja kom, voru
þremenningarnir slæptir og
þreyttir og hálfsvefnlitlir, en j
höfðu auk þess hlotið blöðrur
og skrámur í baráttunni við
náttúruöflin, en enginn þeirra
alvarleg meiðsli sem betur fer.
125 fonn
(Framhald af 1. sfSu).
lóðað á mikinn fisk í þéttum
torfum.
Þegar Grótta kom inn í
morgun var báturinn mikið
Iilaðinn eins og bezt gerist eft-
ir miklar síldveiðinætur. Var
mikill fiskur á dekki. Við
spurðum Guðbjörn hvort ekki
væru einhverjir erfiðleikar
með hleðsluna. Hann vildi lít-
ið gefa út á það, enda væri
þetta mun auðveldari farmur
en síldin, slettist ekki til og
væri á allan hátt miklu stöð-
ugri.
Annars sagði hann þetta
mikla fiskirí vera svo óvenju-
legt, að menn vissu tæpast
hvaðan á sig stæði veðrið. —
Hann hefði aldrei Ient í neinu
þessu slíku. Hann taldi að
þessi mikla veiði gæti orðið
út þennan mánuð, en í byrj-
un næsta mánaðar, breytast
hafstraumar á þessu svæði, og
gæti þorskurinn þá horfið.
Þegar við kvöddum Guðbjörn
var enn verið að landa upp úr
Gróttu, og bílarnir voru að
sligast undir þorskinum stóra
er þeir óku suður Grandann.
Nýr hátur
fráBáfa-
löni h.f.
Reykjavík, 20. apríl. — GO.
NÝR bátur var sjósettur í
Hafnarfirði sl. fimmtudag. Bát-
urinn var smíðaöur hjá Bátalóni
li.f. og er 344. báturinn þaðan.
Þessi nýi bátur heitir Straxunur
og er 20 tonn að stærð. Hann er
frambyggður eikarbátur með al-
úminium stýrishúsi. Eigandi hans
og jafnframt skipstjóri er Valgeir
Sveinsson frá Höfnum, en þaðan
verður báturinn gerður út á línu,
net eða handfæri eftir því, sem
hentar á hverjum tíma.
Teikningu að bátnum gerði Þor
bergur Ólafsson, en járnateikn-
ingar Ágúst Sigurðsson. Sig-
mundur Bjarnason var yfirsmiður
óg Valgeir Sveinsson annaðist
sjálfur raflagnir.
Báturinn er allur hinn vandað-
asti að sjá og eru bæði eigend-
ur og smiðir hinir ánægðustu
með árangurinn af erfiði sínu.
Báturinn fór samdægurs til
Keflavíkur og þaðan fer hann til
heimahafnar.
Áskriffasíminn er 14900
4 21. apríl 1964 — ALÞÝÐUBLA0IÐ