Alþýðublaðið - 11.08.1964, Blaðsíða 7

HlutaféEag um
mótelrekstur
Keyk?avík; 31. júlí — GO.
FYRIRHUGAÐ er nú að reisa
„mótel“ við Ilveragerði rétt fyrir
neðan Kamba og í gærkvöldi var
stofnaö hhitafélag til að hrinda
hugmyndinni í framkvæmd. Stofn
fundurinn var haldinn að Ilótel
Sögu og var f jölsó tur. Eyjólfur
Konráð Jónsson ritstjóri reifaði
málið og útskýrði reglur þær sem
félaginu er ætlað að starfa eftir.
Byrjunarhlutafé er 7 milljónir
króna, en heimiid er til aö hækka
Jiað í 10 milljónir þegar frá líður.
Síðar er æ'lunin að opna félagið
og gera að aimenningshlutafélagi.
Konráð Guðmundsson veitinga
maður sagði frá stofnuninni í
smærri atriðum og hvernig henni
væri ætlað að vinna. Mótelið sjálft
verður í tveim 20 húsa samstæð-
um, en sér og nokkuð frá ýeitinga
salur tvískiptur, þannig að í öðr-
úm hlutanum verður Caféteria þar
sem hægt verður að veita 50
manns fljóta afgreiðslu. Sú þjón-
usta er einkum ætluð ferðamönn
um, sem eru á hraðri ferð. X hin-
um hlutanum verður svo veit-
ingasalur fyrir 100 manns, þar sem
þjónusta verður öll hin fullkomr.-
asta.
Mótelrekstur hefur ckki verið
i reyndur liér áður, en svipað gistl-
I fyrirkomulag hefur reynzt vel í
j útlandinu.
Á annað hundrað manns gerðust I
stofnfélagar hlutafélagsins sem
heitir ,,1-Ilað h.f.“ og í fimm manna
bráðabirgðastjórn voru kosnir
Konráð Guðmundsson, Halldór
Gröndal, Bragi Eiríkssbn, Styrmir j
Gunnarsson og Steingrímur Her- |
mannsson. Til vara: Hörður Ein- '
arsson.
Ætlunin er að framkvæmdir
hefjist næsta vor og mótelið verði
i tilbúið til reksturs árið 1966. ’
Reykjavík, 7. ágúst, HKG.
DILKAKJÖT er alveg að verða
tippurið í Reykjavík, en þeir kaup
menn, sem náff hafa í skækil utan
af landi effa hafa þaff stórar geymsl
tu', aff þcir hafa gctaff birgt sig
upp, áffur en um seinan varff, aug
Iýsa nú sem ákafast.
Sölustjóri Sláturfélags Suffur-
lands tjáði Alþýffublaðinu. í dag,
að dilkakjötsbirgðir Sláturfélags-
ins væru svo á þrotum, að affeins
væri selt til sjúkrahúsa, barna-
heimila og annarra þeirra staða,
sem í mestri þörf væru taldir fyr-
ir þetta kjöt. Nægilegt er á mark
affinum af svína — og nautgripa
kjöti svo og kjöti af
ám, en folaldakjöt er búiff.
Ætlunin er, að sumarslátruntn
hefjist um miðja næstu viku.
stjóri Sláturfélagsins sagði þó, að
bændur mundu vera svo önnum
kafnir við heyskap þessa dagana,
að ef til vill yrðu þeir tregir til
að. gefa sér tíma til að stússast í
smölun og að láta slátra.
Framhald á síðu 13.
Frá Breiðdalsvík
Síldarverksmiðjan á Breiðdalsvík hefur brætt rúm 15 þúsund
mál í sumar og licfur meiri hluti þess Iýsis og mjöls, sem hún
hefur framleitt, verið flutt út nú þegar. Þróarrými verksmiðj-
unnar er um 5500 mál. Mefffylgjandi mynd er frá Breiðdalsvík
og er síldarverksmiðjan á miffri myndinni. Til hægri sér á Ós-
fjall. — (Myndina tók ÓI. Ragnarsson).
A Brciffdalsvík er ein söltunarstöð og heitir hún Gullrún. Meiri
hluti þeirrar síldar, sem borizt hefur til Beiðdalsvíkur, hefur
verið blönduff og því hefur ekki veriff saltað eins mikið og
vænta. hefffi mátt. Hjá Gullrún hafa í sumar veriff saltaffar þó
nokkuff á annaö þúsund tunnur. Á myndinni sést botn einnar
af þessum tunnum. — (Mynd: ÓI. Ragnarsson).
mtmmöT til
SJÚKRAHÚSA
Á ári hinnar kyrru sóiar
SKYNDILEGA' verður voldugt
gos í námunda við dökkan blett á
yfirborði sólarinnar. Tilsýndar er
þaff eins og tröllaukin elds-upp-
spretta. Úr læðingi losnar jafn-
mikið afl eins og sprengd væru
hundruð milljóna vetnissprengja.
Áhrifin berast líka hingað til jarð
arinnar: það verða truflanir á fjar
skiptasamböndum, segulstormar
og norðurljós. Geimferðir verða
torveldari. Hvers vegna er þessu
þannig farið? Með hvaða hætti ber
ast áhrifin? Þessum spurningum
cr nú gaumur gefinn og þær krufn
ar um heim allan á „alþjóðlegu
ári liinnar kyrru sólar“ 1964-’65.
Á þessu tveggja ára skeiði verð
ur jörffinni í rauninni breytt í
einn allsherjar „stjörnuturn“. 70
þjóðir, þeirra á meðal einnig van
þróaðar þjóðir taka þátt í þessum
athugunum og í þúsundum rann-
sóknastöðva í öllum heimsálfum,
einnig við bæði héimsskautin, verð
ur fylgzt með því, hvernig jörðin
dansar eftir hljóðpípu sólarinnar.
Margar af sérstofnunum Samein-
uðu þjóðanna. m.a. UNESCO
(Menningar- og vísindastofnun
S.Þ.) og WMO (Alþjóðaveðurfræði
stofnunin), taka þátt í rannsókn-
unum. Komið hefur verið á fót 30
alþjóðlegum upplýsingamiðstöðv-
um, og þangað verða sendar þær
upplýsingar, sem fást með alls
konar mælitækjum, svo sem gervi
hnöttum, könnunareldflaugum,
ratsjám veðurathugana-lofitbelgj-
um sprengjum í mikilli hæð, fjar-
sjá o. s. frv.
* SÓLIN ER „KYRR“.
Hvers vegna hafa árin 1964
og 1965 verið valin til þessarar
rannsóknar? í fyrsta lagi er sólin
„kyrr“ núna. Starsemi sólarinnar
er með minnsta móti, en það verð
ur aðeins ellefta hvert ár. í öðru
lagi verður hægt að bera saman þá
vitneskju, sem nú fæst, og vitn-
eskjuna sem fékkst í sambandi
við annað alþjóðlegt stórfyrirtæki
alþjóðlega jarðeðlisfræðiárið 1957
-58. Á því skeiði voru lireyfingar
sólblettanna með mesta móti —
þ.p.a.s. þær voru meiri en nokkru
sinni fyrr á þeim 200 árum sem
skipulegar rannsóknir á sólinni
hafa' farið fram.
★ ÁHRIF SÓLBLETTANNA
Sólblettunum hafa verið eign
uð margvísleg áhrif á jörðina.
Sumir hafa reynt að sýna fram á
samband milli rénunar og vaxtar
sólblettanna annars vegar og svo
hins vegar veðurbreytinga, breyti
legrar uppskeru og jafnvel breyt
inga á kauphallarverðlagi. Að
samband sé milli starfsemi sólar-
innar og veðurfarsins á jörðinni er
mjög sennilegt, en menn vita ekki
nákvæmlega, hvað gerist. Þetta
verður gaumgæfilega rannsakað
á sól-árinu“. Önnur víxláhrif milli
sólblettanna og ýmissa viðburða á
jörðinni eru hins vegar að mestu
leyti tilgátur einar.
Við sólgos kastast gríðarstór ráf
mögnuð gasský út í geiminn ásamt
með atóm-ögnum eins og elektrón
um og prótónum, radíó-bylgjum,
röntgengeislum og útfjólubláum
geislum. Eftir því sem agnirnar
og geislunin berast til jarðar,
valda þær truflunum í efra gufu-
hvolfinu. Eitt af markmiðunum
með ári „hinnar kyrru sólar“ er að
safna upplýsingum, sem geri mönn
um kleift að sjá fyrir gos á sól-
inni.
'Menn vita nú — og það kom j
ekki á daginn fyrr en nýlega — að
jörðin snýst ekki í tómrúmi, held
ur hreyfist innan gufuhvolfs sólar
innar. Þetta gufuhvolf er mjög
þunnt en sérlega mikilvægt.
* SÓLVINDUR
Gufuhvolf sólarinnar nær
jörðinni í stöðugum straumi prót
óna og elektróna, sem berast hina
150 milljóna kílómetra löngu leið
frá sólinni til jarðarinnar með
hraða sem nemur um 400 kíló-
metrum á sekúndu. Að slíkur
j straumur — sem ncfndur er „sól
vindur“ — sé til, hefur verið sanrt
að af sovézkum og banda .ískuir.L'
geimförum. Meðan á sólgosL
stendur getur sólvindurínn í kipp»
um náð hraða sem nemur 1500
kílómetrum á sekúndu.
Það er nii líka orðið kunnugt,';
segulsvið sólarinnar hefur veru-
leg áhrif miklu lengra úti í scl -
kerfinu en menn höfðu áður g£ ■ I-
ráð fyrir. JÖrðin er sífellt umlui :z
þessu segulsviði.
Það eru sólvindurinn og segu! -
kerfi sólarinnar — sem ásamt gílf
urlegu magni hita, ljóss og annarx*
ar geisjunar valda svo mörguim
jarðneskum fyrirbærum — seins
verða í’annsökuð á „alþjóðiegu á t
hinnar kyrru sólar“, og auk þe1
verða hin sérstöku áhrif sólgc -
anna vandlega gaumgæið.
Auk starfseminnar á sólin ik
munu visindamennirmr stundEt
rannsóknir á ýmsum öðrum svið-
um, m.a. í veðurfræði, á jarðsegult
magni og norður- og suðurljósum.
Framhald á 13 síðu I
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 11. ágúst 1964 J