Skólablaðið - 01.09.1914, Blaðsíða 3
SKOLABLAÐIÐ
131
Skólagjald
Barnaaðstandendur borga fæði kennara.
í öðru tölubl. þessa (8.) árgangs Skólablaðsins, er þannig
hljóðandi spurning til blaðsins:
»Farskóli fær 100 kr. slyrk úr Iandssjóði, lil barnafræðslu,
og barnaeigendur bo ga fæði kennara. Hvað miklu hærri styrk
úr landssjóði mundi téður skóli fá, ef fæði kennara yrði borgað
úr sveifarsjóði ?*
Þegar eg las fyrirspurn þessa, sagði eg við sjálfan mig:
»Nú, það eru þá til á landi hér fræðslunefndir eða hrepps-
nefndir, er leggja sérstakt skólagjald á aðstandendur barna;
skyldi mega finna heimild til þess í fræðslulögunum?« Eg
fíeíti því upp lögum frá 22. nóv. 1907 um fræðslu barna, en
hvergi gat eg þar fundsð ákvæði, er veitir fræðslu- eða hrepps-
nefndum slíka heimiid, — Þvert á móti mælir 8. gr. téðra laga
svo fyrir, að hinn sameiginlegi kostnaður við barnafræðsluna,
veitist ókeypis og greiðist úr sveitarsjóði.
Það er að vísu ekki Iögbannað, að barnaeigendur leggi
fram með fúsum og frjálsum viíja eða gefi, meira eða minna
af farskólakostnaði fræðsluhéraðsins t. d. fæði kennara; en þar
sem eg þekki til má eg fullyrða, að barnaeigendur eru yfirleitt
ekki gæddir þessum »fúsa og frjáisa« vilja og leggja als ekki
annað af mörkum til fræðslu barna sinna á farskólunum, en það,
sem á þá er lagt í aukaútsvörum þeirra. Hinu get eg miklu
betur trúað að til séu þær hreppsnefndir eða fræðslunefndir,
sérstaklega ef í þeim sætu efnamenn, er eigi ættu börn á aldr-
inum 10 —14 ára, er vildu sem mest skjóta sér og barnlausum
jafningjum sínum undan útgjöldum til styrktar kenslu fjölda
barna fátæku mannanna og léti þá því, sérstaklega, borga í
minsta lagi svo sem: »fæði kennara«, í því trausti að þeir, fá-
tæklingarnir, eigi viti með víssu hvað sé lög í því efni; enda
má vera, að sumar hreppsnefndir muni skilja svo fátækralögin,
að fœði kennara geti talist sveitarstyrkur veittur barnaeigendum,
samkv. 53, gr. fátækralaganna; því í þéirri grein sé svo ákveðið,
að ekki eigi sveitarstjórn rétt á að krefjast endurgjalds á styrk