Skólablaðið - 01.05.1921, Blaðsíða 2

50
SKÓLABLAÐIÐ
Mai 1921
arar var aftur fenginn þjóðkunnur gras-
fræðingur. Enginn reyndi, mjer vitan-
lega, að hliðra svo til, að grasfræðingur
kendi grasfræði og landfræði í Kenn-
araskólanum, en stærðfræðingur stærð-
fræði í Mentaskólanum.
Fátt sýnir betur en þessi dæmi,
hversu skaðsamlegt ólag er á kenslu-
málum vorum. Slíkt skipulag er öllum
aðiljum jafnóholt, hlutaðeigandi skól-
um, nemöndum og kennurum.
Kenslumálastjórn landsins virðist
sorglega skorta skilning á þessu atriði.
I vetur var þessi grasfræðingur látinn
kenna í Kennaraskólanum dönsku,þessa
merkilegu námsgrein, er hver „sigldur“
íslendingur og skólagenginn unglingur
virðist geta kent svo, að þeim sjálfum
þyki viðunandi og nemöndum sínum
fullboðlegt. En hún getur verið þeim,
sem stendur ekki á sama um gagn og
árangur leiðbeininga sinna, hvimleið
kenslugrein. þess eru dæmi, að k ú g a
hefir átt einn kennara Kennaraskólans
til að kenna þessi fríðu fræði, dönsk-
una og fylgjur hennar. Og síðan er
ekki liðinn lengri tími en einn íslenskur
vetur. Að líkindum hefði þeirri viður-
eign kenslumálastjómar og hlutaðeig-
andi kennara lokið með skelfingu, ef
meðallagi fimur og laginn meistari hefði
þá stýrt Kennaraskólanum. Kennari sá,
er hjer átti hlut að máli, þóttist ekki vel
til dönskukenslu fallinn, með því að
hann ber þessa dýru frændtungu móð-
urmáls vors illa fram. En í dönskunámi
sæmilega þroskaðra nemanda íslenskra
er framburður einmitt hið eina nauðsyn-
lega, er þeir þarfnast óhjákvæmilega til-
sagnar í. Framburð geta þeir ekki kent
sjer sjálfir, svo að í nokkru lagi sje1)
x) Ef til vill verður nú einhverjum hugs-
að tii dönsku stilanna, er í hverri skóla-
nefnu hjer á landi þykja jafn-ómissandi
nemöndum til andlegrar heilsu og þroska
Bauðst kennarinn til að kaupa á sinn
kostnað handa skólanum þá dönsku-
kenslu, er þröngva átti honum til að
mannspilla sjer á, og er hann þó enginn
auðkýfingur. En fyrst seint og síðar-
meir vildi kenslumálastjóm vor þekkj-
ast slíkt kostaboð.
„Viljugan er hvern best að kaupa“,
sagði öðlingurinn Sigvaldi prestur við
Staðar-Gunnu. Stjórnendur kenslumála
vorra ættu að hafa þetta ráð. þau era
ósýn með öllu, not þeirrar kenslu, er
menn fást nauðugir við. það verk eitt
verður til langframa vel gert, er unnið
er af starfreifum hug.
Af upphafi greinar þessarar má mönn-
um skiljast, hversu sú notkun kenslu-
krafta, er hjer hefir verið frá sagt, fer
í bága við heilbrigða skynsemi og hag-
sýni. En með því að ýmsum, meira að
segja mætustu mönnum, er margt óljóst
í þessu efni, mun ekki vanþörf á að
skýra þetta atriði nokkru gerr.
Mjer er sem jeg heyri eina athuga-
semd: Hún er sú, að ekki hafi allir sjer-
fræðingar reynst svo vel í kennarastöð-
um, að vert sje að vera mjög ginkeypt-
ur fyrir lávörðum þeim. Dæmifróðir
menn minna ef til vill á, að smiðir, er
aldrei hafa tilsagnar notið, smíði stund-
um betur en sprenglærðir og „sigldir“
smiðir með prýðilegt sveinsbrjef og
fjölda meðmæla í höndunum.
Vitaskuld kunna allir — eða þykjast
kunna — næg dæmi slíks. En myndu
lærðum smiðum láta betur þær smíðar,
er þeir hafa lítt eður ekki fengið
oa: nýmjólk unghörnum til vaxtar og fram-
fara. En það er áreiðanlega ekki hlutverk
Kennaraskólans að húa íslenska harnakenn-
ara undir að verða danskir rithöfundar. Ef
Kennaraskólinn nær þrifum og þroska, verð-
ur danski stíllinn rekinn þaðan út og ein-
hver námsgrein með meira menningargildi
sett í sæti hans.