Alþýðublaðið - 26.02.1965, Síða 5

V-Þjóðverjar í klípu vegna
Kairó-ferðalags Ulbrichst
WALTER Ulbricht, leiðtogi aust
ur- þýzkra kommúnista og hins
svokallaða ,,þýzka lýðræðislega
lýðveldis", er kominn til Arab-
íska sambandslýðveldisins í
fyrstu opinberu heimsókn sína
utan herbúða kommúnista. Nass-
er forseti hefur sýnt honum alla
þá virðingu og þann sóma sem
hlýða þykir þegar tekið er á
móti erlendum þjóðhöfðingja.
v Vegna þess að vestur-þýzka
stjórnin hefur gert allt sem i
hennar valdi stendur til að koma
í veg fyrir heimsóknina • vekur
hún miklu meiri athygli en ella
Heimsóknin mun hafa í för með
sér nokkurs konar austur-þýzka
BÓkn inn á vettvang alþjóða-
stjórnmála, pólití ka „upphefð"
einræðisstjórnar kommúnista í
Austur-Þýzkalandi.
í Bonn verður heimsóknin jafn
framt álitin mikill ósigur vest-
ur-þýzkrar utanríkisstefnu.
Um árabil hefur það verið eitt
helzta markmið vestur-þýzkrar
lutanríkisstefnu, að koma í veg
fyrir slíKa „upphefð“ og eink
um formlega, opinbera og dipló
matíska viðurkenningu á Aust-
Ur-Þýzkalandi sem ríki.
Sigur Nassers
í svipinn virðist Nasser ekki
hafa í hyggju að láta slíka form
lega viðurkenningu koma í kjöl
far virðingarinnar, sem hann
sýnir Ulbricht. Sjálf hefur Bonn
stjórnin haldið svo ilila á spil-
unum, að það er hún sem neyð
lst til að láta þvinga sig og get
ur ekki þvingað Egvnta og aðra
að sýna ekki Ulbrichtríkinu
virðingu.
Nas-er hefur tekizt, án þess að
láta nokkuð koma á móti, að
þvinga Vestur-Þjóðverja til að
ganga á bak orða sinna við ísra-
elsmenn og binda enda á vopna
sendinga’' sínar til ísraels, en
það er yfirlýst markmið Nassers
að knésetja riki Gvðinga. Þegar
Bonn stjórnin hótnði að binda
enda á liin miklu lán sín til
Egypta og mikí'ar fiárfestingar
1 landinu svaraði Nasser með
hótun um. að viðurkenna Aust-
úr-Þvzkaland ef Vestur-Þýzka-
land kæmi á eðhlegu stjórnmála
sambandi við ísrael.
Til bessa hefu” Bonn-stjórn
ln ekkf komið á slíku sambandi
og ác'tæðan í bessir 'tilviki er
einniff sú. nð hún h°fur viljað
fá Araharíkin til að bevgia sig
fyrir kröfu sinni til hess að hún
Sé ríkisstiórn hins eina.. löglegá
þýzka ríkis. Nú hefnir þetta sín:
Vopnasendingar
Almenningur í Vestur-Þýzka
landi vrsi ekki um vopnasending
arnar til ísraels fyrr en Nasser
notaði þær sem vopn gegn Vest-
ur-Þjóðverjum, með góðum ár-
angri eins og raun ber vitni.
Vopnasendingar þessar hafa átt
sér stað samkvæmt leynisamn-
ingi, sem Adenauer fyrrum kanzl
ari og Davið Ben-Gurion fyrrum
forsætisráðherra gerðu með sér
1960- Síðan hafa Vestur-Þjóðverj
ar sent ísraelsmönnum talsvert
magn hergagna.
Margt bendir til þess, að vopna
sendingarnar hafi vei’ið bein or-
sök þess, að Nasser bauð Ul-
bricht til Kairó. Hann gerði sér
grein fyrir því, á hvern veg við-
brögð V-Þjóðverja yrðu. Hótun
lians um að viðurltenna Austur-
Þýzkaíland yrði vopnasendingum
þessum ekki hætt vakti skelfingu
í Bonn. Ráðamenn þar gerðu
sér grein fyrir því, að hann gat
fengið önnur Arabaríki til að
feta í fótspor sín, og þá hyrfi
Hallstein-kenningin svokallaða
eins og dögg fyrir sólu-
Hallstein-kenning
Hallstein-kenningin er á þá
lund, að Bonn-stjórnin geti ekki
komið á eða haft stjórnmála-
samband við ríki, ‘ sem viður-
kennir Austur-Þýzkalandi. Kenn
ingin er tíu ára gömul og kennd
við núverandi formann „nefnd
ar“ Efnahagsbandalagsins í
Briissel, sem þá var ráðuneytis
stjóri í vestur-þýzka utanríkis
ráðuneytinu.
Ástæðan til þess, að kenning
þessi var sett fram 1955 var sú
að það ár tók Bonn-stjórnin upp
eðlilegt stjórnmálasamband við
Sovétríkin, „föður og verndara“
Austur-Þýzkalands. Kenningin
átti að gera öðrum ríkjum ljóst,
að þetta stjórnmálasamband
væri undantekning og stafaði
af því, að Rússar voru í hópi
sigurvegaranna í styrjöldinni
gegn Hitlers-Þýzkalandi og áttu
þátt í skiptingu Þýzkalands.
Fljótt á litið hefur kenningin
tekizt vel- Að þeim kommúnista
ríkium undan-kildum, sem árið
1955 höfðu fyrir löngu viður-
kennt Austur-Þýzkailand, hafa að
eins tvö ríki tekið upp stjórn
málasamband við landið síðan.
Þessi ríki eru Júgóslavía og
Kúba, og Bonn stjórnin hefur
slitið stjórnmálasambandi við
þau bæði.
Sérstaða
Öll önnur ríki, þar á meðal
öll þau ríki sem öðlazt hafa sjálf
stæði síðan 1955, hafa beygt sig
fyrir Hallsteins-kenningunni,
einfaldilega vegna þess að þau
gera sér grein fyrir efnahags-
mætti Vestur-Þýzkalands, sem
flytur út mikið af alls konar
iðnaðarvöru og mikið fjármagn.
Bandamenn Vestur-Þjóðverja
í NATO hafa sérstöðu, bæði af
því að ..Þvzkalandsmálið" skint
ir þá miklu og af því að þeir
skuldbundu sig í samningi við
Bonn-stjórnina 1954 til þess að
koma fram við hana sem hina
einu lögiegu stiórn Þýzkalands
og viðurkenna AusturÞýzkáland
ekki sem ríki.
Kenningin á rót sína að rekja
til þeirrar skoðunar, sem Aden
auer hafði á þýzkri sameiningu
að henni yrði aðeins hægt að
koma til leiðar á þeim grundvelii
að vesturveldin væru nægilega
öflug í hlutfalli við Sovétríkin,
til þess að þau gætu þvingað
Rússa til að láta Austur-Þýzka
land Jönd og leið.
Þessi skoðun hefur reynzt
röng, og staða Austur-Þjóðverja
hefur eflzt allverulega, bæði
vegna aukinna áhrifa Rússa í
Asíu og Afríku og vegna þess
að Austur-Þýzkaland er nú annað
mesta iðnaðarríkið austan tjalds
Bœtt staða
Þessi bætta staða Austur-Þjóð
verja á a^þjóilaveítvangi sóst
meðal annars á því, að Austur-
Þjóðverjar hafa sett á laggirnir
aillmargar ræðúmansskrifstofur
erlendis, t.d. í Ceylon, Egypta-
landi, Jemen, Indónesíu, Burma
Kambódíu og Tanzaníu. Sendi-
ráð hafa Austur-Þjóðverjar fá
erlendis en aftur á móti all-
margar „verzlunarnefndir", m.a-
í París og London.
Þetta samsvarar ekki dipló-
matískri viðurkenningu en kann
að vera skref í þá átt og reiði
Vestur-Þjóðverja vegna heim-
sóknar Ulbrichts til Kairo stafar
sem sé meðal annars af þessu
aukna áliti Austur-Þjóðverja á
alþjóðavettvangi. Austur-Þjóð-
verjar hafa lengi haft nóin verzj
unartengsl við Egypta. Þeir
gerðu fyrsta viðBkiptasaímning
sinn 1953, og var þetta jafn-
framt fyrsti viðskiptasamningur
Austur-Þjóðverja við land utan
sovétblakkarinnar.
Þýzk samkeppni
Síðan Rau, fv. utam-íkisráð-
herra Au-tur-Þýzkal»tids, kom
í heimsókn til Kairo haustið 1955
hafa löndin gert með sér æ víð
tækari viðskiptasamninga með
reglulegu millibili. Síðasti samn
ingurinn var gerður fyrir stuttu
og var nokkurs konar undan-
fari heimsóknar Ulbricht5. Sam
kvæmt honum útvega Austur-
Þíóðverjar Esvnt.um iðnaðarút-
búnað að verðrpæti 190 miljj.
þvzkra marka og veita beim auk
þess 123 milli- marka lán.
Samningaviðræður Austur-
Þjóðverja og Egypta hófust þeg
ar fyrir einu ári, en Nasser
geymdi „háspilið“ og notaði það
jafnvel ekki þegar Gerstenmai
er þingforseti bauð honum í heim
sókn til Vestur-Þýzkalands í vor
og þegar hann hóf viðræður við
Vestur-Þjóðverja fyrir nokkrum
mánuðum um enn eitt lán að
upphæð 18 millj. (ísl. kr.)
Á undauförnum þremur árum
hefur verið svo náið efnahags
legt samband milli Egyptalands
og vestur-þýzks iðnaðar, að
stjórnmálaslit geta komið sér
ULBRICHT
mjög illa fyrir Egypta, sem si-
fellt eru á barmi gjaldþrots, og
jafnvel enn verr fyrir vissar
greinar vestur-þýzks iðnaðar,
Vestur-þýzk fyrirtæki aðstoða
Egypta við byggingu orkuvers f
Damanhur, hafnarsmíði í AleX
andríu, brúarsmíði á Níl og mikl
ar raforkuframkvæmdir.
Þessum framkvæmdum er ölil
um ólokið. Bonn-stjórnin hefuif
látið í té 230 millj. marka til
framkvæmdanna og samið hafði
verið um enn fleiri milljónir
sem fyrr segir.
•
Blindgata
Ef þessar framkvæmdir verða
stöðvaðar losna Egyptar við að
borga um einn milljarð marka
og vestur þýzk iðnfyrirtæki
mundu krefja Bonn-stjórnina um
gífurlegar skaðabætur, sem vest
ur-þýzkir skattgreiðendur yrðu
að borga. Þetta eru ískyggileg
ar horfur á kosningaári.
Nasser hefur því þjarmað ó-
þyrmilega að Vestur-Þjóðverjum
Ef til vill leiða þessir atburðir
til þess, að Bonn-stjórnin takjl
Hallsteins-kenninguna til enduy,
skoðunar, enda mál til komið a<S,
tíu árum liðnum- Stefna sú, sem
fylgt hefur verið til þessa, með
alilgóðum árangri, að Bonn-stjóru
in sé eina löglega ríkisstjórniiij
sem hafi rétt til að tala fyrir,
hönd þýzku þjóðarinnar, hefuri
leitt hana inn á ,,blindgötu“.
Verði þessari stefnu haldið á-
fram óbreyttri kann hún að
leiða til þess, að margt af því
sem Bonn-stjórninni hefur orðið
ágengt, fari forgörðum og Aust
ur-Þjóðverjum verði auðvcldað
að afla sér vina og álirifa unt
leið og hún sjálf glatar hvoru-
tveggja.
Tek að mér hvers konar þýðingar.
úr og á ensku.
EIÐUR 6UÐNAS0N, j
llggiltur dómtúlkur og skjala- ’
þýSandi. '
Skioholtl 51 — Simi 32933. | '
ALÞÝÐUBLAÐIÐ — 26. febrúar 1965 ^