Alþýðublaðið - 30.06.1965, Blaðsíða 8

AMERISKUR flusliffsforiiigi sagði
eit sirin, aö ornisíul'iugmenn, og
reyndar ailir herflugmenn, væru
í tveimur flokkrm. í öörum flokkn
um væru hini hræddu og óör
uggu, í hinum væru hinir hug-
einfald’ega kollað'ir veiðimennirn
ir og bráðjn- í öllum flugsveitum
rökku. Þe sir tveir f'.okkar voru
hvort sem þær vorn þýzkar, ensk
ar, amerískar eða japanskar, mát'i
finna menn úr báðum flokkum.
Saga þeirra , sem voru „bráðin“
varö ipfnan stuH og enginn man
hana lengr-r. Hinir skrifuðu nöfn
sín blóðugum stöfum í skýin. En
bóft f»rðnlegt konni að virðas*
I
eru bað ekkik svo mjög flugmenn
imir sem öðluðust fr;ogð við mikl
ar orrustur, það voru miklu frem
u- vélarnar sem þeir f,vugu: Hurri
cane, Soitfire Merserschmi't Kitty
haivk. T aneas'er. Liv>erator, Aveng
er. nafnin skintu tugum og jafn
ve1 0”nðrnðum.
Við Orugðnm okkur í Tóm‘ tunda
vújina við Nóatún um daginn,
og hítíum þav oð' máli ungan
ffiaim, Baldur Sveinsson og rifj
uíium upp með honum sögu nokk
Bii! íþægksíu vélanna og tók
um myndir af módelum af þeim.
Það er ekki plásss fy ir tíunda
í ' ta þeirra hérna, en við birt
rm örlítí'ð sýnishorn-
4 LOCKHEED P—38J, LIGHTN
‘ ING. Þe^sar tveggja hreyfla vél
ar voru í „figlúer— bomber“ klass
anum, eða o rustu- og sprengju
vé’ar. Þær voru vopnaðar einni
20 mm- fallbyssu og fjórum 50
cal'ber vélbyssum.
Þær voru bæði hraðfleygar og
lang'fleygar og voru notað’r á
mörgum vígstöðvum. Skotharka
þei ra var ‘öluverð og þýzkum
flugmönnum tafaði ótti af þeim
bó' =>ð þær stæðu ekki einshreyf
iisvélum snúning í veltum og
sveiflum- Ein gerð þessara véla
var notuð í Norður Afríku, bæði
’il þess að ráða niðurlögum .skrið
dreka, og orrustuflugvéla. Hún
var h a'ðfleygust allra „eyðimerk
urvélanna.
J GRUMMAN TBF- AVENGER.
Þessi tegund var tundurskeyta
vél, „torpedo bomber“ þriggja sæta
Avenger var mikið notuð í Kyrra
hafs tríðinu, og gat sér mjög gott
orð. Fræg va'ð hún fyrir orrus*
una við Midvvay, en þsr má segja
að spilið hafi snúist til hins betra
fyrir Bandaríkjamenn- Flugsveit
Avengervélanna beið ógurlegt af
hroð í þeirri orrustu, nær þvi
hve~ eina*a var skotin niður.
Það varð vegna einhverra mis
taka, sem urðu í hita bardagans.
Avengersveitin átti að st.eypi sér
yf:r iaoanska flo^ann um leið og
flngsveit af Dauntles" vélum- Ein
hverrá h’uta vegna urðu Dauntle=s
véiarn-r ^einna fvrir, svo að Av
enee” vélarnar fóru einar niður
Þær m»ðtóku þvi alla loftvarnar
sko'hríðina með fyrrnefndum af
leiðingum. Tveir af áhöfn einnar
vélarinnar eru líklega þeir einu
sem horfðu á Midway orrustuna
í ólegheitum. Þeir voru nefni
lega fljótt kotnir niður, og skopp
uðu á gúmmíbát meðal japönsku
herskipanna, meðan á henni s*óð
Þeim var svo bjargað um borð í
Catslínuflugbát, og gátu þeir þá
'■agt sögu sína. Dauntless vélarn
ar komu á vePvang kömmu eft
ír að Avenger vélarnar höfðu
verið skotnar niðu-, og galt jap
anski flotjnn mikið afhroð við
þá árás.
í BOEING B—17G. Þessar vél
~ ar voru kallaðar fljúgandi virki
Ekki þó vegna þess, aj þær væru
svo vel vopnaðar; því að það
urðu þær ekki fyrr en nokkuð leið
á stríðið. Upphaflega voru þær
ætlaðar sem fljúgandi strand
virki, og áttu þá að vera ósköpin
öll af byssum á þeim- Þannig var
virkisnafnið til komð. Svo var
ákveðið að gera þaær að sprengju
fiugvelum, og þá iítið skeytt um
byssurnar. Þegar I'ða tók á stríð
ið, sá herstjórnin þó, að það var
ófært og voru þær þá rækilega
vopnaðar, með þrettán 50 caliber
vélbyssum- Átta þeirra voru í
fjórum skotturnum sem voru fram
an á nefinu, afta t í stélinu, og
ofan og néðan á bolnum: Auk þess
voru svo fimm stakar út úr hlið
unum. Flugvélar af þessari gerð
vo.u sendjr frá fiugvöllum í Norð
ur—Afriku, til dagárása á þýzk
ar : töðvar í Austurríki og víðar
ásamt Ljberator sprengjuflugvél
unum. Liberator var vinsæl flug
vél, og engin tegund sprengju
ílugvéla f.amleidd jafnmikið. Flug
félag íslands hafði eitt sinn slíka
vél á leigu til farþegaflutninga.
I MESSERSCHMITT BF—109
E-3 (t.v.) og Hurricane Mk.IIB
Þær fyrrnefndu voru einkum not
aðar af Þjóðverjum í orru tunni
um Bretland. Þær voru aðeins
hraðfleyga i en Snitfire, og þá
um leið Hurricane, en stóðust
þeim að öðru Ieyti ekki snúnig.
Þær voru vel vopn-ðar einni
30 mm- falibyssu. sem skaut fram
úr miðjum hreyflinum. og auk
þe s nokkrum 13,7 og 12.2 milli
metra vélbyssum. Hurricane vél
arna- voru búnar sama mótor og
Soitfire vélarnar, en voru ekki
eins hrsðfleygar eða snöggar, en
ótrúlega sterkar. Einn bvzkur flug
maður sagði: — Eg skaut, lielvítið
tætlur en hún flang amt. Hurri
cane var mikið nouð í orrustunni
um Bretland. og v»r ? biónustu
allt frim til 1944. Var m a. fyrsta
einshreyfils fliisvéíin ncm not
uð var til að skjóta eldflaugum
V'-V. *■ \ 1 cfrttl
30. júní 1965 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Texti: Ólafur Tvnes iónsson.
Myndir: ióhann Vilberg.