Vísir - 26.01.1959, Blaðsíða 11

VÍSIB
Mánudaginn 26. janúar 1959
Forstjórinn Ægir Ó. Ægis (Brynjólfur Jóhannesson) og jafn-
vægismálaróðherrann (Karl Sigurðsson).
Leikfélag Reykjavíkur:
Delerium bubonis,
effir Jón Múla og Jónas Árnasyni.
Leikstj.: Lárus Pálsson. Leiktj.: Magnús
Pálsson.
Það hefur nú um svo langa
kdð verið næsta sjaldgæft fyr-
irbæri, að komið hafi fram á
leiksviði hérlendis frambæri-
iegt leibrit eftir íslenzka höf-
unda, að það er ekki nema að
vonum, að brúnin lyftist á leik-
húsunnendum í Reykjavík,
þegar bólar á einhverju nýju
í þessa átt.
Að vísu er satt, að þeir hafa
ekki fengið mikla uppörvun,
sem fengizt hafa við það hér, að
setja saman leikrit. En þá er
þa$5 líka staðreynd, sem horfast
verður í augu, við, að fyrsta
skilyrðið, sem verður að vera
fyrir hendi, ef maður gerir
kröfu til stuðnings í slíkri við-
leitni, er að hann hafi eitthvað
til brunns að bera, að verk hans
hafi til síns ágætis nokkuð. En
það er nú það sem svo sorglega
lengi hefur varað hér, hvað ís-
lenzkum skáldum um mörg
undanfarin ár hefur verið ó-
sýnt um að semja leikrit.
Það er bezt að segja það strax,
að leikritið Delerium bubonis
slær engu föstu um það, að hér
séu komnir fram fullskapaðir
leikritahöfundar. Þó er ýmis-
legt, sem prýðir þennan gam-
anleik þeirra Jóns Múla og Jón-
asar Árnasona og gefur óneit-
anlega fyrirheit um, að þeir
muni, ef þeir kæri sig um, getaj
látið enn betra af sér leiða fyr-
ír leiksviðið. Þarf ekki að fjöl-
yrða um, hvílíkur greiði það;
væri, ef þeir legðu nú ekki
sfcrax árar í bát, en tækju sig,
enn á, og hefðu þá leiksviðið í
huga,
Helzti ljóður á þessum leik
er sá, að hann er ekki saminn
upphaflega fyrir leiksvið, held-
ur útvarp. Hann var fluttur hér
í ríkisútvarpinu fyrir nokkr-
um árum, en þá gengu höfund-
arnir undir dulnöfnunum Ein-
björn og Tvíbjörn. Og það er
trúlegt, að ekki hafi þeir sett
sér hátt mark í byrjun, ekki
samið verkið í „alvöru“, ef svo
má orða það. Nokkuð skortir á,
að það sé hreint afmarkaður
gamanleikur, það ber of mik-
inn keim revýu til að svo sé.
Hins vegar er að ýmsu leyti á
því slíkt bókmenntalegt og tón-
listarlegt handbragð, að við
hljótum að hafa þá bræður
grunaða um að geta með góðra
manna ráðum sett saman „klass-
ískari“ gamanleiki. En sannleik-
urinn er sá, að það er mikil á-
deila falin í þessum sjónleik. Þó
gleyma höfundar sér ekki fyrir
því, heldur á fyrst og síðast að
skemmta,gáskinn og gaman svo
leikandi á köflum, að úr verður
forláta skemmtun. Skeytum er
beint í ýmsar áttir, en þó mest
að bröskurum í viðskiptalífi og
pólitík annars vegar, á hinn bóg-
inn að alls konar snobbi.
Hlutverkin fá flest hina prýði
legustu túlkun leikaranna. Ber
þar fyrst og fremst að nefna
Brynjóif Jóhannesson, sem er
ekki einhamur, frekar en fyrri
daginn. Brynjólfi lætur sér-
staklega vel að leika með ungu(
fólki. Og hér fer hann á slíkum
kostum, að manni finnst sem
aldrei hafi fylgt honum slíkur
fítonskraftur og funi, fimleiki
og ærsl sem í þessum leik. Það
er ekki að sjá, að karl sé kom-
inn á sjötugsaldur. Þama er
Brynjólfur í hlutverki forstjór-
ans Ægir Ó. Ægis, er í mörgu
uð snúast, ávextimir komnir í
aöfn, en ekki lengra, og fáir
dagar tii jjólu, svo að það þarf
n
að láta hendur standa fram úr'
ermum. Efnið verður annars
ekki rakið hér. Eiginkonuna
Pálínu Ægis leikur Sigríour
Hagalín, og hefur hún líklega
ekki' hingað til haft betra vald
á hlutverki. Sigríður er vaxandi
leikkona, og þarna lýsti hún
mætavel heimsku, hégómaskap
og hysteríi frúarinnar. Bróður,
hennar, j afnvægismálaráðherr-
ann, sem er braskfélagi og sam-
særismaður mágs síns Ægis,'
leikur Karl Sigurðsson. Leggur1
hann feikilegan dugnað. og1
krafta í leik sinn, en það kem-
ur fyrir ekki. Hann er alls ekki
„heima“ þarna. Og þar eð ráð-
herrann kemur mikið við sögu,
þá hefur hér tekizt sízt skipun
í hlutverk. Fóstursonur ráð-
herrans er Leifur Róberts, upp-
rennandi tónskáld, sem er í
þingum við Guðrúnu Ægis for-1
stjóradóttur. Steindór leikur'
þennan elskhuga af falslausri;
túlkun, svo sem liinu mannlega
hlutverki sæmir, sem virðist
hafa einna mesta samúð böf-
unda. Leikur Kristínar Önnu
Þórarinsdóttur í hlutverki Guð
rúnar Ægis fannst mér einna
eftirtektarverðasti leikur sýn-
ingarinnar, einkum látbragðs-
leikur hennar, Guðmundur
Pálsson, Gisli Halldórsson og
Nína Sveinsdóttir léku öll mæta
vel lilutverkin Unndór. atóm-
skáld, Einar í Einiberjarunni og
Siggu vinnukonu. Síðast, en
ekki sízt, skl nefna Árna
Tryggvason, sem lék leigubíl-
stjórann Gunnar Hámundax--
son. Kom það enn í ljós, hvílík-
ÉLAG STDRESGNA-
ATTSGiALDENDA
Framhaldss,tpfnfundur félagsins verður haldinn í Tjarnar-.-
café (niðri) mánudaginn 26. þ.m. cg hefst kl. 8 síðdegis.
Til umræðu yerður:
a) Efiing samtaka meðal stóreignaskattsgjaldenda, til þess
að fá eignatökulögin, nr. 44/1957, numin úr gildi.
b) Hvei'nig' réttast sé fyrir stóreignaskattsgjaldendur að
snúast við innheimtu hins svonefnda skatts.'
Þess er vænst, að sérnver stóreigixaskattsgjaldandi vilji að-
stoða félagið í baráttu þess fyrir afixámi þessara laga og
niðui’fellingu skattsins. — En bezta og auðveldasta aðstoðin
er, að ganga í félagið, — að mæta á fu.ndum þess, — og
hafa sambancl við skrifstofu þess. Sími lier.nar verður fyrsfc
urn sinn 11984.
Erummælandi á fundinum verður Páll Magnússon, lög-
fræðingur.
Stjórn félagsins.
grunar mig, að hlutur Erik Bi-j
steds sé hreint ekki svo lítill,
og bæiá meira að leita til slíkra
kunnáttúmanna. En mestur
Það verða alltaf einhverjir til
að setja saman revíur, og þær
geta verið góðar svo langt sem
þær ná, eins og hverjar aðrar
heiðurinn ber þó líklega Magn-J dægurflugur. En það sem leik-
úsi Pálssyni fyrir leiktjöldin.J húsin okkar þurfa, eru gaman-
Oft hefur hann snilldarvel gert,
en hér skarar hann fram úr
flestu því, sem hann hefur áð-
ur af hendi leyst. Mesta athygli
vakti sú nýjung hans að breyta
skrifstofu í borðstofu á nokkr-
an ósvikinn skopleikara við eig I um augnablikum án þess að
um, þar sem Árni er. Hannifella tjaldið á meðan. Tókst! íslenzkur, og einkum er gaman-
leikaskáld, sem iflalda lengur en
til einnar nætur. Nú hefur
heldur i-ofað til í þessum efn-
um. Áður hefur Agnar Þóx’ðar-
son sýnt það og sannað, að hann
er nú orðinn einhver mestur
kunnáttumaður í leikritagerð
stendur ekki lengi við á sviðinu,
en nóg samt til þess, að leikur ið lof. Það var Leikfélaginu
hans verður minnisstæður. ,mikil gæfa að fá svo hámennt-
Lárusi Pálssyni hefur ekki j aðan og gáfaðan listamann í
verið það óljúft verk að setja^sína þjónustu sem Magnús er.
leik þennan á svið. Hefur hann Carl Billich stjórnaði hljóm-
þetta ágætlega vel og fékk mikj leikurinn hans sterka hlið. Nú
hafa þeir Jón Múli og Jónas
Árnas. rótt okkur að minnsta
kosti vísifingur, og við Teyfum
okkur að biðja um höndir.a alía.
kunnað vel að meta hina frjóu
fyndni höfundanna og kemur
henni vel til skila með fyrii’taks
umbúnaði og leikstjórn. Einnig
sveit og hefur einnig búið lög
Jóns Múla til flutnings, og ferst
það allt mjög smekklega úr
hendi.
Þeir virðast vera ágæta vel
samhentir í starfi. Og Jón Múli
er svo ágætlega músíkalskur og
hæversklega fyndinn, að hann
sýnist hafa mikið til brunns að
bera í þeim efnum að setja sam-
an söng- og gamanleiki, og það
segir sig sjálft, að mikið erum
við þurfandi fyrir slíka fram-
leiðslu á skammdegiskvöldum,
Jónas Ái-nason sannar það hér,
sem áður var vitað, að honum
lætur vel að gera að gamni sínu,
og gerir það svo, að ylur er í.
Að öllu samanlögðu hljóta flest
ir að óska þess, að þeir bræður
láti verða framhald á þessari
iðju sinni.
G.
teknar í dag —
tilbúnar á morgun.
Annast myndatökur á
Ijósmyndastofunni, í heima-
húsum, samkvæmum,
verksmiðjum, auglýsingatt
o. fl.
Pétur Tliomsen,
kgl. hirðljósm.
Ingólfsstræti 4. Sími 10297.

Atómskáldið Unndór Andmar (Guðm. Pálsson) og aðdáanili
þess frú Pálína Ægis (Sigríður Hagalin).
iRINOUNDM
FRA
StoStHí